Новости за 28.09.2023

د ازبکستان د پلازمېنې تاشکند مرکزي هوايي ډګر ته څېرمه نن سهار په یوه ګدام کې یوه زوروره چاودنه شوې او په پایله کې یې لږ تر لږه یو ۱۶ کلن ځوان وژل شوی او ۱۶۰ نور ټپیان شوي دي. دې چاودنې او ورپسې اور لګېدنې ستر مالي زیانونه هم اړولي دي. د راپورونو له مخې، لږ تر لږه ۲۴ کسان په سیمه ییزو روغتونونو کې تر درملنې لاندې دي، چې روغتیايي وضعیت یې د اندېښنې وړ دی. د ازبکستان د بېړنیو حالاتو وزارت اعلان کړی، چې د نن سهار درې بجو شاوخوا کې د پلازمینې په "سرګلي" سیمه کې یوه زوروره چاودنه وشوه، چې د تاشکند ښار یې ولړزاوه او ورپسې سخته اور ولګېد. Читать дальше...

د طالبانو د حکومت د اطلاعاتو او فرهنګ وزارت د چهارشنبې په ورځ اعلان وکړ، چې له دې وروسته به باید یوټیوب چلوونکي او يوټيوب چینلونه د دغه وزارت د نوې کړنلارې له مخې فعالیت وکړي. د طالبانو د حکومت د اطلاعاتو او فرهنګ وزارت نشراتي مرستیال مهاجر فراهي په یوه ویډیویي پیغام کې چې د دغه وزارت پر یوټیوب چینل خپره شوې، ویلي چې دوی د یوټیوب او رسنیو فعالیتونه څاري او له دې وروسته به هغو کسانو ته چې د خبریالۍ په برخه کې تحصيلي اسناد او تجربې و لري د یوټیوب د فعالیت جواز ورکړل شي.  د فراهي په خبره، چې یوټیوب... Читать дальше...

نن د سپټمبر ۲۸مه نېټه اطلاعاتو ته د لاسرسي نړیواله ورځ ده. دا ورځ، په داسې حال کې نمانځل کېږي چې یو شمېر خبریالان او د افغان رسنیو ملاتړي بنسټونه، اطلاعاتو ته د بشپړ او سم لاسرسي له نشتوالي شکایت کوي. د دوی یو شمېر کسان وايي، پر افغانستان حاکمو شرایطو اړ کړي، چې باید خپل راپورونه سانسور کړي. هغه څه چې د طالبانو حکومت تل رد کړي او ټینګار کوي، چې دوی هڅه کوي خلک او رسنۍ اطلاعاتو ته لاسرسی ولري. یوه افغان خبریال چې نه یې غوښتل د امنیتي ستونزو له امله یې نوم په راپور کې واخیستل شي، ازادي راډيو ته یې وویل... Читать дальше...

د ملګرو ملتونو سازمان د ماشومانو د ملاتړ وجهي صندوق یا یونېسف وايي، په افغانستان کې شاوخوا ۱۶ میلیونه ماشومان بشري مرستو ته اړتیا لري. په افغانستان کې د ماشومانو د وضعیت او روغتیايي ستونزو په اړه د ملګرو ملتونو سازمان د ماشومانو د ملاتړ وجهي صندوق اندېښنه وښوده. یونېسف وايي، په افغانستان کې له ۲۹،۲ میلیونه اړو کسانو څخه ۱۵،۸ میلیونه ماشومان بشري مرستو ته اړتیا لري. دغه سازمان د چهارشنبې په ورځ په یوه نوي راپور کې ویلي چې ۸۷۵۰۰۰ ماشومان چې عمرونه یې تر پنځو کلونو کم دي د شدیدې خوارځواکۍ له امله درملنې ته اړتیا لري. Читать дальше...

