Новости за 18.03.2023

د طالبانو مشر په یوه فرمان کې په افغانستان کې د بنګو پر کښت بندیز ولګاوه. د طالبانو تر کنټرول لاندې باختر خبري اژانس نن خبر ورکړی چې د ملا هبت الله اخندزاده په فرمان کې راغلی چې له دې وروسته هېڅوک نه شي کولای چې په خپلو ځمکو کې بنګ وکري. په فرمان کې دا هم راغلي چې د سرغړونې په صورت کې به کښت له منځه وړل کېږي. په فرمان کې امر شوی چې سرغړونکو ته باید د اسلامي شریعت په چوکاټ کې سزا ورکړل شي. سږ کال د وري په میاشت کې طالبانو د یوه فرمان په صادرولو سره د کوکنار کښت هم منع اعلان کړی و. خو پر... Читать дальше...

د لوبو له میدانه په دې اوونیزې ورزشي خپرونه کې به واورئ چې د ۳ شل اوریزو سیالیو لپاره پاکستان خپله لوبډله اعلان کړه، خو افغانستان لا هم نه ده اعلان کړې. د افغانستان، بنګله دېش او سریلانکا کم عمره لوبډلو درې اړخیزې سیالۍ پیل کړې. د ساحلي فوټبال په نړیوالو سیالیو کې د افغانستان لوبډلې ګډون او لوبې. د ټېسټ اتلولۍ یا چمپین شيپ پایلوبې ته هندوستان او اسټرالیا لار پیدا کړه. د افغانستان د لومړۍ درجه ولایتي سیاليو وروستۍ لوبه ننګرهار او کابل ترسره کوي. د خپرونې په وروستۍ برخه کې له پخواني لوبغاړي... Читать дальше...

اوکراین وايي، له هغې وروسته چې د جرمونو نړیوالې محکمې د پوتین د نیولو حکم صادر کړ، روسیې پر دغه هېواد د بې پیلوټه الوتکو د بریدونو لړۍ له سره پیل کړې ده. د اوکراین هوايي ځواک وویل، نن روسیې د اوکرایین په مرکزي، لوېدیځو او ختیځو سیمو کې شپاړس بریدونه کړی چې یولس يې د اوکراین د هوايي مدافع سیستم پر مټ دفعه شوي دي. په نښه شویو سیمو کې پلازمېنه کییف او لوېدیځ لویف سیمه هم شامله ده. د کییف د پوځي ادارې مشر سرهي پاپکو وویل، د اوکراین هوايي مدافع سیستم ټولې هغه الوتکې ویشتلي چې د کییف پر لور روانې وې. Читать дальше...

د روسیې دولتي رسنیو راپور ورکړی چې ولسمشر ولادیمیر پوتین نن کریمیا ته د سفر په ترڅ کې له اوکراین څخه د روسیې د ټاپووزمې د الحاق د نهمې کلیزې د نمانځلو په مراسمو کې ګډون وکړ. د روسیې دولتي تلوېزیون داسې انځورنه خپاره کړی چې پوتین په کې د یو شمېر چاوراکو سره لیدل کېږي. روسیې پر اوکراین د غیرموجه یرغل څخه اته کاله وړاندې په ۲۰۱۴ کال کې کریمیا د خپلې خاور برخه وګرځوله. خو اوکراین ویلي، د کریمیا او نورو ټولو هغو سیمو چې روسیې په تېره یوه کلنه جګړه کې نیولې دي د بېرته اخیستلو لپاره به جګړې ته دوام ورکړي.

