Новости за 27.04.2021

افغان حکومت له هغو هېوادونو سره بحثونه پيل کړي چې اوسېدونکي یې د داعش د غړیتوب په تور د ملي امنیت له‌خوا نیول شوي دي. د افغانستان د ملي امنیت لوی رئیس ضیا سراج وویل د داعش یا اسلامي دولت ډلې ۴۰۸ غړي د هغوی له ۱۷۳ ښځو او ماشومانو سره د افغانستان د ملي امنیت په بند کې دي. ښاغلی سراج زیاتوي، د داعش ډلې هسته له‌منځه وړل شوې او فعالیتونه‌یې محدود کړای شوي دي. ضیا سراج سې شنبه «۱۴۰۰ کال د غويي ۰۷» یوې خبري ناستې ته وویل، د داعش ۴۰۸ نیول شوي غړي د ۱۴ هېوادونو دي او له متبوعو هېوادونو سره‌یې خبرې پيل... Читать дальше...

د کندهار د ارغنداب ولسوالۍ د جګړو له امله بې‌ځایه شوې کورنۍ، د بېرته ستنېدو پر مهال هره ورځ د خښ شویو ماینونو په چاودنو کې مړه او ټپیان کېږي. د کندهار میرویس حوزوي روغتون ته په تېرو ۱۰ ورځو کې ۴۵ مړي او ۵۸ ټپیان وروړل شوي چې ډېره برخه‌یې ملکیان او د ارغنداب ولسوالۍ د ماین چاودنو قربانیان دي. دا کسان په ارغنداب ولسوالۍ کې وروسته تر هغه د ماین چاودنو په بېلابېلو پېښو کې مړه او ټپیان شول چې د جګړو له امله تر څو میاشتو بې‌ځایه کېدو وروسته خپلو کورونو او کليو ته ستانه شول چې لاهم سیمې له ماینونو ډکې دي. Читать дальше...

د افغانستان د فوټبال ملي لوبډلې نوي ستوري حسین زماني په هالند کې د افغانستان په سفارت کې له اداري مراحلو بشپړولو وروسته په رسمي توګه د افغانستان پاسپورټ ترلاسه کړ. د افغانستان فوټبال فدراسیون وايي چې دغه افغان فوټبالېست ښې وړتیاوې لري او په راتلونکي کې به د افغانستان د فوټبال په ملي لوبډله کې په نړیوال انتخاباتي جام او د اسیا ملتونو جام کې سیالیو کې ولوبېږې. له دې وړاندې نوموړي د هالند او ایټالیا په ځینو لوبډلو کې لوبې کړې دي.

يوشمير دوی وايي، له افغانستانه د امريکايي ځواکونو په وتلو سره به دوی له جدي امنيتي ګواښونو سره مخ شي. دوی امريکا ته د کډوالۍ د ويزو غوښتونکي دي. خو د امريکا د بهرنيو چارو وزير يې په ځواب کې څه وايي؟ په دې راپور کې يې ليدلی شئ

د افغانستان لپاره د امریکا ځانګړی استازی زلمی خلیلزاد به نن د کانګرس په یوه استماعیه غونډه کې برخه واخلي او په دې اړه به چې متحده ایالات له دې هېواده د ځواکونو په وتلو سره څه پلانونه لري چې په افغانستان کې د ښځو د حقونو د خوندیتوب مسئله یقیني کړي، د غړو له سختو پوښتنو سره مخامخ شي. د کانګرس یو شمېر غړي اندېښنه لري چې له افغانستانه د ځواکونو په وتلو سره به افغان ښځې یوه تیاره راتلونکې ولري. په هغه اسمتاعیه غونډه کې چې د امریکا د کانګرس د سنا د بهرنیو اړیکو کمېټې د افغانستان لپاره د امریکا ځانګړی... Читать дальше...

