د کندهار په ګډون د افغانستان په ګرمسیرو ولایتونو کې نن چهارشنبه نوی ښوونیز کال د زنګ په وهلو سره په داسې حال کې پیل شو چې لا هم له شپږم ټولګي پورته د نجونو پر مخ ښوونځي او د پوهنتون دروازې تړلي دي. یو شمېر ښځینه زده کوونکو ازادي رادیو ته وویل، له شپږم ټولګي پورته پر زده کړو د طالبانو د حکومت د بندیز دوام یو ځل بیا ناهیلي کړې. نور تفصیل د لاندې لېنک په کېکاږلو سره اورېدلی شئ:
د امریکا لومړی سوداګریز پلاوی چې د امریکا د بهرنیو چارو وزارت یې ملاتړ کوي په کابل کې د طالبانو له چارواکو او خصوصي سکتور له پانګهوالو سره وکتل. د طالبانو حکومت ویلي چې د افغانستان او د امریکا د سوداګرۍ د ګډو خونو په هڅو د امریکا سوداګریز پلاوی افغانستان ته ورغلی دی. د دې پلاوي مشري د امریکا او افغانستان د سوداګرۍ د ګډې خونې رییس جفري ګریګو کوي. وروسته تر دې چې طالبانو د ۲۰۲۱م کال د اګست په پنځلسمه کابل ونیوه، دا لومړی ځل دی چې یو امریکایي پلاوی افغانستان ته ځي.
د اوکراین د پارلمان غړیو رستم عمروف د دې هېواد د نوي دفاع وزیر په توګه تایید کړ. د اوکراین د پارلمان درې سوه اته دېرشو غړیو نن د دولتي املاکو د صندوق د پخواني مشر عمروف په پلوي رایه ورکړه. عمروف د اولیکسي رزنیکوف پر ځای د اوکراین دفاع وزیر شو. رزنیکوف د ۲۰۲۲م کال د فبروري له میاشتې راهیسې د اوکراین دفاع وزیر و.
د افغانستان د موسیقۍ د ملي انسټېټیوټ د ځوانانو ارکسټر په افغانستان کې د موسیقۍ له حقونو څخه د سرغړونې او د ښځو د حقونو د عدالت غوښتنې په اړه د نړیوالې ټولنې د پام اړولو په هدف د سویس په جنیوا ښار کې کنسرت جوړ کړی دی. 'د خاموشې ځمکې موسيقي' د افغانستان د موسیقۍ د ځوانانو د ارکسټر ملي انسټېټیوټ د کنسرتونو د دوهم پړاو نوم دی چې پرتګال ته د غړو له تګ وروسته ترسره کېږي. د دوی یو کنسرت د چهارشنبې په ورځ د سپټمبر په شپږمه د سویس په مشهور او تاریخي ویکتوریا په تالار کې جوړېږي. د دې ارکسټر د کنسرتونو لومړی پړاو په ۲۰۲۲ کې په پرتګال کې ترسره شو. Читать дальше...
د لوږې په وړاندې د مبارزې سازمان د افغانانو په ځانګړې توګه د ښځو په منځ کې د رواني ناروغیو د زیاتوالي او د افغانانو د رواني روغتیا کړکېچ له پامه غورځولو په اړه اندېښنه لري. د لوږې پر ضد نړيوال سازمان په یوه راپور کې په افغانستان کې د رواني روغتیا بحران ته اشاره کړې ده. په دغه راپور کې، چې د سهشنبې په ورځ خپور شو، ویل شوي چې د افغانانو رواني روغتیا له پامه غورځول شوې ده. که څه هم دې سازمان نوې شمېرې نهدي وړاندې کړي، خو ویلي یې دي چې د لسیزو جګړو، بېوزلۍ او بېکارۍ په ګډون د وروستیو ستونزو... Читать дальше...
نن د افغانستان په تودو سیمو او ولایتونو کې د نوي ښوونیز کال لومړۍ ورځ ده. هلمند، کندهار، پکتیا، پکتیکا، خوست، ننګرهار، لغمان، نیمروز او فراه هغه تودې سیمې او ولایتونه دي چې د طالبانو حکومت د پوهنې وزارت په خبره، نوی ښوونيز کال په کې پیل شوی، خو دغه وزارت په دې اړه په خپله خبرپاڼه کې چې په خپله ایکس شبکه کې یې خپره کړې، له شپږم ټولګي پورته د نجونو زده کوونکو د ښوونځیو د پرانیستلو لپاره څه نه دي ویلي. ۷۱۷ ورځو وشوې چې له شپږم ټولګي پورته نجونې زده کوونکې په کورونه کېنول شوي. یو شمېر دوی ازادي... Читать дальше...