عمران خان اسلام اباد کې عدالت ته له حاضرۍ وروسته لاهور ته ستون شو. د عمران خان د توشه خانې قضیې اورېدنه د اسلام اباد په جوډيشل ودانۍ کې وه. عمران خان محکمې ته داخل نه شو او د عدالت د ودانۍ نه د باندې یې خپله حاضري ډسټرکټ او سیشن جج ظفر اقبال ته ورکړه. قاضي د عمران خان حاضري ومنله، د هغه لاس لیک یې واخیست او بیا یې نوموړي ته د ستنېدو اجازه ورکړه. وروسته قاضي د یادې قضیې اورېدنه د مارچ تر ۳۰مې نېټې وځنډوله. د پخواني وزيراعظم سره د ورغلو پلویانو او پولیسو ترمنځ د اخ و ډب راپورونه هم ورکړل شوي. نور حال په دې ویډیويي راپور کې.

د افغانستان کورني کرکټ د ګریډ ون سیالیو په دویمې نیمه پایلوبه کې د کابل لوبډلې د لغمان لوبډلې ته په ماتې ورکولو سره پایلوبې ته لار پیدا کړه. دغه سیالي چې نن شنبه د ننګرهار په غازي امان الله خان لوبغالي کې ترسره شوه، لغمان لوبډلې لومړی توپوهنه وکړه او په ۲۶.۳ اورونو کې یې د ټولو لوبغاړو په سوځېدو سره د ۱۱۳ منډو هدف وټاکه. د لغمان یوازېنی مخکښ توپوهونکی محمدطاهر و چې ۲۸ منډې یې وکړې. د کابل په توپ اچونکو کې بیا الله محمد غضنفر۴، محمد ریاض او وهاب شینواري ۳ـ۳ لوبغاړي وسوځول. کابل ورکړل شوی هدف... Читать дальше...

په ټایلنډ کې د اسیا ملتونو او نړیوال جام مقدماتي سیالیو په دویمه لوبه کې ټایلنډ ۵ د ۴ پر وړاندې افغانستان ته ماتې ورکړه. دغه سیالي چې نن شنبه د کابل پر وخت ماښام ۶:۰۰ بجې د ټایلنډ په پتایا ښار کې پیل شوې وه، د کوربه لوبډلې په بري سره پای ته ورسېده. د دې لوبې په ترڅ کې ټایلنډ په پرله پسې بریدونو سره ۵ ګولونه ترسره کړل او د افغانستان لوبغاړي یوازې د ۴ ګولونو په وهلو بریالي شول. افغانستان خپله لومړۍ لوبه بحرین ته ۴ د ۲ پر وړاندې بایللې وه. د ویلو ده چې افغان لوبډله به خپله درېیمه لوبه د روانې... Читать дальше...

د افغانستان د خبریالانو مرکز وايي، په ۱۴۰۱ لمریز کال د خبریالانو پر وړاندې د تاوتریخوالي پېښې د تېر کال په پرتله دوه برابره زیاتې شوي. ۱۴۰۱ لمریز کال د خبریالانو لپاره ښه کال نه و. د افغانستان د خبریالانو مرکز د کب ۲۷مه د خبریالانو د ملي ورځې په مناسبت په یو تازه راپور کې ویلي چې په افغانستان کې د خبریالانو پر وړاندې تاوتریخوالی زیات شوی. د دغه راپور پر بنسټ، په تېر ۱۴۰۰ کال د خبریالانو پر وړاندې ۱۱۷ د تاوتریخوالي او رسنیزو قوانینو څخه د سرغړونې پېښې ثبت شوې وې چې روان ۱۴۰۱ کال کې دغه ګراف دوه برابر لوړ شوی. Читать дальше...

د امریکا د متحد ایالتونو ولسمشر وویل د جنایي جرمونو د نړیوالې محکمې دا پرېکړه د توجیه وړ ده چې د روسیې د ولسمشر ولادیمیر پوتین د نیولو امر یې کړی دی. جو بایډن پرون خبریالانو ته وویل چې دا ښکاره ده چې پوتین جنګي جنایتونه ترسره کړي دي. د امریکا د متحد ایالتونو ولسمشر دا خبرې وروسته تر دې وکړې چې د جرمونو نړیوالې محکمې ولادیمیر پوتین له اوکراین څخه روسیې ته د ماشومانو د غیرقانوني انتقال په قضیه کې مسوول وباله او د هغه د نیولو حکم یې وکړ. د بایډن تر څرګندونو مخکې د اروپایي ټولنې د بهرنۍ تګلارې... Читать дальше...

