Новости за 26.11.2023

له کډوالۍ نه تر بالیوډ سېنما پورې! نواب خان یو افغان ځوان دی چې په ۲۰۰۷ میلادي کال کې، د امنیتي ستونزو له امله له خپلې کورنۍ سره هند ته کډوال شو. د نواب خان لپاره د دې سفر پیل لکه د نورو کډوالو په څېر له ستونزو ډک و، خو هغه ټولې ستونزې له پامه وغورځولې او خپل یوازېنی هدف یې چې په فلمونو کې کار کول و، تعقیب کړ. نواب خان ازادي راډيو ته وویل چې په سینما کې یې د کار کولو خوب او هغه هم په هندي سېنما کې د هر چا لپاره ناشونی ښکاریده. هغه زیاته کړه: " ما تل غوښتل چې د ښکلي هنرونو او تمثیل په برخه... Читать дальше...

د حماس سخت دریځه ډله وايي چې د احمد الغندور په نوم یې یو قوماندان له اسراییل سره په جګړه کې وژل شوی دی. حماس چې امریکا او اروپايي اتحادیه یې تروریستي ډله ګڼي، نن د الغندور د وژل کېدو خبر ورکړ خو ویې نه ویل چې نوموړی کله او چېرې وژل شوی دی. د غزې جګړه د اکتوبر په اوومه پر اسراییل د حماس له بریده وروسته پیل شو.

د خیبر پښتونخوا په بنو کې په یوه برید کې نن د ۱۳ امنیتي ځواکونو په شمول ۲۱ تنه ټپیان شوي او یو تن وژل شوی دي. د اکثرو ټپیانو حال نازک ښودل شوی دی. د بنو امنیتي چارواکي وايي چې دا پېښه نن غرمه د بنو – میرانشاه پر لویه لار د ازاد منډي په سیمه کې شوې ده. چارواکي وايي چې د ۱۳ ملېشه ځواکونو ترڅنګ ۸ ملکیان ټپیان شوي دي. د پاکستاني طالبانو ویندوی محمد خراساني ویلي چې د دوی کسانو د ملېشه ځواک پر ګزمې برید کړی دی او په نتیجه کې یې هغو ته درنه مرګ ژوبله اړولې ده.

د حماس ډلې له خوا د یرغمل شویو کسانو د خوشې کولو په دویم پړاو کې د حماس افراطي ډلې له خوا د ۱۷ خوشې شویو کسانو له ډلې ۱۳ یې د اسراییل وګړي دي چې تر خوشې کېدو وروسته نن یکشنبه اسراییل ته ورسېدل. دوی تېره شپه خوشې شول چې په هغوی کې ۱۳ یې د اسراییل او څلور نور د ټایلنډ وګړي دي. اسراییلي چارواکو تایید کړې چې د دوی په خوشې شویو وګړو کې شپږ ښځې او اووه ماشومان شامل دي. حماس افراطي ډلې په لومړیو کې ویلي وو چې اووه بهرني وګړي یې هم خوشې کړي، خو قطري چارواکو وروسته دغه شمېر څلور یاد کړ، چې ویل کېږي د ټایلنډ وګړي دي. Читать дальше...

په افغانستان کې د ښځینه خبریالانو په نوم یو بنسټ د یکشنبې په ورځ د یوې نظر پوښتنې پایلې خپرې کړې چې په تېرو دوو میاشتو کې یې په کابل او یو شمېر ولایتونو کې ترسره کړې. د دې نظر پوښتنې له مخې چې په کې ۲۰۰ ښځینه خبریالانو ګډون کړی، ښځینه خبریالانې د بېکارۍ او په کور کې د پاتې کېدو په ګډون له ګڼو ستونزو سره مخ دي. د دې بنسټ مرستیالې مشهوده سروري د دې نظر پوښتنې د یوې برخې په اړه ازادي راډيو ته وویل: "په دغه نظر پوښتنه کې چې د ښځینه خبریالانو د بنسټ له خوا تر سره شوه ، په مرکز او ولایتونو کې شاوخوا... Читать дальше...

