Новости за 24.02.2023

د ښځو کرېکټ نړیوال جام په دویمه نیمه پایلوبه کې کوربه سویلي افریقا د ۶ منډو په توپیر انګلستان ته ماتې ورکړه. سویلي افریقا چې لومړۍ توپوهنه یې کړې وه په ۲۰ اورونو کې یې د ۱۶۵ منډو هدف ټاکلی و. انګلستان د ۸ لوبغاړو په سوځېدو سره ۱۵۸ منډې وکړې او د ۶ منډو په توپیر یې لوبه وبایلله. د کوربه لوبډلې ویکټ کيپر لوبغاړې تظمین بریټز چې په دې لوبه کې ۶۸ منډې وکړې او ۴ کېچونه یې ونیول، د لوبې غوره لوبغاړې ونومول شو. دوی به په پایلوبه کې د اسټرالیا پر وړاندې د فبرورۍ په ۲۶مه نېټه ولوبیږي. د ویلو ده چې،... Читать дальше...

د صوبايي اسمبلۍ د کورنیو چارو سټینډنګ کمېټۍ مشر محمد نواز د فبرورۍ پر ۲۳مه مشال رېډیو ته وویل چې دوی د بلوڅو ښځو لادرکه کول په کلکه غندي.

د روغتیا نړیوال سازمان د یوه راپور په خپرولو ویلي، په افغانستان کې په ۲۰۲۰ کال کې د میندو د مړینې کچه په يو لک زېږونونو کې ۶۲۰ وه، چې د دې سازمان په وینا په اسیا کې د میندو د مړینې تر ټولو لوړه کچه ده. دغه سازمان په یوه راپور کې ویلي، په افغانستان کې په ۲۰۲۰ ميلادي کال کې ۸۷۰۰ ښځې د زېږون پر مهال مړې شوې دي. دا راپور چې د پنجشنبې په ورځ خپور شو، د ۲۰۰۰ او ۲۰۲۰ کلونو ترمنځ د میندو د مړینې کچه په نړیوالو او سیمه‌ييزو اټکلونو او رجحاناتو په اساس اټکل شوې ده. د روغتيا سازمان د راپور له‌مخې، په... Читать дальше...

د طالبانو د حکومت له‌خوا د کوکنارو د کښت منع کولو راهيسې نږدې يو کال تېرېږي. اوس د طالبانو حکومت وايي چې، دوی په افغانستان کې د نشه‌‌يي بوټو د کښت، نشه‌يي موادو تولید او قاچاقو په اړه سروې کوي. د طالبانو د حکومت د کورنیو چارو وزارت وايي، دوی د کوکنارو د کښت منع کولو په اړه د خپل مشر د فرمان په عملي کولو کې بريالي شوي او اوس غواړي چې د دې پرېکړې د موثریت معلومولو، د کوکنارو د کښت او نشه‌يي موادو د تولید په اړه سروې وکړي. د طالبانو د حکومت د کورنیو چارو وزارت ویاند عبدالنافع ټکور د دې سروې په اړه وويل... Читать дальше...

د ننګرهار ولایتې ادارې په یوې خبرپاڼې کې ویلي چې، دغه لاره د دواړو خواو د پلاو له پرله‌پسې ناستو وروسته د هغو افغانانو او پاکستاني مسافرو پر مخ خلاصه شوه چې دواړه خواو ته بند پاتې و. ۳۵ کلنه ګل‌بشره د غزني ولایت اوسېدونکې ده. نوموړې چې د ځان او خپل خاوند د درملنې لپاره غواړي پاکستان ته لاړه شي وايي، د تورخم دروازې بندېدو یې ستونزې زیاتې کړي. د هغې په خبره، خاوند یې سخته ناروغي لري او د هرې ورځې په تېرېدو سره یې درد زیاتیږي. نوموړې ازادي راډیو ته وویل: "زه هم ناروغه یم او خاوند مې هم. غوښتل... Читать дальше...

په داسې حال کې چې نن د فبروري په ۲۴مه پر اوکراین د روسیې د یرغل کلیزه پوره شوه، ولسمشر ولودمیر زلنسکي ویلي دي چې روسیه باید د اوکراین په جګړه کې ماتې وخوري. په همدې حال کې د اوکراین د جګړې لومړۍ کلیزه د روسیې پوځ نن د ختیځ او جنوب له استقامتونو په پراخو حملو او د اوکراین لوېدیځو متحدانو له دې هېواد سره د پراخو ژمنو په تازه کولو ولمانځله. پنټاګون له اوکراین سره د اوږدمهالو مرستو پر ژمنه ټینګار وکړ او له کییف سره یې د دوه میلیارد ډالره مرستې نوې بسته اعلان کړه. پنټاګون په یوه بیان کې همداراز... Читать дальше...

