Πολιτισμός και αθλητισμός μέσα από το Ιστορικό Αρχείο «Βήματος» και «Νέων»

«Η φλόγα που δεν τρέμει», όπως πολύ εύστοχα έγραψε ο Μάνος Ελευθερίου, μπορεί ν’ αποδώσει με απόλυτη ακρίβεια την σημασία του όρου πολιτισμός στον τόπο μας.

Είναι εκείνες οι αξίες που συνοδεύουν την πορεία του ανθρώπου στο διάβα των χρόνων και η καταγραφή σπουδαίων ιδεών, ιστορικών γεγονότων αλλά και μεγάλων στιγμών «ανήκει», σε μεγάλο βαθμό στον Τύπο.

Η μαγική λέξη «αρχείο» οδηγεί αναμφίβολα τη σκέψη σε μακρινά ταξίδια, διευρύνει ορίζοντες και εστιάζει στην ανάπτυξη κάθε μορφής τέχνης και πολιτισμού.

Το διεθνές επιστημονικό συνέδριο ο πολιτισμός στο Ιστορικό Αρχείο των εφημερίδων «Βήμα» και «Νέα», είναι ένας ανεξάντλητος «θησαυρός» γνώσης και μάθησης.

Μια και μόνο ματιά στα γεγονότα που κατέγραψαν οι δύο ιστορικές εφημερίδες της χώρας, είναι αρκετή για ν’ αναδειχθούν: ο ρόλος του Τύπου στην πολιτισμική ανάπτυξη του τόπου αλλά και η αέναη εξέλιξη κάθε μορφής τέχνης.

Γίνεται επίσης εύκολα αντιληπτό πως κάθε αναφορά στα δρώμενα πολιτισμού έχει άμεση σχέση με τον αθλητισμό, γιατί πολύ απλά υπάρχει άρρηκτη σχέση των δύο όρων.

Μέσα από το Ιστορικό Αρχείο των δύο εφημερίδων είναι δυνατή η αναβίωση μεγάλων στιγμών του ελληνικού αθλητισμού, αλλά παράλληλα και η παρακολούθηση μιας πορείας που έμελλε να είναι μεγαλειώδης.

Μια πορεία που συνεχίζεται, με τις δύο εφημερίδες να καταγράφουν κάθε εξέλιξη, γιατί πολύ απλά πολιτισμός και αθλητισμός συναντώνται σε πολλές εκφάνσεις της ανθρώπινης δραστηριότητας.

Στο εξαιρετικό διεθνές συνέδριο των δύο κορυφαίων εφημερίδων, υπήρξε εκτενής αναφορά στη ζωή των σπορ.

Μια ζωή γεμάτη μεγάλες «αναπνοές», μια ζωή που πήρε τις πρώτες ανάσες μέσα από ένα δίστηλο της εφημερίδας το «ΒΗΜΑ», όπως ανέφερε χαρακτηριστικά στην παρουσίασή της, η επίκουρος καθηγήτρια ελληνικής φιλολογίας, Παναγιώτα Παπαδοπούλου.

Μια παρουσίαση της οποίας προήδρευσε ο Γιώργος Αναγνώστου, διακεκριμένος καθηγητής στο Τμήμα Νεοελληνικών Σπουδών και κάτοχος της «Eδρας Μιλτιάδη Μαρινάκη για τη Νεοελληνική Γλώσσα και τον Πολιτισμό» στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Οχάιο.

Η αρχή ενός μοναδικού ταξιδιού γίνεται τον Δεκέμβρη του 1922, σε μια εποχή τεράστιων πολιτικών και κοινωνικών εξελίξεων στην Ελλάδα.

Ο αθλητισμός «βρίσκει χώρο» στο Ελεύθερο Βήμα και η Παναγιώτα Παπαδοπούλου επισημαίνει χαρακτηριστικά.

«Ο πρώτος σχολιασμός αθλητικών δρώμενων είναι γεγονός τον Δεκέμβριο του 1922 και το ποδόσφαιρο είναι στην πρώτη γραμμή.

