Xi Jinping, Çin Rüyası'nı dile getirirken ABD'ye geldi
Xi Jinping, Apec zirvesi için San Francisco'ya indiğinde, Amerikan topraklarına son indiğindeki durumdan çok farklıydı.
Haber: Mert Osman Erman
Beş yıl önce, Mar-a-Lago'da Donald Trump tarafından ağırlanırken, Xi Bay Xi, hala yükselen bir Çin'in lideriydi.
Tahminleri aşan canlı bir ekonomisi vardı. İşsizlik oranı yılların en düşüklerinden biriydi. İkinci bir dönem için gücünü pekiştirirken, Xi Bay Xi, Çin'in "çiçek açan" büyüme modelini diğer ülkelerin taklit edebileceği bir şey olarak gururla gösteriyordu.
O zamanlar, kendisi tarafından "Çin Rüyası" olarak adlandırdığı şeyde çatlaklar zaten belirginleşmeye başlamıştı. O zamandan bu yana sadece genişlediler.
Bir görüşe göre, bu nedenle Bay Xi'nin bu sefer daha savunmasız bir müzakere pozisyonunda olduğu düşünülüyor, ancak büyük çaplı çözümler beklentisi düşük. Covid sonrası Çin ekonomisi başlangıçta toparlandıktan sonra durgunlaştı. Büyümenin ana itici gücü olan emlak piyasası şu anda kredi krizine batmış durumda ve yerel yönetimlerin ve devlete ait şirketlerin yıllarca borçlanmasından kaynaklanan iç "borç bombası" sorununu daha da kötüleştiriyor. Bu sorunlar, Çin'in uzun süredir öngörülen yapısal yavaşlamasının nihayet kendini acı bir şekilde hissettirmesiyle ilişkilendirilebilir.
Son iki yılda ekonominin çeşitli sektörlerine ve önde gelen Çinli işadamlarına yönelik baskılar belirsizlik yaratmıştır. Bu baskılar son zamanlarda yabancı uyrukluları ve şirketleri de içerecek şekilde genişledi, uluslararası iş dünyasında endişeleri artırdı. Yabancı yatırımcılar ve şirketler şimdi daha iyi yatırım getirisi arayarak paralarını Çin'den çekiyorlar.
Genç işsizlik, yetkililerin artık bu veriyi yayınlamadığı bir noktaya tırmanmış durumda. Genç Çinliler arasında "yatmak" veya başka yerlerde daha iyi fırsatlar aramak hakkında bir fatalist boşvermişlik yayılıyor.
Bay Xi ayrıca özenle oluşturulmuş iktidar yapısı içindeki sorunlarla da başa çıkmakta zorlanıyor. Liderlik ekibinin ve askeri üst düzey yetkililerin açıklanamayan kaybolmaları ya yaygın yolsuzluğun ya da siyasi temizlik işaretleri olarak görülebilir.
Bazı gözlemciler, Çin'i ekonomisi post-Covid iyileşmesini daha iyi atlattığı için ABD ile karşılaştırdı. Amerikalılar, belki de Çin'in dünyanın en büyük ekonomisi olarak kendilerini geçmesinden korktular, ancak şimdi analistler bunun olup olmayacağından şüphe ediyorlar. Çin'in mevcut ekonomik zorlukları, Bay Xi'nin müzakerelerinde "önemli bir faktör" olacak ve "ekonomik, ticaret ve yatırım ilişkilerini ABD ile istikrarlı hale getirme arzusunu güçlendirecektir", Singapur S Rajaratnam Uluslararası Çalışmalar Okulu'ndan bir doçent olan Li Mingjiang, BBC'ye söyledi.
"Bay Xi, Joe Biden'dan ABD'nin ticaret savaşını veya teknoloji rekabetini genişletmeyeceğine veya ekonomik olarak ayrışmaya yönelik ek önlemler almayacağına dair güvence almak isteyecektir." Pekin, ABD'nin Çin'e gümrük vergisi uygulaması, Çin şirketlerini kara listeye alması ve Çin'in gelişmiş yonga üretim teknolojisine erişimini kısıtlaması konusunda şiddetli bir şekilde şikayet etti.
