Prva posjeta Krivokapića Beogradu u sjenci protokolarnih propusta

Izvinjenje premijerke Srbije Ane Brnabić zbog kršenja diplomatskog protokola i konstatacija premijera Crne Gore Zdravka Krivokapića da je u Beogradu dočekan srdačno, nisu uticali da se u Podgorici umanje negativni komentari o tretmanu predsjednika Vlade Crne Gore tokom prve zvanične posjete Srbiji.

Izvršna direktorka Centra za građansko obrazovanje Daliborka Uljarević ocjenjuje da je zvanični Beograd namjeravao da demonstrira svoju nadmoć za šta je iskoristio posjetu premijera Krivokapića.

"Zvanična posjeta premijera Krivokapića Beogradu je bila tako loša za ugled i dostojanstvo države Crne Gore da je bolje da se nije desila. Od ignorisanja u beogradskim medijima uoči posjete, načina dočeka na aerodromu van svih protokola i nipodaštavajućeg za zvaničnika tog ranga, pa i poruka koje smo čuli", kaže Uljarević.

Uljarević ukazuje da je posjeta imala negativan tretman i na socijalnim medijima gdje je bila predmet sarkastičnih formi.

"Mislim da je zvanični Beograd htio da demonstrira svoju nadmoć, a prema Crnoj Gori je to učinjeno na jedan primitivan način jer je bilo jasno da je crnogorski premijer u poziciji inferiornosti, te se na tome željelo dodatno poentirati", zaključuje Uljarević.

Prva posjeta Krivokapića Beogradu organizovana je u momentu duboke krize njegove Vlade, kada najjači subjekt parlamentarne većine, koja ga je izabrala, Demokratski front (DF), traži formiranje nove vlade.

DF je u bliskim odnosima sa srpskim vlastima u Beogradu.

Naime, ubrzo nakon glasanja za Krivokapićevu Vladu, decembra prošle godine, DF je postao njen najveći kritičar jer u njoj nema njihovih predstavnika. DF mjesecima traži da njegovi čelnici uđu u vladu, čemu se protivi najmanja članica vladajuće većine Građanski pokret URA koja podržava aktuelni koncept ekspertske vlade Zdravka Krivokapića.

Doček premijera u farmerkama

Od kada je izašao iz aviona i stupio na tlo Srbije, prva zvanična posjeta premijera Crne Gore Zdravka Krivokapića susjednoj zemlji izazvala je lavinu komentara koji se odnose na neprimjeren doček na beogradskom aerodromu, kao i premijerove izjave o vjersko političkim pitanjima.

Takođe predmet kritika je premijerov sastanak sa ambasadorima akreditovanim u Srbiji, zemalja koje imaju ambasadore u Crnoj Gori. A na Instagram nalogu predsjednika Srbije je Crna Gora nazvana Republikom.

Najveći broj negativnih reakcija na prvu posjetu premijera Krivokapića Beogradu je uslijedio kada je na sajtu Vlade Crne Gore objavljena fotografija sa dočeka na beogradskom aerodromu, na kojoj je prikazano da ga je dočekao srpski ministar poljoprivrede i potpredsjednik Vlade Srbije Branislav Nedimović neformalno obučen.

Opozicija u Crnoj Gori reagovala je jedinstvenom ocjenom da se radi o nedostatku poštovanja prema premijeru druge države i samoj Crnoj Gori.

Među najoštrijima je bio gradonačelnik Podgorice i potpredsjednik Demokratske partije socijalista Ivan Vuković koji je doček premijera u Beogradu opisao: "Ovako prolaze sluge tuđih interesa, uvijek i svuda".

Iz vladajuće koalicije u Crnoj Gori, oglasila se samo potpredsjednica Građanskog pokreta Ura Jovana Marović koja je ocijenila da je time "premijerka Srbije Ana Brnabić poslala poruku o vlasti koju predstavlja".

"Način na koji je dočekan premijer Krivokapić u Beogradu govori mnogo, saopštio je profesor međunarodnih odnosa na Univerzitetu u Bostonu i dugogodišnji crnogorski diplomataVesko Garčević.

"Doček potvrđuje nadmeni, hegemonistički stav Srbije u regionu i potvrđuje da Crna Gora sa Srbijom treba da razgovara samo kao ravnopravan partner čiju nezavisnu politiku Beograd mora da prihvati", napisao je Garčević na Twitter nalogu.

