Новости за 01.07.2019

Котар-Юьртахь полисхошна тIелатар дина, нохчийн зудчун хьуьнарх, гIалгIайн куьйгалхо харжарх

Бакъонашларъяран "Мемориал" центро политикан тутмакхаш бу аьлла, дIакхайкхйина Барахоев Ахьмад а, Мальсагов Муса а, Нальгиев Исмаил а, Ужахов Малсаг а, Чемурзиев Барах а. Уьш берш а лаьцна латтош бу. "Шайн белхан декхарш кхочушдечу Iедалан векалшна дуьхьал ницкъ баьккхина цара Зазадоккху-беттан 27-чохь Магасехь йоьдучу митингехь" аьлла, Зуламан кодексан 318-чу артиклца бехкебина уьш. ГIалгIайчоьнан оппозицин лидершна дуьхьалдаьхна бехкаш бух боцуш ду аьлла сацамбина "Мемориалан" бакъонашларъярхоша. Читать дальше...

Дербентехь байначу беттан 15-чу дийнахь ницкъхоша лачкъийра кхо вахархо. Уьш бара Барзукаев Ислам (26 шо), Мизаралиев Мизарали (29 шо), Курбанов Хьасан (29 шо). Долахь герз лелорна бехкебира кегийнах. Лебеш яьккхина видео яьржина, гергарнаш тешна бу царна дареш дохуш йиттина хиларх. Керла гIайгIа боьжна наношна тIе: Iедало лецначу берашна тIе ца буьту уьш. Оцу хьокъехь арздира "Кавказ.Реалиига " Барзукаев Исламан нанас Еленас. Иза а, Курбанов Хьасанан нана а кху муьрехь лаьтта гIалин полицин неIаршна хьалха цхьалхачу пикетехь. Читать дальше...

Нохчийчуьрчу ТIехьа-Мартанарчу Котар-Юьртахь полисхойн постна тIелатар дина вевзаш воцчо. Оршотдийнахь бина цунах хаам Baza Telegram-канало. Дийцарехь, постна тIе герз а диттина, ша шен эккхийтина тIелеттачо. Билгалдаккхарехь, вийна цхьа полисхо. Ткъа "Северный Кавказ" Telegram-каналан информацица, тIелеттарг шиъ хилла.

Шайн гергарнаш хIаллакбарна Iедале баркалла олучу нехан муха мах хадабо Нохчийчуьрчу бахархоша?

Оьрсийчоьнан културан гIуллакхдархошна кхераме ду аьлла Кремло Гуьржийчу баха. "Вайн артисташ кхеташ хила беза, цкъачунна Гуьржийчу баха кхераме хиларх", - аьлла журналисташка Оьрсийчоьнан президентан пресс-секретаро Песков Дмитрийс. "Гуьржийчоьнан векалшкара вайна хезна ма дац, парламент чу а лилхина, кхечу пачхьалкхан (Оьрсийчоьнан) халкъан депутаташна тIелата гIертар емалдар. Цара лелийначунна критика еш цхьа дош хезна дац вайна", - аьлла, кхетийна Песковс. Байначу беттан 20-чохь оппозицица... Читать дальше...

Гезгамашин-беттан 8-чохь ГIалгIайчоьнан куьйгалхо харжа де билгалдаьккхина Халкъан парламентан депутаташа. Харжамийн комиссин пресс-гIуллакххоша бина и хаам журналисташка. Оьрсийчоьнан президенто Путин Владимира байначу беттан 26-чохь куьйгъяздира, 2008-чу шарахь дуьйна республикан урхаллехь лаьттинчу 55 шо долчу Евкуров Юнус-Бекан дарж охьадуьллучу дехарна. Цуьнан метта ханна декхарш кхочушдан витира, тIаьххьарчу шерашкахь  Самарскан кIоштахь Росприроднадзоран урхаллехь лаьттина 60 шо долу Калиматов Махьмуд-Iела. Читать дальше...