د پاکستان مخکېنی صدراعظم عمران خان نن په اسلام اباد کې محکمې ته روان شو. دی له سې شنبې راهیسې په لاهور کې په خپل کور کې و او پولیسو ویل چې ده د محکمې حکم ته توجه نه ده کړې. پر عمران خان د صدارت پرمهال د اختلاس په شمول یو لړ تورونه لګېدلې دي. عمران خان د ۲۰۱۸م کال په اګست کې د پاکستان صدراعظم شو چې پارلمان ترې د ۲۰۲۲م کال په اپرېل کې واک ترې وګرځاوه او د شهباز شریف په مشرۍ د اپوزسیون ایتلاف ته واک وسپارل شو. محکمې ته تر رسېدو مخکې نن د عمران خان تحریک انصاف ګوند په ټویټر کې د خپل مشر ویډیو... Читать дальше...

د سیند صوبې د پولیسو مشر غلام نبي مېمن د مارچ پر ۱۷مه مشال راډیو ته وویل، د کچې زیاته سیمه یې له ډاکوانو پاکه کړې او یوازې د دریو ضلعو برخه پاتې ده چې هلته هم د پولیسو عملیات روان دي.

یو شمېر کابل ښاریان وایي چې په دې وروستیو کې په پلازمېنه کې د متخصصو ډاکترانو شمېر کم شوی دی. تېر کال د راکټ لګېدو له کبله د ۲۹ کلنې محبوبې یوه پښه پرې شوه. نوموړې په دې جریان کې د بېلابېلو ډاکترانو تر درملنې لاندې وه. محبوبې ازادي راډیو ته وویل، اوږدمهاله درملنې ته اړتیا لري، خو په خبره یې اوس لکه پخوا په افغانستان کې پوه او رسېدلي ډاکتران نه شته. هغې زیاته کړه: "زما پرې کړې شوې پښه زخم لري، کله چې پخوا روغتون ته تلم نو پوه او متخصص ډاکتران وو، خو د هغه وخت راهیسې چې امارت راغلی، زموږ ډاکترانو افغانستان پرېښی دی. Читать дальше...

د مارچ په ۱۷مه په پېښور کې د پهلوانۍ (غېږې نیولو) د سيالۍ تابيا شوې وه چې پکې د پنجاب او خيبر پښتونخوا ګڼو پهلوانانو برخه واخیسته. د خیبر پښتونخوا د لوبو د ادارې په مرسته د جوړې شوې سیالۍ هدف د ځوانانو لوبو ته هڅول دي. ویډیويي رپورټ.

د عمران خان د پلویانو او پولیسو ترمنځ له څو ورځو اخ او ډب وروسته اویا کلن خان نن په لاهور کې له خپله کوره اسلام اباد ته روان شو چې محکمې ته ورشي. د تحریک انصاف ګوند پلویانو د خپل مشر په ملاتړ په لاهور او اسلام اباد کې بیا هم له پولیسو سره شخړې کړې دي.

د ملګرو ملتونو سازمان د خوړو نړیوال پروګرام په حواله ویلي چې د مالي محدودیتونو له امله به په افغانستان کې لږ تر لږه څلور میلیونه خلک د مارچ په میاشت کې یوازې خپلې نیمايي خوراکي اړتیاوې ترلاسه کړي. د کابل ولايت اوسېدونکې ذکيه وايي، پخوا به يې د پخلي له لارې خپل ورځني لګښتونه پوره کول، خو اوس کوم کار نه لري او مېړه يې هم په نشه يي توکو روږدی دی. ذکيې وویل چې ۲۵۰۰ افغانۍ د کور کرايه ورکوي، د برښنا لګښت هم پرې کوي او خپلو ماشومانو ته باید یوه مړۍ ډوډۍ هم پیدا کړي، نو ځکه ورته اندېښمنه ده. نوموړې... Читать дальше...

