Νέα τεχνολογία αποκαλύπτει την εξαιρετική ακρίβεια της μετανάστευσης των πουλιών

Έρευνα του Πανεπιστημίου Lund στη Σουηδία αποκαλύπτει με εντυπωσιακή ακρίβεια τον τρόπο με τον οποίο οι κοκκινοπλάτες ή κοκκινοπλάτηδες δακτυλοσφύριχτες (red-backed shrikes) πραγματοποιούν τη μετανάστευσή τους προς την Αφρική. Με τη βοήθεια μικροσκοπικών καταγραφέων δεδομένων, βάρους μόλις ενός γραμμαρίου, οι επιστήμονες κατάφεραν να χαρτογραφήσουν για πρώτη φορά με λεπτομέρεια το ετήσιο ταξίδι αυτών των μικρών πουλιών.

Οι νέες συσκευές κατέγραψαν συνεχώς τη δραστηριότητα των πουλιών, αποκαλύπτοντας πότε και με ποιον ρυθμό πετούν. Τα στοιχεία έδειξαν ότι κάθε άτομο ακολουθεί σχεδόν «χρονομετρημένο» πρόγραμμα, με διαδοχικά στάδια που παρουσιάζουν ελάχιστες διαφοροποιήσεις. Κατά την ανοιξιάτικη μετανάστευση, ο συνολικός χρόνος πτήσης διαφέρει μόλις κατά 6% από πουλί σε πουλί, παρότι ταξιδεύουν για περίπου 270 ώρες σε 43 νυχτερινές πτήσεις, καλύπτοντας πάνω από 11.000 χιλιόμετρα.

Για να φτάσουν στους χειμερινούς τόπους τους στη νότια Αφρική, οι κοκκινοπλάτηδες χρειάζονται περίπου 190 ώρες πτήσης, κατανεμημένες σε 30 διαδρομές. Η εντυπωσιακή αυτή συνέπεια δείχνει ότι τα πουλιά διαθέτουν σύνθετο, γενετικά καθοδηγούμενο «πλάνο πτήσης», πολύ πιο εξελιγμένο απ’ όσο θεωρούσαν έως τώρα οι ερευνητές.

Το κληρονομικό αυτό πρόγραμμα φαίνεται να καθορίζει όχι μόνο την κατεύθυνση και την απόσταση, αλλά και τον ρυθμό και τη δομή του ταξιδιού. Οι κοκκινοπλάτηδες αναδεικνύονται έτσι σε υποδειγματικούς ταξιδιώτες, ακολουθώντας μια ενσωματωμένη στρατηγική που τους οδηγεί με ακρίβεια από τη Σουηδία έως την Αφρική.

Εντυπωσιακό είναι ότι αυτά τα μικροσκοπικά πτηνά, βάρους μόλις 25–30 γραμμαρίων, καταφέρνουν να εκτελέσουν με απόλυτη ακρίβεια ένα ταξίδι που διασχίζει ηπείρους. Η νέα τεχνολογία όχι μόνο αποκαλύπτει τα μυστικά των μεταναστευτικών διαδρομών, αλλά συμβάλλει και στην καλύτερη κατανόηση του τρόπου με τον οποίο η φύση «προγραμματίζει» τα έμβια όντα για τόσο απαιτητικές αποστολές.