د ۲۰۲۳ کال په لومړیو شپږو میاشتو کې اروپایي هېوادونو ته د پناه غوښتنې تر ټولو زیات غوښتنلیکونه سوریایانو او افغانانو ورکړي دي. د اروپايي ټولنې د پناه غوښتنې آژانس د سه شنبې په ورځ په یو راپور کې د ۲۰۲۳ کال په لومړیو شپږو میاشتو کې د تېر کال د همدې مودې په پرتله د ټولنې غړو هېوادونو ته د پناه غوښتنې په غوښتنلیکونو کې د ۲۸ سلنه زیاتوالي خبر ورکړ. دغه آژانس لیکلي چې د روان کال په لومړیو شپږو میاشتو کې ۵۱۹ زره کسانو په اروپايي هېوادونو کې د پناه غوښتنه کړې چې احتمال شته د کال تر پایه دغه شمېر یو میلیون ته ورسېږي. Читать дальше...
د تورخم په جګړه کې څلور طالبان وژل شوي دي. په دغه سیمه کې یوې سرچینې د نوم نه ښودلو په شرط ازادي راډیو ته وویل، یاده نښته چې پاکستاني عسکرو پیل کړې وه، دوه ساعت یې دوام وکړ او څلور طالبان په کې ووژل شول. سرچینه وايي، په دې نښته کې پاکستاني لوري ته هم تلفات اوښتي، خو دقیق شمېر یې وړاندې نه کړ. د سرچینې په خبره، جګړه هغه مهال رامنځته شوه چې طالبانو د کرښې په صفري نقطه 'ځنګل' سیمه کې یو پوسته جوړوله چې پاکستاني عسکرو پرې ډزې کړي دي. له بلېخوا بیا د سیمې نه د دې پېښې عیني شاهدانو ازادي راډیو... Читать дальше...
د ملګرو ملتونو د بشري مرستو د همغږۍ ادارې د ۱۴ فقر ځپلو هېوادونو لپاره ۱۲۵ میلیونه ډالر بېړنۍ مرسته اعلان کړې چې په دې کې ۲۰ میلیونه ډالر د افغانستان لپاره دي. د ملګرو ملتونو د بشري مرستو د همغږۍ ادارې یا اوچا د افغانستان په ګډون ۱۴ فقر ځپلو هېوادونو کې د بشري مرستو رسولو لپاره له خپلې بېړنۍ بودیجې ۱۲۵ میلیون ډالره مرسته اعلان کړه. اوچا په خپله ویبپاڼه پرون ناوخته یوه خبرپاڼه کې لیکلي، په دې مرستو کې تر ټولو ډېرې پیسې یعنې شل شل میلیونه ډالر افغانستان او یمن ته ځانګړي شوي دي. په اعلامیه کې... Читать дальше...
د امریکا د بهرنیو چارو وزیر انټوني بلېنکن نن د اوکراین پلازمېنې کییف ته ورسېد. د نوموړي دغه سفر له مخکې نه وو اعلان شوی. د امریکا د بهرنیو چا وزارت کییف ته د بلېنکن سفر، چې لومړی ځل یې اوکرایني رسنیو خبر ورکړ، نه و اعلان کړی. یو شمېر امریکایي چارواکو چې نومونه یې نه دي په ډاګه شوي، اسوشېټېډپرېس آژانس او 'سي این این' ته ویلي چې له کییف څخه د بلېنکن د کتنې هدف دا دی چې د اوکراین د وروستیو درېیو میاشتو تهاجمي عملیاتو ارزونه وکړي او هم له کییف څخه د متحدو ایالتونو د ملاتړ دوام څرګند کړي. دغه... Читать дальше...
