Новости за 01.11.2023

د کرکټ د روان پنځوس اوریز نړیوال جام په ۳۲مې سیالۍ کې سویلي افریقا د ۱۹۰ منډو په تفاوت نیوزیلینډ ته ماتې ورکړه. سویلي افریقا د توپوهنې لومړۍ پاڼۍ کړې وه او یو وار بیا یې تر درې سوو د زیاتو ۳۵۷ منډو هدف ټاکلی و. د یادې لوبډلې پیلیز توپوهونکي کوانټین ډیکاک په روانو سیالیو کې خپله څلورمه سلیزه هم ووهله، هغه نن ۱۱۴ او د لوبډلې بل ملګري رسي وانډر ډوسن ۱۳۳ منډې وکړې چې د ننۍ سیالۍ د غوره او اغېزناک لوبغاړي جایزه یې هم وګټله. د نیوزیلینډ په لوبډله کې یوازې ګلين پیليپي وتوانېد چې ۶۰ منډې وکړي او نوره... Читать дальше...

د "بې اسناده افغان" کډوالو ایستلو لپاره د پاکستان د مهلت پای ته رسېدو سره سم سلګونه کورنیو د دواړو هېوادونو تر منځ پرتو دروازو سره راټول شوي تر څو له پولې واوړي. زرګونه نور کسان په تېرو څو ورځو کې افغانستان ته ستانه شوي. له دې سره سم د بشري حقونو څار بنسټ د افغانانو ایستل " یو ناورین" بللی دی.

په بلخ کې د طالبانو د حکومت امنیه قومنداني وایي، د داعش درې وسله وال د دوی د استخباراتي ځواکونو له خوا وژل شوي دي. د امنیه قومندانۍ ویاند اصف وزیري نن پنجشنبه ازادي راډیو ته وویل چې دغه پیښه تېره شپه د بلخ ولسوالۍ په چهارسرکه سیمه کې رامنځته شوې ده. وزیري وایي، وژل شویو کې دوه بهرني اتباع دي چې یو موټر او یوه اندازه وسلې ورڅخه ترلاسه شوي دي. داعش چې د طالبانو له حکومت سره وسله وال مخالفت کوي، وخت نا وخت د طالبانو او ملکي افغانانو پر اهدافو بریدونه کوي. تېره اونۍ د کابل په لویدیځ کې پر یوه... Читать дальше...

له پاکستان څخه د افغان کډوالو په را اېستلو کې ډېری هغه افغان محصلان هم شامل دي چې د پاکستان په بېلابېلو پوهنتونو کې يې زده‌کړې کولې. افغانستان ته يو شمېر تازه راستانه شوي دا محصلان وايي، دوی د خپلو زده‌کړو په اړه له نامالوم برخليک سره مخ دي. سهېل چې په پاکستان کې د طب پوهنځي محصل و، ازادي راډيو سره يې د خپلو زده‌کړو د دوام په اړه اندېښنه داسې شريکه کړه: "ما خپله هلته د طب پوهنځي پيل کړی و، ډېر په خوارۍ او زحمت مې تر يو ځای رسولی و، بې‌وزلي هم وه، سختې، تنګې او لوږې مو پر ځان تېرې کړې. اوس چې... Читать дальше...

له غزې نه د بهرنیو اتباعو لومړنۍ ډله او یا هغه کسان چې ژور ټپي شوي دي، نن مصر ته ورسېدل. د دغو کسانو لېږد د مصر، حماس او اسراییل ترمنځ د هغې هوکړې له مخې کیږي چې د قطر په منځګړیتوب شوې ده. رویټرز خبري اژانس د مصري رسنیو او سرچینو په حواله ویلي چې دغه کسان د امبولانسونو په وسیله د رفح پر بندر مصر ته بېول شوي دي. دا کسان داسې مهال مصر ته لېږدول کیږي چې پرون سې شنبه د بې ځایه شویو فلسطینیانو پر یوه پنډغالي د اسراییل په برید کې لږ تر لږه پنځوس تنه ووژل شول. اسراییل ادعا کړې چې دغه برید کې يې... Читать дальше...

په داسې حال کې چې له پاکستانه د بې اسناده افغان کډوالو د ایستلو مهلت نن د نومبر په لومړۍ نېټه پای ته رسیږي، له پاکستانه د کډوالو د ستنولو بهیر ګړندی شوی دی. د پاکستان د کورنیو چارو وزارت په رسمي وېبپاڼه کې کډوالو ته د ورکړل شوي مهلت وروستۍ نېټه د اکتوبر ۳۱مه ښودل شوې، خو د کورنیو چارو وزیر سرفراز بوګټي د پاکستان خصوصي تلویزیون جیو ته ویلي، دا مهلت د نومبر په لومړۍ نېټه پای ته رسیږي. بوګټي ویلي، دوی به د نومبر له دویمې یا سر له سبا د بې اسناده افغان کډوالو د ستنولو بهیر په رسمي ډول پیل کړي. ... Читать дальше...

