Новости за 12.05.2021

د ازبکستان د وارداتي برېښنا یوه ستن په کلکان ولسوالۍ کې په ماین والوزول شوه. د افغانستان برښنا شرکت د پروان حوزې مشر روح‌الله ساجد ازادي راډیو ته وویل چې تېر ماښام شاوخوا اته نیمې بجې نامعلومو وسله‌والو له دې ستنې سره چاودېدنکي مواد ځای پرځای کړي وو. د ښاغلي ساجد په خبره د دې ستنې په ویجاړېدو سره د پلازمېنې په ګډون د اوو ولایتونو برېښنا پرې شوه. تر اوسه د دې پېښې مسؤلیت چا نه‌دی منلی. برښنا شرکت له دې پېښې وروسته په یوې اعلامیه کې وویل چې د دې شرکت تخنیکي کارکوونکي په کلکان کې دي او هڅه کوي... Читать дальше...

د مې له لومړۍ نېټې چې له افغانستانه د بهرنیو ځواکونو د وتلو بهیر پیل شوی، ویل کېږي چې د هلیکوپټرو، نظامي وسایطو، وسلو او مهماتو په ګډون نور تجهیزات به د افغانستان ملي دفاعي ځواکونو ته سپارل کېږي. په دې وسایلو کې بیا یو شمېر داسې هم شته چې افغان ځواکونه ورته جدي اړتیا لري، خو دوی ویجاړ کړي دي.

د ازادو مبارزاتو افغان اتل حسین بخش صفري غواړي چې خپل دوه میډالونه وپلوري او پیسې یې د کابل او لوګر د وروستیو بریدونو د قربانیانو کورنیو ته ورکړي. دې لوبغاړي ازادي راډیو ته وویل چې یوشمیر افغانان د ده له دې پریکړې سره مخالف دي. نور په دې راپور کې لیدلی شئ

په داسې حال کې چې سبا به د افغانستان په ګډون په اسلامي نړۍ کې د کوچني اختر لومړۍ ورځ وي، په کابل کې د امریکا سفارت په اختریز پیغام کې پر سیدالشهدا ښوونځي موټر بم حمله وحشتناکه او د افغان زده‌کوونکو د زده‌کړو پر حق حمله بللې ده. په کابل کې د امریکا سرپرست سفیر راس وېلسن په دې پیغام کې ویلي چې هېواد یې په افغانستان کې د زده‌کړو او بشر حقونو ملاتړ ته دوام ورکوي. ښاغلي وېلسن ټینګار کړی چې امریکا د افغانستان په ټولو برخو په ځانګړي ډول یوې تل‌پاتې سولې ته د رسېدو په هدف د سولې په پروسه کې د مېرمنو ګډون غواړي. Читать дальше...

منان نیازی د طالبانو د جلا شوې څانګې مرستیال پرون ماخوستن په هرات ولایت کې د ناپېژانده وسله‌والو په حمله کې ټپي شو. دی د هرات په حوزوي روغتون کې څو ساعته بستر وو، خو سرچینو ازادي راډيو ته وویل چې نیازی کابل ته منتقل شوی دی. نور په دې راپور کې ووینئ

د افغانستان دفاع وزارت یوه ورځ وروسته له هغې چې د میدان وردګ ولایت د نرخ ولسوالۍ د طالبانو لاس ته پرېوته، په دې ولسوالۍ کې د نویو ځواکونو د ځای پر ځای کېدو خبر ورکوي.  د دې وزارت مرستیال ویاند فواد امان ازادي راډیو ته وویل چې په دې ولسوالۍ کې د طالبانو په وړاندې عملیات پیل شوي دي.  ښاغلی امان زیاتوي: "نوي ځواکونه د میدان وردګ په نرخ ولسوالۍ کې ځای شوي. په دغه ولسوالۍ کې د ترهګرو په وړاندې تصفیوي عملیات پیل شوي. که خدای کول دغه ولسوالۍ به ډېر ژر بېرته له طالبانو تصفیه شي."  یوه چارواکي ویلي... Читать дальше...

