Новости за 28.11.2023

د اروپايي ټولنې سترې محکمې حکم کړی چې د دې ټولنې په غړو هېوادونو کې د عامه خدماتو د ادارو مسوولان کولای شي خپل کارکوونکي د مذهبي علایمو د لرونکو جامو، مثلا د پوړني له اغوستو څخه منع کړي. دا په هغه هغه لانجمنه مسئله کې چې له کلونو راهیسې یې اروپايي ټولنه په خپلو کې وېشلې ده، وروستۍ پرېکړه ده. دا قضیه د اروپايي ټولنې د عدالت محکمې ته وروسته له هغه راوړل شوه چې د بلجیم د ختیځ ښار انس Ans د ښاروالۍ یوې کارکوونکې ته وویل شول چې دا د کار پرمهال د پوړني د اغوستو اجازه نه لري. له دې وروسته د انس ښاروالۍ... Читать дальше...

د ناټو عمومي منشي یینس ستولتینبیرګ وايي، دی تمه لري چې متحدایالات به د جمهوریپالو له مخالفت سره -سره له خپلې خاورې څخه د روسي ځواکونو د اېستلو لپاره په مبارزه کې له اوکراین څخه ملاتړ ته دوام ورکړي. ځینو جمهوريپالو وکیلانو له اوکراین سره د واشنګټن د مرستو په اړه شک څرګند کړی دی. ستولتینبیرګ نن د ناټو د ۳۱ غړو هېوادونو د بهرنیوچارو د وزیرانو په غونډه کې وویل چې پر اوکراین د یرغل له پیله متحدو هېوادونو له اوکراین سره بېدرېغه پوځي مرستې وکړې او د همدې مرستو په مټ دې هېواد وکولای شوای چې روسي ځواکونو... Читать дальше...

د کرکټ د نړیوالې شورا په نوې درجه بندۍ کې دوو افغان لوبغاړو محمدنبي او راشدخان ښه ځایونه خپل کړي دی. اوټ لوک انډیا راپور ورکوي چې د ۲۰۲۳ کال د کرکټ د نړیوال جام له پای ته رسېدو وروسته د نړۍ د لسو غوره آلرونډرانو په لیست کې محمدنبي دوهم او راشدخان شپږم ځای خپل کړی دی. د دې فهرست لومړی ځای د بنګله دېش پخواني کیپټان شکیب الحسن ګټلی دی. همداراز راشدخان په توپ اچونه یا بالینک کې هم د یو ورځنیو لوبو د لسو غوره لوبغاړو په ډله کې شپږم ځای نیولی دی. په توپوهنه یا بیټینګ کې په لسو غوره لوبغاړو کې د افغان کرکټرانو نومونه نشته. Читать дальше...

یو شمېر نارينه او نجونې محصلان چې په دې وروستیو کې یې له روسیې څخه تحصیلي بورسونه ترلاسه کړي، ادعا کوي چې د طالبانو حکومت روسیې ته د دوی د تګ مخه نیولې ده. دوی زیاتوي چې د طالبانو حکومت ورته ویلي دوی ته به اجازه ورنه‌کړي چې په روسیه کې چې یو "کفري" هېواد دی، زده‌کړې وکړي. يادو محصلانو ازادي راډيو ته وویل، د طالبانو د حکومت د بهرنیو چارو او لوړو زده‌کړو وزارتونو له تېرو دوو میاشتو راهیسې د دوی پاسپورټونه قيد کړي او بیرته یې نه ورکوي. د دغو محصلانو له ډلې يې يو ادعا کوي چې د طالبانو د حکومت د... Читать дальше...

د عربي متحده اماراتو د کرکټ لس اوریزې سیالۍ نن د ۸ لوبډلو په ګډون پیليږي. دا د ابودبۍ د لس اوریزو سیالیو شپږم پړاو دی. په دې سوداګریزو سیالیو کې هم ګڼ افغان لوبغاړي بیلابیلو لوبډلو ته لوبيږي. سږکال په دې سیالیو کې حضرت الله ځاځی، وقارسلامخیل، ظاهرخان پکتین، عبدالرحمن، نوین الحق، اظهارالحق نوید، فضل حق فاروفي، رحمن الله ګربز، نجیب الله ځدراڼ، ابراهیم ځدراڼ، قیس احمد او نوراحمد بیلابیلو لوبډلو ته لوبیږي. د دې سیالیو د اصولو له مخې، به هره ورځ درې سیالۍ ترسره کېږي چې ټولټال به ۳۲ سیالۍ ترسره... Читать дальше...