یو شمېر افغانان وایي چې د روان اقتصادي کړکېچ له امله نه شي کولای له راروانې روژې میاشتې څخه د تېر په شان هرکلی وکړي. زینب د کابل ښار اوسېدونکې ده. نوموړې وايي، روژې ته لا څو ورځې پاتې، خو په بازارونو کې د توکو بیې لوړې شوي دي. د زینب په خبره، په داشان یو وضعیت کې چې بې کاري ډېره او د مرستو هم څه درک نه شته، روژې ته لازم تیاری نیول ستونزمن دی. هغې وویل: "یو خوا نه بې کاري او له بلې خوا د ټولو اقتصاد خراب دی. په هر کور کې ټول بې کاره دي. وضعیت ډېر خراب دی. نه کار شته او نه د کومې موسسې لخوا مرسته کېږي. Читать дальше...

عمران خان د مارچ پر ۱۸مه پر خپل ټویټر ایکاونټ لیکلي، هغه په ټولو مقدمو کې له عدالته ضمانتونه ترلاسه کړي خو د "پي ډي اېم" حکومت د هغه ګرفتارول غواړي. نوموړي لیکلي، د "هغوی" د ټولو "بدنیتو" باوجود عدالت ته روان دی.

د خوست د ګربزو ولسوالۍ د بوري خېلو په سیمه کې د تېرې جمعې ورځې ناوخته یو کس خپل زوی او لور وژلي او د کورنۍ دوه نور غړي يې ټپیان کړي دي. د طالبانو په کنټرول کې د خوست د امنیه قوماندانۍ ویاند مستغفر ګربز د ازادي راډیو مشال څانګې ته وویل، یاد کس په نشه يي توکو روږدی و چې وروسته طالبان د پېښې ځای ته ورغلي او په هغوی يې هم ډزې کړي دي. د ده په خبره چې په پېښه کې یاد کس هم وژل شوی، خو تر اوسه څرګنده نه ده چې دې کس په خپله ځان وژلی او که طالبانو سره د نښتې پر مهال وژل شوی دی. ګربز د پېښې په اړه داسې وویل... Читать дальше...

د امریکا متحده‌ایالاتو د استازو جرګې د بهرنیو اړیکو کمېټې مشر مایک‌ مککال د طالبانو په واکمنۍ کې له افغانستان سره د متحده ایالاتو د بشري مرستو په اړه د څېړنې غوښتنه کړې. د امریکا د استازو جرګې د بهرنیو اړیکو د کمېټې مشر مایک مککال په یوه لیک کې چې پرون ناوخته د استازو جرګې د بهرنیو کمېټې پر وېبپاڼه خپور شوی، د افغانستان پر بیارغونه د امریکا د څار ادارې یا سیګار له مشر جان سوپکو څخه غوښتي چې د طالبانو له واکمنېدو وروسته له افغانستان سره د امریکا د بشري مرستو په اړه څېړنه وکړي او د هغو میکانېزمونو... Читать дальше...

د پاکستان مخکېنی صدراعظم عمران خان د خپلو پلویانو په بدرګه چې په موټر سایکلونو سپاره وو، په اسلام اباد کې محکمې ته ورسېد. اویا کلن عمران خان چې نن له لاهور څخه اسلام اباد ته روان شو رسنیو ته یې وویل: "دلته د ځنګله قانون حاکم دی او ما زنداني کوي چې په انتخاباتو کې له ګډون څخه محروم شم." پر عمران خان د صدارت پر مهال د بهرنیو سوغاتونو د پلورلو په شمول یو شمېر تورونه لګېدلي دي. عمران خان د ۲۰۱۸م کال په اګست کې د پاکستان صدراعظم شو چې پارلمان ترې د دوه ۲۰۲۲م کال په اپرېل کې واک ترې وګرځاوه او د... Читать дальше...

