Νίρβα Καπάσι Πατέλ: «Η κακοποίηση των ζώων περνάει και στο πιάτο μας»
Στα μέσα Ιουνίου βρέθηκε στο Ναύπλιο σε ημερίδα για την ηθική και το δίκαιο των ζώων που διοργάνωσαν το Τμήμα Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και το Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ. Δικηγόρος, με εμπειρία στην επιστήμη και την πολιτική για τα ζώα, «κουβαλώντας» δεκαετίες εμπειρίας ως ακτιβίστρια για τα δικαιώματα των ζώων, θιασώτρια της φυτικής διατροφής, η Νίρβα Καπάσι Πατέλ, εκτελεστική διευθύντρια του Προγράμματος Brooks McCormick Jr. Animal Law and Policy της Νομικής Σχολής του Χάρβαρντ μιλάει στα «ΝΕΑ» για τον αγώνα που δίνεται κατά της κακοποίησης των ζώων.
Πρόσφατα επισκεφθήκατε την Ελλάδα, συμμετέχοντας σε ημερίδα για τα δικαιώματα και την ηθική των ζώων…
Είχα την τιμή να μιλήσω στο Κέντρο Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ. Το πρόγραμμα διοργανώθηκε από το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Animal Welfare, Ethics and the Law» του Τμήματος Φιλοσοφίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και του Ελληνικού Ινστιτούτου Παστέρ, το Brooks McCormick Jr. Animal Law & Policy Program της Νομικής Σχολής του Χάρβαρντ και το Κέντρο Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ. Μίλησα για την υπεράσπιση των ζώων και την απαγόρευση της πώλησης γούνας και εντυπωσιάστηκα απίστευτα από τις συζητήσεις που ακολούθησαν, μέρος του διαλόγου, μάλιστα, επικεντρώθηκε γύρω από τη φυτική διατροφή.
Εντονος ο εγκλεισμός των αγροτικών ζώων που υπομένουν τόσα βάσανα, όπως το να τα χωρίζουν από τα μωρά τους ή να τα γονιμοποιούν τεχνητά
Η συνεργασία με το Χάρβαρντ, το Πανεπιστήμιο Αθηνών και άλλα ιδρύματα μας επιτρέπει να κατανοήσουμε όχι μόνο τα κοινά μας σημεία, αλλά και τις διαφορές στην προστασία των ζώων, η οποία κατευθύνεται σε μεγάλο βαθμό από τις τοπικές και κρατικές πολιτικές και από πολιτιστικές εκτιμήσεις.
Στην Ελλάδα υπάρχουν αρκετά περιστατικά κακοποίησης ζώων, πολλά από αυτά, δε, είναι μεγάλης αγριότητας. Τι πρέπει να γίνει;
Είναι λυπηρό και αυτό συμβαίνει όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά παντού στον κόσμο. Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης έχουν αποτελέσει ένα ισχυρό όπλο για να ανοίξουν τα μάτια του κόσμου στην κακοποίηση των ζώων. Οι νόμοι είναι λιγότερο διαδεδομένοι, αλλά ακόμη πιο ισχυροί. Συχνά βλέπουμε την κακοποίηση στην καθημερινή ζωή – στους δρόμους, σε ζωολογικούς κήπους, στην αλιευτική βιομηχανία. Πρέπει να είμαστε πιο προσεκτικοί σχετικά με το τι επιτρέπουμε στον εαυτό μας να βλέπει.
Βλέπετε, υπάρχουν τόσο πολλά που κρύβονται από εμάς: Το γδάρσιμο των κουνελιών και των κογιότ για γούνα – μερικές φορές όταν είναι ακόμα ζωντανά –, ο έντονος εγκλεισμός των αγροτικών ζώων που υπομένουν τόσα βάσανα, όπως το να τα χωρίζουν από τα μωρά τους ή να τα γονιμοποιούν τεχνητά… Εμείς σκοπίμως δεν είμαστε εκτεθειμένοι σε αυτές τις φρικαλεότητες, αλλά θα πρέπει να σκεφτόμαστε τι βάζουμε στο πιάτο μας. Αν είστε μάρτυρες κακοποίησης ζώων, αναφέρετέ το. Κάντε το γνωστό σε όλους γύρω σας. Η ευαισθητοποίηση του κοινού είναι κρίσιμη, επειδή η ανθρώπινη συνείδηση είναι – ως επί το πλείστον – καλοπροαίρετη και θα ενοχλούνταν από το γεγονός.
