په ننګرهار کې د کراتې لوبغاړو د خپلو سیالیو له لاري غواړي د سولې غوښتنې پیغام د نورو تر غوږونو وروسوي. دا سیالۍ د افغانستان د تکواندو کارانو د انجمن له خوا په جلال اباد کې ترسره شوې. نور په دې راپور کې وګورئ او له دوستانو سره یې هم شریک کړئ.
د ازادي راډیو/ ازادې اروپا راډیو روسي څانګې په یوه څېړنه کې موندلې چې د روسیې نژدې پنځوس سلنه ناخالص تیل له استخراج وروسته غلا کیږي. په دې څېړنه کې روښانه شوې چې دولتي چارواکي او خصوصي شرکتونه د روسیې د اقتصاد ددې مهمې سرچینې په غلا کې رول لري، تر دې حده چې همدا جنایتکارې ډلې په بازار کې د تیلو بیه ټاکي.
د ازادي راډيويي مجلې د دې اوونۍ په خپرونه کې شاعر او لیکوال عبدالغفور لېوال د اسطورو په اړه راته غږېږي. د جرس ادبي جرګې غړی امان افریدی په کراچۍ کې د ادبي فعالیتونو په اړه معلومات راکوي. د افغانستان په جنوب کې د موسیقي د یوې مشهورې الې په اړه راپور لرو. او له ځوان ممثل شفیع الله شباب سره مرکه لرو چې وايي، د ناوړه دودونو د ختمولو په خاطر لنډې ویډيويي ډرامې جوړوي. دا پروګرام د لاندې تړوني په کېکاږلو سره اورېدلی شئ: جوړونکی: همایون هېواد
د افغانستان د دفاع وزارت سرپرست په بهسودو ولسوالۍ کې د عبدالغني عليپور پر وړاندې د عملیاتو پر دوام ټینګار کوي او وايي چې عليپور او وسله وال یې ترهګر دي. د ملي دفاع سرپرست وزیر یاسین ضیا د شنبې (د وري ۷مه) په ورځ د لوړ پوړو امنیتي چارواکو په یوې خبري ناسته کې وویل، هر هغه ډله چې د دولت پر وړاندې ودریږي او ګډوډي رامنځته کړي ترهګر دي او باید له منځه ولاړ شي. ښاغلي ضیا زیاته کړه: "زموږ عملیات چې په بهسودو کې پیل شوي اوس هم دوام لري، زموږ عملیات د هغه ډلې پر وړاندې دي چې په بهسودو ولسوالۍ کې یې زموږ... Читать дальше...
د انګلستان او هند ترمنځ دوهمه یو ورځنۍ لوبه د هند په پونه ښار کې د هندوستان په بریا ترسره شوه. انګلستان یو ځل بیا د ټاس په ګټلو سره د توپوهنې بلنه هند ته ورکړه، هند په ۵۰ اوورونو کې د ۶ لوبغاړو په سوځېدو سره ۳۳۶ منډې وکړې او انګلستان ته یې ۳۳۷ منډې هدف ورکړ. خو انګلستان د څلورو لوبغاړو په سوځېدو سره په ۴۳ اعشاریه ۳ اوورونو کې هدف مات کړ او لوبه یې په ۶ وېکټو وګټله. دغه لوبه چې تېره ورځ ماښام ترسره شوه، د لوبې غوره لوبغاړی جاني بېرسټو وپېژندل شو. دواړه لوبډلې درېیمه او وروستۍ یو ورځنۍ لوبه د راتلونکې یکشنبې په ورځ ترسره کوي.
په هرات کې نن شنبه (د وري ۷مه) د کانفو لوبې ټاکنیزې سیالۍ ترسره شوې. د کانفو فدراسیون رئیس احمد فیضي نن ازادي راډیو ته وویل چې په دغو سیالیو کې ۱۲۰ لوبغاړو ګډون کړی وو. نوموړي وویل چې سیالۍ د یوې ورځې لپاره په اتو کټګوریو کې د ١٢ کلپونو ترمنځ وشوې. سیالۍ د ځوانانو ، تنکیو ځوانانو او لویانو ترمنځ وشوې. ښاغلی فیضي وایي، د دې لوبو هدف د کمال خان بند له پرانېستې هرکلی او د غوره لوبغاړو ټاکل وو.
