Новости за 13.11.2020

16 шаре кхаччалц долу 31 бер далош Шемара Оьрсийчу кхочур ду пачхьалкхан тIеман министраллан кема. Оьрсийчоьнан 6 субъектера гергарнаш бу уьш лардеш. "Церан могушалла зийначул тIаьхьа, оьшу карантинан барамаш а бирзича шайн гергарчийн доьзалашка дIакхачор долуш ду бераш",  хаамбина Оьрсийчоьнан омбудсменан пресс-гIуллакххоша. Хьалхо аьтто белира Шемара 27 бер даймахка кхачо. Карантин йирзинчул тIаьхьа уьш дIадуьгур долуш ду церан Нохчийчуьра а, Дагестанера а, Пензан а, Тюменан а, Волгоградан а кIошташкарчу гергарчара. Читать дальше...

Къилбаседа ХIирийчохь федералан лехамашка велла нохчийн "тутмакхийн эла" Домбаев Ахьмад (тутмкхашлахь Ахмед Шалинский). "Росбалто" бина цунах лаьцна хаам, шайн ницкъаллийн структурашкарчу хьостана тIетевжина. Цо бахарехь, Нохчийчуьра коьрта криминалан авторитет лехамашка велла, цунна дуьхьал бехктакхаман гIуллакх гIатторца, цо криминалитетан тIегIанашкахь лаккхара "дарж" шена тIеэцарна. Талламо бахарехь, цунна "тажтиллина" иза БуьритIерачу №1 колонехь хан йоккхуш волчу шерашкахь. "Росбалтан" хьостано дийцарехь... Читать дальше...

Абдуллаева Зайнаб Бакъоларъяран "Мемориал" центро онлайн кепехь бовзийтина ша 2017–2019 шерашкахь бина болх. "Чолхе хьал лаьтта меттигаш" программин куьйгалхочо Орлов Олега дийцина шайн декхарш кхочушдан массо регонашкахьчул хала долчу Къилбаседа Кавказехь бакъоларъярхоша баьхначу кхиамех а, хиллачу эшамех а лаьцна. Кхаа декъе декъа екъа тарло талхош йолу бакъонаш, боху "Чолхе хьал лаьтта меттигаш" программин куьйгалхочо Орлов Олега. Хьалхара дакъа – тIеман конфликт лаьттачу муьрехь дуьненаюкъара гуманитаран низамаш талхор (хIусамаш... Читать дальше...

Гуьмсера иттех сов вахархо лаьцна, мича вуьгу а ца дуьйцуш, кхайлаваьккхина Нохчийчуьрчу ницкъахоша. Бакъоларъяран "Мемориал" центро бина цунах лаьцна хаам. 13 стеган цIе яьккхина "Мемориало". Уьш бу: Асхабов Асланбек, Тарамхаджиев Саддам, Магомадов Шемал, Бимурзаев Мохьмад, Махмадов Адам, Берсанов Сулим, Османов Мохьмад, Багаев Хьабиб, Куразов Юсуп, Баматгириев Адам, Борхаджиев Зубайр, Ахьмад (фамили хаанза йисина), Гелисханов (цIе ца къаьстина). Бакъоларъярхойн информацица, уьш берриш а "къайлахчу набахтехь" латтош бу... Читать дальше...

Онкологин лазаршца болчу бахархошна тIехь ахчанаш кхоош хилла Нохчийчоьнан Iедалхоша; Навальныйна тIехула санкцеш тохар "шеконе хилла а ца Iа" аьлла Кремло; Соьлж-ГIалин аэропортера хIора кIиранах дуьненаюкъарчу мехкашка 15 рейс йийр ю

2015-чу шеран Лахьан-беттан 13-чохь Францехь хиллачу теракташкахь байъинарш дагалоьцу пачхьалкхехь. Яздо цунах лаьцна оьрсийн Свобода Радион сервисо. Нийса пхи шо хьалха джиIадхоша тIаьхий-хьалхий динчу терроран тохаршкахь вийра 130 стаг, бIеннашкахь бара чевнаш йинарш. Тахана Iуьйранна Францин премьер-министро Кастекс Жана зезагаш дехкира тIелатарш динчу меттигехь. Хьалххе кечйинчу Iалашонца Парижан массех маьIIехь динера тIелатарш. "Батаклан" театран-концертан центрна, "Жима Комбоджа" ресторанна... Читать дальше...