د اختر په دې شپو ورځو کې د پټاقیو او دې ته د ورته توکو د کارولو هیبتناک غږونه اورېدل کېږي. کابل ښاریان د اختر او نورو ځانګړو شپو، ورځو کې د پټاقیو، فشنګونو او دې ته د ورته نورو توکو کارول یوه ستونزه ګڼي او له دې امله اندېښمن دي. د دغه ښار ځیني اوسېدونکي وايي، د ماشومانو له‌خوا د داسې توکو کارولو د دوی ذهني ارامتیا له‌منځه وړې، خو کورنیو او پولیسو یې مخنیوي ته هیڅ اقدام نه‌دی کړی. سلیم ازادي راډیو ته وویل: "ماشومان په شپه کې پټاقۍ چوي چې تند غږ یې خلک ځوروي. نه‌پوهېږم د دوی کورنۍ ولې د مسؤلیت... Читать дальше...

‎سبا پنجشنبه د کوچني اختر لومړۍ ورځ ده. د افغانستان عامې روغتیا وزارت خبرداری ورکوي، که د اختر په ورځو کې روغتیایي لارښوونې مراعت نه‌شي، د کرونا ویروس درېیمې څپې کړکېچ به رامنځته شي. ‎د دغه وزارت سرپرست وحید مجروح د چهارشنبې په ورځ «۱۴۰۰ کال د غويي ۲۲» په کابل کې د حج او اوقافو وزارت سره په یو ګډ خبري کنفرانس کې وویل چې د کابل په ګډون په ‌‌‌‌‌‌ډېریو ولایتونو کې د کرونا ویروس د درېیمې څپې د خپرېدو او په دغه ویروس د اخته کېدو پېښې مخ په زیاتېدو دي. ښاغلی مجروح زیاتوي: "هره بې‌احتیاطي چې موږ په... Читать дальше...

د تاجکستان چارواکي وایي، د دې هېواد په لوېدیځ کې د سختو بارانونو له امله د ځمکې د ښویېدو په پېښو کې ۹ تنه مړه شوي دي.  د تاجکستان د بېړنیو حالاتو کمېټې نن په یوه بیان کې وویل چې د ځمکې ښویېدو له امله اته تنه د خاتلون سیمې په کولاب ښار او شمس‌الدین شاهین، واخش او کوشانیان سیمو کې مړه شوي او یو تن هم د دوشنبې په ۱۵ کیلومترۍ د حصار په ښارګوټي کې مړ شوی دی. د بیان له مخې پرون دغو بارانونو په ځپل شویو سیمو کې د خلکو ډېرو کورونو، پلونو او نورو تأسیساتو او هم دولتي ودانیو ته زیان رسولی دی. دغې کمېټې... Читать дальше...

د ناپیلیون بناپارټ یو کمیس او یو لیک په بلجیم کې نندارې ته ایښودل شوی.  د راپورونو له مخې ناپیلون بناپارټ چې په ۱۹مه پیړۍ کې د فرانسې امپراطور و، دغه سپین رنګه او بې لستوڼو کمیس هغه مهال اغوست چې د اتلانتیک جنوب د سینټ ایلینا ټاپو کې یې په جلاوطنۍ کې ژوند کاوه. هغه لیک هم چې نندارې ته وړاندې شوی د هغو څو محدودو لیکونو څخه یو دی چې ناپیلیون په لاس په انګریزي لیکلی.  تمه ده چې دغه لیک به د اکتوبر په ۲۷مه په لندن کې د خرڅلاو لپاره داوطلبي ته وړاندې شي.  د بریتانیا د واترلوی موزیم مسوولین وایي،... Читать дальше...

د افغانستان د ملي پراختیا شرکت وایي، د افغان ولسمشر محمد اشرف غني د ځانګړي حکم پر بنسټ یې د کابل د سید الشهدا د ښوونځي د بیارغونې چارې پیل کړي. دغه شرکت پر خپل فیسبوک پاڼه کې لیکلي دي چې د ښوونځي د بیارغونې چارې به ژر بشپړې او د زده کوونکو پر مخ به یو وار بیا پرانیستل شي. سید الشهدا ښوونځی چې د کابل په دشت برچي سیمه کې موقعیت لري، د روانې شنبې په ورځ پرې موټر بم خونړي حمله وشوه چې له امله یې د ښوونځي له سلو ډېرو زده کوونکو ته مرګ ژوبله واوښته. د ملي پراختیا شرکت وایي چې اوس مهال د دغه ښوونځي... Читать дальше...

