Новости за 05.09.2021

د سره صلیب کمېټې له افغانستان سره په دوامداره مرستو باندې ټینګار کړی دی.  د دې کمېټې رئیس پیټر ماورېر نن په یوه وېډیويي پیغام کې ویلي چې افغانستان ته ځي او له خلکو سره خبرې کوي چې څه اړتیاوې لري.   ښاغلی ماورېر زیاتوي: " زه به نن افغانستان ته ورسېږم چېرته چې ۴۰ کلونو جګړو ډېر کړاوونه او بدبختۍ راوستې دي. زه به د سره صلیب فعالیتونه وڅارم او هم به له افغانانو سره به خبرې وکړم چې د هغوی لنډمهالي، متوسط او اوږدمهالې غوښتنې څه دي. له چارواکو سره به هم غږېږم څو دا یقیني شي چې دوه اړخیز، بې‌پرې او خپلواک... Читать дальше...

حبیب‌الله شباب هغه سندرغاړی دی چې اوس دکانداري کوي، ده له ۱۶ کالو راهیسې سندرې ویلي. هغه په هلمند او کندهار ولایتونو کې یو له مشهورو ځایي هنرمندانو څخه دی. هغه اوس د طالبانو له وېرې د موسیقۍ د بندېدو له امله دکاندارۍ ته مخه کړې.

د بحرین له لوري د ۳۰ ټنو طبي او خوراکي مرستو محموله نن کابل ته ورسېده. دا خبر د افغانستان عامې روغتیا وزارت ورکړی. په دې تړاو په اعلامیه کې چې د روغتیا وزارت په فېس‌بوک پاڼه خپره شوې راغلي چې په دې ۳۰ ټنه موادو کې طبي توکي، خوراکي توکي، د ماشومانو جامې او خېمې شاملې دي.  د بحرین د هېواد استازي محمد العدوي په کابل هوايي ډګر کې د مرستو د تسلیمولو پر مهال ویلي چې دا مرستې یې له اړمنو خلکو سره د لاسنیوي او د دواړو هېوادونو د اړیکو د ټینګښت په هدف کړي. د طالبانو ادارې له ټولو هېوادونو غوښتي چې له افغانستان سره بشري مرستې وکړي.

په پنجشېر ولایت کې د طالبانو او د ملي مقاومت جبهې د وسله‌والو ترمنځ له نښتو شپږ ورځې وروسته، دواړه خواوې د بریا او پرمختګونو ادعاوې کوي. طالبانو ویلي چې دوی په پنجشېر ولایت کې له څو لورو پرمختګ کړی او دا مهال د دغه ولایت مرکز او یوه ولسوالۍ د ملي مقاومت جبهې تر کنټرول لاندې ده. د طالبانو د مطبوعاتو برخې یوه غړي بلال کریمي نن یکشنبه «۱۴۰۰ کال د وږې ۱۴» ازادي راډیو ته وویل چې په دغه ولایت کې یوه لویه اندازه تجهیزات هم د طالبانو لاس ته ورغلي دي. ښاغلی کریمي وايي: "د پنجشېر ولایت ټولې ولسوالۍ او... Читать дальше...

که څه هم طالبانو ویلي چې په کابل ښار کې د جنايي جرمونو کچه ټیټه شوې، د وسله‌والو غلاوو او لوټ مخه‌یې نیولې، خو د دې ښار یو شمېر اوسېدونکي وايي اوس هم له غلو او غلاګانو سره مخ دي. ځینو خلکو ازادي رادیو ته ویلي چې کابل ته د طالبانو له راتګ سره لا هم په دې ښار کې د وسله‌والو غلاوو پېښې شته او خاص کمښت په‌کې نه‌دی لیدل شوی. دوی وايي وسله‌والو غلو یې سامان او لوازم لوټ کړي دی. د یوه خصوصي شرکت کارکوونکی وايي درې ورځې مخکې یې وسله‌والو غلو لاره نیولې او پیسې او لوازم‌یې ترې لوټ کړي دي. دی زیاتوي... Читать дальше...