د مالديپ د ملتونو جام په سیالیو کې د افغانستان والیبال ملي لوبډلې خپله پرله‌پسې دویمه لوبه هم وګټله او دا ځل یې مالیزیا ته (۳ـ۱) ماتې ورکړه. دغه سیالي چې نن د فبرورۍ په ۲۴مه نېټه د مالدیپ په مالي ښار کې ترسره شوه افغان لوبډلې له پنځو میدانونو څخه درې او مالیزیا بیا یو میدان وګاټه. د والیبال دغه سیالۍ د څلورو ملتونو جام په نوم د افغانستان، سینګاپور، مالیزیا او مالدیپ ترمنځ د پنجشنبې په ورځ پیل شوې. افغان لوبډلې په لومړۍ لوبه کې د سینګاپور پر وړاندې هم (۳ـ۱) بری ترلاسه کړی و. د ویلو ده چې،... Читать дальше...

په افغانستان کې د بشري حقونو په چارو کې د ملګرو ملتونو ځانګړی راپور ورکوونکی، ریچارډ بېنیټ وايي، له طالبانو د مدني فعالانو د بې‌قید او شرطه خلاصون او د هغوی د امنیت او هوساینې په برخه کې ډاډ غواړي. د نرګس سادات یو خپلوان، چې نه‌غواړي د امنیتي ستونزو له امله یې نوم خپور شي ازادي راډيو ته یې وویل، نرګس سادات شاوخوا ۱۴ ورځې وړاندې د کابل په پل سرخ سیمه کې د طالبانو له‌خوا نیول شوې. نوموړی د نرګس سادات د نیول کېدو په اړه وايي: "د هغې د نیولو علت دا دی، چې د معترضو ښځو په ګروپ کې وه، په موبایل کې... Читать дальше...

هلمند کې د تازه ګلانو کاروباریان وايي، له څه مودې راهیسې یې بازار سوړ شوی او خلک تازه ګلان ډېر نه اخلي. دوی د تازه ګلانو د بازار کمېدو لامل د خلکو اقتصادي ستونزې او بیوزلي بولي.

د طالبانو د ننګرهار ولايت مطبوعاتي دفتر څخه خپره شوې اعلاميه کې ويل شوي دي، د تورخم دروازه په مشروط ډول پرانيستل شوه. اعلاميه کې راغلي، ياده دروازه د دواړه لوريو ترمنځ له مذاکراتو وروسته يوازې افغانستان ته د راتلونکو افغان مسافرو او دغه راز له افغانستان پاکستان ته د اوښتونکو پاکستاني مسافر لپاره پرانيستل شوې. د ننګرهار ولايت د طالبانو ځايي چارواکي وايي، هڅه کوي چې د تورخم دروازه په بشپړ ډول د ټولو مسافرو او ټرانزېټ پر مخ خلاصه کړي. د تورخم دروازه طالبانو د سلواغې په دېرشمه وروسته له‌هغې وتړله... Читать дальше...

اکرم شاه لالا د ښوونځي د تعلیم پر مهال ملتپاله سیاست ته مخه کړې وه او په ۱۹۷۰ز کال کې چې ملتپاله سیاستوال عبدالصمد خان اڅکزی (خان شهید) ښارګې ته ورغی نو هلته نوموړی په پښتونخوا نیشنل عوامي ګوند کې شامل شو.

جرمني وايي، د اوکراین کلک ملاتړ ته به د اړتیا تر وخته دوام ورکړي. د جرمني صدراعظم اولاف شولڅ نن پر اوکراین د روسیې د یرغل د کلیزې په مناسبت په یوه ویډیويي وینا کې وویل، هغه څه چې ټول یې ډېر هڅولي دي، د اوکراین د خلکو زړورتیا ده چې څنګه د خپل هېواد د خپلواکۍ دفاع کوي. ښاغلي شولڅ زیاته کړه چې له اوکراین سره د مالي- بشري مرستو او پوځي همکاریو په برخو کې د جرمني د مرستو کچه تردې دمه له ۱۴ میلیارد ډالرو څخه اوښتې ده خو د جرمني صدراعظم دا یادونه هم وکړه چې حکومت به یې تر وسې وسې هڅه وکړي چې د اوکراین... Читать дальше...