د ایران حکومت د یوې نوې کړنلارې په پلي کولو سره غواړي له خپلې خاورې نږدې ۵ میلیونه افغان کډوال وباسي. د ایران حکومت له خپلې خاورې د میلیونونو افغانانو د ایستلو لړۍ پیلوي. د دغه حکومت د کورنیو چارو وزیر احمد وحیدي د چهار شنبې په ورځ په تهران کې خبریالانو ته وویل چې د دوی له‌خوا د یوې جوړې شوې کړنلارې له مخې له ایرانه هغه افغان کډوال وباسل شي چې قانوني اسناد نه لري. وحیدي ويلي، دغه کړنلاره جوړه شوې او ژر به د پلي کېدو وړ وګرځي. نوموړي زیاته کړه: "دا یوه ښکاره خبره ده چې موږ د یوې سازمان شوې... Читать дальше...

د بشري حقونو سازمان یا 'فریډم نو' د طالبانو لخوا د مدني فعالې ژولیا پارسي د احتمالي نیولو په اړه خپله اندېښنه څرګنده کړې ده. 'فریډم نو' د چهارشنبې په ورځ ناوخته په خپله ایکسپاڼه لیکلي چې د طالبانو لخوا د مدني فعالې ژولیا پارسي د احتمالي نیولو خبر د ژورې اندېښنې وړ دی. یاد سازمان زیاته کړې چې تېره اوونۍ طالبانو یوه معترضه ښځه، ندا پرواني هم نیولې وه چې تر اوسه یې په اړه کوم معلومات نه شته. 'فریډم نو' سازمان په افغانستان کې د طالبانو لخوا د مدني فعالانو پر وړاندې د مخ په زیاتېدونکو بریدونو د درولو غوښتنه کړې. Читать дальше...

د ملګرو ملتونو د ماشومانو د ملاتړ وجهي صندوق یا یونېسف وايي، په تېره اګست میاشت کې د افغانستان له پنځلسو ولایتونو نه په شپږو کې د نجونو پر وړاندې د ښوونکو د روزنې مرکزونه تړل شوي دي. یونېسف د افغانستان په پنځلسو ولایتونو کې د نجونو لپاره د ښوونکو د روزنې مرکزونه درلودل چې د دغه ادارې د اعلامیې پر بنسټ له ډلې یې په شپږو کې د سیمه‌ییزو مسوولانو په امر تړل شوي دي. په اعلامیه کې چې تېره ورځ ناوخته خپره شوې راغلي چې د دغې پرېکړې له امله ۶۷۰ ښځینه زده‌کوونکې له زده کړو بې برخې شوي دي. د یونېسف... Читать дальше...

د ازبکستان په پلازمېنې تاشکند کې له یوې درنې چاودنې وروسته اور لګېدلی، چې له امله یې ډېر مالي او ځاني زیانونه اوښتي دي. د لومړنیو راپورونو په اساس لږ تر لږ یو کس وژل شوی او ۱۶۰ نور ټپیان دي. چاودنه نن سهار د سپټمبر ۲۸مه په یوه زېرمتون یا ګدام کې شوې او په ټول تاشکند یې لړزې حس شوي. په ټولیزه توګه د اور وژنې ۱۶ واحدونه د اور سره د مقابلې او بېړنیو حالاتو ته د ځواب ویلو لپاره توظیف شوي. د دغې پېښې ۲۴ تنه قربانیان په سیمه‌ییزو روغتونونو کې تر ځانګړې او جدي پاملرنې لاندې دي. چارواکي د پېښې... Читать дальше...

د افغانستان د خبریالانو مرکز ویلي چې د طالبانو استخباراتو په دایکندي کې د نسیم راډیو تړلې او خبریالان یې هم د لنډ وخت لپاره بندیان کړي وو. دغه مرکز نن په یوه بیان کې ویلي چې طالبانو که څه هم د نسیم راډیو مدیر سلطان علي جوادي او خبریالان سیف الله رضايي او مجتبی قاسمي تر پنځو ساعتونو وروسته خوشې کړل، خو راډیو لا هم تړلې پاتې ده. د راپورونو له مخې طالبانو د دې راډیو مسوولانو ته ویلي چې تر بل امر پورې راډيو نه شي پرانیستلی. د افغانستان د خبریالانو مرکز په دایکندي کې ددې سیمه‌ییزې راډیو تړل د رسنیو... Читать дальше...

