Bloomberg: Хитой миллиардерларга шафқатсиз чора кўрмоқда — Бизга қўшилинг: ???? https://t.me/joinchat/AAAAADwt0NGCRoONT4f1_Q
Расм: Bloomberg Markets / Жоан Вонг Тадбиркорлардан бири дараксиз ғойиб бўлган, соғлом эркак эса ўзининг ҳашаматли меҳмонхонасидан аравачада чиқиб кетганча қайтиб оммага кўринмаган. Баъзилари эса ном-нишонсиз ғойиб бўлиб, суд олдида жавоб бериш учун бир неча ой ёки йиллардан сўнг пайдо бўлади. Бу кимсалар Хитой Коммунистик партиясининг ҳуқуқий тизими томонидан нишонга олинган бизнес магнатларидир, деб ёзади Bloomberg. 2017 йилда Хитой раҳбари Си Цзиньпин ҳибсга олиш ваколатларининг кенгайтирилишини қўллаб-қувватлаб, буни «партиянинг ўзини ўзи оқлаш имкониятини юксалтириш» истаги орқали изоҳлади. Худди ўша вақтларда Хитойнинг коррупцияга қарши курашувчи «қонун тузоғи» ва «демократия тузоғига» тушмаслик учун адлия тизимини партия томонидан назоратга олиниши кераклигини ижтимоий тармоқларда айтиб ўтган эди. Январь ойида агентлик пуллар ва ҳокимият ўртасидаги боғлиқликни узишда «раҳм қилмаслик» сиёсатини яна бир бор тасдиқлади. Мадридда жойлашган Фуқаролик эркинликлари ассоциациясининг таъкидлашича, ҳар йили Хитойда 30 мингга яқин одам ҳеч қандай айбловларсиз яширинча ҳибсга олиниб, адвокатлардан фойдаланиш ҳуқуқидан маҳрум қилинади. Ташкилотнинг август ойида хабар беришича, БМТ «зўрлик билан йўқ қилиш» деб атаган бундай ҳолатлар 2012 йили ҳокимиятга келган Си даврида олдинги ўн йилликдан кўра 10 бараварга кўпайган. Ҳибсга олинганларнинг аксарияти диссидентлар ва жамият фаоллари бўлса-да, мамлакат бойлик ва ёпиқ ҳокимият устидан назоратни кучайтирди. Сининг «умумий фаровонлик ҳаракати» мамлакатда молиявий жиҳатдан нотенгликни камайтириш бўйича изланишларни кучайтирди. Коммунистик партия коррупция, рақобатга қарши хатти-ҳаракатлар, молиявий ва хавфсизлик соҳасидаги хавф-хатарларга қарши кураш олиб боришини таъкидлайди. Ҳибсга олинган баъзи машҳур тадбиркорлар Хитойда катта обрўга эга эдилар. Улар орасида Гонконгдаги Four Seasons Hotel меҳмонхонасидан тунда чиқариб юборилган магнат Сяо Жианхуа ҳам бор эди. Унинг Tomorrow Group компанияси банк, суғурта, кўчмас мулк ва кончилик билан шуғулланган. Компаниядагиларнинг айтишича, Хиао ўзини Berkshire Hathaway Inc’даги Уоррен Баффетдан кейинги ўринга қўйган. Суғурта соҳасининг магнати Xiaohuи Вунинг юксалиши ва қулаши бошқача тус олди. Унинг Anbang Insurance Group суғурта компанияси 2014 йили Нью-Йоркдаги Waldorf Astoria меҳмонхонасини бир қатор трансчегаравий келишувлар асосида сотиб олди. 2017 йили Ву ҳеч бир аниқ изоҳларсиз жамоатчилик эътиборидан ғойиб бўлди. Хитой ҳукумати компаниядан хориж инвестицияларини сотишни бошлашни сўради. Охир-оқибат Ву фирибгарлик ва коррупцияда айбланиб, 18 йиллик қамоқ жазосига ҳукм қилинди. Бироқ унинг қамоққа олиниши тадбиркорнинг сирли ғойиб бўлишидан деярли бир йил ўтиб, ҳеч қандай айблов эълон қилинмаган пайтда амалга оширилди. Ёки яқинда бўлиб ўтган яна бир ғалати иш: Morgan Stanley’нинг собиқ сармоявий банкири, China Equity Group хусусий сармоя компаниясининг раҳбари Ван Чаоёнг. Декабрь ойида Caixin янгиликлар сайти тадбиркорнинг икки ҳафта давомида омма эътиборига кўринмагани ва молиявий қонунбузарликлар бўйича унга қарши тергов ишлари очилганини эълон қилган эди. Январь ойи бошида эса у гаров эвазига қўйиб юборилди. Хитойнинг аввалига «шуанги» деб номланган махфий ҳибсга олиш тизими партиянинг коррупцияга қарши кураш органига, мамлакатдаги 90 миллион аҳолидан исталганини «маълум бир жойда маълум бир вақтда» порахўрлик учун жиноий жавобгарликка тортиш ваколатини беради. Давлат хавфсизлигини бузганликда гумон қилинган ҳар қандай шахс қатъий «уй назорати»га ёки RSVR жазосига тортилиши мумкин. 2012 йилда жорий этилган қамоққа олишнинг бундай кўриниши фаоллар ва диссидентларни махфий жойларда сақлашга имкон беради. Барча хавф-хатарларга қарамай, имкониятлар ҳали-ҳамон ўзига жалб қилиб келмоқда. Баъзи йирик тадбиркорлар йўқолса, уларнинг ўрнига бошқалари келади. Bloomberg Billionaires Index дунёдаги энг бой 500 киши рейтингига Хитойдан 79 кишини киритди, ушбу кўрсаткич АҚШдан кейинги иккинчи ўринда туради. Хитой дунёдаги ҳар 6 миллиардердан 1 нафарини ташкил қилади, 2016 йилда ушбу кўрсаткич 20 миллиардердан яна 1 нафарга кўпайди. Ғайриоддий ривожланиш Бойлар учун юзага келадиган хавф-хатарларга қарамай, Хитойда миллиардерлар сони ортиб бормоқда. Уларнинг қаторига қўшилишга уринаётган тадбиркорлар ҳеч бир изоҳсиз давлат мулкини ўғирлашда айбланиш ва ҳибсга олиниш хавфига тик боқиб кетмоқда, дейди Вашингтонда жойлашган Atlas консалтинг фирмаси асосчиси Жонатан Уорд, Хитой ва Ҳиндистонга ишора қилиб. «Сиз ҳар қандай одам бўш қўл билан ғойиб бўлиши мумкин бўлган қамоқхона тизими ҳақида гапиряпсиз», — дейди у. Хитой полицияси ҳибсга олинганлар ҳақида жамоатчиликка маълум қилишга мажбур эмас, лекин улар 24 соат ичида маҳбуснинг оиласига хабар бериши керак. Кўп ҳолларда, айниқса, шов-шувли вазиятларда маҳбуснинг яқинлари сукут сақлашни афзал кўрадилар, компаниялар эса расмийлар билан қарама-қаршиликка дуч келмаслик учун аниқ баёнот беришмайди.