Ён пісаў, як змагаюцца крэсы
18 лістапада спаўняецца 120 гадоў з дня нараджэння пісьменніка і ўдзельніка нацыянальна-вызваленчага руху ў Заходняй Беларусі Міхася Машары (1902-1976).
Artykuł Ён пісаў, як змагаюцца крэсы pochodzi z serwisu БЕЛАРУСКАЕ РАДЫЁ РАЦЫЯ.
Да 120-годдзя пісьменніка і грамадскага дзеяча Міхася Машары.
18 лістапада спаўняецца 120 гадоў з дня нараджэння пісьменніка і ўдзельніка нацыянальна-вызваленчага руху ў Заходняй Беларусі Міхася Машары (1902-1976).
Міхась Машара быў родам з Шаркоўшчыны. Скончыўшы Шкунцікаўскую народную школу, працаваў пісарчуком. Потым вучыўся ў вышэйшай пачатковай, а пасля 1915 года — у адзінай працоўнай школе 2-й ступені ў Глыбокім. У час акупацыі Беларусі польскімі войскамі быў арыштаваны, але адпушчаны як малалетак. Вясной 1920 года Міхаіл Машара добраахвотна ўступіў у Чырвоную Армію, удзельнічаў у баях. 11 месяцаў адбыў у лагеры ў Саксоніі. Затым 8 месяцаў правёў у прафілактычным лагеры ў Польшчы, а потым вярнуўся на радзіму і паспеў у 1923—1925 гадах паслужыць у польскай арміі.
Пасля дэмабілізацыі прыняў актыўны ўдзел у нацыянальна-вызваленчым руху. У Вільні рэдагаваў прагрэсіўную газету “Наша воля”. У 1928 годзе быў арыштаваны і зняволены ў віленскай турме Лукішкі, дзе прасядзеў больш за чатыры гады. Пасля астрогу зноў вярнуўся на радзіму і жыў выпадковымі заробкамі. Быў лесарубам, плытагонам, капаў канавы, рамантаваў дарогі, батрачыў…
Пасля верасня 1939 года Міхась Машара кіраваў аддзелам народнай адукацыі ў Шаркоўшчынскім раёне. У час вайны працаваў у газетах “Звязда”, “Савецкая Беларусь”, “Партызанскае слова”, а на радыё, пасля вайны – у беларускіх часопісах і газетах.
Першыя вершы паэт напісаў яшчэ ў час вучобы ў Глыбоцкай школе, але стала заняўся паэтычнай творчасцю толькі ў канцы 1920-х гадоў. Першы паэтычны зборнік “Малюнкі” пабачыў свет у 1928 годзе. Потым былі выдадзены зборнікі “На сонечны бераг!”, “Напрадвесні”, паэмы “Вяселле”, “Смерць Кастуся Каліноўскага”, “Мамчына горка”, п’есы “Вось тут і зразумей”, “Лёгкі хлеб”, “Чорт з падпечча”. А зборнік “Беларусь” адносіцца да ліку лепшых творчых дасягненняў паэта.
Пасля Другой сусветнай вайны з друку выйшлі кнігі Міхася Машары “Урачыстасць”, “Ад родных аселіц”, кніга выбранай лірыкі “Мая азёрная краіна”. Пісаў творы для дзяцей, выдаў казкі ў вершах “Зязюльчыны слёзы” і “Зелянушка і Кракатушка”. Дзіцячыя вершы Міхася Машары даўно пара выдаць асобнай кніжкай.
Міхась Машара шмат прысвяціў сваіх твораў Заходняй Беларусі. Да сённяшніх дзён цікава чытаюцца яго выданні “Крэсы змагаюцца”, “Сонца за кратамі” і “Лукішкі”, а таксама “Ішоў дваццаты год”, “І прыйдзе час…”, кніга ўспамінаў “Старонкі летапісу”. У празаічных тварах пісьменнік выкарыстоўваў многія факты з свайго жыцця, апісваў падзеі, якія адбываліся ў яго родных ваколіцах, ствараючы шырокую панараму падзей 1920-1930-х гадоў.
Памёр і пахаваны Міхась Машара на Паўночных могілках у Менску.
Беларускае Радыё Рацыя
Artykuł Ён пісаў, як змагаюцца крэсы pochodzi z serwisu БЕЛАРУСКАЕ РАДЫЁ РАЦЫЯ.