Новости за 01.03.2019

Пакистан армиясы 27-февралда туткунга алган индиялык учкуч Делиге кайтарылды. Анын учагы талаштуу Кашмир аймагынын үстүнөн атып түшүрүлгөн. Абхинандан Вартхаман жума күнү Вагах чек ара бекетинен Индия тарапка өттү. Бир күн мурда Исламабад учкучту “тынчтык ишарасын” кылып, элине кайтараарын билдирген. Пакистан куралдуу күчтөрү шаршембиде Индия аба күчтөрүнүн согуштук эки учагын өз мейкиндигинде атып түшүрүшкөнүн билдирген. Дели MiG-21s учагын жоготконун бышыктоо менен катар пакистандык учактардын... Читать дальше...

"Азаттык +" бул берүүсүн коомдо сейрек кездешкен трансгендерлерге арнады. Бул оорубу же абалбы? Алардын укуктары эмне үчүн сакталбайт жана коомдо өздөрүн кандай сезишет, эмнеден кооптонушат? “Азаттык+” ушул жана башка суроолорго жооп издеди. Бул берүүнүн максаты кандайдыр бир көрүнүштү пропагандалоо эмес, тек гана дүйнө ар түрдүү адамдардан турганын эске салуу.

НАТОнун Баш катчысы Йенс Столтенберг "Альянс Орусия Орто аралыкка учуучу ракеталар боюнча келишимди аткаруу чакырыктарына көнбөйт деген кырдаалга даяр болушу керек" деп билдирди. Баш катчы бул тууралуу 1-мартта “Эркин Европа/Азаттык” радиосунун болгар редакциясына берген интервьюсунда айтты: - НАТО Кара деңиз жана Балтика чөлкөмдөрүндө аскерлерин буга чейин көбөйткөн. Себеби, Орусия аскердик кубатын арттырууда, курал системаларынын кеңири түрлөрүнө, анын ичинде өзөктүк куралга көп каражат жумшап жатат. Читать дальше...

Дискриминацияны токтотуунун эл аралык күнүнө карата Бишкекте ВИЧ/СПИДди алып жүргөндөр тууралуу кыска метраждуу тасмалар көрсөтүлүп, бул оору менен жашаган аялдар тууралуу комикстер көргөзмөсү уюштурулду. Борбор Азиядагы Америка университетинде өткөн иш-чарада аталган дартка чалдыккандар коомдун аларга жасаган басмырлоосун айтып берди. ВИЧ-инфекциясын жуктуруп алганын ачык айтып чыккан Кыргызстандагы алгачкы аял Бактыгүл Шүкүрова “Азаттыкка” берген маегинде буларды айтты: - Бүгүнкү күндө адамдар... Читать дальше...

Рохинжа мусулмандары баш калкалаган лагерлерде абал кескин начарлады. "Эркектерге аңчылык" спектакли Дагестанды дүрбөлөңгө салып, москвалык артисттер кечирим сурашты. Картөшкөгө чектөөнү алуу үчүн Казакстан Кыргызстанга бир топ талап койду.

Москвада кош бойлуу кыргызстандык келин акча уурдоого айыпталып камалган.

Коомдук телерадио корпорациясынын (КТРК) Байкоочу кеңеши 1-мартта телеканалдын директорлугуна талапкер болгон 17 кишинин программасын угуп, сегиз кишини финалдык баскычка өткөрдү. Бул тууралуу «Азаттыкка» Байкоочу кеңештин төрагасы Жыпар Жекшеев билдирди.  Финалга өткөндөр - Ибраим Нуракун уулу, Мирлан Самыйкожо, Замирбек Казакпай уулу, Галина Байтерекова, Жайнак Үсөн уулу, Болотбек Тиллебаев, Адил Турдукулов жана Сураган Досумбаев.  Калган талапкерлер - Мирбек Мурзабеков, Малика Курманова, Куттумидин Базаркулов... Читать дальше...

Кыргызстандын Көкбөрү федерациясы жаңы жетекчини шайлаган соң федерациянын аймактардагы айрым өкүлчүлүктөрүндө нааразылык пайда болду.

Беларустун президенти Александр Лукашенко «өлкөнүн Орусиянын курамына кириши жөнүндө референдум өткөрүлсө, калктын 98 пайызы буга каршы болушат» деп билдирди. Президент «беларустар Орусия менен болгусу келет, бирок өз батиринде жашоону каалашат» деди. 1-мартта Лукашенко бардык мамлекеттик телеканалдар тартуулаган салттуу жылдык басма сөз жыйынын өткөрдү. Ага Орусияга байланышкан суроолор көп берилди. «Орусиянын Беларусту жутуп алуу ниети жок. Мен Путинди 20 жылдан бери билем. Аны сезмекмин», - деди Лукашенко. Читать дальше...