Dug prema Amfilohiju

Predsjedniku Vlade Crne Gore je upriličen kraći intervju na Radio-televiziji Srbije  tokom kojeg je  rekao da je u prethodnoj godini svog mandata ispunio sva obećanja data prethodnom mitropolitu Srpske pravoslavne crkve Amfilohiju Radoviću.

Krivokapić je u politiku ušao uoči izbora avgusta prošle godine na prijedlog preminulog mitropolita Amfilohija, kao nosilac liste snaga okupljenih oko DF-a. Izabran je za premijera glasovima prosrpskog DF-a, Demokrata i građanskog pokreta URA, koje su na izborima osvojile  tijesnu parlamentarnu većinu.

Daliborka Uljarević smatra da je Krivokapićev stav potvrda da je aktuelna Vlada svoje aktivnosti podredila interesu jedne vjerske zajednice.

"Ta izjava predstavlja potvrdu onog na šta neki od nas ukazujemo, da premijer i ova Vlada ne osjećaju odgovornost prema građanima i javnom interesu. Oni su sve podredili interesu jedne vjerske zajednice čime ozbiljno ugrožavaju sekularni karakter države Crne Gore i podižu tenzije u jednom multikonfesionalnom i multietničkom društvu", kaže Uljarević.

Ona podsjeća da je Srpska pravoslavna crkva imala udio u posljednjem izbornom procesu na kojem je smijenjena vlast u Crnoj Gori.

"Podrška SPC je data izbornoj listi koju je vodio Zdravko Krivokapić. Ali to vraćanje duga SPC-u dosadašnjem periodu je, sve nas dovelo u situaciju da smo taoci dužništva premijera i Vlade prema jednom subjektu. U Crnoj Gori se ponovo vodi politika partikularnih interesa, samo što su sada malo zamijenjeni akteri, ali je suština u tome da se kao društvo krećemo u začaranom krugu", kaže Daliborka Uljarević.

Crna Gora za Srbiju - Republika

Nakon susreta sa predsjednikom Srbije Aleksandrom Vučićem, na zvaničnom Instagram profilu srpskog predsjednika objavljena je dobrodošlica premijeru Zdravku Krivokapiću, a u poruci je Crna Gora nazvana "Republikom".

Nakon izglasavanja nezavisnosti 2006, Crna Gora je prestala da bude Republika, što je definisano i u Ustavu koji je usvojen 2007. godine. Zvaničan naziv države je Crna Gora.

Naziv "Republika Crna Gora" je naveden i na zvaničnom sajtu Vlade Republike Srbije.

Premijer Crne Gore sa ambasadorima Kvinte u Beogradu?

Dio političke javnosti, uključujući i lidera DF-a Milana Kneževića, kritikovao je sastanak premijera Krivokapića, prvog dana posjete Beogradu, u Crnogorskoj kući, sa ambasadorima zemalja Kvinte.

Članice ove grupe, SAD, Italija, Njemačka, Ujedinjeno Kraljevstvo i Francuska imaju akreditovane ambasadore u Crnoj Gori.

Nekadašnji šef crnogorske diplomatije i ambasador Nebojša Kaluđerović je ocijenio da nije trebalo zvati ambasadore Kvinte u Srbiji, jer te zemlje imaju svoje diplomatske predstavnike u Crnoj Gori.

"Sve što interesuje te ambasadore ili sve što mi želimo da kažemo, to možemo reći direktno. To što je urađeno je skandalozan, krajnje nediplomatski i nepolitički potez i nedostojan za premijera jedne države", rekao je Kaluđerović za radio Antena M.

Na sastanku kome su prisustvovala i 32 nerezidentna ambasadora u Crnoj Gori premijer je predstavio ekonomske planove Vlade, uključujući investicione potencijale.

Radio Slobodna Evropa (RSE) je pres-službama Vlade Crne Gore i Srbije poslao pitanja koja se odnose na suštinski različite najave zvanične posjete premijera Crne Gore Zdravka Krivokapića.

Dok je zvanična posjeta po tumačenju crnogorske vlade najavljena za 2. i 3. novembar, na sajtu Vlade Srbije su kao zvanični događaji navedeni samo susreti 3. novembra.

RSE je tražio komentar na doček Krivokapića na aerodromu u Beogradu koga je dočekao ministar poljoprivrede Branislav Nedimović, u neformalnom dres kodu, a ne srpska premijerka kao domaćin posjete. RSE odgovore  nije dobio.