افغانستان کې د دولت کارکوونکو ته د معاشونو د نه‌ورکولو له امله دوی له زياتو ستونزو سره مخ دي. د دغو کارکوونکو له ډلې داوود چې د پوهنې وزارت کارکوونکی دی وايي پر وخت د خپل معاش د نه‌ورکولو له امله له اقتصادي ستونزو سره مخ دی. ده ته د خپلې کورنۍ اتو کسانو سرپرستي ور له غاړې ده. وايي، د طالبانو له راتګ وړاندې يې په منظمه توګه له حکومته خپله میاشتنۍ تنخوا ترلاسه کوله، خو اوس چې له مياشتې ۲۰ ورځې تېرې شوي د تنخوا درک‌یې نه‌شته. داوود زیاتوي: "زه سره له دې چې د خپلې اته کسيزې کورنۍ سرپرستي کوم له... Читать дальше...

د افغانستان لپاره د دغه هېواد د ګاونډیو هېوادونو خاصو استازو نن غونډه کړې ده. په دې غونډه کې چې د پاکستان په کوربه‌توب په انلاین بڼه جوړه شوې وه د پاکستان، ایران، چین، تاجکستان، ازبکستان او ترکمنستان استازو د افغانستان د سولې په اهمیت بحث کړی دی. د افغانستان لپاره د پاکستان د صدراعظم ځانګړي استازي محمد صادق د دې غونډې څه جزئیات او عکسونه په خپل ټویټر خپاره کړي دي. هغه ویلي د غونډې ګډونوال په دې سره موافق وو چې د افغانستان سوله د ټولې سیمې د امنیت، ټیکاو او پرمختګ لپاره حیاتي ارزښت لري. محمد... Читать дальше...

د طالبانو مشرتابه ویلي خپل هغه وسله‌وال به ونیسي او سزا به ورکړي چې هوايي ډزې کوي.  د دې ډلې د سیاسي دفتر ویاند محمد نعیم نن یکشنبه (د وږې په ۱۴مه) یوه اعلامیه خپره کړې چې په‌کې ټینګار شوی چې په ټولو ولایتونو کې د طالبانو پوځي چارواکي او والیان مؤظف دي هر هغه څوک ونیسي او له ښارونو یې وباسي چې هوايي ډزې کوي. طالبانو دا پرېکړه وروسته له هغه کړې چې دوه شپې وړاندې په کابل، ننګرهار او ځینو نورو ښارونو کې د پنجشېر د سقوط په تړاو د ناسمو راپورونو له خپرېدو وروسته د طالبانو وسله‌والو د ښادۍ هوايي ډزې وکړې. Читать дальше...

په پام کې ده د جي شل (G-20) ډلې هېوادونو د روغتیا وزیران نن په ایټالیا کې سره جرګه شي چې د کرونا وبا د مهارولو لپاره پر نورو اقداماتو بحث وکړي. دغه دوه ورځنۍ غونډه به د کرونا ویروس په وړاندې د روانو هڅو ترڅنګ پر نورو وباګانو د غلبې لپاره پر ستراتېژیو متمرکزه وي. د ایټالیا په پلازمېنه روم کې د دې دوه ورځنۍ غونډې تنظیموونکو ویلي، د غونډې هدف د همکاریو، پیوستون او عدالت د یوه قوي پیغام رسول دي چې هېڅوک باید شا ته پاتې نه‌وي. دغه غونډه د جي شل ډلې د غړو هېوادونو له‌خوا تنظیم شوې چې پیاوړی اقتصاد... Читать дальше...

په افغانستان کې د بې‌کارۍ کچه په بې‌مخینې توګه لوړه شوې ده. د کارګرانو د ټولنې رئیس معروف قادري په هېواد کې د وزګارتیا د زیاتېدو خبره کوي او زیاتوي چې دمګړۍ په افغانستان کې ملیونونه تنه بې‌کاره دي. د پلازمېنې یو شمېر اوسېدونکي وایي چې له څو اوونیو راهیسې پر وزګارتیا سربېره د خوراکي توکو بیې هم لوړې شوې دي. دوی خبرداری ورکوي که چېرې وضعیت په همدې ډول دوام وکړي، هېواد به له سخت اقتصادي کړکېچ سره مخ شي.