تر نن سهار د ناګورنو قره‌باغ له سیمې څه باندې ۶۵زره کسانو کډه کړې او ارمنستان ته تللي دي. دا خبره د ارمنستان د صدراعظم نیکول پاشینیان ویاندې نازیلي باغداسریان نن کړې ده. له سیمې نه د خلکو د جبري کډې لامل د اذربایجاني ځواکونو د بریدونو دوام دی. له ناګورنو قره‌باغ څخه چې اکثریت اوسېدونکي یې ارمن ټبره دي، د کډوال شویو کسانو دغه نوې شمېرې دا څرګندوي چې د دې لانجمنې سیمې نیمایي نفوس بې‌ځایه شوی دی. ایریوان له ملګرو ملتونو غوښتي چې سیمي ته یوڅارونکی ماموریت واستوي ترڅو د بشري حقونو او امنیتي وضعیت له نژدې وڅېړي.

د بریتانیا حکومت له افغانستان، اوکراین او هانګ کانګ څخه دې هېواد ته له کډه شویو تر ۲۱ کالو کم عمره زیانګالو ځوانانو او ماشومانو سره د رواني روغتیا په برخه کې د دوه‌ نیم میلیون پونډو مرسته اعلان کړې ده. د بریتانیا حکومت په خپله ویبپاڼه کې په یوه اعلامیه کې ویلي چې مشورتي ادارې او رضاکاره سازمانونه کولای شي د دغو مرستو د یوې برخې د ترلاسه کولو لپاره په دواطلبۍ کې ګډون وکړي. د اعلامیې له مخې دغه بنسټونه کولای شي له په زرګونو ماشومانو او ځوانانو سره مرسته وکړي چې دوی د رواني روغتیا خدمتونو، مشورې او درملنې ته لاسرسی ولري. Читать дальше...

د سور صلیب نړیواله کمېټه وايي، په افغانستان کې پاکو اوبو ته د نه لاسرسي ستونزې په اړه یې خپله اندېښنه په ډاګه کړې ده. د سور صلیب د افغانستان برخې په خپله ایکسپاڼه د سې شنبې په ورځ ویلي، پاکو اوبو ته د نه لاسرسي د ستونزې له کبله د میلیونونو افغانانو ژوند په خطر کې دی. نور په راپور کې:

د افغانستان د کرکټ ملي لوبډلې چټک توپ اچونکي نوین‌الحق په خپلو ټولنیزو پاڼو لیکلي چې تر راتلونکي نړیوال جام وروسته به له پنځوس اوریزو سیالیو لاس په سر شي. نوین زیاته کړې، په شل اوریزو سیالیو کې به افغانستان استازولۍ ته دوام ورکوي. نوموړي ویلي: "د ویاړ ځای دی چې د افغانستان استازولي مې کړې ده. تر دې نړیوال جام وروسته به له یو ورځنیو سیالیو تقاعد اخلم، خو په شل اوریزو سیالیو کې لوبېږم. دا زما لپاره اسانه پرېکړه نه وه، خو غواړم د اوږدې مودې لپاره کرکټ وکړم." ۲۴کلن نوین الحق تر دې دمه په ۷ نړیوالو... Читать дальше...

د کاناډا حکومت په پاکستان کې له هغو افغان کډوالو سره د مرستو خبر ورکوي چې د تېر کال سېلابونو زیانمن کړي دي. د کاناډا د حکومت په اعلامیه کې چې پرون خپره شوې د دغه هېواد د نړیوالې پراختیا د وزیر احمد حسین په حواله راغلي چې دوی پاکستان کې له افغان کډوالو سره د دوو پروژو په چوکاټ کې ۱۴ میلیونه ډالره مرسته کوي. وړاندې راغلي چې لس میلیونه ډالره د ملګرو ملتونو د کډوالو عالي کمېشنرۍ او څلور میلیونه نور د روغتیا نړیوال سازمان له خوا د افغان کډوالو پر اړتیاو لګول کېږي. د ملګرو ملتونو د کډوالو عالي کمېشنري... Читать дальше...