د وسله والو طالبانو د جلا شوې ډلې مرستیال ملا عبدالمنان نیازی تېره شپه په هرات ولایت کې د نامعلومو وسله والو په برید کې ټپي شوی دی. د هرات والي عبدالوحید قتالي ازادي راډیو ته وویل چې پر ملامنان نیازي د هرات په یوه جنوبي ولسوالۍ کې وسله والو حمله کړې او هغه یې پرسر ټپی کړی دی . د ښاغلي قتالي په وینا پر ملا منان نیازي په دغه حمله کې د هغه سره درې نور کسان وژل شوي دي . قتالي وايي: "تېره شپه له لسو بجو وروسته د هرات په یوه جنوبي ولسوالۍ کې ملا عبدالمنان نیازی پر سر ټپي شوی او ورسره درې نور کسان... Читать дальше...

د هغو ۹ کسانو مړي د هغوی خپلو خپلوانو ته د ښځولو لپاره وسپارل شول چې د تاتارستان د مرکز پر یوه ښوونځي په برید کې وژل شوي وو.  مسطنتقین په دې اړه څېړنه کوي چې ولې د دې ښوونځي زده کوونکي او ښوونکي د حملې لپاره په نښه شوي وو او عاملان یې څوک دي؟  په دې پېښه کې له شلو زیات کسان ټپیان شوي. ډېری قربانیان د ښوونځي زده کوونکي او مسلمانان دي. وژل شوي څلور هلکان او درې نجونې، ټول د اتم ټولګي زده کوونکي بلل شوي او یو ښوونکی او د ښوونځي یو بل کار کوونکی هم په وژل شوېو کې شامل دي. یو ۱۹ کلن کس د دغې حملې... Читать дальше...

د ایران پخواني ولسمشر محمود احمدي نژاد د درېیم ځل لپاره د ولسمشرۍ په راتلونکو انتخاباتو کې ځان کاندید کړی او نوم لیکنه یې کړې ده. د ایران دولتي ټلویزیون نن چهارشنبه (د مې په ۱۲مه)خبر ورکړ چې احمدي نژدا د خپلو ملاتړو په ملتیا د کورنیو چارو وزارت ته لاړ او د نوم لیکنې لپاره یې لازمې فورمې ډکې کړې. ۶۴ کلن احمدي نژاد چې ورته د یوه تُندلاري محافظه کار په توګه کتل کېږي، په دې وروستیو کې یې په واکمن نظام انتقادونو ته مخه کړې ده. نوموړي مخکې د ۲۰۰۵ نه تر۲۰۱۳ کلونو پورې دوه دورې د ولسمشر په توګه دنده ترسره کړې. Читать дальше...

د افغانستان د ولسي جرګې دوو کمېسیونونو او د افغانستان ـ امریکا د سولې او ثبات ډموکراټیکې شورا د متحده ایالاتو کانګرس ته یو لیک لېږلی. په دې لیک کې له افغانستانه د بهرنیو عسکرو له وتلو وروسته، د دغه هېواد د راتلونکي وضعیت په اړه اندېښنې یادې شوي او ترخوا یې په ۱۰ مادو کې یو شمېر موارد یاد شوي چې د ولسي جرګې د غړو په خبره که امریکا ورته پام وکړي، افغانستان کې د تېرو ۲۰ کلونو لاسته راوړنې خوندي کېدای او په دې هېواد کې د یوې بلې کورنۍ جګړې د پیل مخنیوی کولی شي. په لیک کې د افغان ځواکونو یادونه شوې... Читать дальше...

د هرات والي تایید کړه چې له طالبانو د بېلې شوې ډلې مرستیال عبدالمنان نیازی تېره شپه د ناپېژانده وسله والو په ډزو کې ټپي شوی دی.  عبدالوحید قتالي ازادي راډیو ته وویل چې پر هغه حمله د ګذره او ادرسکن ولسوالیو ترمنځ شوې ده: "تېره شپه له لسو بجو وروسته د هرات په جنوبي ولسوالۍ کې ملا عبدالمنان پر سر ټپي شوی او درې تنه ورسره نور ووژل شول." د هرات د والي په وینا نوموړی اوس د هرات په حوزوي روغتون کې بستر دی او درملنه یې کېږي.  د ملاعبدالرسول په مشرۍ دغې ډلې په ۱۳۹۴ کال د هرات په شینډنډ ولسوالۍ کې اعلان وکړ چې له طالبانو جلا شوې ده. Читать дальше...

