Новости за 05.11.2022

د مراکش په پلازمینه رباط کې د ګیلري په نامه د یوې هنري پروژې د لاندې د زوړ ښار لارې کوڅې په فنپارو سینګار شوي دي. په دې هنري میله کې د مقامي هنرمندانو فنپارې نندارې ته ایښودل شوي. دا رقم نندارتونونه په کال ۲۰۲۱ م کې د کورونا د وبا پر مهال د بندیزونو له کبله په لارو کوڅو او میدانونو کې پیل شوي وو خو وروسته ځینو هنرمندانو د دې پروژې د پر مخ وړلو لیوالتیا وښودله او تر رباطه ورسېده. اې اېف پي خبري اژانس پرې یو ویډیويي راپور خپور کړی چې پښتو بڼه یې دلته کتلی شئ:

د کرکټ په روان شل اوریز نړیوال جام سياليو کې د افغان ملي لوبډلې د لوبو لړۍ پرون له استرالیا څخه په ماتې پای ته ورسېده. د ارزګان ولایت اوسېدونکی او د کرکټ مینه وال سیداحمد وايي، د افغان ملي لوبډلې ناکامي دا نه ده چې ښه لوبه نه کوي، بلکې دا د کرکټ بورډ تېروتنه ده چې مناسب او باتجربه لوبغاړي په لوبډله کې نه انتخابوي. هغه د کرکټ بورډ پر غوراوي کمېټې غوسه دی. نوموړي زیاته کړه: "زموږ ټوله غوسه پر کرکټ بورډ ده. د غواروي په کمېټه کې باید داسې څوک ووسي چې سم لوبغاړي انتخاب کړي. دغه کمېټه باید داسې څوک انتخاب کړي چې په کافي اندازه تجربه ولري. Читать дальше...

د والیبال د دې ټورنامینټ د لوبو د کتلو لپاره هره ورځ د خوست د لرې او نږدې سیمو سلګونه کسان ورتلل او تر ناوخته به د لوبو نندارې ته ناست ول.

د طالبانو د حکومت د بهرنیو چارو وزارت وايي چې په روسیه کې د افغانستان په اړه د جوړېدونکې غونډې بحثونه به نیمګړي وي. په یو بیان کې چې دې وزارت پر ټوېټر خپور کړ راغلي چې په دې ډول غونډو کې د طالبانو د حکومت نه ګډون به له نړیوالو سره د دوی پر تعامل ناوړه اغېز وکړي. روسي رسنیو د افغانستان لپاره د روسیې د ځانګړي استازي ضمیرکابلوف له قوله خبر ورکړی چې په پام کې ده د روانې نومبر میاشتې په نیمايي کې د افغانستان په اړه د مسکو د فارمټ په چوکاټ کې د روسیې، چین، هند، ایران او د منځنۍ اسیا د پنځو هېوادونو په ګډون یوه غونډه جوړه شي. Читать дальше...

د سږني کانکور عمومي اول نمره سلیمان وايي، په افغانستان کې د زده‌کړو پر وړاندې هر ډول پرتې ستونزې باید ژر تر ژره پای ته ورسېږي. د ۱۴۰۱ کال د کانکور عمومي اول نمره د هرات اوسېدونکی ۲۰ کلن سلیمان دی. سلیمان په هرات ولایت کې د یوې سیمه‌ییزې رسنۍ په مرسته ازادي راډيو ته په استول شوي پیغام کې ویلي، تېر یو کال کې یې په کانکور ازموینه کې د ښې نتیجې لاسته راوړلو لپاره ډېرې هڅې کړي دي. نوموړی وايي، اوسنی نظام باید ځوانانو ته د لوړو زده‌کړو زمینه برابره کړي. هغه زیاته کړه: "په افغانستان کې اقتصادي ستونزې... Читать дальше...

د کرکټ په نړیوال جام کې انګلستان نیمه پایلوبې ته ووت. د سیډني د کرکټ لوبغالي کې انګلستان نن یو مهم بری خپل کړ. سریلانکا ته چې د اسیا اتله لوبډله وه انګلستان د څلورو ویکټو په توپیر ماته ورکړه. په نننۍ لوبه کې سریلانکا لومړی توپوهنه یا بېټنګ وکړ په شلو اورونو کې یې ۱۴۱ منډې جوړې کړې. په ځواب کې انګلستان د شپږو لوبغاړو په سوځېدو په شلم اوور کې ځان هدف ته ورسوه. د انګلستان ورو بالر عادل رشید چې ټوله لوبه د سریلانکا د پيلیز لوبغاړي پاتوم نیسانکا په سوځولو د خپل ټیم په ګټه راتاو کړه د لوبې غوره لوبغاړی شو. Читать дальше...

