Новости за 04.09.2020

(4 сентябрь, Казан, «Татар-информ», « Әтнә таңы »). Әтнә районының Олы Мәңгәр авылында республика программасы буенча төзекләндерелгән мәдәният йорты ачылачак. Ремонт эшләренә 12,5 млн. сум бүлеп бирелгән. Бу хакта ТР Мәдәният министрлыгының матбугат хезмәте хәбәр итә дип яза район газетасы. Төзүчеләр тарафыннан түбә, тәрәзә рамнары, керү төркемнәре, ишекләр, санузеллар, инженер-техник тәэмин итү челтәрләре ремонтланды. Моннан тыш, фасад яңартылган, бизәкләү эшләре башкарылган, бина тирәли отмосткалар торгызылган. Читать дальше...

(4 сентябрь, Казан, «Татар-информ», «Безнең Чирмешән» , Гөлсирә Шәрифуллина). 3 сентябрьдә Лашман урта мәктәбендә узган «Җиңү диктанты» акциясендә 80 нән күбрәк кеше катнашты. Әлеге чара Бөек Җиңүңең 75 еллыгына багышланган иде. Бу хакта җирле басма яза. «Акциягә, нигездә, өлкән сыйныф укучыларын җәлеп иттек. Шулай ук мәдәният хезмәткәрләре дә катнашырга теләк белдерделәр, аларны да кабул иттек», — диде Лашман мәктәбе директоры урынбасары һәм әлеге акция өчен җаваплы булган Илдар Мөбарәкшин. Диктант тест формасында узды. Читать дальше...

(Казан, 4 сентябрь, «Татар-информ», Рифат Каюмов). Татарстан оешмалары коронавируска каршы чараларга тоткан акчаны Россия Социаль иминиятләштерү фондына түләгән кертемнәрдән кайтара ала. Бу хакта Россия Социаль иминиятләштерү фондының Татарстан Республикасы буенча төбәк бүлекчәсендә җәмәгать оешмалары җитәкчеләре белән узган очрашуда фондның төбәк бүлекчәсе идарәчесе Павел Лоханов хәбәр итте. «Битлек, антисептиклар, үз хезмәткәрләренә тест үткәрү, термометрлар һәм башка профилактика чаралары уздырырга... Читать дальше...

(Казан, 4 сентябрь, «Татар-информ»).10 сентябрьдә «Казан Кремле» музей-тыюлыгында Ислам мәдәнияте музеенда татар рәссамы - рәссам, сынчы һәм тимерче Марат Гобәйдуллин иҗатына багышланган «Татар мирасы эзләреннән» күргәзмәсе ачыла. Күргәзмәдә останың киндердә һәм гипста эшләнгән 35 әсәрен күрергә мөмкин булачак. Марат Гобәйдуллинның төп темасы булып, татар халкы тарихы тора. Картиналарда борынгы башкалалар - Болгар, Сарай, Казан, шулай ук ханнар чорының архитектура һәйкәлләре сурәтләнгән. Шулай ук рәссам әсәрләрендә тарихи персонажлар ... Читать дальше...

(Казан, 4 ноябрь, «Татар-информ», Гөлия Хәсбиуллина). Бүген Түбән Камада «Нефтехим Арена» боз сараенда «Нефтехимик» командасы Санкт-Петербургның «СКА» хоккейчыларын кабул итте. Әлеге матч командалар өчен Континенталь хоккей лигасының яңа сезонында беренчесе булды. Уен «СКА» файдасына 2:1 исәбе белән төгәлләнде. «Нефтехимик» хоккей командасының официаль сайтларында бирелгән мәгълүматлар буенча, команданың баш тренеры Вячеслав Буцаев һәм тренерлар Александр Завьялов, Павел Костичкин, кичергән авырулары сәбәпле, уенда катнашмадылар. Читать дальше...

(Казан, 4 сентябрь, «Татар-информ»).  Ял көннәрендә Татарстанда җылыта башлаячак. Бу хакта ТР Гидрометеорология үзәге хәбәр итә. Иртәгә, 5 сентябрьдә, республикада аз болытлы һава торышы көтелә. Явым-төшем булу ихтималы аз, төнлә һәм иртән урыны белән томан көтелә. Көнчыгыш һәм көньяк-көнчыгыштан исә торган җилнең тизлеге секундына 4-9 метр фаразлана. Төнге сәгатьләрдә һава температурасы 1дән 6 градуска кадәр җылы булачак. Шул ук вакытта кырау төшүе  көтелә, шуның аркасында төбәктә шторм кисәтүе игълан ителгән. Читать дальше...