ټاکل شوې ده نن چهارشنبه(د غويي ۲۲مه)‌د امریکا په استازو جرګه کې جمهوري غوښتونکي د جمهوري غوښتونکي ګوند له مشرتابه د کانګرس غړې لیز چیني د لېرې کولو لپاره رایې ورکړي. د امریکا په استازو جرګه کې له وایومینګ ایالت څخه د جمهوري غوښتونکي ګوند استازې او د پخواني مرستیال ولسمشر ډیک چیني لور لیز چیني په ښکاره د پخواني ولسمشر ډونالډ ټرمپ مخالفت کړی و چې ګواکې دی د قانون واکمني او د جمهوري غوښتونکي ګوند اصولو ته تهدید دی.   دې همدا راز ویلي و چې ټرمپ په نوومبر میاشت کې د انتخاباتو بایللو وروسته د رایو... Читать дальше...

د ۲۰۷ پامیر قول اردو وایي، د کندز ولایت په امام صاحب ولسوالۍ کې یې د طالبانو پراخې حملې پر شا تمبولې او دغې ډلې ته یې درنه مرګ ژوبله اړولې ده. دغې قول اردو نن چهارشنبه (د غویي په ۲۲مه)په خپره کړې خبرپاڼه کې ویلي چې له دوو ورځو راهیسې وسله والو طالبانو د دې ولسوالۍ پر یو شمېر پوستو پراخ بریدونه کړي وو چې دې ولسوالۍ ته د ملي اردو د ځانګړو ځواکونو په رسېدو او د طالبانو پر  وړاندې د پراخو ځمکنیو او هوایي بریدونو په پایله کې وسله وال په شا وتمبول شول. د قول اردو په وینا په دغو عملیاتو کې طالبانو ته مرګ ژوبله رسیدلې، خو دقیق شمېر یې نه دی ښودلی. Читать дальше...

د افغانستان د ولسي جرګې، د بشري حقونو او د مدني ټولنې غړیو او د افغانستان ـ امریکا د سولې او ثبات ډیموکراټیکې شورا د امریکا کانګرس ته په یوه استولي لیک کې غوښتنه کړې چې د افغانستان د وضعیت د لا خرابیدو د مخنیوي لپاره دې اقدام وکړي. په دغه لیک کې پر ځینو موضوعاتو ټینګار شوی او ویل شوي چې که ورته پام وشي، په دې هېواد کې د تېرو ۲۰ کلونو لاس‌ته راوړنې خوندي او د یوې بلې کورنۍ جګړې د پیل مخنیوی کیدی شي.   په دغه لیک کې لس مهم موارد یاد شوي دي. د بېلګې په توګه له افغان ځواکونو مالي ملاتړ، د نجونو،... Читать дальше...

د افغانستان د ټولګټو وزارت وايي چې له چین سره د نښلېدونکې لارې رغنیزې چارې ۱۵ سلنه پرمختګ کړی او نور کار یې هم په چټکۍ سره دوام لري. د دغه وزارت ویاند احمد خلیل امید نن چهارشنبه (د غویي په ۲۲مه) ازادي راډیو ته وویل چې دا جغلي سړک چې ۴۹.۷ کیلومتره اوږدوالی لري، د بدخشان ولایت د پامیر له بزهای ګُنبد خور له سیمې پیل او د واخان ولسوالۍ تر پایه پورې چې کابو د چین سرحدي نقطې ته رسېږي غځيدلی. دی وايي: "یاد سړک چې د افغانستان دولت له راتلونکي پلان سره سم د واخان کورېډور برخه جوړوي پر مټ به يې افغانستان... Читать дальше...

