مککال: چین د لیتیم په لټه کې دی او احتمالاً د بګرام هوايي اډې ته هم لاسرسی لري
د امریکا د متحدو ایالتونو د استازو د جرګې د بهرنیو اړیکو د کمېټې مشر مایکل مککال وايي، له افغانستانه د امریکا د ځواکونو وتل په افغانستان کې د بګرام هوايي اډې او لیتیم ته د چین د احتمالي لاسرسي لامل شوي دي.
د امریکا د کانګرس د استازو جرګې د بهرنیو اړیکو د کمېټې مشر مایکل مککال له افغانستان څخه د امریکا د متحدو ایالتونو پر وتلو یو ځل بیا نیوکې کړې دي.
مککال د پنجشنبې په ورځ له افغانستانه د امریکايي ځواکونو د وتلو د ارزونې په اړه غونډه کې وویل چې له افغانستان څخه د متحده ایالاتو وتل د "مصنوعي مهالوېش پر بنسټ" جیو پولیټیک ماتې وه او په افغانستان کې د بګرام هوايي اډې او لیتیم ته د چین د احتمالي لاسرسي لامل شوه.
جمهوري غوښتونکی مایکل مککال په داسې حال کې له افغانستانه د امریکايي پوځیانو د وتلو او د هغې د پایلو مسوولیت د ډیموکراټ بایډن اداره بولي چې له طالبانو سره د دوحې تړون د جمهوري غوښتونکي ډونالډ ټرمپ د ادارې لهخوا لاسلیک شو چې له افغانستان څخه یې د دغو ځواکونو د وتلو لپاره لاره هواره کړه.
مایکل مککال دغه شان ادعا کوي چې له افغانستانه د امریکايي ځواکونو وتل د دې لامل شوي چې له بګرام زندان څخه د داعش ۱۲ زره بندیان او ځانمرګي بریدګر خوشې شي او د اووه میلیارد ډالرو په ارزښت امریکايي پوځي تجهیزات په افغانستان کې پاتې شي.
هغه زیاتوي: "دا زما لپاره د خواشینۍ ځای دی چې له شل کلنو قربانیو او پیسو لګولو وروسته افغانستان د طالبان په کنټرول کې دی او موږ له جیو پولیټیک موضوعاتو سره لاس او ګرېوان یو. د خدای لپاره، چین اوس هلته د لیتیم په لټه کې دی او احتمالاً د بګرام اډې ته هم لاسرسی لري."
د طالبانو د حکومت ویاند ذبیحالله مجاهد په دې اړه د ازادي راډیو پوښتنو ته ځواب ورنه کړ، خو مایکل مککال د افغانستان لیتیم ته د چین د احتمالي لاسرسي په اړه د خبرو پر مهال وویل چې د طالبانو له بیا واک ته رسېدو وروسته په افغانستان کې د طبیعي زېرمو او کانونو په برخه کې پانګونې ته د چین لېوالتیا زیاته شوې ده.
د طبیعي زېرمو په برخه کې د چین له سترو پانګونو څخه یو د امو د نفتو د حوزې تړون دی چې د روان کال د جنورۍ په پنځمه د طالبانو د حکومت د کانونو او پټرولیم وزارت او د افچین شرکت ترمنځ د ۲۵ کلونو لپاره لاسلیک شو.
د امریکا د کانګرس د استازو د جرګې د بهرنیو اړیکو د کمېټې مشر مایکل مککال دغه شان زیاتوي چې بایډن د سیاسي دلایلو او د امریکا د ملي امنیت له په پام کې نیولو پرته له افغانستانه امریکايي ځواکونه ایستلي او دا هېواد یې طالبانو ته سپارلی دی.
مککال د دغه غونډې د پوښتنو او ځوابونو په برخه کې له افغانستانه د امریکايي پوځیانو د وتلو په اړه له یو شمېر پوځیانو او عیني شاهدانو د پوښتنو په مطرح کولو سره د امریکا د متحدو ایالتونو ولسمشر جوبایډن تورن کړ چې له افغانستانه یې د پوځیانو په ایستلو کې ملي ګټې له پامه غورځولوي او دا کار یې یوازې د سیاسي محاسبو پر بنسټ کړی دی.
په ورته وخت کې پخواني امریکايي جنرال سیټ کرومیک به دغه غونډه کې د دې پوښتنې په ځواب کې چې ایا له افغانستانه د امریکايي ځواکونو د وتلو پلان موجود و او هغه داسې پلان لیدلی و، نوموړي وویل: "نه، ما نه دی لیدلی. خبرې اترې په لوړه کچه روانې وې، ستونزه دا وه چې هغه کسان چې واقعاً پلان جوړولو او تمرین ته یې اړتیا درلوده، هغوی ډېر بوخت وو، د پلان او تمرین وخت نه و."
دا په داسې حال کې ده چې د جوبایډن ادار په ځانګړې توګه د امریکا د بهرنیو چارو وزارت تل له افغانستان څخه د امریکايي ځواکونو د وتلو په تړاو د مککال له انتقادونو سره مخ شوې او دا کار د دې لامل شوی چې په دې اړه ان د امریکا د بهرنیو چارو وزیر انټوني بلېنکن دې کمیټې ته راوغوښتل شي.
خو د امریکا ولسمشر جوبایډن تا له افغانستانه د خپلو پوځیانو د ایستلو له پرېکړې دفاع کړې ده.
د ۲۰۲۱ کال د اپرېل په ۱۴مه د امریکا ولسمشر جوبایډن اعلان وکړ چې د سپټمبر په ۱۱مه به له افغانستانه امریکايي ځواکونه وباسي خو ټول ځواکونه د ۲۰۲۱ کال د اګست په ۳۱مه له افغانستانه ووتل.
کله چې امریکا له افغانستانه ووتله له دغه هیواد څخه یې د ۱۲۵ زره افغانانو وتلو ته زمینه برابره کړه، خو دا بهیر له یو خونړۍ پېښې سره هم مخ شو، د کابل په هوايي ډګر کې ځانمرګی برید وشو، چې له امله یې ګڼ له ۱۰۰ زیات افغانان او ديارلس امریکايي پوځیان ووژل شول.