Бишкектеги Гапар Айтиев атындагы көркөм сүрөт музейинде «Фудзинин этегиндеги желаргы жөнүндө»  аттуу жапон маданиятынын көргөзмөсү башталды. Көргөзмө 4-апрелге чейин уланат. Иш-чара мекеменин мурдагы директору Майрам Юсупованын 80 жылдыгына арналган. Көргөзмө жапон элчилиги тарабынан уюшулуп, ага Юсупованын өзүнүн буюмдары, анын үй-бүлөсү жыйнаган атактуу жапон сүрөтчүсү Кацусака Хокусаянын (1780-1849) «Фудзи тоосунун 36 түрү» аттуу гравюлары коюлган. Көргөзмөдө «Батыш-чыгыш диалогу. Улуу Жибек... Читать дальше...

Бишкек шаардык мэриясынын кызматкерлери №11 мектептин короосуна белгилүү саясатчы Нурлан Мотуев орнотуп алган павильонду жана тандырды бузуп, алып салышты. Бул тууралуу муниципалитеттин басма сөз кызматы кабарлады. Билдирүүдө айтылгандай, объектилер 27-февраль түнү орнотулган. Эртеси күнү мектептин жетекчилиги мэрияга даттанган. Факт боюнча акт түзүлүп, конструкция уруксат документтери жок коюлганы жана алынышы керек экендиги такталган. Мотуев болсо «Фейсбуктагы» баракчасына пост жазып, анда... Читать дальше...

1-мартта АКШнын Кыргызстандагы элчиси Дональд Лу Баткен облусунда жумуш сапары менен болуп, элчиликтин колдоосу аркылуу ишке ашкан долбоорлордун жүрүшү менен таанышты. Элчи мөмө-жемишти кайра иштетүүчү цехтин ишин көрүп, медреседеги кесип үйрөнүп жаткан жаштардан кабар алды. Мындан сырткары, ал Баткен мамлекеттик университетинде Америка ресурстук борборунун ачылуу аземине да катышты. Дональд Лу учурда Кыргызстанда АКШ элчилигинин карамагында 2 млн. долларга бааланган долбоорлор иштеп жатканын айтып өттү. Читать дальше...

2-мартта Кыргызстандын аймактарында жаан-чачын жаабайт. Тоо этектеринде жана тоолуу райондордо жолдор тайгак болот. Түштүк-чыгыштан соккон шамалдын ылдамдыгы секундасына 5-10 метрге жетет. Абанын температурасы: Нарында түнкүсүн -14...-19, күндүз -1...-5, Таласта түнкүсүн -3...+2, күндүз 9...14, Ысык-Көлдө түнкүсүн -1..-6, күндүз 3...8, Калган төрт облус - Чүй, Баткен, Ош жана Жалал-Абадда түнкүсүн -2…+3, күндүз +10…+15 градус болот. Бишкекте жаан-чачын болбойт. Абанын температурасы түнкүсүн -1…+1, күндүз 13…15 градус болот. Читать дальше...

Пакистан аба мейкиндигин жарым-жартылай ачты. Жарандык авиация мекемеси Карачи, Исламабад, Пешавар жана Кветтагабардык жергиликтүү жана эл аралык рейстер аткарыларын билдирди. Калган аэропорттор, анын ичинде Индия менен чектеш Лахор 4-мартка чейин жабык болот.  Пакистан армиясы индиялык эки учакты атып түшүрүп, бир пилотту колго түшүргөндөн кийин Исламабад 27-февралда аба мейкиндигин жаап койгон. Пакистандын өкмөт башчысы Имран Хан “тынчтык ишарасы катары пилот жума күнү Делиге өткөрүлөрүн жарыялаган. Читать дальше...

“Мен бүгүн”. Бир нече жылдан бери Москвада эмгектенип жүргөн Азамат Омош жаңы эле басмадан чыккан алакан отундай китебин ушинтип атаган.

Бангладештин өкмөтү БУУнун Коопсуздук кеңешине кайрылып, мындан ары качкындарды кабыл ала албай тургандыгын билдирди. Өлкөдө ушу маалда кошуна Мьянмадан 700 миңден көп качкын, көбү мусулман рохинжалар баш калкалап жүрөт. Бангладештин тышкы иштер министри Шахидул Хак рохинжаларга байланышкан кризис тереңдегенин кошумчалап, Кооспуздук кеңешин «чечкиндүү» чара көрүүгө үндөдү. Бангладештин бийлиги буга чейин да качкындар маселесин чечүү оор болуп баратканын эскертип келген. Мьянманын Ракхайн аймагын... Читать дальше...

Кыргызстандын Финансы министрлиги атайын билдирүү таратып, мурдагы президент Курманбек Бакиев жана анын уулу Максим Бакиевдердин «АКШ кайтарды» деген каражаты келе элек экенин кабарлады. Министрликтин басма сөз катчысы Гүлмира Түгөлбаева «Азаттыкка» билдиргендей, мекеменин Улуттук банктагы эсебине соңку эки күндүн ичинде акча түшкөн эмес. Мекеме өкүлү алар АКШнын Кыргызстандагы элчилиги менен сүйлөшкөнүн, америкалык дипломаттар «процедуралык маселелерден улам акча которуу кечеңдеп жатышы мүмкүн» деп айтышканын белгиледи. Читать дальше...