Ο συντάκτης μάλιστα υπογράφει με τα αρχικά Τ.Σ.Κ και λίγο αργότερα η υπογραφή παίρνει την μορφή, Τ.Σ. Καββαδίας». Σε ότι αφορά την δημοσίευση της πρώτης στήλης έχει ημερομηνία 2/12/1922.

Ακριβώς έναν αιώνα πίσω και ο τίτλος ήταν «η ζωή των σπορτ».

Μια ζωή που ήταν ωραία για να… δανειστούμε τον τίτλο του Μπενίνι.

Κι επειδή το ποδόσφαιρο δεν είναι τυχαία το λαοφιλέστερο άθλημα, γίνεται αντιληπτό πως σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα πληθαίνουν οι αναφορές στα ποδοσφαιρικά παιχνίδια.

Δεν είναι όμως μόνο οι αναμετρήσεις και τα αποτελέσματα των αγώνων που καταγράφονται στις σελίδες του Βήματος.

Η Παναγιώτα Παπαδοπούλου τόνισε μάλιστα πως έγινε ιδιαίτερη αναφορά στην ίδρυση του Ολυμπιακού Συνδέσμου Φιλάθλων Πειραιώς το 1925, αλλά και στους πρώτους αγώνες που έδωσε η ομάδα του Πειραιά.

Η γιγάντωση ενός οργανισμού εν τη γενέσει του.

Η λεπτομερής παρουσίαση της επίκουρης καθηγήτριας, εστίασε βεβαίως και στους τρόπους με τους οποίους παρουσίασε η εφημερίδα κι άλλα αθλήματα κι όχι μόνο το ποδόσφαιρο.

«Αποτελέσματα αγώνων αντισφαίρισης και πετοσφαίρισης παρουσιάζονταν στις σελίδες της εφημερίδας αλλά όλοι καταλαβαίνουν την επίδραση που άσκησε το ποδόσφαιρο στην κοινωνία.

Ενδεικτική μάλιστα αυτής της επίδρασης, ήταν και η συνέντευξη που είχε παραχωρήσει ο Ελευθέριος Βενιζέλος, ο οποίος είχε κάνει ιδιαίτερη μνεία στο ποδόσφαιρο και στο πως επηρεάζει κοινωνικές δομές και συναισθήματα», ανέφερε χαρακτηριστικά η Παναγιώτα Παπαδοπούλου.

Μέρα με τη μέρα, χρόνο με τον χρόνο, τα αθλητικά δρώμενα κέρδιζαν «χώρο» στις σελίδες των δύο μεγάλων εφημερίδων και αυτή η… επέκταση εδράζεται σε μια μοναδική σχέση που αναπτύσσουν οι άνθρωποι με τον αθλητισμό. Με το ποδόσφαιρο, το μπάσκετ, το βόλεϊ, τον στίβο και τόσα ακόμα σπορ.

Είναι προφανές πως μέσα από τις σελίδες των δύο μεγάλων και ιστορικών εφημερίδων, ο αθλητισμός έγινε σε πολλές περιπτώσεις σημείο αναφοράς της ελληνικής κοινωνίας.

Μιας κοινωνίας που τις δεκαετίες του 1920 και του 30 βίωσε συνταρακτικά γεγονότα που «σημάδεψαν» την πορεία μας.

Μέσα σ’ αυτή την πορεία λοιπόν, εξέχουσα θέση βρήκε (δικαιωματικά) ο αθλητισμός, προσφέροντας από το δικό του μετερίζι στην ελληνική κοινωνία.

Το διεθνές Συνέδριο Βήματος και Νέων παρουσίασε με αναλυτικό τρόπο την εξέλιξη του αθλητισμού μέσα από τα γραπτά των δύο εντύπων και η πορεία συνεχίζεται. Όχι με το αρχικό δίστηλο αλλά βεβαίως με πολλές σελίδες λεπτομερούς κάλυψης των αθλητικών γεγονότων σε κάθε γωνιά του κόσμου.