د افغان مېرمنو او بشري حقونو لپاره د امریکا ځانګړې استازې رینا امیري په افغانستان کې د رسنيزو سرغړونو د څېړنو له کمېسيونه د مېرمنو په لرې کېدو نیوکه کړې ده.   د طالبانو له‌خوا د رسنیزو سرغړونو له کمېسیونه د ښځو د لرې کولو له امله په طالبانو یو ځل بیا نیوکو زور اخیستی. یو شمېر خبریالان او د رسنیو ملاتړي بنسټونه له ازادي راډیو سره په خبرو کې د طالبانو په دې عمل اندېښنه ښيي. یوه افغانه خبریاله چې نه غواړي نوم یې د امنیتي ستونزو له امله په راپور کې واخیستل شي په ښځینه خبریالانو روان محدویتونه... Читать дальше...

په "مشال مرکه" کې د قامي اسمبلۍ پخوانی غړی جنيد اکبر خان مېلمه دی. نوموړی د پاکستان تحريک انصاف ګوند مرکزي مرستيال جنرل سيکرتر دی او تعلق يې له ملاکنډ سره دی. جنيد اکبر وايي، په سوات او نورو سیمو کې پر عام ولس سربېره ولسي استازي هم د بدامني پرضد راوتي دي خو د امنيت ټينګ ساتلو ذمه واري د مرکزي حکومت ده. د ده په خبره په خيبر پښتونخوا کې امد ن لپاره هر سياسي ګوند سره کار کولو ته تيار دی.

سږ کال زرګونه نجونې چې تمه له دوولسم ټولګیو فارغې او کانکور کې ګډون وکړي، له دې فرصت محرومې شوې. د زینب خور په کاج ښوونیز مرکز برید کې ووژل شوه. هغه وايي، د تلې په اتمه په دې ښوونیز مرکز له برید وروسته، د کانکور نوم ورته په یوې وېروونکې کلمې بدل شوی دی. خو داسې مهال چې د سږني کانکور لس غوره داوطلبان هلکان دي، د نیوکې په توګه وايي، فکر نه کوي چې یوه نجلۍ دې ونه شي کولای، په دې شمېر کې دې راشي. هغه زیاتوي: "دا ناممکنه ده او زه فکر نه کوم چې نجونې دې دومره کمزورې وي. دا داسې دولت نه‌دی چې وغواړي نجونې درس ووايي. Читать дальше...

شمالي کوریا د توغندويي ازموینو په دوام نن شنبې څلور بالستیک میزایلونه د سمندر پر لور وتوغول. د جنوبي کوریا د وسله والو ځواکونو ستر درستیز وویل چې شمالي کوریا له خپلو لوېدیځو سواحلو د لنډ واټن ویشتونکي ۴ توغندي وتوغول. شمالي کوریا د پنجشنبې په ورځ د لویو وچو د ویشتونکي یوه بالستیک توغندي په ګډون په روانه اونۍ کې له ۳۰ زیات توغندي ازمویلي دي. دا په داسې حال کې ده چې په سیمه کې د زیاتېدونکي کړکېچ د نښې په توګه متحدوایالتونو هم د خپل پوځي زور د ښودلو لپاره د غږ تر سرعت چټکې دوه بم غورځوونکې الوتکې د جنوبي کوریا فضا ته استولي.

په داسې حال کې چې اوکرایني ځواکونه د اوکراین په ختیځ کې د روسیې ځواکونو پر ضد لاس ګرېوان جګړه کوي، روسیې د اوکراین پر مرکزي سیمو د بې پیلوټه الوتکو یا ډرونونو نوې حملې پیل کړي دي. د اوکراین د وسله والو ځواکونو ستر درستیز نن وویل چې اوکرایني ځواکونو په ختیځو لوهانسک او دونېڅک سیمو کې د روسیې د پوځ د یوې ورځې مخکې حملې شنډې کړي. بل خوا د خرسون په جنوبي سیمه کې د روسیې له خوا ټاکل شوي چارواکي له دې سیمې د عامو خلکو اېستلو ته په دې پلمه دوام ورکوي چې د اوکراین له احتمالي حملو څخه یې خوندي کوي.

د لغمان ولایت په دولت شاه ولسوالۍ کې په یوه ترافیکي پېښه کې د دوو ډاکترانو په ګډون اوه کسان مړه شوي او درې نور ټپیان دي. د لغمان والي ویاند سلامت خان بلال ازادي راډیو ته وویل چې پېښه د دولت شاه ولسوالۍ په فرشغان دره کې هغه مهال وشوه چې یو سرف ډوله موټر چې د سیمې یوه کلینیک ته روان و، له سړکه واوښت او درې ته ولوېده. په افغانستان کې د تېرو څلورو لسیزو جګړو په ترڅ کې سړکونه خورا زیات زیانمن شوي دي او له دې کبله په ترافیکي پېښو کې خلکو ته مرګ ژوبله اړوي.