په چین کې د اسیایي لوبو په دوام د افغانستان د ووشو دوو لوبغاړو له چینایي او ایراني سیالانو څخه تر ماتې خوړلو وروسته د برنزو مډالونه ترلاسه کړل. محمد خالد هوتک په ۷۰ کیلو ګرامه وزن کې پرون چهارشنبه له چینایي سیال سره میدان ته ښکته شو چې دواړو رونډونو کې مات شو. هوتک تر دې وړاندې هندي او قزاقستاني سیالان مات کړي وو. تر هوتک وروسته پرون نصرت الله حبیبي چې د افغانستان د ووشو د ملي لوبډلې غړی دی له ایراني سیال سره ډګر ته ښکته شو، خو بریالی نه شو. حبیبي تر دې وړاندې خپل تایلنډي سیال ته ماتې ورکړې وه. Читать дальше...

د امریکا د بهرنیو چارو وزارت وایي، له خپلو متحدینو او شریکانو سره به کار وکړي چې د ناګورنو قره باغ د سیمې د وضعیت په اړه د څارنې یو نړیوال ماموریت رامنځته شي. د اذربایجان له خوا د چټکو پوځي عملیاتو په نتیجه چې باکو پر دې جلاغوښتونکې سیمې بشپړه ولکه ټینګه کړې، نژدې نیمایي اوسېدونکي یې خپلو کورونو پرېښودو ته مجبوره شوي دي. د امریکا بهرنیو چارو وزارت ویاند متیو میلر پرون چهارشنبې په واشنګټن کې خبریالانو ته وویل، په داسې حال کې چې د ارمنستان حکومت د سپټمبر له ۲۴ راهیسې له سیمې د له ۵۳ زرو څخه د... Читать дальше...

د افغانستان لپاره د امریکا ځانګړي استازي ټام وېسټ د افغانستان په مسئله کې د ملګرو ملتونو او د قطر د رول ستاینه وکړه. ټام وېسټ بېګا ناوخته په خپله ایکسپاڼه کې کښلي چې د افغانستان لپاره د ملګرو ملتونو د سرمنشي له ځانګړې استازې روزا اوتونبایووا او د قطر له صدراعظم او د بهرنیو چارو له وزیر محمد بن عبدالرحمن الثاني سره یې په جلا کتنو کې د افغانستان د روان وضعیت په اړه خبرې کړي دي. هغه ویلي چې له اوتونبایووا سره یې له افغانانو سره د تعامل په اړه خبرې وکړې او زیاتوي چې نوموړې او همکاران یې په نړۍ کې یوه تر ټولو سخته دنده پرمخ وړي. Читать дальше...

د طالبانو د حکومت د کانونو او پټرولیم وزارت وایي، لس تنه علما او متدین حافظان د کانونو د څارونکو په توګه ګماري. د طالبانو حکومت دغه ګام داسې مهال اخلي چې تر دې وړاندې پر دوی له دې کبله زیاتې نیوکې شوي چې اکثره چارې دیني علماو او ملایانو ته سپاري. دغه وزارت پرون چهارشنبه پر خپله ایکسپاڼه کې د دغو څارونکو لپاره د ځینو امتیازاتو او هم یې د ګومارنو لپاره د ځینو شرایطو یادونه کړې، خو دا یې ندي ویلي چې ولې دغې مهمې مسلکې دندې ته دیني عالمان او حافظان ګوماري. دغه وزارت دغه اقدام داسې مهال کوي چې څلور... Читать дальше...