د افغانستان د جوجیتسو لوبډلې په انلاین نړېوالو سیالیو کې دوهم مقام خپل کړ. د دغه فدراسیون رئیس محمد صابري نن شنبه (د وري ۷مه) ازادي راډیو ته وویل، دغه سیالۍ چې شپږ ورځې وړاندې په انلاین ډول د 'چین، امریکا، ایران، بنګله دیش، بلغاریا، ارجنټاین، مراکش او افغانستان' ترمنځ پیل شوې وې، نن پای ته ورسېدې. ښاغلی صابري وایي، دغه سیالۍ د جوجیتسو نړیوال فدراسیون له خوا رهبري کېدې. نوموړي وویل، یادو سیالیو کې مراکش لومړی افغانستان دوهم او ایران درېیم ځای خپل کړ.
د شمالي کوریا یو جګ پوړی چارواکی وايي، د امریکا ولسمشر جوبایډن د پیونګ یانګ د توغندیو د ازموینې په غندلو سره لومړی ناسم ګام واخېست. ولسمشر بایډن د پنجشنبې په ورځ په خپل لومړني خبري کنفرانس کې وویل چې دا ازموینه د ملګرو ملتونو د امنیت شورا له پرېکړه لیکونو سرغړونه ده. د شمالي کوریا د دولتي خبري آژانس د راپور له مخې د مارچ د ۲۴مې نېټې د توغندیو د ازموینې مسوول ري پیونګ چوی نن په یوه بیان کې وویل چې د متحدو ایالتونو نوې ادارې په څرګنده ناسم ګام پورته کړ. په بیان کې راغلي چې دا څرګندونې پاروونکي... Читать дальше...
افغان چارواکو نن شنبه (د وري ۷مه) د میدان وردګو په بهسودو ولسوالۍ کې د عبدالغني علیپور په مشرۍ د خپلسرو وسله والو پرضد د عملیاتو د دوهم پړاو د پیل خبر ورکړ. لوی درستیز او سرپرست دفاع وزیر جنرال یاسین ضیا د امنیتي سکتور له مشرانو سره په ګډه خبري غونډه کې وویل، ملي اردو په علیپور پسې ده: "موږ په خپل مدعي او دښمن پسې په هرځای او هره بیه چې وي ځو. دا عملیات د کومې ساحې یا سیمې لپاره ځانګړي نه دي. علیپور یو غل او شوکمار دی چې اوس له سیمې تری تم شوی. هغه به یا تښتېدلی وي یا به پټ شوی وي خو موږ به یې... Читать дальше...
د افغانستان د ملي امنیت سلاکار وايي، د افغان سولې په اړه د ترکیې کنفرانس ته چمتوالی روان دی او اوس کنفرانس ته په اجنډا بحث کېږي. حمد الله محب د شنبې (د وري ۷مه) په ورځ د امنیت شورا له غونډې وروسته د امنیتي مسوولینو ګډې امنیتي ناستې ته وویل، په کور دننه به ټولې طرحې سره شریکېږي او یوه طرحه به ورنه جوړېږي . محب زیاته کړه:"که د جمهوریت په استازوالۍ د ملي مصالحې عالي شورا، مذاکراتي پلاوی او یا هم د دولت استازي خبرې کوي ټوله یوه خبره ده، هر شی چې وړاندې کېږي، هغه به د ټولو په استازوالۍ وړاندې کېږي،... Читать дальше...
له کمال خان بند وروسته د شاه و عروس او شورابک بندونو د کار د بشپړېدو زیرۍ. د افغانستان د اوبو د چارو تنظیم ملي اداره وايي، د دغو بندونو د جوړېدو چارې ۹۹ سلنه بشپړې شوي دي. د دې ادارې ویاند نظام الدین خپلواک ازادي راډيو ته وویل، افغانان اوس د خپلو اوبو د مهارولو توان لري: "د کمال خان بند چې د افغانستان یو له سترو لاسته راوړنو څخه دی، ګټې اخېستنې ته وسپارل شو، له دې وروسته د شورابک او شاه او عروس بندونه دي چې د جوړېدو چارې یې ۹۹ سلنه پای ته رسیدلي او ډېر ژر به ګټې اخېستنې ته وسپارل شي. " د ښاغلي... Читать дальше...