(Казан, 4 сентябрь, «Татар-информ»). Татарстанда биш миллион тонна яңа уңыш ашлыгы җыеп алынган. Республикада беренчеләрдән булып бөртеклеләрне Әтнә районы җыеп алды, ә икенче урында — Нурлат районы. Бүген шул турыда Татарстан Республикасы Хөкүмәте Йортында узган республика киңәшмәсендә Татарстан Республикасы Авыл хуҗалыгы һәм азык-төлек министры Марат Җәббаров хәбәр итте. Бу хакта Татарстан Республикасы Авыл хуҗалыгы һәм азык-төлек министрлыгының матбугат хезмәте хәбәр итә. Министр билгеләп үткәнчә... Читать дальше...

(Казан, 4 сентябрь, «Татар-информ»). Татарстанда яшәүче 416 кеше күп функцияле үзәк офислары аша тавыш бирү өчен уңайлы участок сайлауда «Мобиль сайлау» механизмыннан файдаланган инде. Бу хакта Татарстан Республикасы Дәүләт идарәсен цифрлы нигездә үстерү, мәгълүмат технологияләре һәм элемтә министрлыгы матбугат хезмәте хәбәр итә.   «Татарстанлыларның алдагы сайлауларда тавыш бирүдә уңайлы участок сайлау өчен тагын дүрт көн вакыты бар: гаризалар кабул итү киләсе сишәмбе, 8 сентябрьдә төгәлләнәчәк», - дип искәрттеләр ведомствода. Читать дальше...

(Казан, 4 сентябрь, «Татар-информ»). Татарстанда күп фатирлы торак йортларны капиталь ремонтлау программасы буенча 41 муниципаль районда (Әлки, Әтнә, Чүпрәле һәм Кайбыч районнарыннан кала) гомуми мәйданы 6,5 млн квадрат метр булган 1 066 йортны ремонтлау планлаштырыла. Шулай ук социаль өлкә объектларын капиталь ремонтлау дәвам итә. Бүген шул турыда Татарстан Республикасы Хөкүмәте Йортында узган республика киңәшмәсендә Татарстан Республикасы төзелеш, архитектура һәм торак-коммуналь хуҗалыгы министры  Фәрит Хәнифов әйтте. Читать дальше...

(Казан, 4 сентябрь, «Татар-информ», Гөлнар Гарифуллина). Бүген төбәкләрдә милләтләрне үзгәртеп кору күренеше күзәтелә. Казан федераль университеты профессоры, тарих фәннәре докторы Раил Фәхретдинов шушы проблема турында Тарих институтында «Татарлар: Гамәл стратегиясе»нә багышланган түгәрәк өстәл утырышында сөйләде. «Төбәкләргә йөрибез, анда вазгыять без уйлаганча ук яхшы түгел. Әстерханда хәлләр катлаулы. Шундый хис туды: әйтерсең, Әстерхан өлкәсендә, татарлардан кала, барлык җәмгыятьләр яңа милләтләрне төзү буенча актив. Читать дальше...

(Казан, 4 сентябрь, «Татар-информ», Рифат Каюмов). Татарстанда реабилитацияләү техник чараларына мохтаҗ кешеләрнең 85 проценты Россия Социаль иминиятләштерү фонды тарафыннан канәгатьләндерелгән. Агымдагы елда 28 меңгә якын физик мөмкинлеге чикле кешегә тернәкләнү өчен техник чаралар тапшырылган. Бу хакта фондының Татарстан Республикасы төбәк бүлекчәсе идарәчесе Павел Лоханов җәмәгать оешмалары җитәкчеләре белән узган очрашуда хәбәр итте . «Татарстанда дәүләт тарафыннан реабилитацияләү чаралары... Читать дальше...

(Казан, 4 сентябрь, «Татар-информ», Надежда Гордеева). Татарстанда полилингваль балалар бакчалары өчен кадрлар әзерләү эшләре алып барылачак. Бу хакта ТР Дәүләт Киңәшчесе Минтимер Шәймиев «100процент Татарстан» эшлекле киңлеге эше кысаларында оештырылган интервьюда әйтте. «Без Татарстан Президенты Рөстәм Миңнеханов белән полилингваль нигездә эшләүче балалар бакчалары өчен кадрлар әзерләячәкбез, дип килештек. Һәм инде әзерлекле балалар күптелле белем бирү комплексларына киләчәк, - диде Татарстан Республикасының Беренче Президенты. Читать дальше...