Πώς βοηθάει το πρόγραμμα Brooks McCormick Jr. Animal Law and Policy Program της Νομικής Σχολής του Χάρβαρντ την ευημερία των ζώων;
Υπάρχουν πολλοί τρόποι, με τους οποίους το συγκεκριμένο πρόγραμμα της Νομικής Σχολής του Χάρβαρντ βοηθά. Μέσω της εκπαίδευσης, της υπεράσπισης και της νομικής μεταρρύθμισης, είμαστε σε θέση να συνεργαστούμε με αφοσιωμένους μελετητές, φοιτητές και μέλη ΔΕΠ, τόσο στο Χάρβαρντ όσο και εκτός αυτού, σε θέματα αιχμής, όπως η εργοστασιακή κτηνοτροφία, το νομικό καθεστώς των ζώων, η προστασία των απειλούμενων ειδών και οι συμπονετικές επιλογές τροφίμων.
Η κλινική μας είναι μια μικρή αλλά ευέλικτη ομάδα φοιτητών του δεύτερου και τρίτου έτους της Νομικής, η οποία αντιμετωπίζει πραγματικά ζητήματα και αναπτύσσει ποικίλες δεξιότητες δικαστικής διαδικασίας. Μεταξύ των πολλών έργων μας, εργαζόμαστε για την επανακατάταξη του μανάτου – του… τεμπέλικου γίγαντα της θάλασσας – ως απειλούμενο είδος, την απαγόρευση της κρατικής χρήσης αντιπηκτικών δεύτερης γενιάς (ποντικοφάρμακο) που τελικά σκοτώνει προστατευόμενους αετούς και κουκουβάγιες καθώς και την αύξηση των προτύπων εμπλουτισμού και φροντίδας στα ομοσπονδιακά χρηματοδοτούμενα ερευνητικά εργαστήρια στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ποιες είναι οι βασικές πρωτοβουλίες που έχετε αναλάβει ως εκτελεστική διευθύντρια;
Δεν έχει περάσει ακόμη ένας ολόκληρος χρόνος από τότε που ξεκίνησα, αλλά ο σημερινός μου στόχος είναι να βελτιστοποιήσω τις εσωτερικές διαδικασίες, να προχωρήσω με τα τρέχοντα έργα, αλλά και να παρακολουθώ τις παγκόσμιες συνεργασίες και συνέργειες. Πολλά από τα είδη που προστατεύουμε είναι ενδημικά σε συγκεκριμένες γεωγραφικές περιοχές, ενώ ορισμένα θαλάσσια θηλαστικά και πτηνά δεν έχουν απαραίτητα τέτοια όρια. Ακόμη και αν τα είδη είναι πιο τοπικά από άλλα, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε τον τρόπο που άλλες κοινωνίες έχουν προστατεύσει τα ζώα και πώς αντιμετωπίζουν τη συνεχή πάλη μεταξύ των ανθρώπινων αναγκών και των αναγκών των ζώων. Οι λύσεις δεν είναι πάντα απλές, αλλά μπορούμε να μάθουμε από την παγκόσμια κοινότητα.
Πέρυσι το Πρόγραμμά μας δημοσίευσε μια έκθεση-ορόσημο για τις αγορές ζώντων ζώων στις Ηνωμένες Πολιτείες και πλησιάζουμε στην ολοκλήρωση της παγκόσμιας έκθεσης. Εργάστηκα στην έκθεση για την Ινδία, καθώς έζησα εκεί για οκτώ χρόνια και επισκέφθηκα πολλές υπαίθριες αγορές, οι οποίες μπορεί να ενέχουν σημαντικό ζωονοσολογικό κίνδυνο. Παράλληλα, επικεντρωθήκαμε σε συνεργασία με τους φοιτητές της Νομικής Σχολής του Χάρβαρντ, προκειμένου να εξετάσουμε την έλλειψη διαφάνειας στα ερευνητικά εργαστήρια που χρηματοδοτούνται από το Δημόσιο.