افغان خبریال محمد جان تمکین د سې شنبې په سهار له خپلې کورنۍ سره په اسلام‌اباد کې د پاکستاني پولیسو له‌خوا ونيول شو. ښاغلي تمکین ازادي راډيو ته وویل، له ډېرو هلو ځلو وروسته بالاخره د پولیسو له منګولو ازاد شو خو اوس نظر بند دی او له کوره د وتلو حق نه‌لري. هغه زیاتوي: "زه ونیول شوم، دوی له پلازې څخه يې بيرون يوړم، موږ د پولیسو له‌خوا تر نیم ساعت زیات بندیان وو، له اوږدو خبرو وروسته يوازې په دې وتوانېدو چې ما نظربند کړي. موږ خپل محدوديتونه لرو. شرط يې دا و چې موږ باید د راتلونکو ۲۴ ساعتونو لپاره... Читать дальше...

د ماشومانو د ملاتړ لپاره د ملګرو ملتونو مرستندوی صندوق یا یونیسف وايي په اکټوبر میاشت کې ۸۳۸۶۳۷ هغه ماشومان تشخیص شوي چې په خوارځواکۍ اخته شوي. یونیسف د نومبر په ۲۷مه په خپل میاشتني راپور کې ویلي دي، دا ماشومان چې عمرونه یې له ۶ میاشتو تر ۵ کلونو پورې دي، د دوی په روغتیايي مرکزونو کې یې د نېږدې ۵۰ زره ماشومانو درملنه شوې ده. د ملګرو ملتونو دې ادارې په خپل راپور کې زیاته کړې چې د سېپټمبر میاشتې په پرتله په اکټوبر کې له پنځو کلونو څخه په کم عمره ماشومانو کې شدیده خوارځواکي ۲۹ سلنه او د درملنې په... Читать дальше...

حماس ډلې او اسراییلو موافقه کړې چې اوسنی اوربند به د چارشنبې تر ورځې پورې مراعاتوي. دواړو خواوو منلې چې د احتمالي جګړې د بیا پیل د مخنیوي لپاره به دوه ځلې نور هم حماس ډله اسراییلي یرغمل او اسراییل به فلسطیني بندیان خوشې کوي.  همداراز اسراییل تر زیاتېدونکي فشار لاندې دی چې د جګړې د بیا پیلولو په صورت کې به د ملکي فلسطیني وګړو خوندیتوب ته پام کوي، خو اسراییلو له دې سره- سره ژمنه کړې چې که څرګنده شي حماس د پروني توافق له مخې نور یرغمل نه خوشې کوي نو دا ډله به د خپل ټول ځواک په کارولو سره وځپي. ... Читать дальше...

پخوانی جهادي قوماندان محمد اسماعیل د طالبانو اوسنی رژیم د افغانستان او سیمې لپاره ګواښ بولي او وايي، پر وړاندې یې د نړۍ حوصله هم پای ته رسېدلې. هغه چې د هرات امنیتي کنفرانس په نوم جوړې شوې غونډې ته خبرې کولې وویل، د طالبانو د واکمنۍ په تېرو ۸۰۰ ورځو کې د افغانستان اقتصاد له‌منځه تللی، فقر او بې‌‌کاري اوج ته رسېدلې، میلیونونه خلک کډوال شوي او تر څنګ یې په کانونو هم چور ګډ دی. نوموړي طالبان تورن کړل چې په تعامل باور نه لري، سوله نه غواړي او وايي، خلک باید له دوی سره بیعت وکړي. اسماعیل خان وویل... Читать дальше...