په پاکستان کې د ماشومانو د حقونو ملي کمېشن له سیاسي ګوندونو څخه غوښتي دي چې په خپلو انتخاباتي منشورونو کې دې د ماشومانو د حقونو موضوع هم شامله کړي. دا غوښتنه کمېشن د نومبر پر ۲۰مه بېلابېلو ګوندونو ته په استولي لیک کې کړې ده. دا په داسې حال کې ده چې ټاکل شوې د فبرورۍ پر اتمه په پاکستان کې عام انتخابات وشي. په هغه هېواد کې لکونه ماشومان له زده کړو بې برخې دي، د بې وزلۍ له کبله مزدورۍ ته اړ دي او هر کال پر ماشومانو د تشدد سلګونه پېښې کېږي. د بشري حقونو فعالان وايي چې ګوندونه په منشورونو کې د ولسي او... Читать дальше...

د یونان ساحل ساتونکو نن وویل، د یوې باري بېړۍ ۱۳ عمله هغه مهال بې درکه شوه چې بېړۍ لیسبوس ټاپو ته څېرمه ډوبه شوه. په دې بیړۍ کې چې د افریقايي هیواد کومور بیرغ پرې ځړېده، ۱۴ تنه عمله سپره وه چې ۸ یې مصریان او نور سوریان او هندیان وو. د یونان ساحل ساتونکو یو تن ژغورلی دی.

ناز بي بي چې د ارزګان ولايت د چارچينو ولسوالۍ اوسېدونکې ده وايي، په سيمه کې يې ښځينه ډاکټرانې نشته چې له امله ډېری ښځې د روغتيايي مرکز پر ځای په کورونو کې زېږون کوي. نوموړې ازادي راډيو ته د ټليفون پر کرښه وويل: " موږ ښځې خو ښځو ډاکټرانو ته اړتيا لرو، زموږ نارينه موږ نه پرېږدي چې نارينه ډاکټرانو ته ولاړې شو، ځينې نارينه د دې لپاره چې ښځينه ډاکټرانې نشته ښځو ته وايي که مړې کېږئ هم، ولادت کور کې وکړئ." د کندهار د ميوند ولسوالۍ اوسېدونکی شيرعلی وايي، په سيمه کې يې ښځينه ډاکټرانې نه‌شته او په بېړني... Читать дальше...

په هند کې د افغان سفارت تړل کیدو هغلته مېشت افغانان له قانوني ستونزو سره مخ کړي دي. یاد شوي سفارت د جمعې په ورځ د خپلو فعالیتونو د درولو خبر ورکړ او ویې ویل چې د سفارت کیلي یې هندي چارواکو ته سپارلې ده. دغه اقدام په هندوستان کې مېشت زرګونه افغانان له ستونزو سره مخ کړي دي.

د بخښنې نړیوال سازمان (ایمنسټي انټرنیشنل) یو ځل بیا په افغانستان کې پر واکمنو طالبانو غږ کړی دی چې په سمدستي توګه دې د نجونو سکولونه خلاص کړي. سازمان پر طالبانو د فشار اچولو لپاره د نومبر پر ۲۶مه پر اېکس پاڼه یوه ان لاین عریضه یا درخواست خپور کړی او له خلکو یې غوښتي چې لاسلیک یې کړي. د جنوبي اسیا لپاره د ایمنسټي انټرنیشنل سیمه ییزې څانګې په بیان کې ویلي چې تعلیم د انسان اساسي حق دی خو طالبانو تر شپږم ټولګي پورته سکولونه تړلي او د نجونو د دې حق سرغړونې ته یې دوام ورکړی دی. دا په داسې حال کې... Читать дальше...

د پاکستان ستره محکمه د راتلونکې جمعې په ورځ یعنې د ډسمبر په لومړۍ نېټه، د هغې عریضې په اړه غونډه کوي چې له دې هېواده په زور د افغان کډوالو د اېستو د پرېکړې پر ضد ثبت شوې ده. پاکستاني ورځپاڼه " ډاڼ" لیکي، سترې محکمې د دې غونډې لپاره د سردار طارق مسعود په مشرۍ د یحیي افریدي او عایشه ملک په ګډون یو پلاوی ټاکلی دی. دا عریضه نږدې لس ورځې وړاندې د پاکستان یو شمېر سياسي مشرانو او د بشري حقونو فعالانو لکه: افراسیاب خټک، محسن داوړ، فرحت‌الله بابر، ایمان زینب مزاري، سناتور مشتاق احمد، امنه مسعود جنجوعه،... Читать дальше...

