Новости за 23.06.2023

Balkan welaýatynda uçar, otly we awtobus biletleriniň ýiti gytçylygy emele geldi. Gytçylygyň ýitileşmegine, diňe onlaýn görnüşde satylýan biletleriň ikinji taraplar tarapyndan satyn alnyp, "gara bazarda" satylmagy we Awaza syýahatçylyk zolagynda dynç alyş möwsüminiň başlanmagy goşant goşdy. Bu ýagdaý ilatyň, esasanam Gurban baýramynda öz ýaşaýan welaýatlaryna dolanmak isleýän raýatlaryň transport zerurlyklaryna ýaramaz täsir edýär. “Nebit, gaz we himiýa zawodlarynyň işgärleriniň 80%-i Türkmenistanyň... Читать дальше...

Türkmenistan çagalaryň hukuklaryny üpjün etmek babatynda halkara şertnamalarynda göz öňünde tutulan borçnamalary berjaý edýändigini kanun taýdan görkezýän çäre görýär. Döwlet habar beriş serişdeleriniň maglumatyna görä, bu, prezidentiň gol çeken Çagalaryň hukuklaryny durmuşa geçirmek boýunça milli hereket meýilnamasynyň maksatlaryndan biridir. Şol bir wagtyň özünde, çaga zähmetiniň, şol sanda pagta önümçiliginde ulanylmagy üçin tankyt edilýän Türkmenistan, çagalaryň hukuklaryny berjaý etmek babatynda kanun bozulmalaryň bardygyny ykrar etmeýär. Читать дальше...

Türkmenistanda dowam edýän jokrama yssyda sowadyjy enjamlara bolan zerurlygyň aşa artmagy bilen, iri şäherlerde elektrik üpjünçiliginiň durnuklylygy gowşaýar. Şu hepdäniň başynda Lebabyň dolandyryş merkezi Türkmenabadyň aglaba sebitinde tas ýarym günläp elektrik togy bolmady.

Türkmenistanyň hökümeti Arkadag şäheriniň 29-njy iýunda geçiriljek açylyş dabarasyna taýýarlyk görýän mahaly, bu çärä parallel, Lebap welaýatynyň Türkmenabat şäherinde hem köp gatly ýaşaýyş jaýlarynyň onlarçasynyň açylmagyna garaşylýar. Bu aralykda, ilatyň ýaşaýyş jaý üpjünçiligi bilen bagly problemalar saklanyp galýar. Türkmenabatda açyljak täze ýaşaýyş jaý toplumlary şäher merkezindäki etrapçalarda ýerleşýär. “Çagalaryň oýun meýdançalary, seýilgähler sökülip, şäher merkezinde täze köp gatly jaýlar guruldy. Читать дальше...

Russiýanyň liderligindäki Kollektiwleýin howpsuzlyk şertnamasy guramasy (KHŞG) Owganystandaky howpsuzlyk ýagdaýlarynyň ýaramazlaşýandygyna alada bildirýär. Gurama munuň bilen baglylykda, harby bloguň düzümine girmeýän Türkmenistany we Özbegistany Owganystan ugry boýunça tagallalaryna goşulmaga çagyrýar.

Adam hukuklaryny goraýan türkmen we türk aktiwistleri, türkmenleriň başyna düşen krizisiň bosgunlaryň we migrantlaryň başdan geçirýän gumanitar krizislerinden iň pajygaly biridigini aýdýarlar. Bu barada adam hukuklaryny goraýjy guramalaryň wekilleri 20-nji iýunda Bütindünýä bosgunlar gününde Stambulda geçirilen metbugat ýygnagynda aýtdylar.

Gyrgyzystanda geçen ýyl Özbegistan bilen baglaşylan serhet şertnamasyna protest bildirendigi üçin tussag edilen 27 adamyň, birnäçe jenaýatda, şol sanda köpçülikleýin bidüzgünçilikleri gurnamakda aýyplanan syýasatçylaryň, aktiwistleriň we žurnalistleriň kazyýet diňlenişigi geçirilýär. Bişkegiň Birinji Maý etrap kazyýeti ýokary derejeli kazyýet işine 22-nji iýunda başlady. Gyrgyz häkimiýetleri oktýabr aýynyň aýagynda, olar noýabrda Gyrgyzystanyň Kempir-Abad suw howdanynyň ýerleşýän ýerleriniň başga... Читать дальше...

Türkmenistanda ýaşlaryň harby gulluga alynmagy we möhleti dolan esgerleriň goşun gullugyndan boşadylmagy dowam etdirilýär. Azatlyk Radiosynyň habarçylary we çeşmeleri goşuna alynýan esgerleriň gulluk etjek ýeriniň diňe bir ýaşaýan ýerine ýa-da harby ýolbaşçylaryň kararyna bagly bolman, eýsem paranyň mukdaryna hem bagly bolýandygyny aýdýarlar.

Balkan welaýatynyň häkimiýetleri sebitiň gowaça meýdanlarynda otag işleriniň depginini güýçlendirdiler. Edara-kärhanalaryň işgärleri, harby birikmeleriň esgerleri we orta hünär mekdepleriniň okuwçylary mejbury pagta otagyna köpçülikleýin we ýatymlaýyn çekilýärler. Azatlyk Radiosynyň çeşmeleri bu işleriň batlanmagyna prezident Serdar Berdimuhamedowyň gowaça meýdanlaryna ideg işleriniň ýagdaýyndan nägile bolmagynyň sebäp bolandygyny aýdýarlar.