د تاجرانو اتحاديو او سياسي ګوندونو دا پرلت د اکتوبر پر ۲۱مه پيل کړی وو او غوښتنه کوي چې د چمن او سپين بولدک ترمينځ پر سرحدي دروازه دې د پخوا په شان پر پاکستاني شناختي کارډ او افغان تذکرې د تګ راتګ اجازه ورکول شي.

اوکرایني چارواکي وايي چې د روسیې پوځ تېره شپه د اوکراین د ختیځې دونېڅک سیمې پر کریوي ریه ښار د توغندیو برید وکړ. د دې ښار د پوځي ادارې مشر ایوهین سیتني چینکو نن پر خپله ټلګرام پاڼه دا خبر ورکړی او ویلي یې دي چې چارواکي اوس مهال د دې حملې د زیانونو په اړه څېړنې کوي. نوموړي زیاته کړه چې د ښار عامه تاسیسات تراوسه په عادي ډول کار کوي. د دنیپروپیتروفسک د څېرمه سیمې والي سیرهي لیساک هم پر ټلګرام خبر ورکړی چې د روسيې پوځ پر نیکوپول ولسوالۍ هم د توپچي ډزې کړي. نوموړی زیاتوي چې د دې حملې د زیانونو په اړه هم تراوسه راپور نه دی ورکړل شوی.

د اسراییل او حماس ترمنځ اوربند نن د پنځمې ورځې په مخه وغځېد. حماس چې امریکا او اروپايي ټولنه یې د یوې تروریستي ډلې په توګه پېژني ژمنه کړې چې د احتمالي جګړې بیا پیل د مخنیوي لپاره به پاتې ملکي یرغمل هم خوشې کوي. د دې ترڅنګ، اسراییل تر زیاتېدونکي فشار لاندې دی چې د جګړو د بیا پیلېدو په صورت کې باید د ملکي فلسطینیانو خوندیتوب ته پام وکړي. دواړو خواوو د نوامبر تر ۲۹ مې پورې د اوربند پر دوام موافقه وکړه . په پام کې ده چې دوه ځلې نور به هم حماس اسراییلي یرغمل او اسراییل به فلسطیني بندیان خوشې کوي،... Читать дальше...

د ملګرو ملتونو د بشري مرستو د همغږۍ اداره اوچا وايي، په افغانستان کې د روان کال په ترڅ کې د بشري مرستو د رسولو د عملیات له زیاتېدونکو ننګونو سره مخامخ شول. دې ادارې په یوه راپور کې چې پرون یې پر خپله وېبپاڼه خپور کړ، ویلي دي چې د دې خنډونو کچه سږکال د تېرکال پرتله ۲۱ سلنه زیاته وه. په راپور کې راغلي دي چې سږکال یې د مرستو د رسولو پر وړاندې د خنډونو ۹۹ موارد ثبت کړي دي. دا اداره وايي د بشري مرستو رسوونکو ټولنو په روان کال کې د مرستو ۶۵۹ پروګرامونه د همدې خنډونو له وجې ځنډولي دي چې دا د تېرکال پرتله ۶۸ سلنه زیاتوالی ښيي. Читать дальше...

په پرتګال کې د ټېکنالوژۍ په یوه غونډه کې په مصنوعي ذهانت جوړ د انسان په بڼه روباټ د پاملرنې مرکز وو. د ډیسډېمونا په نوم روباټ پوښتنو ته د انسان په شان ځواب وایي خو تر یوه حده ډاډ هم ورکوي چې روباټ ښايي هېڅکله له انسان څخه مخکې نه شي. دا چې ډیسي څنګه ښکاري او څه ډول خبرې کوي؟ په اړه یې اسوشيېټېډ پرېس اژانس ویډیويي راپور وګورئ.

د طالبانو حکومت وایي، پرون د افغان کډوالو ۳۶۲ کورنۍ چې د غړو شمېر یې ۱۹۴۹ ته رسیږي، افغانستان ته را استول شوي دي. د طالبانو د حکومت له خوا نن رسنیو ته په لېږل شوې خبرپاڼه کې ویل شوي چې دغه افغانان د تورخم، سپین بولدک او ډنډ پټان ولسوالۍ له لارو هېواد ته رااستول شوي دي. په خبرپاڼه کې راغلي چې یاد کډوال د موظفو کمیټو له خوا ثبت شوي او اکثره یې خپلو ولایتونو ته انتقال شوي دي. پاکستان د نومبر په لومړۍ نېټه له هغه هېواده د څه باندې ۱۷ لکه افغانانو چې دوی یې بې اسناده کډوال بولي، د اېستلو لړۍ پیل کړې ده. Читать дальше...