پاکستاني چارواکو په اسلام اباد کې د اکتوبر په ۳۱مه، د افغان کډوالو وتو ته د ټاکلي مهلت له پوره کیدو یوه ورځ مخکې د دوی خټین کورونه نړولي. پاکستان ۱،۷ میلیونه هغو افغان کډوالو ته چې دوی یې «ناقانونه» بولي، خپل هېواد ته د ستنیدو امر کړی.

د ملګرو ملتونو د کډوالو عالي کمېشنري (یو.ان.ایچ.سي.ار) وایي، له پاکستانه د افغان کډوالو د جبري ایستلو پر بهیر ژوره اندېښنه لري. په پاکستان کې د ملګرو ملتونو د دغې ادارې ویاند قیصر اپریدي د چهارشنبې په ورځ ازادي راډیو ته وویل، افغانستان ته په لېږل کېدونکو کډوالو کې داسې کسان هم شته چې افغانستان کې یې ژوند ته خطر دی. نوموړي زیاته کړه: " هلته په افغانستان کې خپله هم بشري ننګونې شته. د نجونو د ښونځیو مسله ده. پاکستان کې داسې پروفایل والا کسانشته چې هغوی نه شي کولای بیرته افغانستان ته ولاړ شي. ځکه... Читать дальше...

په یوه ویډیو کې چې له اسلام‌اباده یو افغان کډوال ازادي راډیو ته رالېږلې، لیدل کېږي چې پولیسو یو افغان نیولی او غواړي کمپ ته یې له انتقال وروسته، افغانستان ته ولېږي. د دې ویډیو اخیستونکي زبیرالکوزي ازادي راډیو ته وویل، نیول شوي کس پاسپورټ او ویزه هم درلوده، خو پاکستاني پولیسو بیا هم ونیوه. الکوزی زیاتوي: "سهار یې ۷ بجې او ۱۵ دقیقې د اسلام‌اباد په D-94 سیمه کې د صمیم په نوم زموږ یو دوست له ویزې او پاسپورټ سره یو ځای ونیوه. " ده دا هم وویل چې د اسلام‌اباد په F-17 سیمه کې دوه تنه نور افغان کډوال... Читать дальше...

د پاکستان موقت حکومت له‌خوا بې اسناده افغان کډوالو ته له دې هېواده د وتلو لپاره د ورکړل شوي مهلت له پای ته رسېدو سره سم، بېلابېلو نړیوالو سازمانونو او سیاستوالو د پاکستان د دغه پرېکړې په اړه غبرګونونه ښودلي دي. په داسې حال کې چې په پاکستان کې بې اسناده افغان کډوالو ته د دې هېواد له لوري د وتلو لپاره ورکړل شوی یو میاشتنی مهلت تېره ورځ پای ته ورسېده، د پلازمېنې اسلام اباد پولیسو ویلي چې د ناقانونه کډوالو د ایستلو عملي چارې پیل شوي دي. د اسلام اباد پولیسو نن په خپل ایکسپاڼه يو بیان کې ویلي چې په... Читать дальше...

پاکستان نن افغانستان ته د څه باندې ۱.۷ میلیونه افغان کډوالو د ستنولو لړۍ په رسمي ډول پيل کړه. په پېښور کې د ازادي راډیو خبریال وایي، افغان کډوال او د هغوی کډې لومړی په لنډي کوتل سیمه کې جوړ شوي مرکز ته لېږدول کېږي او هلته له بایومټریک او ثبت وروسته تورخم ته روانېږي. نن چهارشنبه شاوخوا سل کورنۍ او د هغوی کډې د لنډي کوتل د ساتنې مرکز ته رسېدلي او د ازادي راډیو د خبریال په وینا لسګونه نورې کډې دې ځای ته پر لاره دي. د کډوالو او د هغوی د کډو د ثبت ټول بهیر د لنډي کوتل په کمپ کې ترسره کېږي او بیا... Читать дальше...