په اتریش کې پولیس وايي، د دغه هېواد په لوېدیځ کې د یوې الوتکې د سقوط په ساحه کې څلور واړه سورلۍ مړه موندل شوي دي. د فرانسې خبري اژانس د خبر له مخې، چارواکو ویلي چې دغه الوتکه پرون ماسپښین اوبر-اوستغش (Oberösterreich) ولایت کې نسکوره شوې ده. په داسې حال کې چې درنه واوره اورېدلې وه، د الوتکې د ټوټو تر موندنې وروسته په غرنۍ سیمه کې د پلټنې پراخ عملیات پیل شول. پولیس وايي د پېښې د علت په باب څېړنې روانې دي.

د بلوڅانو د یووالي شورا (بلوچ يکجهتي کونسل) تر سیوري لاندې د مظاهرو منتظمينو د نومبر پر۲۶مه په يوه خبرپاڼه کې وویل چې لادرکه کسان دې په "جعلي پولیس مقابلو" کې د وژل کېدو پر ځای عدالتونو ته وړاندې شي.

ځینې روسي چارواکي وايي چې اوکراین په لږه تر لږه شلو بې پېلوټه الوتکو مسکو او د روسیې ځینې نور ښارونه په نښه کړي دي. د چارواکو په وینا، زیاتې دغه الوتکې د هوايي دفاع د دستګاوو له خوا نسکورې کړای شوي دي. په همدې حال کې اوکراین ویلي چې روسیې لږ تر لږه په نهو بې پېلوټه الوتکو تېره شپه اوکراین په نښه کړی دی. دا په داسې حال کې ده چې یوه ورځ مخکې روسیې د اوکراین پر پلازمېنه کییف او د اوکراین پر نورو سیمو د بې پېلوټه الوتکو د حملو نوې څپه پیل کړه. د روسیې دفاع وزارت وايي، د اوکراین بې پېلوټه الوتکې... Читать дальше...

د قطر چارواکي وايي، حماس ډله چې د امریکا متحد ایالتونه او اروپايي ټولنه یې تروریستي سازمان ګڼي، پرون ناوخته ۱۳ اسراییلي یرغمل شوي کسان او څلور ټایلنډیان د سره صلیب نړیوالې کمېټې ته وسپارل. په پام کې وه دغه یرغمل شوي کسان پرون تر دې وختي وسپارل شي چې خو حماس ډلې په وروستیو شېبو کې ځنډ په کې راوست، وروسته د قطر او مصر منځګړو وویل، په دې برخه کې پراته خنډونه لیرې شوي دي. د ټلویزیون په تصاویرو کې ښکاري چې د سره صلیب موټرونه د رفح سرحد له لارې مصر ته اوړي. اسراییلي چارواکو وروسته د شپږو اسراییلۍ ښځو او اوو ماشومانو خوشې کېدل تایید کړل. Читать дальше...

په افغانستان کې د ملګرو ملتونو د ښځو څانګې، د ښځو په وړاندې د تاوتریخوالي نړیوالې ورځې په مناسبت ویلي دوی به د افغان ښځو غږونه او استقامت، نورو ته منعکس کړي. دغې ادارې پرون د ښځو په وړاندې د زورزیاتي له منځه وړلو نړیوالې ورځې په مناسبت د پیل شوي ۱۶ ورځني کمپاین په تړاو په خپله اېکس شبکه (پخواني ټویټر) کې خپلو ټولنو ته د خدمت لپاره د افغان ښځو مبارزې ستایلي دي. طالبانو پر افغانستان د ولکې له بیا ټینګولو وروسته نجونې له شپږم ټولګي څخه پورته له نور تعلیم منع کړي او د دوی د پوهنتون زده کړې یې هم منعې کړي. Читать дальше...

د طالبانو محلي چارواکي وايي، پرون شنبه د تورخم او سپین بولدک له لارې له پاکستانه، سلګونه کورنۍ افغانستان ته ایستل شوې دي. د طالبانو د کډوالو او راستنېدونکو چارو وزارت نن په خپله اېکس شبکه پخواني ټویټر کې لیکلي، د تورخم له لارې ۳۱۶۱ کسان چې ۵۷۶ کورنۍ کېږي، په جبري ډول له پاکستانه اخراج کړای شوي دي. دغه راز باختر دولتي اژانس چې د طالبانو په کنټرول کې دی، پرون خبر ورکړی، نږدې ۴۰۰ کورنۍ چې شمېر یې ۲۶۴۷ کسانو ته رسېږي، پرون افغانستان ته اخراج کړای شوي دي. پاکستان د نومبر له لومړۍ نېټې د بې اسناده افغانانو د اخراج لړۍ ګړندۍ کړې ده. Читать дальше...

