Новости за 29.05.2020

ТIаьххьарчу дийнахь а, буса а Къилбаседа Кавказехь коронавирусах кхелхина 60 дархо, ун даьлла 549 вахархочунна; къаьсттина дукха бу инфекци яьржина нах Дагестанехь - 125 стаг ву уьш; Соьлж-ГIаларчу тоьллачу хьешан хIусамашкахь ханна дIатарвийр ву коронавирусан ун даьллачу нахана дарба ден 600 медицинан белхахо. Церан доьзалш уьнах ларбархьама деш ду боху иза; Нохчийчохь тIемалойх биссинчу зударшна жоп делла "Новая газетан" журналисто Сокирянская Екатеринас. Цо чIагIо йо, шен артиклехь цхьа дош харц... Читать дальше...

Махкахь коронавирусан ун даржар бахьана долуш Зазадоккху-баттахь дуьйна къевлина латтош дара Iедало Австрера маьждигаш. Тахана, пIерасан дийнахь, дуьххьара аьтто хилира бусалбанийн маьждигашкахь рузбан ламаз дан. Делахь а, цхьадолу дехкарш дисна хIинца а. Маьждиге бахар дихкина ду 12 шо кхачанза болчу кегийрхошна, ткъа ламазе хIотта веза хIора а ша беанчу кузана тIехь, вовшашна юкъахь метар сов меттиг а юьтуш.

Шуна хаьарий банан кхорзуш хуьлий?! Хуьлу, хилла-кх оцу стоьман кхорзу тайпа а! Иза гойту вайна Ниццерчу совдегаро. Массех шо ду нохчийн заьIапхочо Аслана гIажарочуьнца Iабдуллица цхьаьна туька схьайиллина. Шатайпа туька ю иза – Африкера, ХIиндойчуьра, Азера ю цара оцу чохь юхку хIума. Ша ког боцуш вара аьлла (Аслана къайле ца йо цунах), социало лучу ахчанна тIехь ца вехаш, ша доккху нохчочо шена рицкъ.

Европера нохчийн мухIажираш бен хир бац коронавирус яржарца шатайпа ниIмат карийна: тховкIело ца еллехь а, цкъачунна сацийна депортаци яр. Карантин чекх а яьлла, кеманаш лела дуьйладелча, йолор ю керла депорташ, экстрадицеш. “Кавказ.Реалиин” корреспондента хиттира Европерчу мухIажирашка, стенна къаьстина уьш шайн даймахках, хIун зен хуьлу царна Оьрсийчу дIахьовсийча. Эдилова Зарема, Германи - Со сайн берийн кхерамзаллин дуьхьа араяьлла махкара. Сан кхо кIант ву. Со церан деца дIасакъаьстича, Iадато ма-бохху, цуьнца дисира бераш. Читать дальше...

Дагестан инвестицеш тIеоза Iамор ю кхечу регионашкарчу кураторша Дагестан инвесторшна марзяън арабаьккхина некъ дуккхаза а хедда. Амма ца буьту иза тесна: махкахь дукха хан йоццуш болх бан йолаелла инвестицеш гергаузу Генарчу Малхбалера агенталла. Еза Iалашонаш ю агенталло юьхьаръэцнарш: инвесторш а лохуш, Дагестанехь проекташ чекхъяхар а, Генарчу Малхбале Къилбаседа Кавказера инвестицеш дIаозар а. Генарчу Малхбале а, Арктике а инвестицеш дIаийзош хьийза цигарчу федералан гонан куьйгалхо Трутнев... Читать дальше...

"Нохчийчохь тIемашкахь дакъалаьцна Хангошвили Зелимха Тиргартенехь вер талларехь дакъалаьцна дац Оьрсийчоьно", - дIахьедина Германин арахьарчу гIуллакхийн министраллан (МИД) векало Адебар Марияс, яздо "Интерфакс" агенталло. Оцу зуламца доьзна, тарлой Берлино Оьрсийчоьнна дуьхьал санкцеш яха аьлла, шега деллачу хаттарна жоп делла Адебара. "Инарла прокуратуран Тиргартенехь стаг верах талламбар хIинца а дерзанза ду, цундела хууш дац, муха йоьрзур ю процедура", - аьлла, жоп делла министраллан векало. Читать дальше...

Нохчийчохь а, Дагестанехь а, ГIалгIайчохь а 2011-чу шарера 2018-чу шаре кхаччалц "сий лардеш" байинчийн хьокъехь кхайкхийна 43 кхелан сацам а теллина, жамIаш дина "Бакъонан инициатива" (Правовая инициатива) проектан эксперташа Сиражудинова Саидас а, Антонова Юлияс а. "Кавказ.Реалиино" довзийтина цунах лаьцна. Билгалъяьккхинчу заманчохь цу кепара 55 зулам дина оцу республикашкахь. "Ма-дарра аьлча, бекхам беш, йа эмгараллана тIехула, йа билггал хиллачу, йа шаьш кхоьллинчу бахьанашца лелийна ду и зуламаш. Читать дальше...