د امریکا متحده ایالتونو د ایران، هانګ کانګ، ترکیې او متحده عربي امارتو پر پنځو کمپنیو بندیزونه ولګول. د ازادي راډیو د خبر مرکزي څانګې د امریکا د خزانې وزارت په حواله ویلي چې دغو کمپنیو د ایران د بې پیلوټه الوتکو له صنعت سره مرسته کوله. د امریکا د خزانې وزارت پرون چهارشنبه ویلي چې دغو کمپنیو چې ایران او متحده عربي اماراتو کې فعالیت لري، د شاهد په نوم د ایران د بې پيلوټه الوتکو د یوې مهمې برخې جوړلو ته وسایل او مالي امکانات برابرول. دا هغه الوتکې دي چې د امریکا په باور ایران یې د اوکراین د جګړې لپاره روسیې ته ورکوي.

فرانک روبیو لومړنی امریکایي ستورمزلی شو چې فضا یې کې یې تر نورو امریکایانو اوږدمهاله ماموریت ترسره کړ. د رویټرز خبري اژانس د راپور له مخې د روبیو او دوو روسي ستورمزلو فضایي بېړۍ په نړیوال فضایي سټېشن کې تر څه باندې یوه کال ماموریت وروسته پرون چهارشنبه په قزاقستان کې ځمکې ته راښکته شوه. له نړیوال فضایي سټېشن نه ځمکې ته د دغو ستورمزلو د فضایي بېړۍ سفر شاوخوا درې نیم ساعته وخت نیولی دی. ځمکې ته د دغو ستورمزلو بېرته راتګ د هغوی د فضایي بېړۍ د لیک کېدو او هغوی ته د نوې بېړۍ د استولو له کبله شپږ... Читать дальше...

د افغانستان په اړه د مسکو فارمټ غونډه سبا جمعه د تاتارستان جمهوریت په مرکز کازان ښار کې جوړېږي. ټاکل شوې د مسکو فارمټ په شپږمه غونډه کې په افغانستان کې د پراخ بنسټه حکومت په جوړولو او له ترهګرۍ او نشه‌یي موادو سره د مبارزې پر لارو چارو خبرې وشي. ټاس خبري اژانس په یوه راپور کې د افغانستان لپاره د روسیې د ځانګړي استازي ضمیر کابلوف په حواله د اجنډا دې مسئلو ته اشاره کړې ده. کابلوف ویلي چې غونډه کې به ډېر تمرکز په افغانستان کې د یوه پراخ بنسټه حکومت په جوړولو وي. د طالبانو د حکومت د بهرنیو چارو... Читать дальше...

پولیټیکو: امریکایۍ پولیټیکو رسنۍ په افغانستان کې د ښځو د رواني روغتیا ستونزو ته پام اړولی او لیکي، په داسې حال کې چې د افغانستان د ښځو رواني روغتیا مخ په خرابېدو ده، له ملګرو ملتونو غوښتل شوي چې جنسیتي توپیرپالنه یا اپارټاید اعلان کړي. د اسوشېټېډپرېس آژانس په راپور کې چې دې رسنۍ خپور کړی، ویل شوي چې د ملګرو ملتونو امنیت شورا چې تر ټولو یوه ځواکمنه اداره ده، باید د دولتونو له‌خوا د هغې پروسې ملاتړ وکړي چې غواړي په قانوني توګه پر افغانستان د واکمنو طالبانو له خوا د ښځو او نجونو مخ په زیاتېدونکې... Читать дальше...

د یوې شپې او ورځې په تېرېدو د افغانستان د معترضو مېرمنو د خوځښت لوړپوړي غړي د خپلې همکارۍ ژولیا پارسي د برخلیک په اړه بې خبره دي. د افغانستان د معترضو ښځو د خوځښت غړي د خپلې همکارې ژولیا پارسي او د هغې د زوی د برخه لیک په اړه اندېښنه لري او وایي، په اړه یې هېڅ معلومات نه لري. د بشري حقونو فعاله او د معترضو ښځو یوه غړې مریم معروف اروین وایي، د طالبانو د حکومت استخباراتو پرون چهارشنبه ژولیا پارسي ونیوله. هغې وویل: "زمونږ د معلوماتو له مخې په خواشینۍ سره چې د ښځو د حقونو یوه فعاله او د ښځو په... Читать дальше...