په پېښور کې د شاتو (شهد) سوداګر وايي چې د پاکستان حکومت د ګبین ټولولو په موسم کې د بې اسناده افغانانو د ستنولو عمل پیل کړ چې له وجې یې کاروبار زښت اغېزمن شوی دی. دوی وايي، درې میاشتې مخکې یې ۴۰ کیلوګرامه شهد په ۱۱۰،۰۰۰ روپیو اخیستل چې اوس یې نرخ ۶۰،۰۰۰ روپیو ته ښکته شوی دی. ویډیويي رپورټ.

د عیسویانو د مذهبي جشن کرسمس په درشل کې په ټولو اروپايي ښارونو کې تیارۍ پیل شوې دي. په کورونو کې دننه خلک د کرسمس ونې ږدي او په ښارونو کې جشنونه روان دي، ځکه کرسمس چې د حضرت عیسي (ع) د زېږېدو ورځ ده، د عیسویانو تر ټولو لوی مذهبي مناسبت دی.

د خوړو نړیواله اداره وایي له پاکستانه د ستنېدونکو افغان کډوالو لپاره په سمدستي توګه ۲۷.۵ مېلیونه امریکایي ډالرو ته اړتیا لري. دغه اداره وایي دا کډوال پر داسې مهال له پاکستانه ایستل کېږي چې په افغانستان کې یخني په زیاتېدو ده او زیاتره کورنۍ سرپناه نه لري. په دې اړه اسوشیېټېډ اژانس ویډیويي راپور.

په ننګرهار کې د تورخم او جلال اباد ترمینځ د سړک تر غاړې یو ابتدايي ښوونځی دی چې وداني نه لري او ماشومان یې تر شنه اسمان لاندې زده کړې کوي. ښوونکي وايي چې د سړک تر غاړې او خراب موسم پر وخت ورته درس ښوول خورا ګران وي. د اسوشيېټېډ پرېس او رویټرز اژانسونو له ویډیوګانو جوړ رپورټ.

په افغانستان کې د فقر او بې کارۍ له زیاتیدو سره، ډېرې کورنۍ پر خپلو ماشومانو کار کولو ته اړ شوې دي. د ماشومانو د ساتنې سازمان د شاوخوا ۹ میاشتې مخکې راپور کې یې وویل چې شاوخوا یو میلیون ماشومان درنو کارونو ته اړوتي او دا شمېر په زیاتیدو دی.

د سوریې د اپوزیسیون فعالان وايي، د سوریې دولتي ځواکونو پرون، د دغه هېواد په شمال لوېدیځ کې پر یوه کلي د توپ ډزې کړي او د شپږو ماشومانو په ګډون یې لږ تر لږه ۹ کسان مړه کړي دي. په برېتانیا کې دېره د سوریې د بشري حقونو د څار ډله او د ملکي دفاع په نوم د سوریې اپوزیسیون وايي، دغه کسان د ادلب ولایت په قاوقافین کلي کې د زیتونو په ټولولو بوخت وو، چې د توپ مرمۍ ووژل. دا د ۲۰۲۰م کال د مارچ میاشتې له هغه اوربند څخه تازه سرغړونه ګڼل کېږي چې د روسیې او ترکیې ترمنځ ورباندې موافقه شوې وه. روسیه او ترکیه د... Читать дальше...

ځینو سرچینو خبر ورکړی چې د طالبانو د حکومت مرستیال ویاند بلال کریمي، په چین کې د طالبانو د سرپرست سفیر په توګه ټاکل شوی دی. طالبانو ته ځینو نږدې سرچینو پرون رسنیو ته ویلی چې بلال کریمي د چین پلازمېنې پیکنګ ته رسېدلی او ډېر ژر به خپله دنده رسماً پیل کړي. که څه هم د نړۍ یوه هېواد هم د طالبانو حکومت په رسمیت نه دی پېژندلی خو د پاکستان، ترکیې، روسیې او ځینو نورو هېوادونو تر څنګ چین، د طالبانو ډیپلوماتان منلي دي. د چین حکومت د وږي/سنبلې میاشتې په وروستیو کې جاو شینګ د کابل لپاره د خپل سفیر په توګه... Читать дальше...