(Казан, 4 сентябрь, «Татар-информ», Гөлнар Гарифуллина). Татарстан яшьләренең өчтән ике өлеше үзен татар итеп тоя. Тарих институтының этнологик тикшеренүләр бүлеге мөдире, социология фәннәре докторы Гөлнара Габдрахманова бүген түгәрәк өстәл утырышында шулай дип белдерде. Ул «Татарлар: Гамәл стратегиясе»нә социологик бәя бирде.  2013 елда шәһәр һәм авыл татарлары арасында сораштыру үткәрелгәнен әйтте. Респондентларның 80 проценты үзен татар дип хис итүләрен белдергән. Гөлнара Габдрахманова сүзләренчә... Читать дальше...

(Казан, 4 сентябрь, «Татар-информ», Рифат Каюмов). Быел Татарстанда физик мөмкинлекләре чикле кешеләр санаторийларга дәүләттән бушлай бирелә торган юлламалардан күпләп баш тарта. Бу хакта Россия Социаль иминиятләштерү фондының Татарстан Республикасы буенча төбәк бүлекчәсендә җәмәгать оешмалары җитәкчеләре белән узган очрашуда фондның төбәк бүлекчәсе идарәчесе Павел Лоханов хәбәр итте. «Юлламалардан баш тартуның төп сәбәбе — сәламәтлеге болай да нык булмаган кешеләрнең коронавирус инфекциясен йоктырудан куркуы. Читать дальше...

(Казан, 4 сентябрь, «Татар-информ», Егор Никитин). Заманча иҗтимагый киңлекләрне үзгәртеп кору, яшьләр белән актив эш алып бару һәм IT-индустрияне үстерү республикага киләчәктә алдынгы ролен саклап калырга ярдәм итәчәк һәм Татарстанның өстенлекләренә әйләнәчәк. Бу хакта Казанда «Волга» экспертлар клубы утырышында футуролог, буыннар теориясе буенча эксперт, кластерлы үсеш өлкәсендә белгеч Евгения Шамис сөйләде. «Монда урбанистика трансформациясе белән көчле тема бар, аның Россиядә аналоглары юк. Читать дальше...

(Казан, 4 сентябрь, «Татар-информ»). Россия гвардиячеләре Татарстан юлларында хәрби техникадан курыкмауны сорый, өйрәнүләр бара. Бу хакта «Татар-информ»га ТР буенча Росгвардия идарәсе матбугат хезмәтендә хәбәр иттеләр. Гвардиянең Идел буе округы планлы өйрәнүләр үткәрә. Аларда Идел буе федераль округы территориясендә урнашкан бүлекчәләр һәм хәрби частьләр катнашачак. Россия гвардиячеләре өйрәнүләрдә авто- һәм бронетехника кулланачак. Ул кисешкән һәм авыр үтә торган урыннарда да, республика юлларында да йөриячәк.

(Казан, 4 сентябрь, «Татар-информ», Гөлнар Гарифуллина). Татарстан Республикасы Фәннәр академиясенең Татар энциклопедиясе һәм төбәкне өйрәнү институты директоры Искәндәр Гыйләҗев татарлар тарихы турында татарча да язарга кирәк дип саный. Бу хакта ул Тарих институтында «Гамәл стратегиясендә гуманитар фәннәр киләчәге» темасына түгәрәк өстәл утырышында әйтте. «Мин тарихны русча гына язуга каршы. Без тарихны татарча да язарга тиеш. Бөтен кеше русча аңлый дип җиңел генә эш итәргә ярамый. Хәзер тарихны кем татарча яза ала? Читать дальше...

(Казан, 4 сентябрь, «Татар-информ», Надежда Гордеева). Татарстан Дәүләт Киңәшчесе Минтимер Шәймиев Татарстанда полилингваль һәм билингваль мәктәпләр төзүнең мөһимлеген аңлатты. Бу хакта Татарстан Республикасының Беренче Президенты «100 процент Татарстан» эшлекле киңлеге эше кысаларында оештырылган интервьюда хәбәр итте. «Татарстан өчен полилингваль һәм билингваль мәктәпләрнең әһәмияте - кешеләрне берләштерү. Безнең катнаш никахларыбыз күп. Хәзер мондый гаиләләргә балаларның белемен билгеләү җиңелрәк булачак. Читать дальше...

(Казан, 4 сентябрь, «Татар-информ»). ТР Үзәк сайлау комиссиясе әгъзалары Андрей Кондратьев җитәкчелегендә Яшел Үзән районының участок сайлау комиссияләре әгъзалары өчен семинар-киңәшмә үткәрде. Эш сәфәре барышында Кондратьев участокларның әзерлеген тикшерде һәм яшь сайлаучылар белән очрашты. «Тавыш бирү башланганчы нәкъ бер атна калды. Без сайлауларга әзерлек буенча финиш сызыгына чыгабыз. Көн саен укулар үткәрәбез, республика районнары һәм шәһәрләренә барабыз, участок сайлау комиссияләренең әзерлеген тикшерәбез. Читать дальше...