په تورخم کې یو شمېر سوداګر شکایت کوي چې لسګونه ټنه تازه مېوه د خوسا کېدو له ګواښ سره مخ ده. د دغو سوداګرو له ډلې محمد همایون لودین نن یکشنبه (د وږې په ۱۴مه) ازادي راډیو ته وویل چې دا مهال نږدې ۸۰۰ د تازه مېوو او همدارنګه د سمنټو او نورو توکو کانټینرونه په تورخم کې ولاړ دي او دواړه خواوې د تګ راتګ اجازه نه‌ورکوي. دوی وایي، د تازه مېوو موټر له تېرو پنځو ورځو راهیسې ولاړ دي او که چېرې اجازه ورنه‌کړل شي سوداګرو ته به په ملیونونه افغانۍ زیان واوړي. د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې خونه هم دا ستونزه... Читать дальше...

د پاکستان په ناارامه ایالت بلوچستان کې یوې چاودنې درې پوځیان وژلي او ۲۰ کسان‌یې ټپيان کړي.   برید مستونګ کې یوې پوستې ته نږدې شوی دی. د پاکستان د طالبانو تحریک ټي ټي پي د دغه برید مسؤلیت منلی دی. دې ډلې ویلي په یوه موټرسایکل کې یې ځای پر ځای شوي چاودېدونکي توکي د سرحدي ځواکونو پر یوې ډلې وچول او هغوی ته‌یې مرګ‌ژوبله واړوله.  د کوېټې د پولیسو مرستیال اظهر اکرم پاکستاني رسنیو ته تأیید کړې چې درې سرحدي پوځیان وژل شوي. په ۲۰ ټپیانو کې هم ۱۸ پوځیان او دوه نور لارویان دي.   هغه اندېښنه وښوده چې ښايي د مرګ‌ژوبلې شمېر لوړ شي. Читать дальше...

د ایران ولسمشر ابراهیم رئیسي په افغانستان کې د خلکو د رایو له لارې د دولت په رامنځته کېدو ټینګار وکړ. رئیسي دا خبرې بېګا په یوه مفصله ټلوېزیوني مرکه کې وکړې چې د ایران ولسمشرۍ مانۍ هم په خپله وېب‌پاڼه خپره کړې. رئیسي وویل: "د افغانستان لپاره کړنلاره دا ده چې هلته باید د خلکو د رايې او ارادې په اساس دولت رامنځته شي. ایران تل په دې لټه کې دی چې افغانستان کې سوله او ارامي راشي. وینه تویېدنه او ورور وژنه بنده او د خلکو اراده حاکمه شي. له هغه دولته ملاتړه کوو چې د افغانستان د خلکو د رایې په اساس... Читать дальше...

تمه وه چې طالبان خپل حکومت د تېرې جمعې په ورځ ناوخته اعلان کړي، خو دا ډله لا تر اوسه په دې کار نه‌ده بریالۍ شوې. د طالبانو د حکومت نه‌اعلانېدو سره سم، د دې ډلې ترمنځ د خپلمنځي اختلافاتو په اړه هم خبرونه خپرېږي، خو طالب چارواکي یې نه‌مني. اوس تازه طالبان ژمنه کوي چې روانه اوونۍ به د نوي حکومت جوړښت او کابینه اعلان کړي. د طالب چارواکو له قوله، د کابینې او حکومت د اعلان لپاره نیول شوی چمتووالی په بشپړېدو دی او په دې برخه کې پیل شوې مشورې هم پای ته رسېدلې دي. د طالبانو د فرهنګي کمېسیون مرستیال... Читать дальше...

د ایټالیا د بهرنیو چارو وزیر وايي، ښايي هغه حکومت په رسمیت ونه‌پېژني چې طالبان‌یې په افغانستان کې جوړوي. لویګې دي مایو پرون په قطر کې یوې غونډې ته د وېډیو کنفرانس له لارې وویل، په‌کار ده چې په افغانستان کې یو ټول‌شموله حکومت جوړ شي او باید په دې هېواد کې ترهګر پرې نه‌ښودل شي چې ازاد فعالیت وکړي. ده په افغانستان کې د ایټالیا د سفارت په اړه هم وویل چې ممکن سفارت‌یې د افغانستان لپاره خپل فعالیت له قطره پیل کړي.