د برما په دوهم لوی ښار ماندالي کې پر مظاهره چیانو د حاکم پوځي نظام له خوا د ډزو یوه صحنه تاوتریخجنه ښکاري. هغه ویډیو چې د فرانسې خبري اژانس خپره کړې، صحنې یې زړه بوږنونکې دي. په دې صحنه کې لږ تر لږه دوه تنه لیدل کېږي چې په ظاهراً د ډزو له کبله پرځمکه لوېږي، خو نه ښکاري چې ډزې څوک کوي؟ د فرانسې خبري اژانس د میانمار د بیړنیو چارو د مسولینو او عیني شاهدانو په حواله ویلي، نن د شنبې په ورځ په برما کې لږترلږه ۱۹ کسان د امنیتي ځواکونو په ډزو کې وژل شوي دي. دا د فبروري میاشتې له پيله د برما د... Читать дальше...
د افغانستان په سړو سیمو کې د نوي ښوونیز کال په پیل سره، یو شمېر زده کوونکي وایي چې ښوونځیو کې روغتیایي تدابیرو ته پاملرنه نه کېږي. د هېواد له ځینو ولایتونو یو شمېر زده کوونکو ازادي راډیو ته وویل چې ښوونځیو کې نه ماسکونه اچول کېږي، نه ټولنیز واټن په پام کې نیول کېږي او نه هم نورې روغتیایي لارښوونې په پام کې نیول کېږي. فهیم الله له پکتیا او بصیر احمد له کابله ازادي راډیو ته وویل: "د حکومت له لوري هېڅ ډول تدابیر نشته، یوازې هغه کسان چې ښه مالي امکانات لري له ځان سره ماسک او سنیټایزر... Читать дальше...
د افغانستان تاتارانو له سلګونو کلونو را وروسته د خپل هېر شوي هویت د بیاموندنې هڅې پیل کړي دي. په کابل کې د افغانستان د تاتارانو کلتوري بنسټ ازادي راډیو ته ویلي، هڅه کوي څو د هېواد په ګوټ -ګوټ کې افغان تاتاران له خپل هېر شوي فرهنګ سره اشنا کړي او دغه هېواد کې د تاتاري ژبې د احیا زمینه برابره کړي. یاد بنسټ په همدې موخه د روسیې د تاتارستان له جمهوریت سره هم اړیکې نیولي دي. د دغه بنسټ مشر ذبیح الله تاتار وايي چې د افغانستان تاتاران په ۱۲۱۹ میلادي کال کې کله چې خوارزم شاهان په خراسان کې واکمن... Читать дальше...
د غزني او پکتیکا اوسېدونکو د دغه ولایتونو په ګډه سیمه سردې بند کې د نیالګیو اشر پیل کړی او وايي، دغه اشر یې د ازادي راډیو له هغه راپور وروسته پیل کړ چې د غزني او پکتیکا ولایتونو ولسونه غواړي د سردې بند دې ملي پارک شي. دوی دې برخه کې د دواړو ولایتونو له محلي ادارو ادارو څخه د مرستې غوښته کوي. د دوی په وینا، دلته اوبه پرېمانه، خاوره یې زرخېزه، هوا یې ښکلې او ځوانان یې خواریکښ دي، خو بیا هم دغه سیمه سپېره پاتې ده. د غزني ولایت ټولنیز فعال یعقوب سالم وايي، که دغه کار وشي، سیمه به زرغونه شي،... Читать дальше...
د میدان وردګو چارواکي ادعا کوي چې طالبانو یوولس ملکیان برمته کړي دي. د میدان وردګو د امنیه قوماندانۍ ویاند حاجي محمد هوفیاني تېره شپه ازادي راډیو ته وویل چې ځینې برمته کسان بېرته خوشې شوي دي: "طالبانو تقریبا یوولس کسان د جلریز ولسوالۍ او مرکز میدانښار ترمنځ لاره کې کښته کړي وو چې وروسته یې څلور کسان بېرته خوشي کړي دي." ښاغلی هوفیاني وايي، دا ملکي وګړو دوه اوونۍ مخکې برمته شوي وو، خو د ده په وینا یو شمېر یې تر اوسه هم له طالبانو سره دي.