د اروپا په جنوب ختیځ کې د ویجاړونکو ژمنیو توپانونو او واورو له کبله لږ تر لږه ۱۳ تنه وژل شوي او لسګونه نور ژوبل شوي دي. د ازادي راډیو د خبر مرکزي څانګې لیکلي چې دغو توپانونو په اوکراین، مولداوا ،روسیه، بلغاریا او رومانیا کې د تورسمندر سواحلو ته نژدې خلک زیانمن کړي دي. د دغو توپانونو له کبله ګڼ شمېر کسان د ژمي په دې سړه هوا کې بې برېښنا شوي هم دي.

د پاکستان پوځ وایي چې د بحرین، عراق او کویټ له ځانګړو ځواکونو سره یې په ګډه د ترهګرۍ ضد تمرینونه ترسره کړي دي. د پوځ د عامه اړیکو څانګې پرون دوشنبه په یوه خبرپاڼه کې ویلي چې د فجر الشرق په نوم دغه تمرینونه دوه اوونۍ د پاکستان د ترهګرۍ ضد مبارزې په مرکز کې ترسره شول.  پاکستاني چارواکو د دغو تمرینونو هدف د خپلو ځواکونو د وړتیاوو لوړول او دګډې همکارۍ پراختیا ښودلې ده.  پاکستان دغه پوځي تمرینونه داسې مهال کوي چې په هغه هېواد کې د نا امنۍ پېښې ډېرې شوي دي.   په وروستۍ پېښه کې د یکشنبې په ورځ د... Читать дальше...

د فنلند صدر اعظم وایي، ممکن د روسیې له خوا د پنا غوښتونکو د شمېر غیر معمولي ډېرېدو د مخنیوي لپاره چمتووالی ونیسي. صدر اعظم پیتري اورپو ( Petteri Orpo ) پرون دوشنبه خبریالانو ته وویل چې د کډوالو د شمېر زیاتوالی د مسکو له خوا یو همغږی حرکت دی. رویټرز خبري اژانس د فنلند د پوله ساتو ځواکونو په حواله ویلي، یوازې همدې نومبر میاشت کې د روسیې له خوا نهه سوه پنا غوښتونکي ورغلي چې د افغانستان، پاکستان، کنیا، سومالیا، سوریې او یمن وګړي دي. د فنلند چارواکو ویلی، دوی به د دغو پنا غوښتونکو د مخنیوي لپاره پر خپلو پولو ګزمه ډېره کړي. Читать дальше...

د آزادۍ جبهې په نوم د طالبانو د حکومت مخالفه ډله ادعا کوي چې تېر ماښام یې په کابل کې په دوو حملو کې ۷ طالبان وژلي او یو شمېر نور یې ټپیان کړي دي. دې جبهې پر اېکس شبکې (پخواني ټویټر) په دوو جلا بیانونو ویلي دي چې لومړۍ حمله یې د ښار په نهمه ناحیه کې د هوايي ډګر پر واټ د طالبانو پره یوه پوسته وکړه چې په ترڅ کې یې ۳ طالبان وژل شوي او دوه نور ټپیان دي. نوموړې ډله په خپل دویم بیان کې د کابل ښار د څلورمې ناحیې په اړونده سلیم کاروان څلور لاره کې د طالبانو د تلاشۍ پر پوسته د وسله وال برید ادعا کوي او... Читать дальше...