İki liderin San Francisco'da, Silikon Vadisi'nin ve dünyanın önde gelen teknoloji şirketlerinin merkezi olan bir yerde buluşuyor olmaları, iki liderin dikkatinden kaçmayacak. İki liderin yapay zeka konusunu tartışmak üzere bir çalışma grubu açıklamaları muhtemel, ki Çinlilerin Amerikalıları ABD'nin teknoloji ihracat kısıtlamalarını daha da genişletmemeleri için ikna etmek istedikleri söyleniyor.
Tayvan'ın seçimi yaklaşırken, bir çatışma noktasına dönüşme potansiyeli olan, Çin yetkilileri ABD'nin Tayvan'ın bağımsızlığını desteklemekten kaçınmasını istediklerini açıkça belirttiler. Ancak ABD, Çin'in saldırganlığı ve iddialarına karşı kendi alianslarını güçlendirmek için Güney Çin Denizi'nde askeri varlığını artırmaya devam ederken, Tayvan konusu her iki ülke için de riskli bir ip üzerinde yürümeye devam ediyor.
ABD yetkilileri ayrıca askeri-mali iletişimin ve Çin'in ABD'deki fentanil ticaretini durdurma konusundaki işbir
liğinin yeniden başlamasını istiyorlar ve Çin'in bunlara katılacağına dair raporlar zaten var.
Çin devlet medyası, ABD'ye karşı söylemi durdurdu, ilişkileri sıfırlamanın ve işbirliği üzerinde çalışmanın avantajlarını öven bir dizi yorum yayınladı.
"San Francisco'dan dönüş, Bali'ye gidiş"ten bahsediliyor. Bu, Bay Xi'nin ve Bay Biden'in kişisel olarak son kez buluştuğu yer olan neredeyse tam bir yıl önceki G20 Bali zirvesinde işaret edilen, son zamanlarda ABD-Çin ilişkilerinin doruğunu ve ardından casus balonu olayının dip noktasını işaret eden bir ifade.
Bu haftaki Xi-Biden buluşmasının propaganda hazırlıkları, Amerika ve Amerikalıları tekrar sevmekte sorun olmadığını açıkça gösteriyor... Bu, propaganda 180'ın Xi'yi ilişkilerin en azından ekonomik baskılar yüzünden istikrarlı bir hale gelmesine karşı oldukça istekli gösterdiğini savunabilirsiniz," Çin analisti Bill Bishop bu hafta yazdı.
Bay Xi, aynı zamanda ABD iş dünyasını çekmeye de eşit, hatta daha fazla bir isteklilik gösteriyor gibi görünüyor. BBC'nin anladığına göre, özellikle onunla üst düzey kurumsal yöneticilerle buluşması için düzenlenen şık bir akşam yemeğinin onur konuğu olacak. Bu, gerçek önceliklerinin bir işareti olabilir, Çinli yetkililer başlangıçta yemeğin Xi'nin Biden ile buluşmasından önce gerçekleşmesini talep etmişti, bir Wall Street Journal raporuna göre.
Ancak Amerikalılar da Bay Xi'nin şapka alınmış ve nazik olmaya hazır bir şekilde gelmesini beklememelidir.
Birçok kişi, karşılıklı şüphenin devam edeceğine ve iki liderin milli güvenlik adına koydukları mevcut ticaret ve ekonomik engelleri muhtemelen kaldırmayacaklarına inanmaktadır.
Biden, birçok Trump dönemi yaptırımını korurken Çin'e yönelik yasağı başlattı ve derinleştirdi. Bu arada, Xi Bay Xi geniş bir casusluk karşıtı yasa çıkardı, yabancı danışmanlık firmalarında baskınlar yapıldı ve yabancı uyruklulara çıkış yasağı iddia edildi.
İki tarafın muhtemelen Tayvan ve Güney Çin Denizi gibi "çekirdek çıkar" konularında yer değiştirmeyeceği, Pekin'in genişleme iddialarını savunmak için askeri varlığını artırmaya devam ederken Washington'un da bölgedeki ittifaklarını güçlendirmeye devam ettiği yerde kalması muhtemeldir.
ABD'ye "zayıf görünmemek" zorunluluğu karşısında, Dr. Li'ye göre, "Çin liderliği için bir dengeleme yapmak zor bir durumdur - bir yandan ABD ile daha istikrarlı ve olumlu bir ilişki arayışının hedefi arasında, diğer yandan bazı Amerikan baskılarına karşı güçlü ve dirençli görünmek arasında."