سږکال د افغانستان د کرنې، اوبو لګولو او مالدارۍ وزارت د هېواد ګمرکونو، هوایي ډګرونو او بندرونو کې د څارویو د ناروغیو د تشخیص ۱۸ لابراټوارونه جوړ شوي. د دغه وزارت ویاند اکبر رستمي نن چهارشنبه (د غويي ۲۲مه) ازادي راډیو ته وویل چې دغه لابراتوارونه د عامې روغتیا وزارت او کابل ښاروالۍ په مرسته جوړ او په عصري توکو سمبال دي. نوموړی زیاتوي، د دغو لابراټوارونو د جوړېدو موخه هېواد ته د واردېدونکو څارویو د بېلابېلو ناروغیو سمه څېړنه او پر وخت مخنیوی دی، څو له دې لارې د ناروغیو او افتونو سمه پېژندنه او پر وخت یې مخنیوی وشي. Читать дальше...

اروپایي ټولنه هیله لري چې تر یوې میاشتې پورې به د کرونا داسې تصدیق پاڼه راوباسي چې درلودونکي یې د دغې ټولنې ترمنځ ازاد تګ راتګ وکړای شي. دا تصدیق پاڼې هغو کسانو ته ورکول کېږي چې د کرونا بشپړ واکسین یې کړی وی، مخکې له دې وبا رغیدلی وي او یا یې هم د کرونا معاینه منفي وي. دې تصدیق پاڼې ته د هغو هېوادونو له خوا هڅې ډېرې شوي چې په ګرځندوی صنعت متکي دي. دا کار به وکړای شي چې د اوړي د رخصتیو پرمهال د سېلانیانو تګ را تګ اسانه او هغه ملي بندیزونه لېرې کړي چې سفرونه یې سخت کړي دي. د اروپایي  کمېسیون... Читать дальше...

په ننګرهار کې د سړک غاړې یوې ماین چاودنې ۲ ملکیان ووژل او درې نور یې ټپیان کړل.  د ننګرهار د امنیه قوماندانۍ ویاند فریدخان ازادي راډیو ته وویل، چاودنه نن  چهارشنبه(د غويي ۲۲مه) سهار شپږ بجې د شېرزادو ولسوالۍ په طوطو سیمه کې وشوه.  د ازادي راډیو خبریال د ځایي اوسیدونکو په حواله وایي چې پر سراچې موټر شوې دغې چاودنې څلور تنه وژلي او درې نور یې ټپیان کړي دي.  وژل شوي او ټپیان ټول ولسي وګړي یاد شوي دي.  تراوسه د چاودنې پړه کومې وسله والې ډلې نه ده اخیستې.

کابل چاپ نننیو ورځپاڼو د بېلابېلو مسایلو په ګډون، د سید الشهدا پر ښوونځي برید، کابل ته د پاکستان د لوی درستیز راتګ او د اوربند په اړه په اړه لیکنې او تبصرې خپرې کړي دي. هشت صبح هشت صبح لیکلي، په کابل کې د سیدالشهدا په ښوونځي خونړی برید چې له امله یې ۸۵ زده کوونکي ووژل شول او له سلو زیات ټپیان شول په ملي او نړیواله کچه سخت وغندل شو. په سرمقاله کې راغلي، تازه د ملګرو ملتونو امنیت شورا دا برید په سختو ټکو غندلی او د دې سازمان په اعلامیه کې ټینګار شوی چې ټول هېوادونه دې د نړیوال قوانینو او د... Читать дальше...

د اسراییل او فلسطین ترمنځ تېره شپه درنه جګړه شوې ده، دا جګړه داسې مهال تاوجنه شوه چې اسراییلي ځواکونو په غزه کې پر حماس ډلې بمبارونه وکړل او دغې سخت دریځې ډلې پر اسراییل توغندي و ورول.  په غزه کې نن چهارشنبه (د غويي ۲۲مه) سهار وختي روغتیایي چارواکو ویلي، له تېرو دوو ورځو راهیسې چې حالت کړکیچن شوی، د ماشومانو په ګډون لږ تر لږه ۳۰ فلسطینیان وژل شوي او څه باندې ۲۰۰ نور ټپیان دي.  د اسراییل پوځ ویلي، په غزه کې یې ۱۴۰ ځایونه په نښه کړي او په خبره یې کابو شل سخت دریځي وسله وال یې وژلي دي.  له غزې... Читать дальше...