Армения 2008-жылкы кандуу окуянын 11 жылдыгын белгилеп жатат. Анда президенттик шайлоонун расмий жыйынтыгына нааразы болгондор демонстрацияга чыгып, ортодогу кагылышуунун айынан сегиз киши жана эки полиция кызматкери каза тапкан. Шайлоону ошол кездеги президент Роберт Кочаряндын жакын санаалашы Серж Саркисян жеңгени жарыяланган. Жума күнү премьер-министр Никол Пашинян ошол кездеги өкмөт тынч демонстранттарга каршы ашыкча күч колдонгонун белгиледи жана курман болгондорду бирден атады. Кечинде премьер-министр Еревандагы жүрүшкө катышмакчы. Читать дальше...

Жалал-Абад шаарынын мэриясына караштуу маалымат борборунун жетекчиси Жалил Сапаров баштаган бир топ журналисттер калаа башчысы менен иштеше албай турганын билдирип, өз жумуштарын тапшырып кетишти. Бул тууралуу алар «Азаттыкка» билдиришти. Жети кызматкер шаар мэри алардын ишине жолтоо болуп жатканын айтып, 1-марттан тартып жумушка чыгышкан жок. Шаардын биринчи вице-мэри Майрамбек Адылбеков кызматкерлерге кысым болбогонун айтып, алардын тобу менен жумуштан кеткени күтүүсүз болгонун айтты. Арасындагы... Читать дальше...

Адам укуктары боюнча Европа соту Франция менен Грекияны мигрант балдарга жасалган мамилеси үчүн доого жыкты. 28-февралда Франция оогандык өспүрүмгө 15 миң евро төлөөгө милдеттендирилди. 2016-жылы ошол маалда 12 жаштагы Жамил Хан Кале шаарындагы мигранттар лагеринде жарым жыл баш калкалап келген. Француз өкмөтү лагерди жок кылууга көрсөтмө берген. Жергиликтүү сот өспүрүмгө кам көрүш керек деп чечкени менен, мамлекет буйрукту аткарган эмес. Натыйжада бала алты ай «санитардык, коопсуздук жана башка шарттары жок» жерде жашаган. Читать дальше...

Ала качуунун курмандыгы болгон Бурулай Турдаалы кызынын өлүмү боюнча Жайыл райондук ички иштер бөлүмүнүн кызматкерлеринин ишин кароо 7-мартка жылды. Чүйдүн Аламүдүн райондук сотунда бүгүнкүгө белгиленген отурум айыпталуучулардын жактоочусунун бири келбегени үчүн болбой калды. Бурулайдын атасы Турдаалы Кожоналиев «Азаттык» менен болгон маегинде сот жылып жатканына нааразы болду. - Мыйзамды билген милиция кызматкерлеринин, жактоочулардын кылганы ушул болсо билбейм. Кызымдын өлгөнүнө бир жылга жакындап калды. Читать дальше...

"Гэллап" (Gallup) институтунун акыркы сурамжылоосу АКШнын азыркы президенттик администрациясынын дүйнө жүзүндөгү кадыр-баркы дээрлик Орусияныкы менен теңелгенин көрсөттү. Дүйнөлүк төрт державанын ичинен Германия лидерлеринин саясаты эң көп ишенимге ээ болгон.

Бейшембиде Ооганстанда талиб согушкерлери Гилменд чөлкөмүндөгү аскердик базага чабуул коюшту. Коргоо министрлиги 4 жоочу атып өлтүрүлгөнүн эртеси билдирди. Ооган аскерлеринин арасында жоготуулар болгону маалымдалып, так сан айтыла элек. Базада америкалык кеңешчилер менен жоокерлердин бир бөлүгү да жайгашкан. АКШ контингентинин басма сөз катчысы полковник Дэйв Батлер «Ооганстандын эр жүрөк коопсуздук күчтөрү кол салгандарга жооп кайтарышты» деп «Твиттерге» жазды. Батлер талибдер базага кирип барышканын... Читать дальше...

Бишкекте 1-мартта «Улуттар биримдиги» партиясынын саясий кеңеши жыйын куруп, анда аткаруучу комитеттин катчысы болуп Клара Сооронкулова дайындалды.

Кыргызстандын өкмөтү 1-мартта билдирүү таратып, 28-февралда Астанадагы кыргыз-казак өкмөт өкүлдөрүнүн сүйлөшүүлөрүндө тараптар Казакстанга картөшкө ташууга убактылуу чектөө киргизүүнү алып салууну караган протоколго кол коюшканын кабарлады. Өкмөттүн басма сөз кызматы тактагандай, бул документке ылайык чектөө кеминде 15 күндүн ичинде, болбосо бир айдын ичинде алынышы мүмкүн. Ал кошумча сүйлөшүүлөрдөн кийин так билинет. Соңку билдирүүсүндө кыргыз өкмөтү кыргыз-казак мамлекеттик чек ара тилкесинде... Читать дальше...