ملګرو ملتونو د طالبانو د امنیتي چارواکو له خوا د ښځو د حقونو د یوې فعالې ظریفې یعقوبي او د هغې د همکارانو پر نیولو اندېښنه ښودلې ده. په ژنیو کې د ملګرو ملتونو د بشري حقونو د ادارې ویاند جریمي لارنس پرون خبریالانو ته وویل چې ظریفه یعقوبي او د هغې ۴ نارینه همکاران د مساوات لپاره د افغان ښځو د نهضت له خوا په جوړه شوې غونډه کې ونیول شول او زیاته یې کړه چې هغوی لاهم د طالبانو په بند کې دي. د لارنس په وینا ملګرو ملتونو د دې مېرمنو د وضعیت په اړه له واکمنو طالبانو څخه معلومات غوښتي دي. له دې مخکې... Читать дальше...

په پنجشېر کې د احمدشاه مسعود د قبر د یوې برخې ړنګېدو غبرګونونه راپورته کړي. یو ځل بیا په ټولنیزو رسنیو کې د احمدشاه مسعود د قبر د یوې برخې د ویجاړېدو ویډیو خپره شوې. په دې ویډیو کې لیدل کېږي چې د هغه د قبر په سر هغه تېږه چې د هغه په اړه لیکل پرې شوي، ړنګه شوې او پر ځمکه پرته ده. دا دویم ځل دی چې د طالبانو تر واکمنۍ لاندې په پنجشېر کې د دې پخواني جهادي قوماندان چې د طالبانو سره یې خورا سختې جګړې کړي، مقبره تخریبېږي. له دې وړاندې داسې راپورونه هم خپاره شوي چې طالبانو په کندهار کې د دې ولایت... Читать дальше...

د پښتون ژغورنې غورځنګ د کراچۍ مشر نورالله ترين وايي چې د پوليسو له خوا له افغان ګډوالو سره ناروا سلوک جاري دی او هره ورځ په ښار کې افغانان نيول کيږي.

د پاکستاني پوځ مطبوعاتي څانګې ايي اېس پي ار په یو بیان کې ویلي چې د تحريک انصاف مشر عمران خان لخوا په يوې ادارې او په ځانګړې توګه د یو لوړ پوړي پوځي افسر خلاف "بې بنياده" او "بې مسوولیته" تورونه بيخي د نه منلو او غېر ضروري دي.

د روسیې ولسمشر ولادمیر پوتین یو قانون لاسلیک کړی چې له مخې یې د جدي جرمونو مرتکبین هم په پوځ کې شاملېدای شي. پوتین د نومبر په څلورمه په مسکو کې د ځوانانو او رضاکارانو سازمانونو غړو ته په وینا کې وویل چې له سپټمبر میاشتې راهیسې کې د ۱۸۰۰۰رضاکارانو په ګډون ۳۱۸ زره کسان له جګړې سره یوځای شوي دي. پوتین تر دې وینا مخکې یو سند لاسلیک کړ چې له مخې سې پوځ کې د هغو کسانو د شاملېدو امکانات برابرېږي چې مکرر او درانه جرمونه یې کړې دي. ان د ماشومانو جنسي تېري، خیانت، جاسوسۍ یا تروریزم محکوم شوي کسان هم د... Читать дальше...

د طالبانو تر کنټرول لاندې د ازموینو ملي ادارې نن د ۱۴۰۱ کال د کانکور ازموینې پایلې اعلان کړې. د ۱۴۰۱ کال د کانکور ازموینې د پایلو اعلان، هغه چې له لومړي تر لسم نومره یې ټول هلکان دي. سږ کال د کانکور عمومي اول نمره سلیمان د هرات اوسېدونکی دی، خو تېر او وړم کال د کانکور عمومي اول نمره ‌ګانې دوه نجونې سلګۍ او شمسیه وې. د پایلو اعلان دا پوښتنه زېږوي چې ولې سږ کال ان په لسو غوره بریالي شویو کې ان یوه نجلۍ نه‌شته، هغه چې طالب چارواکي ورته هېڅ ځواب نه وايي. خو د سږني کانکور ازموینې د پایلو اعلان... Читать дальше...

د اقتصادي چارو شنونکي وايي، دا نوی ګام چې پاکستان به له چین سره په یوان کرنسۍ کې راکړه ورکړه کوي، اسلام اباد ته د بهرنیو پورونو په واپس کولو کې یو نوی فرصت په لاس کې ورکړي.