د روسیې د دفاع مرستیال وزیر نن د مارچ په ۲۷مه نېټه د میانمار د وسله والو ځواکونو د ځانګړې ورځې په مناسبت په جوړ شوي پرېډ کې برخه واخېسته. د میانمار یا برما د پوځي حکومت د واکمنې ډلې مشر جنرال مین اونګ هلاینګ د دې ورځې په مناسبت د وینا پر مهال روسیه د میانمر نژدې ملګرې وبلله. هغه په دې ټلوېزیوني وینا کې همدا راز د انتخاباتو د ترسره کولو ژمنه وکړه. د روسیې مرستیال دفاع وزیر الکساندر فومین له مین اونګ هلاینګ سره له لیدنې وروسته په پوځي پرېډ کې برخه واخېسته. په میانمار کې د فبروري د لومړۍ... Читать дальше...
که څه هم د امریکا او طالبانو ترمنځ د دوحې د هوکړې پر بنسټ له افغانستانه د ټولو بهرنیو ځواکونو د وتلو نېټې ته ډېر وخت نه دی پاتې، خو د امریکا نوې ادارې او متحدانو یې یوه خوله پرېکړه نه ده کړې او په دې اړه هر ډول تصمیم دوی ته اندېښنو سره مل دی. تازه نیويارک ټايمز ورځپاڼې ويلي چې د امریکا استخباراتي ادارو د جوبایډن ادارې ته ویلي دي، که امریکایي ځواکونه مخکې تر دې چې له افغانستانه ووځي او یو ګډ حکومت جوړ شي، ښایي طالبان په دوو- درېیو کلونو کې افغانستان ونیسي. دغې ورځپاڼې دا خبر د یو شمېر چارواکو... Читать дальше...
په پکتیا ولایت کې دوه سوه کورنۍ له پاکو اوبو برخمنې شوې. د پکتیا والي ویاند عبدالرحمن منګل ازادي راډیو ته وویل چې د دې ولایت په احمدخېلو ولسوالۍ کې د څه باندې ۳ مېلیونه افغانیو په ارزښت د څښاک د پاکو اوبو رسولو یو شبکه جوړه شوه. د منګل په وینا د اوبو رسولو دغه شبکه د کلیو بیارغونې او پراختیا ریاست په چوکاټ کې د اوبو رسونې او روغتیا ساتنې برنامې له لوري د دې ولسوالۍ په سکندرخېلو کلي کې جوړه شوې او پرې درې مېلیونه (۳۳۱۲۸۲۳) افغانۍ لګښت راغلی. په دې پروژه کې یوه د اوبو ژوره څاه ، ۷۵ نلکۍ، یوه... Читать дальше...
برازیل پرون جمعه (د وري ۶مه) داسې مهال د کرونا ضد دوه کورني واکسینونه معرفي کړل چې دغه هېواد کې په همدې ورځ ۳۶۵۰ کرونایي ناروغان مړه شول. د جنوبي امریکا دغه هېواد کې وړمه ورځ، د مارچ په ۲۵مه د کرونا مثبتې پېښې هم ۱۰۰۱۵۸ وې چې دا ثبت د ریکارډ تر کچې یا تر نورو ورځو لوړ ګڼل شوی دی. دې لوړو ارقامو ته په کتو، برازیل دا مهال د کرونا ویروس د خپرېدو په نړیوال مرکز بدل شوی دی. برازیل کې تر اوسه څه باندې درې لکه کسان په کرونا مړه شوي دي، دا د نړۍ په کچه له امریکا وروسته دوهم هېواد دی چې له دې اړخه ډېره مړینه په کې رامنځته شوې. Читать дальше...
