Новости за 05.12.2022

ټاکل شوې چې نن د ۲۰۲۲ کال د فوټبال د نړیوال جام د لوبو په لړۍ کې لومړی د ماښام په اوه نیمو بجو جاپان او کروویشیا سیالي سره وکړي او د شپې په یوولس نیمو بجو به د برازیل او جنوبي کوریا لوبډلې سره مخامخ شي. د دې پړاو بریالي ټیمونه د خپلو سیالانو له ماتولو وروسته نیم پایلوبې ته وځي. په بیګانیو لوبو کې فرانسې پولنډ ته درې- یو او انګلنډ سنیګال ته درې- صفر ماتې ورکړه او په دې توګه فرانسه او انګلینډ چې غښتلې لوبډلې لري، د اتو غوره لوبډلو یا نیم پایلوبې پړاو ته ورسېدل.

د نړیوال بانک مرستیاله انا بجرد Anna Bjerde وايي چې د جګړه ځپلي اوکراین بیا رغونه ۵۰۰ یا ۶۰۰ میلیارد یورو لګښت ته اړتیا لري. نوموړې دا څرګندونې پرون د اتریش له دې پریس ورځپاڼې سره په مرکه کې وکړې. مېرمن بجرد وویل، له اروپايي کمېسیون او د اوکراین له حکومت سره په ګډه یې د دې احتمالي لګښت اټکل چمتو کړی دی. هغې زیاته کړه چې د جون میاشتې په لومړیو کې د اوکراین د زیانونو د رغونې لګښت ۳۵۰ میلیارد یورو اټکل شوی و، خو د مېرمن بجرد په وینا له هغه راهیسې د دوی په اټکل کې د پام وړ زیاتوالی راغلی دی.

د طالبانو د حکومت د ټولګټو چارو وزارت د سالنګ د لویې لارې د بیارغونې په چارو کې د ځنډ خبر ورکوي. دې وزارت په یوه بیان کې چې پرون خپور شو ویلي چې، د ژمي له رارسېدو سره د دې لویې لارې د ۳۰ کیلومتره سړک د رغونې کار چې د روان کال په دوهمه نیمايي کې پیل شوی و، ځکه ځنډېږي چې د شیبر کوتل بدیله لاره خوندي نه‌ده. د سالنګ د لویې لارې د بیارغونې پر مهال د هېواد شمال ته د تګ راتګ لپاره د شیبر کوتل له بدیلې لارې کار اخیستل کېده. په بیان کې یادونه شوې چې د تونل په ګډون د دې لویې لارې بیارغونه به په راروانه وري میاشت کې بیا پیل شي.

د طالبانو حکومت پلان لري چې افغانستان ته د ایران په وارداتو کې زیاتوالی راولي. دا خبر د بهرنیو چارو وزارت مرستیال ویاند حافظ ضیااحمد په کابل کې د ایران له مرستیال سفیر سیدحسن مرتضوي سره د طالبانو د بهرنیو چارو د وزیر امیرخان متقي د کتنې په اړه پر ټویټر په یوه بیان کې ورکړی. په بیان کې د ښاغلي متقي له قوله راغلي، هغه وخت رارسېدلی چې له ایران سره اقتصادي راکړه ورکړه زیاته شي. د بیان له‌مخې ښاغلي متقي غوښتنه کړې چې د دواړو هېوادونو ترمنځ د تجارت او ترانزیت په برخو کې اسانتیاوې رامنځته شي. بیان... Читать дальше...

د افغانستان لپاره د ملګروملتو ځانګړې استازې د طالبانو د حکومت د مخدرو مواد پرضد د مبارزې له جګپوړي چارواکي سره په کتنه په افغانستان کې د مخدرو موادو د مخنیوي پر هڅو خبرې کړي. په هغه بیان کې چې په کابل کې د ملګرو ملتونو مرستندوی دفتر یوناما بېګا خپور کړ ویل شوي دي چې، روزا اوتونبایووا د کورنیوچارو د وزارت د مخدرو موادو د مخنیوي له معین عبدالحق اخند سره کتلي او له هغه سره یې په افغانستان کې د مخدرو موادو د کارولو د مخنیوي، د روږدو کسانو د علاج لپاره د هڅو او د کوکنارو د کښتونو د له منځه وړلو په اړه خبرې وکړې. Читать дальше...

د ایران د حکومت ضد معترضانو په روانه اونۍ کې د ټول هېواد په کچه د درې ورځني اعتصاب او د چهارشنبې په ورځ د پلازمېنې تهران د ازادۍ چوک پر لور د لاریون غوښتنه کړې. د دې اعتصاب غوښتنه په هغو پوستونو کې شوې چې پر ټویټر خپاره شوي او رویټرز خبري اژانس یې راپور ورکړی. په تېرو څو اونیو کې د اعتراضونو لپاره ورته غوښتنې شوې وې چې په نتیجه کې یې ګڼ خلک مظاهرو ته راووتل او د ایران وضعیت کړکېچن شو. د ۱۹۷۹ کال له اسلامي انقلاب وروسته دا د حکومت پر ضد تر ټولو پراخ اعتراضونه دي. په دې اعتراضونو کې د فعالانو... Читать дальше...

په افغانستان کې د ملګروملتونو مرستندوی دفتر یا یوناما د ټویټونو په یوه لړۍ کې چې وروستی یې پرون او لومړی یې د ډسمبر په لومړۍ نېټه خپور شو د بشري حقونو د نړیوالې اعلامیې مواد خپاره کړي او ورسره یې لیکلي چې، ټول افغانان د کرامت، برابرۍ او ازادۍ مستحق دي. د دې اعلامیې په نهمه ماده کې چې پرون یوناما خپره کړه راغلي دي چې، هېڅوک نه‌شي کولای ما په غیرقانوني ډول ونیسي، توقیف مې کړي یا مې په ناحقه له خپل هېواده وباسي. یوناما له دې مادې سره لیکلي دي چې افغانستان د بشري حقونو نړیواله اعلامیه لاسلیک کړې... Читать дальше...

میرر: میرر برتانوۍ ورځپاڼې په افغانستان کې د حزب اسلامي ګوند پر مشر ګلبدین حکمتیار په کابل کې د هغه پر دفتر د ځانمرګي برید په اړه لیکلي دي. په دې مقاله کې راغلي چې په برید کې یو کس ووژل شو او څو ساتونکي یې ټپیان شول خو د طالبانو امنیتي کسانو بریدګر مخکې له دې چې ودانۍ ته ننوځي، په ډزو ووژل. مقالې د مجاهدینو د پخواني مشر ګلبدین حکمتیار له قوله لیکلي، بریدګرو له چاودېدونکو توکو ډک واسکټونه او چادرۍ اغوستې وې. وروسته راغلي چې تر اوسه روښانه نه ده چې دا برید چا کړی و او هیچا چا یې مسوولیت نه دی منلی. Читать дальше...