متحدوایالاتو د ګوانتانامو زندان دوه نور بندیان پاکستان ته سپارلي. د امریکا دفاع وزارت یا پنټاګون پرون په یوه بیان کې وویل، د عبدالرباني او محمدرباني په نوم دا دوه وروڼه په ۲۰۰۲ کال کې نیول شوي وو. د پنټاګون د معلوماتو له‌مخې عبدالرباني له القاعده شبکې سره د همکارۍ او ورور یې د دې ډلې یو مهم مهم مشر ته د مالي او سفري امکاناتو د برابرولو په تور نیول شوي وو. د بیان له‌مخې د دې کسانو له سپارلو سره په ګوانتانامو زندان کې د پاتې بندیانو ټول شمېر ۳۲ ته راټیټ شو چې اتلس تنه نور یې هم د سپارلو وړ دي.

د اروپايي ټولنې د بهرني سیاست مشر جوزیف بورل وايي، له افغان نجونو او ښځو سره د طالبانو د نا سم چلند له امله باید د دوی اوسنی سرپرست حکومت مجازات شي. جوزیف بورل چې پرون یې د ملګرو ملتونو امنیت شورا کې له ګډون او وینا وروسته رسنیو سره خبرې کولې وویل، دا مجازات باید په طالبانو د سیاسي او اقتصادي فشار د راوستو په پایله کې عملي شي، خو زیان یې باید افغانانو ته و نه رسېږي او نه هم دوی وځپل شي. هغه له افغان نجونو او ښځو سره د طالبانو اوسنی چلند "جنسیتي اپارتاید" یا جوړښتي توپیر وباله. نوموړي وويل... Читать дальше...

د ۲۰۲۱ز کال د اګست په نیمايي کې پر افغانستان د طالبانو له واکمنېدو راهیسې د پاسپورټونو د وېش بهیر له یوشمېر خنډونو سره مخامخ شو او له اوږدې مودې راهیسې درېدلی دی.

د پاکستان تحريک انصاف ګوند مشر او پخواني وزيراعظم عمران خان د فبرورۍ پر ۲۲مه د زندانونو ډکولو تحریک پيل کړی دی او ویلي يې دي چې دا به په پنجاب او خيبر پښتونخوا کې د صوبايي اسمبلیو د انتخاباتو نېټې تر اعلان پورې روان وي. د فبرورۍ پر ۲۳مه د تحریک انصاف سیاستوالان او غړي د پېښور زندان ته ورغلل او هلته یې ګرفتاري ورکړه. وفاقي حکومت وايي، د عمران خان دا بهیر له پیلېدو سره ناکامه شوی دی. ویډیويي رپورټ.

روسیې او شپږو نورو هېوادونو چې پکې بېلاروس، شمالي کوریا، ارېټریا، مالي، نېکاراګوا او سوریه (شام) شامل دي، د هغه قرارداد پرضد رایه ورکړه. بلخوا د چین، هند، ایران او جنوبي افریقا په ګډون ۳۲ هېوادونو خپله رایه و نه کاروله.

د سوداګرۍ او صنایعو خونه وايي، د تورخم د بندېدو له کبله افغان سوداګرو ته د ورځې تر لس میلیونه افغان تاوان رسیږي. د دې خونې مرستیال خان جان الکوزي ازادي راډيو سره په یوه مرکه کې وویل: "د بندرونو په درېدلو دوه قسمه زیان موږ ته اوړي. مال مو ایسار پاتې وي ډیمرج راځي موږ باندې. مال مو ناوخته مارکېټ ته رسیږي. بل مال مو خرابیږي. د تورخم د بندېدو له کبله زه فکر کوم دواړو خواو ته د ورځې لس میلیونه افغانۍ تاوان رسیږي." ښاغلی الکوزی وايي، سوداګر هیله‌من دي چې، د تورخم دروازه بېرته پرانیستل شي. هغه اندېښنه... Читать дальше...

قاضي بندیال او نورو قاضیانو اورېدنه تر هغې وروسته کړې چې د پاکستان ولسمشر په وروستیو کې په خیبر پښتونخوا او پنجاب کې د اپرېل نهمه د انتخاباتو نېټې په توګه اعلان کړه خو وفاقي حکومت وايي، عارف علوي د انتخاباتي کمېشن له مشورې پرته د دې اقدام واک نه لري.