حکومتي مسولين وايي، د کونړ په دانګام ولسوالۍ کې يې د وسله والو طالبانو د محبس مشر نيولى دی. د کونړ والي محمد اقبال سعيد ازادي راديو ته وويل، په غازي اباد ولسوالۍ کې د طالبانو د يو مهم قوماندان ورور او په ياده ولسوالۍ کې يې د محبس مسول ملک جان نيولى دی. والي وويل، ملک جان له پاکستانه تازه د دانګام ولسوالۍ ته راغلى و چې په وینا یې غوښتل چې د ښځو جامو او چادرې کې خپلې ولسوالۍ ته لاړ شي، خو په دانګام کې د ملي امنيت ځواکونو ونيوه. ملي امنيت د ملک جان په ګډون پنځه تنه رسنيو ته وښودل چې د چارواکو... Читать дальше...
د هلمند امنیه قومانداني په یوه نښته کې د سنګین ولسوالۍ د امنیه قوماندان عبدالمحمد سروري د وژل کېدو خبر ورکوي. د هلمند د امنیه قوماندانۍ ویاند محمد زمان همدرد نن شنبه (د وري ۷مه) ازادي راډيو ته وویل چې سروري تېره شپه له طالبانو سره د جګړې پر مهال ووژل شو: "دښمن د سنګین ولسوالۍ پر ۶۱۱ شاهراه کنډک تهاجمي برید وکړ چې له بده مرغه دې نښته کې د سنګین ولسوالۍ امنیه قوماندان په ګډون درې پولیس شهیدان شوي او دوه ټپیان دي." ښاغلي همدرد په بېګانۍ نښته کې د پنځلسو طالبانو د وژل کېدو او د دې ډلې د اوو نورو وسله والو د ټپي کېدو ادعا هم وکړه. Читать дальше...
د امریکا متحد ایالاتونو او اروپایي ټولنې یو ځل بیا له روسیې وغوښتل چې الکسي ناوالنۍ سمدستي خوشې کړي. دا غوښتنه وروسته تردې وشوه چې د روسیې د اپوزسیون دې زنداني وویل، د ملا سخت درد لري او د زندان چارواکي یې غم نه خوري. څلور څلویښت کلن ناوالنۍ پرون جمعه (د وري ۶مه) په انسټاګرام کې دا هم ولیکل چې پخوانیو بندیانو ورته ویلي دي چې په دې زندان کې ناروغي د مرګ په معنی ده. د امریکا د متحد ایالاتونو د بهرنیو چارو د وزارت ویاند نېډ پراېس په ټویټر کې لیکلي دي چې په زندان کې د ناوالنۍ د روغتیا د خرابېدو... Читать дальше...
د سویس په کانال کې د بندې پاتې بېړۍ کمپنۍ وایي چې نن شنبه (د وري ۷مه) به د اوبو د لوړ مدو جزر په مرسته هڅه وشي چې دا کښتۍ را وایستل شي. دا بېړۍ د شویي کیسین کې کې جاپاني شرکت ده چې د مارچ په ۲۳مه په کانال کې بنده شوه او دا لاره یې چې هره ورځ پرې د نړۍ له درېیو یوه برخه تیل تیریږي، بنده کړه. د دې جاپاني شرکت رئیس یوکیتو هیګاکي وویل، که نننۍ هڅه بریالۍ نه شوه، نو بیا به هڅه وکړي چې د بېړۍ بار ښکته کړي. د سویس د کانال رئیس اسامه ربیع وویل، که فشار زیات کړو دا وېره شته چې کښتۍ ټوټه ټوټه شي.... Читать дальше...
د یورو وېژن د سندرو له مسابقو بلاروس حذف شو. د بلاروس له لوري د دې میاشتې په پیل کې دې سیالیو ته د ګلاسي زمیتا ډلې وړاندې شوې سندره رد شوه، د دې سندرې نوم و 'زه به یې در زده کړم' او په شعر کې یې راغلي و چې 'زه به دا در وښیم چې څرنګه نغمې ته وناڅې" پر دې شعر اعتراض وشو چې دا د بلاروس د مستبد مشر الکساندر لوکاشېنکا پر ضد پر مظاهرو د ملنډو لپاره ویل شوی دی. د اروپایي خپرونو ټولنې بلاروس ته بل چانس ورکړ چې خپله سندره د مارچ تر ۲۶مې ور ولېږي، خو دا نېټه تېره شوه او اوس دا ټولنه وایي چې بلاروس به... Читать дальше...