له کندهاره د ۹۵ میلیونه ډالرو په ارزښت ۳۰زره ټنه وچه مېوه صادر شوې ده. د کندهار د سوداګرۍ خونې مسوولان وايي، په تېرو شپږو میاشتو کې له دغه ولایت څخه د ۹۵ میلیونه ډالره په ارزښت بهرنیو هېوادونو ته د وچې مېوې صادرات شوي چې کشمش یا ممیز، ابجوشي، بادام، انځر، شکرپاره، پسته او ځینې نور په کې شامل وو. نور حال د لاندې لېنک په کېکاږلو اورېدلی شئ:

په پاکستان کې دېره بهرنیو سفارتونو او ملګرو ملتونو پر پاکستان غږ کړی چې د افغان کډوالو د ایستلو پرمهال هغه کسان چې په افغانستان کې یې ژوند له خطر سره مخامخ کېدای شي تشخیص او خوندي کړي. په پاکستان کې د کډوالو لپاره د لویې کمېشنرۍ یا 'یو این ایچ سي آر' ویاند قیصرخان اپرېدي رویټرز خبري آژانس ته ویلي چې ملګرو ملتونو له چارواکو وغوښتل چې د یو هر اړخیز سیستم له مخې هغه کسان چې د ستنېدو په صورت کې د تعقیب او نیولو له خطر سره مخامخ کېدای شي وپېژني. د پاکستان د کورنیو او بهرنیو چارو وزارتونو تراوسه په دې اړه تبصره نه ده کړې.

ټاکل شوې چې د امریکا د بهرنیو چارو وزیر انټوني بلېنکن نن اسراییل ته ولاړ شي. د بهرنیو چارو وزارت په یوه بیان کې ویلي چې بلېنکن به د اسراییلو د کابینې له غړو سره وګوري او بیا به د سیمې نورو هېوادونو ته هم ولاړ شي. په داسې حال کې چې د اسراییل او حماس له جګړې څخه له درېیو اوونیو ډېره موده اوښتی، د فلسطینیانو روغتیايي چارواکو پرون د غزې د تړانګې په شمال کې د بېځایه شویو کډوالو پر یوه کمپ د اسراییل په بمبارۍ کې د لږترلږه ۵۰ تنه نورو فلسطینیانو د وژل کېدو خبر ورکړ. بل خوا د اسراییل ځمکنیو ځواکونو... Читать дальше...

نن د نومبر لومړۍ نېټه هغه ورځ ده چې د پاکستان حکومت د څو سوه زره افغان کډوالو د ایستلو لړۍ پیل کړې. د پاکستان حکومت د اکټوبر په ۳مه په دې هېواد کې دېره غیرقانوني کډوالو ته ۲۸ ورځ مهلت وټاکه چې له دې هېواده ووځي کنه په زور به وایستل شي. پرون د دې مهلت په وروستۍ ورځ حکومت د هغو مرکزونو د پرانیستو خبر ورکړ چې د پولیسو له‌خوا د نیول شویو افغانانو اسناد په کې اروزل کېږي. د راپورونو له مخې په تېره یوه میاشت کې له سل زرو زیات افغانان خپل هېواد ته ستانه شوي او شاوخوا شل زره کسان پرون تورخم ته تللي وو څو افغانستان ته واوړي. Читать дальше...

د ملګرو ملتونو کارپوهانو د طالبانو له بنده د دوو ښځینه فعالانو د خوشې کېدو غوښتنه کړې. د کارپوهانو دې ډلې په یوه بیان کې چې پرون خپور شو، ویلي چې ندا پرواني او ژولیا پارسي د بشري حقونو مدفعانې او د افغان مېرمنو د خودجوشه غورځنګ غړې دي. د بیان له مخې د ندا پرواني مېړه او د ژولیا پارسي یو زوی هم د طالبانو په بند کې دي. په بیان کې یادونه شوې چې د دې فعالانو او د هغوی د کورنۍ د غړو خوشې کېدل یوه بېړنۍ اړتیا ده. بیان زیاتوي چې له یوې میاشتې راهیسې په بند کې د دې مېرمنو پاتې کېدلو د هغوی د روغتیايي... Читать дальше...

د امریکا، کاناډا، اروپايي ټولنې، جاپان او بریتانیا ځانګړو استازو د افغانستان پر بشري وضعیت اندېښنه ښودلې. دې چارواکو په روم کې په خپله غونډه کې ویلي چې شاوخوا ۲۹ میلیون افغانان بېړنیو مرستو ته اړتیا لري. دوی په یوه ګډ بیان کې د طالبانو پر حکومت غږ کړی چې د مرستندویو ټولنو د ښځینه او نارینه کارکوونکو د خوندي کار ډاډ ورکړي څو د افغانستان په ټولو سیمو کې اغېزمن کار وکړای شي. د طالبانو حکومت د ملګرو ملتونو د ځینو ادارو په ګډون په دولتي او نادولتي موسسو کې د ښځو پر کار بندیز لګولی چې له دې سره... Читать дальше...

د طالبانو حکومت د افغانستان له ګاونډیانو وغوښتل چې د اسلامي ورورولۍ اصل ته په پام له افغان کډوالو سره مناسب چلند وکړي. د طالبانو حکومت پرون په یوه اعلامیه کې بې له دې چې د کوم هېواد نوم واخلي، له هغو هېوادونو چې په تېرو ۴۰ کلونو کې یې افغانانو ته ځای ورکړی، مننه کړې او له هغوی یې غوښتي چې افغانان دې نه اخراجوي. د اعلامیې له مخې، افغان کډوال د هغو هېوادونو چې دوی په کې ژوند کوي امن ته کومه ستونزه نه جوړوي. په همدې حال کې د افغانستان د بشري حقونو لپاره د ملګرو ملتونو ځانګړي راپور ورکوونکي ریچارد... Читать дальше...