(Казан, 4 сентябрь, «Татар-информ», Гөлнар Гарифуллина). Без барлык торак пунктларның тарихын язарга тиеш. «Туган җир» журналы баш редакторы, Бөтендөнья татар конгрессының Милли шура әгъзасы, тарих фәннәре докторы Дамир Исхаков Мәрҗани исемендәге Тарих институтында «Татарлар: Гамәл стратегиясе»ндә гуманитар фәннәр киләчәге» темасына түгәрәк өстәлдә шул хакта әйтте.  «Төбәкне өйрәнүчеләр эше буенча план төзергә кирәк. Бу юнәлеш юнәлеш мөһим. Без иртәме-соңмы барлык торак пунктларның тарихын язарга тиеш. Читать дальше...

(Казан, 4 сентябрь, «Татар-информ», Гөлнар Гарифуллина). Татар телен белгән галимнәр юк диярлек. «Туган җир» журналы баш редакторы, Бөтендөнья татар конгрессының Милли шура әгъзасы, тарих фәннәре докторы Дамир Исхаков бу мәсьәләне Мәрҗани исемендәге Тарих институтында «Татарлар: Гамәл стратегиясе»ндә гуманитар фәннәр киләчәге» темасына түгәрәк өстәлдә күтәрде. «Гуманитар галимнәр пропаганда эше белән шөгыльләнсен иде. Ләкин тел проблемасы бар. Мин соңгы берничә айда ТНВда фильмнар булдыру белән шөгыльләндем. Читать дальше...

(Казан, 4 сентябрь, «Татар-информ», Надежда Гордеева). Татарстан Дәүләт Киңәшчесе Минтимер Шәймиев республикада полилингваль белем бирү комплекслары челтәрен булдыру идеясе ничек туганлыгын сөйләде. Бу хакта Татарстан Республикасының Беренче Президенты «100 процент Татарстан» эшлекле киңлеге кысаларында оештырылган интервьюда хәбәр итте. «Вакытлар үзгәрә. Без мәгариф өлкәсендәге дөньякүләм уңышларны карадык. Югары технологияләр үсеш алган шартларда белем алырга, шул исәптән тел йөртүчедән читтә берничә телдә белем алырга мөмкин. Читать дальше...

(Казан, 4 сентябрь, «Татар-информ»). Башкорт телен саклау һәм үстерү фонды«Эшлекле башкорт теле» дип атлаган басма әзерләгән. Китап уку әсбабы һәм эш кәгазьләренең үрнәкләре булып тора. Бу хакта «Башинформ» хәбәр итә. Уку әсбабының беренче өлешендә эшлекле башкорт теленең морфологик һәм синтаксик характеристикалары ачыла, эшлекле аралашу культурасы турында мәгълүмат бирелә. Шунда ук авторлар «Кыска рус-башкорт сүзлеге - рәсми-эшлекле лексика белешмәсе» һәм теоретик белемнәрне ныгыту өчен гамәли биремнәр тәкъдим итә. Читать дальше...

(Казан, 4 сентябрь, «Татар-информ», Артур Шипилов). Казанда узачак БДБ илләре уеннары 2021 елга күчерелгән. Бу хакта «Татар-информ» мәгълүмат агентлыгында узган матбугат конференциясендә Татарстан Республикасы спорт министры Владимир Леонов хәбәр итте. «Дөньядагы вазгыять аркасында, БДБ илләре уеннарын күчерергә туры килде (Covid -19 коронавирус пандемиясе — Т-и иск). Оештыручылар буларак, без барысын да эшләр идек, тик кризис килеп чыкты. Ил җитәкчелеге ярышларны киләсе елга күчерергә карар кылды», — диде Леонов. Читать дальше...

(Казан, 4 сентябрь, «Татар-информ»). Татарстан Республикасы Авыл хуҗалыгы һәм азык-төлек министрлыгы 5 сентябрьдә Бакчачы көненә багышланган ярминкәгә чакыра. Ярмикнә иртәнге сигездә «Казан» агросәнәгать паркында ачыла. Бу турыда министрлыкның матбугат хезмәте хәбәр итте. Шәһәр халкы бакчачылар үстергән авыл хуҗалыгы продукциясен сатып ала, төрле конкурсларда һәм мастер-классларда катнаша ала. Казан, Чаллы, шулай ук Әлмәт, Югары Ослан, Биектау, Яшел Үзән, Лаеш, Түбән Кама, Питрәч, Тукай һәм Чистай... Читать дальше...