Türkmenistanyň dürli künjeklerinde çörek we un gytçylygy ýitileşýär. Söwdagärler ammarlardaky unuň azalandygyny aýdýar. Häkimiýetleriň muňa oňaýly çözgüt hödürlemeýändigi sebäpli, gytçylyk ýagdaýynda hojalyklar gizlin çörek bişirip, hususyýetçileriň üsti bilen ony bazarlarda ýerleýär. Şu aýdan bäri Aşgabadyň we Ahalyň gür ilatly sebitleriniň, şol sanda Kaka şäheriniň döwlet dükanlarynda degişlilikde arzan bahadan satylýan çörek tapdyrman başlady. “Kakanyň döwlet dükanlarynda kiçi göwrümli çörek 70 teňňeden, ulusy hem 2 manatdan satylýar.

Türkiýede dört türkmen raýatynyň jesetleriniň doňduryjynyň içinde tapylmagy bilen bagly täze maglumatlar peýda boldy. Olary öldürmekde aýyplanýan Saparmurad Hallyýew jenaýatlary amala aşyrmagyna “gabanjaňlygyň” sebäp bolandygyny, olary 13-nji iýunda öldürendigini boýun aldy. Hallyewe kömek etmekde aýyplanyp, türk polisiýasy tarapyndan saklanan başga-da üç adam kazyýet gözegçiligi şerti bilen boşadyldy. Bu ýagdaýlar barada türk mediasy Türkiýäniň häkimiýetlerine salgylanyp habar berýär.

Harby gulluga şertnama boýunça goşulan adamlaryň sany 114 müň boldy, ýene 52 müň adam gulluga meýletin goşuldy diýip, Russiýanyň Goranmak ministri Sergeý Şoýgu Howpsuzlyk geňeşiniň mejlisinde aýtdy. Ýöne ol bu adamlaryň harby gulluga girişen wagtyny aýtmady. Şoýgunyň sözlerine görä, her günde ortaça 1336 adam şertnama baglaşýar. "Ýagny, biz her gün bir polka eýe bolýarys" diýip, ministr aýtdy. Şu sebäpden, "edara täze meýletinçileriň zerurlygyny görmeýär" diýip, ol sözüniň üstüni ýetirdi. Mundan başga... Читать дальше...

Türkiýede dört türkmen raýatynyň öz watandaşy tarapyndan wagşylarça öldürilmeginiň yz ýany, türkmen häkimiýetleri ýurt raýatlarynyň daşary döwletlere gitmegini gaýtadan çäklendirmäge çalyşýan ýaly bolup görünýär. Azatlyk Radiosynyň Balkan welaýatynyň migrasiýa edarasyndaky çeşmesi wakadan soň raýatlara biometriki pasport bermegi azaltmak barada Aşgabatdan tabşyrygyň gelendigini aýtdy. Pajygaly waka, soňky günlerde sosial ulgamlaryň türkmenistanly ulanyjylarynyň arasynda-da seslenme döretdi.

Türkmenistanda 40 gradusdan hem geçýän aşa yssy howanyň saklanmagy, ilatyň onsuz hem kadasyz suw üpjünçilik meselelerini ýitileşdirýär. Tomsuň başky günlerinden bäri, Aşgabadyň dürli etraplarynda birnäçe sagatlap, käte tutuş günläp suw bolmaýar. Paýtagtyň ýaşaýjylary berilýän suwuň hiliniň hem juda ýaramazdygyny aýdýarlar. Munuň bilen bagly, maşgala lukmanlary saglyk howatyrlary sebäpli krantdan akýan suwy içmezlik barada duýduryş berýärler.

Tagtabitiň ýaýramagy Aşgabat şäheriniň ýaşaýjylaryny alada goýmagyny dowam etdirýär. Mör-möjekleriň döredýän oňaýsyzlyklaryndan başga-da, tagtabit dişländen soň adamlaryň hassahana ýerleşdirilmegi bilen bagly ýagdaýlary belli boldy. Tagtabitiň ýaýramagyna häkimiýetler hem ünsüni artdyrdy, şäher häkimiýetleri dezinfeksiýa geçirýär, prokuratura we sanitariýa-epidemiologiýa stansiýasynyň işgärleriniň gatnaşmagynda barlaglar başlandy.

Ankara şäherinde Türkiýäniň Ýokary kazyýeti Orhan Inandyny "ýaragly terror guramasyny dolandyrmakda" aýyplady we oňa 21 ýyl azatlykdan mahrum etmek jezasyny berdi. Gyrgyzystanyň pasportyny alan Türkiýäniň bir ýaşaýjysy Gyrgyzystan Respublikasynda "Sapat" (öňki ady "Sebat") halkara okuw-bilim ulgamyny esaslandyrdy. Ulgam liseýler toplumyny, birnäçe mekdepleri we uniwersiteti öz içine alýardy. Kazyýet diňlenişiginiň dowamynda aýyplanýan özüne garşy bildirilen aýyplamalary inkär edip, özüniň Gyrgyzystan... Читать дальше...

“Türkmenistanda çagalaryň hukuklaryny durmuşa geçirmek boýunça 2023-2028-nji ýyllar üçin Hereketleriň milli meýilnamasy” tassyklanyldy. Azatlygyň Türkmenistanda dilegçilik edýän, suw soraýan çagalaryň köpelýändigi barada beren habarynyň yz ýanyndan kabul edilen karar, TDH-nyň habarynda aýdylmagyna görä, çaga hukuklaryny we abadançylygyny üpjün etmek maksadyndan ugur alýar. Şeýle-de, täze karar çagalaryň hukuk goragyny, olary okatmagyň, durmuşa taýýarlamagyň hilini ýokarlandyrmaga kömek etmeli. Читать дальше...