په پنجشېر کې د طالبانو او د هغو د مخالفانو ترمنځ نن په شپږمه ورځ هم جګړې دوام کړی دی. له سیمې څخه د راپورونو له مخې، دواړه خواوې مقابل لوري ته د درنو مرګ‌ژوبلو د اړولو ادعا کوي. طالبان وايي چې د پنجشېر پریان، شُتل، عنابه، خنج او ابشار ولسوالۍ یې نیولې دي. د دوی مخالفان چې ځان د ملي مقاومت جبهه بولي، د پنجشېر په ځینو سیمو کې تاکتیکي شاتګ مني، خو وايي چې په څو ځایونو کې یې طالبان محاصره کړي، یو شمېر یې ژوندي نیولي او سلګونه نور یې وژلي دي. په خپلواک ډول د دواړو خواوو د ادعاوو ثابتول ممکن نه‌دي... Читать дальше...

د توکیو د ۲۰۲۰ په پارا المپیک سیالیو کې د افغانستان دوو لوبغاړو ته نن/ یکشنبه موقع ورکړل شوه چې د دغو لوبو د پای په مراسمو کې د خپل هېواد له ملي بیرغ سره په پرېډ تېر شي.  د پارا المپیک د نړیوالې کمېټې رئيس اندریو پارسنز (Andrew Parsons) تأیید کړه چې افغان لوبغاړو حسین رسولي او ذکیې خدایدادي ته فرصت ورکړل شو چې په المپیک لوبغالي کې د پارا المپیک په پاییزو مراسمو کې ګډون وکړي.  دوی دوو د افغانستان د وضعیت له کبله د پارا المپیک د پیل په مراسمو کې ګډون ونه‌کړای شو، خو د پارا المپیک نړیوالې کمېټې... Читать дальше...

د افغانستان د کرکټ د تر ۱۹ کلونو کم‌عمره ملي ټیم یو شمېر غړي پرون شنبه بنګله‌دېش ته ورسېدل. دا پر کابل د طالبانو له واکمنېدو راهیسې بهر ته د افغانستان د کرکټ ټیم لومړنی سفر دی. د افغانستان د کرکټ ټیم به د بنګله‌دېش له ټیم سره پنځه یوه ورځنۍ او یوه څلور ورځنۍ لوبې ترسره کړي. دغه لوبې به چې د سیلهیت په نړیوال لوبغالي کې ترسره کېږي، د سپټمبر له ۱۰مې پیل او د سپټمبر تر ۲۵ پورې به دوام وکړي. د فرانسپرس اژانس د راپور له مخې د بنګله‌دېش د کرکټ بورډ ویاند ربعید امام وویل چې د افغانستان د کرکټ ټیم... Читать дальше...

د امریکا پوځ یو جګپوړی جنرال وایي، متحده ایالاتو هغه کسان چې له افغانستانه‌یې ایستلي او قطر ته‌یې لېږدولي و، لوړ شمېر یې له هغه هېواده ایستلي دي. جنرال جیرالډ داناهیو پرون شنبه په یوه خبري غونډه کې وویل چې په اوس وخت کې ۱،۴۰۰ تنه د قطر د پلازمېنې دوحې د العدید په هوایي اډه کې پاتې دي چې هغه به هم وایستل شي. د روېټرز د راپور له مخې له قطره ایستل شوي یو شمېر متحده ایالاتو ته رسېدلي او نور یې اروپا ته وړل شوي چې امریکا ته‌یې د لېږدولو بهیر بشپړ شي. د راپورونو له مخې تېره اګسټ میاشت چې طالبانو... Читать дальше...

د طالبانو یو جګپوړی چارواکی انس حقاني وایي، هیله‌من دی چې د یرغمل شوي امریکایي قراردادي مارک فریرکس د موضوع په اړه د طالبانو او د امریکا متحده ایالاتو ترمنځ خبرې نتیجه ورکړي. حقاني نیوزویک مجلې ته ویلي چې د افغانستان د سولې لپاره د امریکا ځانګړي استازي زلمي خلیلزاد او د طالبانو مرستیال او د قطر د سیاسي دفتر مشر ملا عبدالغني برادر په دې اړه خبرې کړې دي. نیوزویک مجلې د ۲۰۲۰ کال د فبرورۍ میاشتې په لومړیو کې د فریرکس د یرغمل کېدو خبر ورکړی او ویلي و چې نوموړی د حقاني شبکې کسانو تښتولی دی. انس... Читать дальше...