ТIаьххьарчу дийнахь а, буса а Къилбаседа Кавказехь коронавирусах кхелхина 60 дархо, ун даьлла 549 вахархочунна. Оперативан шатабан зерашца, Дагестанехь велла 50 стаг, Къилбаседа ХIирийчохь - ялх, Краснодаран а, Ставрополан а мехкашкахь цхьацца. Верриг а Къилбаседа Кавказехь велла 406 COVID-19 шайца хилла вахархо. ТIаьххьарчу 24 сахьтехь, хьалха санна, къаьсттина дукха бу инфекци яьржина нах Дагестанехь -- 125. Дагестанехь +125 (4704 эпидеми гучуяьлчхьана) Ставрополан махкахь +82 (2320) ГIебарта-Балкхаройчохь... Читать дальше...

Яхначу буса а, дийнахь а Оьрсийчохь коронавирусан уьнах велла 232 дархо, верриг а кхелхинарг ву -- 4 374. Инфекцица къийсам латтон вовшахтоьхначу оперативан штабо журналисташка бина цунах лаьцна хаам пIераскан дийнахь. ТIаьххьарчу 24 сахьтехь ун къаьстина 8 572 вахархочуьнца. Цомгашчийн терахь 387 623  гIоьртина, яздо ТАСС агенталло. Зерийн жамIашца, цхьана дийнахь дарба хилла 8 264 стагана. ТIаьххьарчу хаамашца, верриг а дуьненахь коронавирусан ун даьлла ву 5 909 003 (+ 116 750 яхначу буса тIекхетта). Читать дальше...

Нохчийчохь тIемалойх биссинчу зударшна жоп делла "Новая газетан" журналисто Сокирянская Екатеринас. Иза зорбане даьккхина цо газетан агIонехь. Дуьйцург ду, нохчийн официалан хаамийн гIирсаша, Нохчийчуьрчу тIемалойн гергарчу 1 600 стага куьйгаш таIийна ду аьлла, "Новая газетан" цIарах даржийна кехат. Цу тIехь цу наха неIалташ кхайкхийра журналисташна, республикан Iедале кхайкхам бира цара, "харцдерг" а, "эладита" а даржорна, хаамийн гIирс жоьпе озор доьхуш. ТIемалойн гергарчу нахана деллачу жоьпехь Сокирянскаяс чIагIо йо... Читать дальше...

Соьлж-ГIаларчу хьешан хIусамашкахь, коронавирусан ун даьллачу нахана дарба ден 600 медицинан белхахо дIатарван Iалашонца, Нохчийчоьнан Iедалхоша регионалан бюджетера 25 миллион сом хьажор ду.  ТАСС агенталло яздина цунах лаьцна, инстаграмерчу шен пена тIехь премьер-министро Хучиев Муслима бинчу хаамца. "Соьлж-ГIаларчу "Тийналла", "Беркат", "Зама", "4 сезон" тоьллачу хьешан хIусамашкахь 600 гергга лор а, лор-йижарий а дIанисбийр болуш бу мехкан бюджетера къастийначу 25 миллион соьмах. Медицинан белхахошна аьхна хьелаш латтор ду... Читать дальше...

Устради-гIаларчу вахархочо Чигиев Зелимхана зулам дина хилар тIечIагIдина Ростов-гIаларчу тIеман кхело, яздо "Кавказ.Реалиино". "КИВИ-кошелек" олучу системех пайда а оьцуш, террорхойн "Исламан пачхьалкх" шех олучу вовшахтохараллин декъашхочунна гулдеш, цуьнан цIартIе ахчанаш даьхна хилар дуьхьалдаьккхина цунна талламхоша. Шина шарна а, ялх баттана а луьрачу хьолехь хан такхар тIедожийна Чигиевна кхелахоша. Карладоккху, цхьа шо гергга хан ю Дагестанерчу "Черновик" гIирсан журналист Гаджиев Iабдулмумин оццу артиклехь бехкевен. Читать дальше...

ТIаьххьарчу хаамца, Нохчийчохь коронавирусан инфекци толлуш ю 5 422 вахархочуьнца аьлла, хааме даьккхина мехкан могушалла Iалашъяран министро Сулейманов Эльхана, яздо "Чечня Сегодня" агенталло. Верриг а ун даьлла ву 1 174 пациент. 745 – дарбан цIийнера араваьккхина, гIоле а хилла. COVID-19 вирусах кхелхина Нохчийчохь 13 дархо. "18 стаг ву ледарчу хьолехь. Пехашна хIаваъ кхачочу аппараташна тIетесна бу уьш. Цул совнаха, 500 пациент ву кислородан гIоьнца латтош. Социалан дистанци а, гигиенан низамаш а лардар чIогIа мехал ду. Читать дальше...