د هوا پېژندنې نړیوال سازمان وایي، ځمکې د خپلې شمالي نیمې کرې تر ټولو ګرم اوړی چې په اګست میاشت کې یې تودوخه د ریکارډ تر کچې رسېدلې او ورسره مرګ ژوبله هم مله وه، تر شا پریښې. د ملګرو ملتونو دغې ادارې او د اروپایي ټولنې د اقلیم ادارې، کوپرنیکس نن چهارشنبې وویل چې اګست میاشت د سږني کال د جولای له میاشتې وروسته چې تر ټوله ګرمه میاشت ثبت شوې، دوهمه ګرمه میاشت وه. ساینسپوهان د تودوخې د زیاتوالي د دغې ګرمې څپې عوامل د اقلیم په بدلون کې د انسانانو رول، د ډبرو سکرو او طبعي ګازو سوځول اوهم په آرام سمندر... Читать дальше...
تاجکستان وایي، د یوې ترهګرې ډلې درې غړي یې وژلي چې د افغانستان له خاورې دې هېواد ته داخل شوي وو. د تاجکستان د امنیتي خدمتونو ادارې، نن چهارشنبې وویل چې دا په روان کال کې دوهمه پېښه ده. دې ادارې ویلي چې دغه درې تنه د اګست په دیرشمه د شپې له خوا پر پوله اوښتي او غوښتل یې چې د سپټمبر له نهمې، د تاجکستان د ملي ورځې د رخصتۍ له نمانځلو د مخه یو تروریستي عمل ترسره کړي. وژل شوي درې واړه ترهګر د تاجکستان وګړي ښودل شوي او ویل شوي چې دوی پرون سې شنبې د ورځې په لومړیو کې ووژل شول. د وژل کېدو په اړه یې... Читать дальше...
د طالبانو تر کنټرول لاندې د المپیک ملي کمېټې اسیایي لوبو ته د ۱۷ تنه افغان ښځينه ورزشکارانو د استولو په اړه د رویټرز راپور رد کړ. د المپیک ملي کمېټې لپاره د طالبانو ټاکل شوی مشر احمدالله وثیق د چهارشنبې په ورځ ازادي راډیو ته په یوه لیکلي پيغام کې وویل چې په دغو لوبو کې له افغانستانه ۱۳۳ ورزشکاران ګډون کوونکي، خو پهکې نجونې نهشته او په دې اړه دوی کوم بیان نهدی خپور کړی. رویټرز خبري اژانس د چهارشنبې په ورځ سهار مهال د المپیک ملي کمېټې د یوه بیان له مخې راپور ورکړی و چې افغانستان اسیایي لوبو ته ۱۷ تنه ښځينه ورزشکارانې استوي. Читать дальше...
ټاکل شوې چې د امریکا د بهرنیو چارو وزیر انټوني بلېنکن نن د اوکراین پلازمېنې کییف ته ورسېږي. د نوموړي دغه سفر له مخکې نه و اعلان شوی او د لومړي ځل لپاره د اوکراین رسنیو یې خبر ورکړ. د امریکا د بهرنیو چا وزارت یوه ویاند په دې اړه له خبرو کولو ډډه وکړه. له کییف څخه د بلېنکن دغه کتنه چې تمه یې کېږي، څو ورځې وروسته له هغې ترسره کېږي چې د اوکراین ولسمشر په پوځي قراردادونو کې د فساد په اړه د راپورته شویو اندېښنو ته په پام خپل دفاع وزیر او یو شمېر نور چارواکي له دندو لیرې کړل. د سپینې ماڼۍ د ملي... Читать дальше...
بریتانیا نن اعلان وکړ چې د واګنرپه نوم د روسیې د اجیرو وسلهوالو ډله به یوه تروریستي ډله اعلان کړي. د بریتانیا حکومت ویلي سره له دې چې د واګنر د ډلې مشر یوګیني پریګوژین وژل شوی، خو دا ډله بیا هم نړیوال امنیت ته یو ګواښ ده. حکومت ویلي، پارلمان ته به یوه مسوده وړاندې کړي چې دا ډله د تروریزم د قانون په چوکاټ کې په دې دې نوم ونوموي. د یوې تروریستي ډلې په توګه د واګنرپه پېژندلو سره به په دې ډله کې چې پر اوکراین د روسیې د یرغل په ترڅ کې یې په جګړه کې مهم رول لوبولی او هم یې په سوریه او یو شمېر افریقایي... Читать дальше...
