Daýhan hojalyklaryň we kärendeçileriň ýer bölekleri ellerinden alnyp başlandy
Türkmenistanda ýuridik şahslaryň ýer böleklerinden peýdalanmak hukugynyň özara ylalaşyk esasynda bes edilmegi hakynda buýruga gol çekilmeginiň yz ýany, Balkan welaýatynda käbir daýhan hojalyklaryň ýerleri ellerinden alnyp, döwlet edara-kärhanalaryna berlip başlandy. Bu barada Azatlyk Radiosynyň habarçysy 30-njy dekabrda sebitden maglumat berdi.
Ýerli kärendeçileri ýer böleklerini yzyna gaýtaryp almak işleriniň diňe bir ýuridiki şahsalara, şol sanda daýhan hojalyklara we hususy kärhanalara degişli bolman, eýsem, fiziki şahslary, özbaşdak kärendeçi daýhanlary hem hem öz içine alýandygyny aýdýarlar.
“Balkan welaýatynda bugdaý we pagta ösdürip ýetişdirýän kärendeçi daýhanlaryň ýerleri ellerinden alynýar” diýip, bir ýerli daýhan Azatlyk Radiosynyň habarçysyna gürrüň berdi.
Oba hojalyk resmileri günbatar sebitde kärendeçi daýhanlaryň ýer bölekleriniň yzyna alynmagy bilen bagly ýagdaýlaryň jikme-jikligi barada maglumat bermeýärler.
Ýöne oba hojalyk önümçiliginiň düşewüntsizligi, galyberse-de kärendeçi daýhanlaryň ekerançylyk işiniň döwlet tarapyndan berk çäklendirilmegi zerarly, ýerli daýhanlar bugdaý we gowaça meýdanlarynyň ellerinden alynmagyna gynanmaýandyklaryny aýdýarlar.
Ýerli kärendeçileri pagtanyň we bugdaýyň döwlet satyn alyş nyrhynyň ujypsyzdygyny aýdyp, düşewüntsiz ekerançylyk işleriniň ellerini işden sowadýandygyny aýdýarlar.
Azatlyk Radiosynyň habarçysy Gyzylarbat we Bereket etraplarynda kärendeçi daýhanlar bilen söhbetdeş bolup, olaryň aladalary bilen gyzyklandy.
“Öňler kärendesine alnan ýer bölekleriniň gyralaryna gawun-garpyz ekmäge rugsat berlerdi. 15 ýyl bäri, kärende ýeriňde, meselem, pagtadan başga ekin görseler jerime salýarlar” diýip, ýerli kärendeçiler Azatlyk Radiosynyň habarçysyna gürrüň berdiler.
Habarçymyz bilen gürrüňdeş bolan ençeme daýhan onsuz hem özleriniň kärende ýerlerini yzyna tabşyrmagy göz öňünde tutup gelýändiklerini aýdýarlar.
Türkmenistanyň prezidenti Serdar Berdimuhamedow 23-nji dekabrda ýuridik şahslaryň ýer böleklerinden peýdalanmak hukugyny bes etmek hakyndaky buýruga gol çekdi.
Täze buýruga laýyklykda, ýuridik şahslaryň ýer böleklerinden peýdalanmak hukugyny, olaryň peýdalanýan ýer böleklerini peýdalanmaga bermek üçin, agzalan şahslaryň ylalaşygy esasynda bes etmek, şeýle hem ýer böleklerini döwlet edara-kärhanalaryna peýdalanmaga bermek bellenildi diýip, döwlet eýeçiligindäki metbugat habar berdi.
Türkmenistanyň Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrligi Ahal hem-de Balkan welaýatlarynyň häkimlikleri bilen bilelikde täze buýruk boýunça namalary bellenen tertipde resmileşdirmäge borçly edildi.
“Tonnalap bugdaý ýetişdirýän daýhanyň ýyllyk girdejisi bir gap un satyn almaga ýetmeýär. Tonnalap pagta ýetişdirýän daýhanyň bolsa bir dony iki bolanok” diýip, bir kärendeçi Azatlyk Radiosynyň habarçysy bilen gürrüňdeşlikde aýtdy.
Türkmenistanyň hökümeti 2018-nji ýylda möhüm oba hojalyk reformalarynyň yglan edilýändigini mälim etdi. Daýhan hojalyklara we kärendeçilere ýörite ýer gaznasyndan 99 ýyl möhlet bilen ýer bölekleriniň bölünip beriljekdigi, bölünip berlen ýerleriň 70 göteriminde gowaça, bugdaý we döwlet tabşyrygyna girýän beýleki ekinleriň, galan 30 göteriminde bolsa, ylmy esasda ekin dolanyşygyny geçirmek arkaly oba hojalyk ekinleriniň ösdürilip ýetişdirilmegine rugsat beriljekdigi aýdyldy.
Täze buýruk bilen ýer bölekleri ellerinden alynýan daýhan hojalyklaryň “Oba hojalyk maksatly ýörite ýer gaznasyndan” 99 ýyl möhlet bilen şertnama baglaşyp, ýer böleklerini kärendesine alan ýuridik ýa-da fizki şahslara degişlidigi ýa-da däldigi aýdylmaýar.
Ýöne täze buýrugyň Türkmenistanyň prezidentiniň “Ýer gatnaşyklaryny kadalaşdyrmagyň meseleleri” hakynda 2016-njy ýylyň 18-nji martynda gol çeken kararyna we Türkmenistanyň “Ýer hakynda” kabul eden bitewi kanunyna laýyklykda kabul edilendigi bellenýär.
Türkmenistanda Oba hojalyk maksatly ýörite ýer gaznasynyň möçberi 2020-nji ýylyň noýabrynda tassyklandy.
Gadyrly okyjy, siz Telegram we WhatsApp tilsimleriniň messenjerleri arkaly Azatlyk Radiosy bilen howpsuz ýagdaýda habarlaşyp bilersiňiz. Telefon belgileri: +420 724 168 989 we +420 773 797 383.
Türkmenistanda VPN ulgamlary arkaly işleýär. Siz şu meýl: azathabar@derweze.net we sep arkaly biziň mugt Psiphon3 VPN ulgamymyzy Android ulgamlary üçin ýükläp bilersiňiz. Azatlyk Radiosy siziň şahsyýetiňiziň doly gizlinligini kepillendirýär.