په بنګله‌دېش کې پولیسو پرون سې شنبه د اپوزیسیون د عمده ګوند له غړو سره شخړه وکړه. د بنګله‌دېش د ملي ګوند په نوم د اپوزیسیون ډلې ملاتړي په دغه هېواد کې له درېیو ورځو پر ټرانسپورټ بندیز لګولی او د صدراعظمې شیخ حسینې استعفی غواړي. د اپوزیسیون دغه غړي وايي، یوه غیرحزبي موقت ته د قدرت انتقال غواړي چې د راروان کال پر عمومي ټاکنو څار وکړي. د بنګله‌دېش صدراعظمې حسینې د سې شنبې په ورځ د ډیالوګ پېشنهاد رد کړ او خبرداری یې ورکړ، که اپوزیسیون خپل لګول شوي بندیز ته دوام ورکړي، له سختو عواقبو سره به مخامخ شي. Читать дальше...

د سوداګرۍ ځینو افغان شرکتونو افغانستان ته د فلای دوبۍ هوايي شرکت د الوتنو د بیا پیل په اړه خوښي وښوده. په متحده عرب اماراتو کې د افغان سوداګرو د شورا مشر عبیداله صدرخېل پرون په خپله ایکس شبکه کې لیکلي چې دغه شرکت په پام کې لري، د نومبر له ۱۵مې بېرته کابل ته الوتنې پیل کړي. صدرخېل ویلي، چې د متحده عرب اماراتو دولت ژمنه کړې چې د ویزو د ورکړې په برخه کې به هم اسانتیاوې راولي. فلای دوبۍ شرکت د اکټوبر میاشتې پر ۱۲مه افغانستان ته د خپلو الوتنو د بیاپیل خبر ورکړی و. ځینو نورو سوداګریزو شرکتونو غوښتنه... Читать дальше...

د کډوالو په چارو کې د ملګرو ملتونو لویې کمېشنرۍ د وړو پورونو ورکولو د لومړني کنفرانس د جوړولو خبر ورکړ. د دې ادارې د افغانستان څانګې پرون په خپله ایکس شبکه کې خبر ورکړی چې دغه کنفرانس روانه اوونۍ په کابل کې د کوچنیو پورونو د ټولنې یا 'اې ایم اې' په کوربه توب او 'یو این ایچ سي آر' په مالي ملاتړ جوړ شوی و. د کډوالو په چارو کې د ملګرو ملتونو لویې کمېشنرۍ ویلي، دغه پروګرام پر ځان د بسیاینې او اقتصادي پیاوړتیا لپاره، د دوامدارو او له نوښته ډکو بانکي محصولاتو پر پراختیا تمرکز کوي. په خبر کې وضاحت... Читать дальше...

د کډوالۍ نړیوال سازمان یا 'آی او ایم' د کندهار ولایت په سپین بولدک ولسوالۍ کې د یوه روغتون د جوړولو خبر ورکړ. دغې ادارې پرون په خپله ایکس شبکه یا پخواني ټویټر کې لیکلي چې د ولسوالۍ په سطحه دغه جوړ شوی روغتون به شاوخوا ۲۸زره کورنیو ته د عاجلو خدماتو په برخه کې اسانتیاوې راولي. د کډوالۍ نړیوال سازمان په وینا، په هغو کسانو کې چې له دغو خدماتو به برخمن کېږي، راستنېدونکي او بې‌ځایه شوي کسان هم شامل دي. د افغانستان لپاره د بې پولې ډاکترانو ټولنې تېر کال ویلي وو، په افغانستان کې عمده ستونزه دا ده... Читать дальше...

په پاکستان کې د غیرقانوني افغان کډوالو د استوګنې لپاره ټاکل شوی مهلت پرون پای ته ورسېد او سر له نن څخه به افغانستان ته د کډوالو اخراج لا چټک شي. په پېښور کې یو افغان محصل چې هلته له خپلې کورنۍ سره اوسي، اوس افغانستان ته د اخراج له خطر سره مخامخ دی، دې‌ته اندېښنه لري چې په افغانستان کې به خپلو زده کړو ته څنګه دوام ورکوي. هغه د امنیتي ستونزو له کبله نه غواړم په راپور کې یې نوم واخیستل شي، خو وايي، له پرون راهیسې د پاکستان پولیسو د افغان کډوالو کورونو ته اوړي، لوټ تالان کوي او افغانان ځوروي. نوموړي زیاته کړه... Читать дальше...