د طالبانو تر کنټرول لاندې د المپیک ملي کمېټې اسیایي لوبو ته د ۱۷ تنه افغان ښځينه ورزشکارانو د استولو په اړه د روېټرز راپور رد کړ. د المپیک ملي کمېټې لپاره د طالبانو ټاکل شوی مشر احمدالله وثیق د چهارشنبې په ورځ ازادي راډیو ته په یوه لیکلي پيغام کې وویل چې په دغو لوبو کې له افغانستانه ۱۳۳ ورزشکاران ګډون کوونکي، خو پهکې نجونې نهشته او په دې اړه دوی کوم بیان نهدی خپور کړی. روېټرز خبري اژانس د چهارشنبې په ورځ سهار مهال د المپیک ملي کمېټې د یوه بیان له مخې راپور ورکړی و چې افغانستان اسیایي لوبو ته ۱۷ تنه ښځينه ورزشکارانې استوي. Читать дальше...
په بوسنیا هرزګووینا کې په جنګي جرمونو د درېیو تورنو کسانو محاکمه پرون پیل شوه. سلاوکو پوهالیچ، دراګان سکربیچ او راتکو دامیانوویچ پر لسو ښځو او نجونو د جنسي تېري په ګډون په جنګي جرمونو تورن دي. د دې جنایت په قربانیانو کې یوه ښځه مړه شوې او دوو نورو چې حمل یې اخیستی و، ماشومان زېږولي دي. د بوسنیا هرزګوینا د لویې څارنوالۍ دفتر ویلي چې په دې قضیه کې یې د درېیو متخصصانو په ګډون د ۱۸۰ عیني شاهدانو، اظهارات ترلاسه کړي او د شواهدو له څه باندې۹۰۰ نورو مواردو سره یې محکمې ته سپارلي دي. په پخوانۍ یوګوسلاویا... Читать дальше...
د امریکا د ملي امنیت سلاکار جک سولیوان پرون وویل چې د روسیې او شمالي کوریا ترمنځ د وسلو اړوند خبرې عملاً د پرمختګ په حال کې دي. هغه د شمالي کوریا مشر کیم جونګ اون ته خبرداری ورکړ چې که د اوکراین د جګړې لپاره روسیې ته وسلې ورکړي نو هېواد به یې د دې کار بیه پرې کړي. سولیوان وویل، روسیې ته د وسلو برابرول به د شمالي کوریا لپاره ښه نه وي او که دا کار وکړي نو بیه به یې نړیوالې ټولنې ته پرې کړي. کریملین پرون وویل، له ولسمشر ولادیمیر پوتین سره د کتنې لپاره روسیې ته د کیم جونګ اون د سفر د راپورونو په اړه د ویلو لپاره هېڅ هم نه لري.
ولسمشر ولودیمیر زیلینسکي د اوکراین په ختیځ او جنوب کې له قوماندانانو او سرتېرو سره د کتنې لپاره د دوو ورځو تر تېرولو وروسته بېګا پلازمېنې کییف ته راستون شو. زیلینسکي وايي، د دې سفر هدف دا و، چې د سرتېرو غوښتنې واوري او د حل لپاره یې جنرالانو او چارواکو ته ورسوي. زیلینسکي بېګا پر خپله ایکس پاڼه په یوه ویډیويي پیغام کې وویل، په دې ترڅ کې یې له دیارلسو محاربوي قطعو څخه لیدنه وکړه. هغه زیاته کړه چې پوځیانو ته به نوي وسایل او وسلې واستول شي. له بلې خوا د اوکراین د وسله والو ځواکونو ستر درستیز... Читать дальше...
ملګرو ملتونو د افغانستان په ګډون په ۱۴ بېوزلو هېوادونو کې د بشري مرستو د رسولو عملیاتو ته له خپلې بېړنۍ بودیجې څخه ۱۲۵ میلیون ډالر ځانګړي کړي دي. د ملګرو ملتونو د بشري مرستو د برخې مشر مارټین ګریفیتس پرون وویل، په داسې حال کې چې د دې سازمان ډېری بشري عملیاتو او مرستندویو ادارو ډېره لږه بودیجه لرله، د خلکو د اړتیاوو د پوره کولو لپاره دې کار ته اړتیا لیدل کېده. ملګرو ملتونو په دې لړ کې د افغانستان او یمن لپاره شل شل میلیون ډالر او د فلسطیني قلمرو او ملاوي په څېر د نور هېوادونو لپاره د نهو او څلور... Читать дальше...