ګارډین ورځپاڼې د افغانستان د فوټبال د فدراسیون د مشر محمد یوسف کارګر په اړه د ځینو پخوانیو فوټبالرانو ادعاوې خپرې کړي چې دی په مېچ فکسنګ یا د لوبو د پایلو په برخه کې په جوړجاړي او فساد تورنوي. ګارډین سره د فوټبال د ملي ټيم ځینو پخوانیو لوبغاړو له هغې ډلې پخواني لوبډلمشر جلال الدین شریعتیار او ګول ساتونکي اجمل ګیرووال او یوه بل لوبغاړي چې نوم یې نه دی اخیستی خبرې کړي دي. په مقاله کې راغلي چې دغو جرمني میشتو افغان پخوانیو فوټبالرانو کارګر په ۲۰۰۸ کال کې له نیپال او سریلایون سره د دوو لوبو د پایلو په جوړجاړي تورن کړی دی. Читать дальше...

د امریکا د بهرنیوچارو وزیر انتوني بلینکین چې تېره میاشت د حماس او اسراییلو ترمنځ په جګړه او د امریکا او چین په سرمشریزه کې بوخت و، پرون د اروپا پر لور وخوځېد څو په بروکسل کې د ناټو د غړو هېوادونو د بهرنیوچارو له وزیرانو سره د امریکا د یوه بل مهم لومړیتوب یعنې اوکراین په اړه خبرې وکړي. د اروپا لپاره د امریکا جګپوړي ډيپلومات جیمز اوبراین ویلي چې له دې غونډې وروسته به بلینکین د چارشنبې په ورځ شمالي مقدونیې ته ولاړ شي څو په اروپا کې د امنیت او همکارۍ د سازمان OSCE په غونډه کې ګډون وکړي. ښاغلي اوبراین... Читать дальше...

د مخدرو موادو او جرایمو پرضد د مبارزې لپاره د ملګروملتونو ځانګړې اداره وايي چې په افغانستان کې د  کوکنارو د بدیل کښت په اړه نورو بحثونو ته اړتیا ده. UNODCپرون پر خپله اېکس پاڼه (پخواني ټویټر) خبر ورکړی چې د کروندګرو لپاره د کوکنارو پرځای د ډاډمن بدیل کښت په اړه د بحث لپاره یې په کابل کې د کارپوهانو یوه ډله رابللې، څو د هغو کروندګرو ستونزې ته یوه حللاره ومومي چې د کوکنارو پرکښت متکي دي. UNODCد دې بحثونو د نتایجو یادونه ده کړې، خو ویلي یې دي چې په دې اړه نورو بحثونو ته اړتیا شته. پر افغانستان... Читать дальше...

اسراییلو او حماس ډلې چې متحدایالتونه او اروپايي ټولنه یې د یوې تروریستي ډلې په توګه پېژني، په غزه کې اوربند د دوو نورو ورځو لپاره وغځاوه څو وکولای شي چې نور یرغمل او بندیان تبادله کړي. د قطر د بهرنیوچارو وزارت ویاند مجید الانصاري پر خپله اېکس پاڼه( پخواني ټویټر) په یوه بیان کې دا خبر ورکړی دی چې ورسره دا هیلې هم ټوکېدلي چې ښايي د غزې په خونړۍ جګړه کې د اوږدې مودې په مخه اوربند وشي او نور اسراییلي یرغمل او فلسطیني بندیان خوشې شي. قطر د متحدو ایالتونو او مصر ترڅنګ د حماس او اسراییلو ترمنځ په خبرو کې منځګړتوب کوي. Читать дальше...

د افغانستان د ښځو د ملي اتحاد د چتر په نوم د ښځو د مدافع ټولنې پرانیستی لیک لسګونه مدني فعالانو، د بشري حقونو او د ښځو د حقونو مدافع ټولنو او شخصیتونو لاسلیک کړی دی. د دې ټولنې غړو په هغه لیک کې چې پرون (د لیندۍ ۶مه) یې د جرمونو نړیوالې محکمې ته واستاوه لیکلي دي چې طالبانو پر افغانستان له واکمنېدو وروسته په تېرو څه باندې دوو کلونو کې د افغان ښځو بشري حقونه، د ملګروملتونو د بشري حقونو اعلامیه او له ښځو سره د تبعیض د مخنیوي کنوانسیون په ښکاره تر پښو لاندې کړي دي. د دې ټولنې یوې غړې چې په امنیتي... Читать дальше...