Το 2018 αναλάβατε έναν εντελώς διαφορετικό ρόλο, αυτόν της παραγωγού στο ντοκιμαντέρ «The Game Changers», δίπλα σε γνωστά ονόματα όπως ο Αρνολντ Σβαρτσενέγκερ, ο Τζάκι Τσαν αλλά και ο Τζέιμς Κάμερον…
Το «The Game Changers» ήταν το ντοκιμαντέρ που αφορούσε τα φυτά και τη φυτική διατροφή με τις περισσότερες προβολές όλων των εποχών στο Netflix. Ναι, συμμετείχαν πολλές διασημότητες. Θυμάμαι να κάθομαι δίπλα στη Σερένα Γουίλιαμς και να συναντώ τον Κρις Πολ του NBA. Σοκαρίστηκα που όλοι τους ακολουθούσαν μια φυτική διατροφή προκειμένου να βελτιστοποιήσουν τη σωματική απόδοση και την αποκατάσταση, ενώ αγωνίζονταν σε υψηλότατο επίπεδο. Η ταινία έδειξε στον κόσμο ότι η δύναμη μπορεί να επιτευχθεί με μια φυτική διατροφή και ότι δεν χρειάζεται να τρως κρέας για να είσαι «άντρας». Υπάρχει τόση πολλή επιστήμη και τεκμηριωμένη έρευνα σχετικά με τη φυτική διατροφή που είναι δύσκολο να αρνηθεί κανείς τα οφέλη της. Το πρόβλημα είναι οι συνήθειές μας ως ανθρώπινα όντα. Ελπίζω ότι η περιέργειά μας να μάθουμε, να είμαστε συμπονετικοί και να σεβόμαστε τα έμβια όντα, θα έχει μεγάλο αντίκτυπο όχι μόνο σε εμάς τους ίδιους αλλά και στα ζώα και στον κοινό μας πλανήτη.
Ολο και περισσότερα κρούσματα για κακομεταχείριση
Ολο και μεγαλύτερες διαστάσεις παίρνουν οι κακοποιήσεις ζώων στη χώρα μας, με τις καταγγελίες να είναι σχεδόν καθημερινές. Μόνο τα τελευταία 24ωρα αρκετά είναι τα σοβαρά περιστατικά κακοποίησης που έχουν έρθει στην επιφάνεια, μέσα από καταγγελίες πολιτών και μελών φιλοζωικών οργανώσεων.
Στον αγροτικό οικισμό του Πάγου, στη Σύρο, ένα άλογο βρέθηκε πυροβολημένο στο κεφάλι, μέσα στο αγρόκτημα της ιδιοκτήτριάς του. Ο «Εκτορας», ηλικίας εννέα ετών, ήταν άλογο ιππασίας, ωστόσο είχε τραυματιστεί και η ιδιοκτήτριά του το φρόντιζε τους τελευταίους μήνες μέσα σε ιδιωτικό χώρο που ανήκει στην οικογένειά της.
Στο μεταξύ, πριν από λίγες ημέρες, ο ακρωτηριασμός των τριών εκ των τεσσάρων ποδιών ενός μικρού γατιού σόκαρε την κοινή γνώμη. Υστερα από καταγγελία που κατατέθηκε σε αστυνομικό τμήμα της Θεσσαλονίκης από μέλος φιλοζωικής οργάνωσης, σχηματίστηκε δικογραφία ενώ ο εισαγγελέας διέταξε προκαταρκτική έρευνα για τον εντοπισμό του δράστη. Εξετάζεται, πάντως, και το ενδεχόμενο πίσω από τον ακρωτηριασμό του ζώου, το οποίο θα υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση για την τοποθέτηση προσθετικών μελών, να βρίσκεται κάποιο εξαιρετικά αιχμηρό όργανο, όπως είναι οι παράνομες παγίδες για τα άγρια θηλαστικά.
Αξίζει να σημειωθεί πως σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛ.ΑΣ., από τις 4 Οκτωβρίου 2022, ημερομηνία κατά την οποία ξεκίνησε η λειτουργία του πενταψήφιου τηλεφωνικού αριθμού 10410 για την κακοποίηση ζώων, μέχρι και το πρώτο εξάμηνο του 2023 καταγράφηκαν 3.310 καταγγελίες, από τις οποίες προέκυψαν 231 πρόστιμα και 250 δικογραφίες.