د کډوالۍ نړیوال سازمان یا 'آی او ایم' وايي، په افغانستان کې ګڼ کسان د معیاري روغتیايي خدماتو ترلاسه کولو هڅه کوي. د دې ادارې د افغانستان څانګې پرون سې شنبه په خپل اکس شبکه کې لیکلي چې د دوی ټیمونو د روان ۲۰۲۳م کال له جنورۍ تر جولای میاشتې پورې له څه باندې درې لکه او ۲۵زره کسانو سره ابتداييه روغتیايي مرستې کړې دي. د دې ادارې په وینا، دغه ټیمونه توانېدلي د افغانستان سرحدي سیمو ته هم ځانونه ورسوي، چې هلته ورتګ خورا ګران کار وي. د افغانستان په لیرې پرتو سیمو کې خلک له کلونو راهیسې شکایت کوي چې... Читать дальше...
د طالبانو د کډوالو او راستنېدونکو چارو وزارت له ایران او پاکستانه د څه باندې ۲۰۰۰ افغانانو د ستنېدو خبر ورکړ. دغه وزارت پرون سې شنبه په خپل اکس شبکه کې خبر ورکړی چې د دوشنبې په ورځ ۲زره ۲۸۹ افغانان له ایرانه او ۲۳ افغانان چې په پاکستان کې بندیان وو، تر خوشې کېدو وروسته د تورخم له لارې افغانستان ته ستانه شول. دغه وزارت نه دي ویلي، چې له ایرانه دغه ډېر شمېر افغانان په خپله خوښه راستانه شوي، که په زوره اخراج کړای شوي دي. زیات افغانان د بېوزلۍ او په بهر کې د کار روزګار په نیت له افغانستانه وځي.
سعودي عربستان پرون سې شنبه اعلان وکړ چې په داوطلبانه ډول به په ورځ کې د یو میلیون بېرله تېلو کمولو لړۍ ته تر ډسمبر میاشتې پورې دوام ورکړي. سعودي عربستان دغه کار په مارکېټونو کې د عرضې د کمېدو او د تېلو د بیو لوړېدو لپاره کوي. د دغه هېواد د انرژۍ وزارت په یوه اعلامیه کې ویلي، د تېلو د تولید کمېدل به چې په جولای میاشت کې پیل پیل شوي، د روان ۲۰۲۳م کال د ډسمبر میاشتې تر پایه دوام وکړي. ریاض د تېلو د تولید کمولو دغه ډول اعلان د لومړي ځل لپاره په جون میاشت کې د اوپیک سازمان تر یوې غونډې وروسته کړی و. Читать дальше...
د جرمني د کورنیو استخباراتو اداره وايي روسیې، په جرمني کې د ناسمو اطلاعاتو خپرول زیات کړي دي. د دې ادارې د جاسوسۍ چارو متخصص بودو بکر پرون سې شنبه وویل چې په اطلاعاتي برخه کې د مسکو فعالیتونه د تېر کال له فبروري راهیسې ډېر بدل شوي او په ښکاره تهاجمي شوي دي. بودو بکر په هغه کنفرانس کې چې په برلین کې د جرمني د کورنیو استخباراتو له خوا جوړ شوی و، دغه راز زیاته کړه، د مسکو ناسمه محتوا او د اطلاعاتو لحن د روسیې له پوځي کمپاین سره همغږي شوي دي. روسیې د ۲۰۲۱م کال د فبروري میاشتې پر ۲۴مه پر اوکراین غیرموجه یرغل پیل کړ، چې لا هم دوام لري.
مصر پرون سې شنبه په تېرو پنځو میاشتو کې د لومړي ځل لپاره سوډان ته خپلې تجارتي الوتنې بیا پیل کړې. پنځه میاشتې مخکې دغه الوتنې په جګړه ځپلي سوډان کې د جګړې د پیل له کبله ځنډول شوې وې. د مصر هوايي شرکت ایجپټ اییر دغه الوتکه پرون سې شنبه له پلازمېنې قاهرې والوته او د سوډان ختیځ ښار پورت سوډان ته ورسېده. په دې الوتکه کې ۱۲۰ تنه کسان سپاره وو. له هغې خوا په الوتکه کې ۱۱۵ کسان د مصر پلازمېنې قاهرې ته روان شول چې ماسپښین مهال ورسېدل.