فلسطینیان تر واده یوه ورځ وړاندې د زلمي لپاره یو محفل جوړوي چې پکې د واده د زلمي ملګري او خپلوان ورغونډېږي او پر هغه رنګونه، هګۍ او تېل اچوي. هلته د واده د زلمي ملګري وایي د داسې مجلس جوړولو یو مقصد دا دی چې خپل ملګری په ټوکو وځوروي. د رویټرز اژانس له ویډیو جوړ رپورټ.

د خوړو نړیوال پروګرام په افغانستان کې له بېوزلو خلکو سره د بریتانیا د ۲۵ میلیون پونډه چې ۲۸،۸ میلیون ډالره کېږي د بسپنې خبر ورکوي. دغه پروګرام پرون پر ټوېټر په یو بیان کې ویلي چې د بریتانیا دا بسپنه به د هغو شاوخوا ۱۵ میلیون افغانانو لپاره چې له غذايي ناامنۍ سره مخامخ دي، د دې پروګرام د بېړنيو عملیاتو په ترڅ کې ولګول شي. د خوړو نړیوال پروګرام خبرداری ورکړی په افغانستان کې د وچکالۍ، اقلیمي بدلون او اقتصادي بحران له کبله ګڼې کورنۍ ماشومانو ته د خوړو برابرولو په برخه کې له سختو ننګونو سره مخامخ دي.

د هرات په ځينو سيمو کې تر اووه کلن ځنډ وروسته بیا کوکنار کرل شوي دي. د هرات ولایت ځينې اوسېدونکې د دې کار دليل د حلالو زراعتي محصولاتو لپاره د بازار او موثر بديل کښت نشتوالی او د دې تر څنګ د تارياکو د بیو لوړوالی بولي. د هرات ولایت يو اوسېدونکی شريف زاده وايي، په روان کال کې په هرات ښار کې معتادین ډېر شوي او دا وضعيت ښيي چې په هرات ولایت کې د نشه يي بوټو کښت او بازار ته د نشه يي موادو رسول ډېر شوي دي. نوموړی وايي: "نن موږ او تاسې وينو چې له بده مرغه د دې پر ځای چې د نشه يي بوټو کښت کم شي، کېدای... Читать дальше...

د کابل امنیه قومانداني وايي چې د پلازمېنې په څلورمه ناحیه کې بېګانۍ چاودنه هېڅ تلفات نه لري. د کابل د امنیه قوماندانۍ ویاند خالد ځدراڼ تېره شپه ناوخته رسنیو ته په یوه بیان کې وویل چې چاودنه د حاجي یعقوب څلورلارې ته نږدې په یوه پېکپ موټر کې وشوه. ځدراڼ وايي په موټر کې څوک نه وو، نو ځکه تلفات نه لري. په بیان کې راغلي چې د چاودنې علت او څرنګوالی تراوسه نه دي روښانه شوي. د کابل د امنیه قوماندانۍ بیان زیاتوي چې په دې اړه څېړنې پیل شوې دي.

د پاکستان مخکیني صدراعظم عمران خان د پلازمېنې اسلام اباد پر لور د خپلو پلویانو لاریون ځنډولی دی. دا اعلان یوه ورځ وروسته له هغه کېږي چې عمران خان د همدې لاریون پرمهال په یوه برید کې په پښه ولګېد او ټپي شو. له دې پېښې وروسته په خپله لومړنۍ تلوېزیوني وینا کې عمران خان بېګا ناوخته وویل چې د اسلام اباد پر لور خپل لانګ مارچ یا اوږد لاریون د اوس لپاره ځنډوي او کله یې چې ټپونه ورغېدل به بیا به یې پیل کړي. هغه زیاته کړه چې دی پوهېږي چې ښايي بیا برید پرې وشي. ښاغلي عمران خان تور لګولی چې په دې برید... Читать дальше...

په ایران کې د حکومت ضد مظاهرو په دوام د دې هېواد د سني مسلمانانو یوه مخکښ مشر د معترضانو د غوښتنو په اړه د بېړنۍ ټولپوښتنې غوښتنه کړې. مولوي عبدالحمید پرون په جنوب ختیځ ښار زاهدان کې د جمعې د لمانځه په وعظ کې وویل چې دا ټولپوښتنه دې د نړیوالو څارونکو په حضور کې ترسره شي څو د خلکو د غوښتنو په اساس د ایران په پالیسیو کې بدلون راشي. نوموړي د قم پر مدرسو او ایراني چارواکو غږ وکړ چې د هغو خلکو آواز ته غوږ ونیسي چې له پنځوسو ورځو راهیسې اعتراضونه کوي. د ایران حکومت تراوسه د دې غوښتنې په اړه څه نه دي ویلي. Читать дальше...