Миланна гергахь лаьцначу Нохчийчуьрчу вахархочо харц кехаташ латтош хилла террорхойн тобанан декъашхошна. Corriere della Sera газетано яздарехь, дукха хан йоццуш Венехь теракт динарг а хилла оцу тобанахь. Еарин дийнахь Миланерчу полицино хаамбира, онлайнехь харц документаш а кечдеш, уьш а духкуш хилла Нохчийчуьра схьаваьлла стаг шаьш лацарх. Билгалдаккхарехь, антитерроран операци дIаяьхьначул тIаьхьа италхойн талламчашка информаци кхаьчнера Австрера. Corriere гIирсо яздарца, "Австрехь лелачу нохчийн а... Читать дальше...

ТIаьххьарчу дийнахь-буса Къилбаседа Кавказехь коронавирусан уьнах велла 20 дархо, ун даьлла хиларца къаьстина кхин 1000 стаг. Эпидеми ца яржийта вовшахтоьхначу оперативан штабан зерашца, Дагестанехь кхелхина ялх дархо, Ставрополан а, Краснодаран а кIошташкахь велла пхиппа пациент, ГIебарта-Балкхаройчохь а, ГIалгIайчохь а шишша велла. Верриг а пандеми яьржичхьана COVID-19 вирусах хьалха ца ваьлла Къилбаседа Кавказехь 3 281стаг. Къаьсттина дукха бу ун даьлла нах тIаьххьарчу 24 сахьтехь Ставрополан кIоштахь- 215 стаг... Читать дальше...

ЦIе ца йоккху цамгар талларехь ахчанаш кхоош йолчу Оьрсийчоьнан регионашлахь къастийна Нохчийчоь а, ГIалгIайчоь а, Къилбаседа ХIирийчоь а. Наха шайн могушалла Iалашъеш закъалт чулучу хьукмато (ОМС) билгалдаккхарехь, онкологин лазарш ду аьлла, шеконаш йолчу наха шайн чоьтах толлу лазар, маьхза лоьрех чекхбовла таро йоллушехь. "Молекуляран-генетикан талламаш ца бинехь а, таргетан терапи язъеш хилла царна. Сан хаттар ду лоьрашка-онкологашка: иштта дан мегаш дарий? Гуш ду, дацара. Хетарехь, йа цигахь... Читать дальше...

Соьлж-ГIалин аэропортера хIора кIиранах 11 дуьненаюкъара рейс йо кеманаша. Карара бутт бовш 15-не даккха лерина церан терахь, яздо REGNUM агенталло. "Вайнахавиа" компанин директоро Шахгириев Iалвис бина и хаам аэропорт кхиорехь лаьтта хеттарш дуьйцучу кхеташонехь. Цо бахарехь,  пачхьалкхехь 150 гергга рейс йо баттахь карарчу хенахь. Кеманийн жигаралла лах ца еллера боху Шахгириевс, коронавирусан пандемии йолуш а.  Карладоккху, карарчу шеран 2020-чу шарахь дуьненаюкъарчу пачхьалкхашка кеманаш гIовттийта... Читать дальше...

Оппозиционерна Навальный Алексейна тIехула Оьрсийчоьнна дуьхьал санкцеш яхар "шеконе хилла а ца Iа" аьлла президентан пресс-секретаро Песков Дмитрийс. Коммерсанто яздо цунах лаьцна. Навальный Германи дехьавоккхуьйтуш сацам оьрсийн лоьраша бина бара, ткъа цаьрга накъосталла де аьлларг Путин ву боху цо. "Санкцеш тохаран бахьана шеконе хилла а ца Iа, цкъа а ца хиллачу кепара тешамаза ду санкцеш юкъа президентан администрацин куьйгаллера нах бахийтар", - аьлла Кремлан векало. Песковна хетарехь, Малхбузе... Читать дальше...