د امریکا د متحد ایالتونو ولسمشر وویل، د جنایي جرمونو د نړیوالې محکمې دا پرېکړه د توجیه وړ ده چې د روسیې د ولسمشر ولادیمیر پوتین د نیولو امر یې کړی دی. جو بایډن پرون خبریالانو ته وویل چې دا ښکاره ده چې پوتین جنګي جنایتونه ترسره کړې دي. جو بایډن دا خبرې وروسته تر دې وکړې چې د جرمونو نړیوالې محکمې ولادیمیر پوتین له اوکراین څخه روسیې ته د ماشومانو د غیرقانوني انتقال په قضیه کې مسوول وباله او د هغه د نیولو حکم یې وکړ. د کریملین ویاند دیمیتري پیسکوف ویلي چې د جرمونو د نړیوالې محکمې پوښتنې د منلو... Читать дальше...

د خیبر پښتونخوا د روغتیا ادارې پخلی کړی چې په بنو کې یو ماشوم د پولیو یا ګوزڼ وایرس ځپلی دی. په پاکستان کې د پوليو د مخنيوي چارواکي وايي، سږکال ( ۲۰۲۳ز) په پاکستان کې د پوليو ناورغۍ دا لومړۍ پېښه ده. په ۲۰۲۲ز کال کې په ټول پاکستان کې د پوليو ۲۰ کیسونه رپورټ شوي ول چې ۱۷ یې یوازې په شمالي وزیرستان کې وو. د پولیو دوه کېسونه په لکي مروت او یو په جنوبي وزیرستان کې رپورټ شوی وو. د بنو د صحت څانګې وياند نعمان خان د مارچ پر ۱۷مه مشال ریډیو ته وویل چې د بنو په بکاخیلو کې يو درې کلن ماشوم د ګوزڼ ناروغۍ وهلی دی. Читать дальше...

د درې اړخیزو سیالیو په لړ کې د افغانستان تر ۱۹ کلونو کم عمره لوبډلې په خپله لومړۍ لوبه کې بنګله دېش ته په ۷ وېکټو ماتې ورکړه. دغه سیالي نن شنبه د عربي متحده اماراتو په ابوظبۍ ښار کې ترسره شوه چې، بنګله دېش تر پچې ګټلو وروسته توپ وهنه وکړه او ټوله لوبډله یې په ۲۳م اور کې د ۷۵ منډو تر جوړولو وروسته وسوځېده. د افغان توپ اچونکو له ډلې بشیراحمد افغان ۴، کامران هوتک ۳، خلیل احمد ۲ او یما عرب ۱ لوبغاړی وسوځاوه. د افغانستان کم عمره لوبډلې ورکړل شوی هدف د ۳ وېکټو په سوځېدو په ۱۰م اور کې پوره کړ او په دې سره یې د درې اړخیزو سیالیو لومړۍ لوبه وګټله.

وفاقي حکومت دا لړۍ په کال د۲۰۰۱ ز کې پیل کړې وه او یوازې په ملکنډ سیمه کې خواوشا د زیتونو ۴۰۰ زره ونو قلمکاري شوې ده چې اوس ترې کرونده ګرو حاصل اخیستل پیل کړي دي.

په سعودي عرب کې د اوښانو سیالۍ د مارچ له ۱۴مې تر ۱۷مې پورې ترسره شوې. پر دې مهال د اوښانو پر سياليو سربېره د نړۍ پر کچ کلتوري، تفریحي او هنري فعالیتونه هم وړاندې شول. د رویټرز اژانس له ویډیو جوړ رپورټ.