Перевозчиков Валерий Байначу баттахь "Къилбаседа Кавказерчу экологин вахтано" теллина адыгийн Пшеха хин коьртера Кавказан биосферин майданаш. Мог1арчу некъахочунна некъ боьхкуш, дIайиттина йозан билгалонаш, царел дехьа, тIе ха а хIоттийна, болх бан кечъелла лаьтта гIишлоярхойн ши база. Дийриг низамехь дац, орца доху биологаша. Низамо, ца хьаеш, еса кхаба язйинчу лаьмнийн хьаннашка некъ билла болийна стохка. "Iилман база" цIе а тиллина, магош доцчу меттехь, къайлах хIоттийначу "Беттан Ирзу" ("Лунная Поляна") курорте буьллуш бу некъ... Читать дальше...

"Левада-центро" бинчу талламашца, филмашка а, сериалашка а хьоьжуш хан йойу Оьрсийчоьнан дукхахболчу бахархоша. Хаттам бинчех 76 проценто кIиранчохь цхьана-шина дийнахь ца хьовсуш ца Iа шаьш аьлла телехьожийле. ШолгIачу меттигехь – уьйтIахь, урамашкахь доттагIашца цхьанакхетарш (66%), кхоалгIачу могIарехь - гергарчаьрга хьошалгIа эхар, йа шайга уьш хьошалгIа а кхайкхина, цаьрца хан яйар (43%). Цунна тIаьхьа ду: газеташ а, журналаш а дешар (39%); исбаьхьаллин литература ешар (28%); ресторане... Читать дальше...

ОвхIанистанан шахьаран Пули Махьмуд Хан кIоштахь доккха эккхийтар дина оршотдийнахь аьлла, хааме даьккхина пачхьалкхан чоьхьарчу гIуллакхийн министраллан пресс-секретаро Рахьими Насрата. Могушаллин министраллан пресс-секретаран Майяр Вахидуллан информацица, кеп-кепарчу чевнашца иттанашкахь нах балийна дарбан хIусамашка. Оцу кIоштахь ю цхьа могIа тIеман а, Iедалхойн а гIишлош. Цхьаболчу хаамашца, эккхийтар хиллачул тIаьхьа хезна герзаш дуьйлуш. Цхьана а тобано цкъачунна эккхийтар шена тIелаьцна дац. Читать дальше...

Димашкъна а, Хомсна а ракетан тохарш дина аьлла, хаамбина Шеман хаамийн агенталло  SANA-с. Велла виъ стаг, шайлахь цхьа бер а долуш. Цхьа могIа гIишлош йохийна. Агенталлан хьосташа дийцарехь, Израилан тIеман кеманаша хецна хилла ракеташ. "Оха бинчу талламашца, Шемахь тохарш дале хьалха Израилан ВВС-н иттех сов кема хааделлера стиглахь", - Iорадаьккхина Бейрутан дуьненаюкъарчу аэропортехь "Новости" агенталлан хьостано. Стигалкъекъа-беттан юьххьехь дуьйна хьал телхина догIу Шемахь. ГIаттамхоша... Читать дальше...

Росгвардин директоран Золотов Викторан гIовсаша Меликов Сергейс а, Милейко Сергейс а дарж дуьтуш рапорташ чуделла. "Коммерсант" газетано яздо цунах, шайн хьосташна тIе а тевжаш. Церан хаамашца, дахначу кIиранах Золотовс цIеххьана Меликовн декхарш лахдинера, цул тIаьхьа дарж дита лаам хилла цуьнан. Инарлийн Меликовн а, Милейкон а балхара дIавала лаар доьзна хила тарло цара Росгвардехь бечу белхан талламбарца кхоллаеллачу претензешца, яздо "Коммерсанто". Дийцарехь, Меликов Милейко Сергейна тIехIоьттина хилла... Читать дальше...

Эльбрус тIера охьавусучу хенахь некъах тиллачу Ирландерчу 6 туристах цхьаъ велла аьлла, хаамбина "Интерфакс" агенталло. "Дахкарлахь тилла туристаш схьакарийнера орцанхошна. Канатца охьабуьсучу заманчохь царех цхьаъ кхелхина", - аьлла агенталле хаамбечо. Верриг а 10 стаг хилла цу тобанца. ГIебарта-Балкхаройчоьнан орцан министраллан пресс-гIуллакххоша бинчу хаамца, 5, 2 эзар метар локхаллехь хаабелла хилла туристаш орцанхошна. Даге лазар иккхина велла царех цхьаъ, йолчу информацица. Терскол олучу эвла схьа а кхачийна... Читать дальше...