Στο Ελιζέ άλλαξαν τηλέφωνα μετά το σκάνδαλο υποκλοπών
Η ασφάλεια των τηλεπικοινωνιών δεν απασχολεί φυσικά μόνο την ελληνική κοινωνία και την πολιτική τάξη. Το σκάνδαλο Pegasus, το οποίο αποκαλύφθηκε τον Ιούλιο του 2021 από μία κοινοπραξία διεθνών μέσων, κατέδειξε πόσο ευάλωτες είναι οι επικοινωνίες ακόμα και αρχηγών-κρατών και κυβερνήσεων - μεταξύ άλλων, είχε αποκαλυφθεί πως το Μαρόκο είχε χρησιμοποιήσει το κατασκοπευτικό λογισμικό της ισραηλινής NSO προκειμένου να βάλει στο στόχαστρο τον Εμανουέλ Μακρόν, τον πρώην πρωθυπουργό του Εντουάρ Φιλίπ και αρκετά ακόμα μέλη της γαλλικής κυβέρνησης, πέραν από ακτιβιστές, δημοσιογράφους και δικηγόρους.
Εκτοτε, σημειώνει η «Le Monde», η προστασία των γαλλικών κυβερνητικών επικοινωνιών απασχολεί έντονα τη Γενική Γραμματεία της Εθνικής Αμυνας και Ασφάλειας (SGDSN). Είναι γνωστό άλλωστε πως στην επονομαζόμενη «Μακρονία», η ακολουθούμενη πολιτική κρίνεται σε σημαντικό βαθμό μέσω WhatsApp ή Telegram, της εφαρμογής μηνυμάτων που δημιούργησαν οι ρώσοι αδελφοί Ντουρόφ, πολέμιοι του Βλαντίμιρ Πούτιν. Ο γάλλος πρόεδρος μιλάει συνέχεια με την πρωθυπουργό του, την Ελιζαμπέτ Μπορν, σε αυτήν. Και πολλοί υπουργοί ή βουλευτές του διεκδικούν την προσοχή του μέσω μηνυμάτων.
Ενα γαλλικό WhatsApp
Σύμφωνα με τις πληροφορίες της «Monde», μετά το Pegasus τέθηκαν διακριτικά στη διάθεση περίπου 20 κυβερνητικών ιθυνόντων νέα ασφαλή smartphones, εφοδιασμένα με περιορισμένο αριθμό επαφών. «Δεν μπορεί να παρακολουθήσει κανείς αριθμούς που δεν γνωρίζει» δήλωσε πηγή της εφημερίδας. Μόνο που οι κάτοχοί τους δεν τα χρησιμοποιούν ιδιαίτερα, αφήνοντάς τα στο συρτάρι... «Ολα όσα γράφονται στο Telegram τα ακούν δυνητικά οι Ρώσοι και οι Αμερικανοί» προειδοποιεί ο Τομά Γκασιγιού, βουλευτής του προεδρικού κόμματος και επικεφαλής της κοινοβουλευτικής επιτροπής εθνικής άμυνας και ενόπλων δυνάμεων, η οποία ζήτησε σε έκθεσή της την ανάπτυξη ενός κυρίαρχου «γαλλικού WhatsApp».
Για τις απόρρητες επικοινωνίες του, βέβαια, που άπτονται της εθνικής ασφάλειας, ο Εμανουέλ Μακρόν χρησιμοποιεί το τηλέφωνο Orisis, μία μεγάλη σταθερή συσκευή συνδεδεμένη με κρυπτογράφο που μπορεί να διακρίνει κανείς πάνω στο γραφείο του ενώ συνομιλεί με τον Βλαντίμιρ Πούτιν στο ντοκιμαντέρ του Γκι Λαγκάς «Ενας πρόεδρος, η Ευρώπη και ο πόλεμος». Τα αλλοτινά μπρούτζινα πλήκτρα έχουν εξαφανιστεί: από το 2017 και εξής καλείται να επιλέξει ένα όνομα (ή μία ιδιότητα όταν η ταυτότητα παραμένει μυστική) προκειμένου να επικοινωνήσει με μία από τις 2.000 επαφές που περιλαμβάνει.
Το μπούνκερ-κλωβός
«Συνδέουμε τον πρόεδρο» λένε στην SGDSN, όπου διαχειρίζονται τις επικοινωνίες με ξένους αρχηγούς κρατών, από το μπούνκερ-κλωβό Φάραντεϊ στο υπόγειο των Invalides. Οταν ο πρόεδρος της Γαλλίας και η πρωθυπουργός του ταξιδεύουν στο εξωτερικό ή στα υπερπόντια γαλλικά εδάφη, μία προπορευόμενη ομάδα συνδέει μια κεραία στην οροφή του ξενοδοχείου τους, τραβάει καλώδια μέσω των ορόφων και καταλαμβάνει το διπλανό δωμάτιο. Πριν από δύο χρόνια, το προεδρικό αεροσκάφος A330 ενισχύθηκε με ένα σύστημα υπερ-ασφαλείας που επέτρεψε στον Μακρόν να προεδρεύσει ενός υπουργικού συμβουλίου επιστρέφοντας από τη γαλλική Πολυνησία, τον Ιούλιο του 2021.
Το γαλλικό κράτος διαθέτει και άλλα λογισμικά made in France, με ονόματα εμπνευσμένα από την αιγυπτιακή μυθολογία. Το «Ωρος», ένα είδος κρυπτογραφημένου κυβερνητικού Skype, χρησιμεύει για τις βιντεοδιασκέψεις των υψηλότερων αρχών. Το ΙΣΙΣ επιτρέπει την αποστολή απόρρητων e-mail και συνημμένων. Πρακτικά, όμως, τα εργαλεία αυτά είναι τόσο ασφαλείας που αποδεικνύονται πιο αργά και δύσκαμπτα από εκείνα των Gafam - Google, Meta (Facebook), Amazon και Microsoft. Η Εθνική Υπηρεσία Ασφάλειας Συστημάτων Πληροφορικής, λοιπόν, έχει βαλθεί να εκσυγχρονίσει το ΙΣΙΣ. Παράλληλα, η γενική διοίκηση του γαλλικού στρατού αναπτύσσει ένα νέο υπερ-ασφαλές τηλέφωνο που θα κρυπτογραφεί στιγμιαία τις επικοινωνίες. Θα αντικαταστήσει το ιστορικό ημι-κινητό τηλέφωνο με πορτάκι Teorem, που αναπτύχθηκε πριν από δέκα χρόνια από τον όμιλο Thales προκειμένου να εξυπηρετήσει κάπου 14.000 πολιτικούς και στρατιωτικούς αξιωματούχους, αποδείχθηκε όμως εξαιρετικά ακριβό (κάπου 4.000 ευρώ) και δύσχρηστο - τόσο που «τρέλαινε τον Σαρκοζί».