د اترېش صدراعظم سبستیان کورز وایي، له افغانستانه د کډوالو هرې څپې ته باید د دې هېواد په ګاونډیو هېوادونو کې ځواب وویل شي. ښاغلي کورز چې پرون شنبه‌یې د صربیا په پلازمېنه بلګراد کې څرګندونې کولې وویل، د کډوالو یوه احمتالي څپه باید پر اروپا راماته نه‌شي. هغه زیاته کړه، د همدې لپاره د سیمې له هېوادونو سره په تماس کې دی. کورز دغه څرګندونې د صربیا له ولسمشر الکساندر وچیچ سره تر کتنې وروسته وکړې. په صربیا او د سیمې په نورو هېوادونو کې چې لوېدیځې اروپا ته د بالکان د کډوالۍ یوه مهمه لاره بلل کېږي،... Читать дальше...

په مونته‌نګرو کې په سلګونه معترضانو پرون د بلوا ضد پولیسو سره اخ‌وډب وکړ. دغه نښتې یوه ورځ مخکې له دې وشوې چې د مونته‌نګرو لپاره د صربیا د ارتودوکس کلیسا نوی پادري د یو لړ مراسمو په ترڅ کې پېژندل کېږي. معترضانو ویلي چې دا مونته‌نګرو ده، نه صربیا.  معترضانو ویل چې د مونته‌نګرو په ستینیه ښار کې د صربیا د ارتودوکس کلیسا د نوي پادري لپاره د پېژندلو مراسم د هغې مبارزې سپکاوی دی چې دا سیمه‌یې د ځمکنۍ بشپړتیا او خپلواکۍ لپاره له څو پېړیو راهیسې مخ ته وړي.  مونته‌نګرو په ۲۰۰۶ کال له صربیا د خپلواکۍ اعلان کړی دی.

د روسیې حکومت له‌خوا د خپلواکو رسنیو د ځپنې په وړاندې د اعتراض په توګه په لسګونه کسانو پرون په مسکو کې لاریون وکړ.  د پروني اعتراضیه لاریون اکثره ګډونوال د اپوزېسیون یابلیکه ګوند هغه غړي وو چې د ۲۰۱۹ کال د سپټمبر په پارلماني انتخاباتو کې یې ځانونه کاندید کړي وو.  یو شمېر دغو پخوانیو کاندیدانو د روسیې د حکومت هغه اقدام وغانده چې یو شمېر خپلواکې رسنۍ او خبریالان‌یې د بهرنیو اجنټانو په توګه نومولي دي. ویل کېږي پر رسنیو، د بشري حقونو پر مدافعانو او د حکومت ضد سیاسي مخالفانو پر ملاتړو د کرملېن د... Читать дальше...

د ایران ولسمشر ابراهیم رئیسي وایي، تهران د خبرو له لارې هڅه کوي چې پر ایران د امریکا لګول شوي بندیزونه لیرې شي. د روېټرز خبري اژانس د راپور له مخې رئیسي پرون شنبه دولتي ټلوېزیون ته وویل چې د امریکا په ګډون لوېدیځ د فشار له لارې له ایران سره د خبرو د دوام غوښتونکي دي، خو نوموړي دا ډول خبرې تر پوښتنې لاندې راوستې. ښاغلي رئیسي زیاته کړه چې مخکې یې دا خبره کړې چې د ایران د حکومت د اجنډا له مخې به دغه خبرې مخ ته وړي، خو داسې خبرې چې نتیجه ورکړي. فرانسه او جرمني چې له ایران سره د سترو قدرتونو د... Читать дальше...

د طالبانو مرستیال او د قطر سیاسي دفتر مشر ملا عبدالغني برادر وایي، د یوه ټول‌شموله حکومت پر جوړولو کار روان دی، داسې حکومت چې د ده په وینا د ټولو په وړاندې مسؤل وي. ملا برادر دغه څرګندونې پرون شنبه په کابل کې الجزیزه ټلوېزیون ته کړي او خلکو ته‌یې ډاډ ورکړی چې د ژوند د ښه کولو لپاره به‌یې هڅه وکړي، ده دغه‌راز ویلي چې امنیت به ټینګ کړي هغه څه چې د ده په وینا نه‌یوازې د افغانستان اقتصادي پرمختګ لپاره مهم دی، بلکې هغه د ټولې نړۍ لپاره هم مهم دی. نوموړی دغه څرګندونې داسې مهال کوي چې پر کابل د طالبانو... Читать дальше...