د افغانستان د پخواني جمهور رئیس محمد اشرف غني نوم د هغو مشرانو په ډله کې راغلی چې د امریکا ولسمشر جوبایډن ته یې ارزښتمنې ډالۍ ورکړي. د امریکا د تشریفاتو ادارې د یوه رسمي سند له‌مخې چې پنجشنبه خپور شوی، پخواني افغان ولسمشر اشرف غني د ۲۰۲۱ کال په جون کې د سویس په جنوا کې له خپل امریکايي ساري جوبایډن سره په لیدنه کې هغه ته د ۹۶۰۰ ډالرو په ارزښت یوه افغاني ورېښمنه غالۍ ډالۍ کړې. همدارنګه د افغانستان پخوانۍ لومړۍ مېرمن رولا غني د امریکا د ولسمشر مېرمن/لومړۍ مېرمن جېل بایډن ته د ۱۹۲۰۰ ډالرو په ارزښت یوه یوه افغاني ورېښمنه غالۍ ډالۍ کړې. Читать дальше...

د فبرورۍ پر ۲۴مه پر اوکراین د روسیې د یرغل یو کال پوره شو. د یو کال په موده کې د دواړو خواوو زرګونه سرتېري وژل شوي، ګڼو ولسي وګړو ته هم مرګژوبله اوښتې او لکونه اوکراینیان بې کوره او کډوال شوي دي. په همدې حال کې روسیې په ختیځ اوکراین کې بریدونه زیات کړي خو غربي هېوادونو د اوکراینیو ځواکونو ملاتړ ته دوام ورکړی دی. شنونکي وايي، د روسیې حملو زیاتېدو یو هدف ښايي د اوکراین د ځوابي بریدونو قوت ختمول وي. دوی وايي، که کییف له غربه نوي ټانکونه ترلاسه کړي نو د روسیو ځواکونو پر وړاندې د پام وړ پرمختګ کولای شي. Читать дальше...

د پنجشنبې په ورځ، د ملګرو ملتونو عمومي اسامبلې په لوی اکثریت سره په اوکراین کې د روسیې د پوځي برید د غندلو پرېکړه لیک تصویب کړ. ایران، چین او هند هغه هېوادونه وو چې، له دغه پرېکړه لیک څخه یې ډډه کړې وه. په دغه پرېکړه لیک کې، چې د روسیې د پوځي عملیاتو د لومړي کال په مناسبت تصویب شو، له مسکو څخه غوښتل شوي چې خپل ټول ځواکونه له اوکراینه وباسي او جګړه ودروي. ۱۴۱هېوادونو د دغه پرېکړه ليک ملاتړ وکړ او ۳۲ هېوادونو ممتنع رایه وکاروله. روسیې، بیلاروس، مالي، نیکاراګوا، سوریه، شمالي کوریا او اریتریا د دې پرېکړه لیک مخالفت وکړ. Читать дальше...

په داسې حال کې چې نن په اوکراین باندې د روسیې د یرغل یو کال پوره کېږي، د جي-۷ هېوادونو وزیرانو پرون پنجشنبه په مسکو باندې په نویو بندیزونو خبرې وکړې. د جي-۷ هېوادونو د بهرنیو چارو وزیرانو د هند په بنګلور ښار کې په غونډه کې په مسکو باندې د نویو بندیزونو او له اوکراین سره د نویو مرستو په اړه خبرې وکړې. د امریکا د متحدو ایالتونو یوه جګپوړي مقام وویل، هغوی او متحدان یې پلان لري چې په روسیې باندې «د نویو بندیزونو لویه لړۍ» پيل او اعلان کړي، خو وخت یې معلوم نه‌دی. د امریکا د خزانې وزیرې جانیت یلین... Читать дальше...

د قزاقستان د هوايي چلن کمېټه وايي، د دغه هېواد په لوېدیځ کې د یوې ایم آی ۸  هليکوپټر د لوېدو په پېښه کې ۴ تنه مړه شوي دي. دې کمېټې پرون (پنجشنبه) وویل، د دې پېښې له کبله دوو ټپیانو وروسته په روغتون کې سا ورکړه. دا څرخکه جاپورینو کلي ته نږدې د کاز ترانس اویل (KazTransOil) د انرژۍ شرکت د پایپ لاین د تفتیش په ترڅ کې ولوېده.

روسیه وايي، د بهرنیو چارو وزیر به یې راتلونکې میاشت په ډیلي کې د شلو ډلې هېوادونو په غونډه کې د ګډ‌ون ترڅنګ له خپل هندي ساري سره د افغانستان په اړه خبرې وکړي. ټاکل شوې ده چې، د شلو ډلې یا جي۲۰ د بهرنیو چارو وزیران د راروان مارچ په لومړۍ او دوهمه په ډیلي کې غونډه وکړي. د روسیې د بهرنیو چارو وزارت ویاند پرون (پنجشنبه) وویل چې، سرګی لاوروف به په هند کې درې ورځې تېرې کړي او له هندي چارواکو سره به د افغانستان او اسیا پر امنیتي مسلو خبرې وکړي.