د افغانستان دولت د لسګونو هغو پروژو چې ترډیره د بندونو د جوړولو او د بریښنا پرتولید څرخي خبرورکوري. ویل شوي د دغو ټولو پروژو ارزښت به څه باندې نیم ملیارډ ډالره وي. ولسمشراشرف غني نن د دغو پروژو د پرانستلو په مهال له طالبانو وغوښتل چې د افغانستان بنسټیزو تاسیساتو ته دې زیان نه رسوي. نورپه دې راپورکې ووینئ

په سلګونه کسانو په جنوبي وزیرستان کې نن د دوهمې ورځې په مخه خپل پرلت ته دوام ورکړی دی. دوی د هغه امنیتي مسؤل د نیولو غوښتنه کوي چې د دوو زلمیانو په وژنه‌یې تورن کړی دی.  د پښتون ژغورنې غورځنګ فعالانو او نورو سیمه‌ییزو دا پرلت د مکین په سیمه کې د دوشنبې په ورځ پيل کړ.  اعتراض کوونکي امنیتي ځواکونه تورنوي چې د یکشنبې په ورځ‌یې د یوه دکان مخې ته ډزې وکړې، دوه تنه‌یې ووژل او یو یې ټپي کړ. دوی وایي چې دا کس‌یې پېژندلی دی چې ډزې یې کړې دي.  د جنوبي وزیرستان د پولیسو مشر شوکت علي ویلي دي چې د قتل د دې پېښې تحقیقات پيل شوي دي. Читать дальше...

د کندهار امنیتي چارواکي وایي په تېرو ۴۸ ساعتونو کې د دغه ولایت په څلور ولسوالیو کې تر ۱۳۰ ډېر طالبان وژل شوي دي.   د کندهار د امنیت امر سمونوال غورځنګ اپرېدي ازادي رادیو ته وویل: "په تېرو دوو ورځو کې دښمن په پنجوایي، ژړۍ، میوند او شاه وليکوټ ولسوالیو کې زموږ پر پوستو او مرکزونو بریدونه وکړل چې له ښه مرغه دوی په شا وتمبول شول، ۱۳۱ کسان‌یې وژل شوي او ۱۸ تنه‌یې ټپیان شوي دي."  ښاغلي اپرېدي زیاته کړه چې دا عملیات لاهم روان دي.  وسله‌والو طالبانو تر اوسه په دې اړه څه نه‌دي ویلي.

د افغانستان د عامې روغتیا وزارت دیني عالمانو ته د کرونا واکسین پیل کړ. د دغه وزارت سرپرست وحید مجروح  د سې شنبې په ورځ خبریالانوته وویل، د کرونا ويروس درېیمه څپه هېواد ته یو لوی ګواښ دی او خلک باید د دغې ناروغۍ د مخنیوي لپاره روغتیايي سپارښتنې او د دیني عالمانو خبرې واوري. ښاغلي مجروح وویل، دغه وزارت د کرونا واکسین کول ګړندي کړي دي. ښاغلی مجروح زیاتوي: "نن چې یو ځل بيا د کرونا ویروس افغانستان او افغانان ګواښي، د حج او اقافو وزارت ګام په ګام، د وقایې په پروګرامونو کې له دولت او عامې روغتیا وزارت... Читать дальше...

د افغانستان د ملي امنیت رئیس وايي چې له افغانستانه د بهرنیو ځواکونو تر وتلو وروسته به د طالبانو په بریدونو کې کوم بدلون رانه‌شي. احمد ضیا سراج د سې شنبې په ورځ «۱۴۰۰ کال د غويي ۰۷» په کابل کې یوې خبري غونډې ته وویل چې طالبان اوس هم د خپل توان په اندازه بریدونه او فعالیت کوي. د ښاغلي سراج په خبره، تر راتلونکو درې ورځو پورې چې له دغه هېواده د بهرنیو ځواکونو وتل پیلېږي، د طالبانو په بریدونو کې به ډېر بدلون رانه‌شي. دی زیاتوي: "دوی اوس هم خپل ټول توان کاروي، هره ورځ په پوستو او لویو لارو بریدونه کوي. Читать дальше...

په افغانستان کې د ۱۰۰ ورځې او ۱۰۰ زېري پروګرام، د اوبو او برېښنا اوونۍ. په دې اړه د غونډې په پرانيسته کې د افغانستان جمهور رئيس محمد اشرف غني د ګڼو پروژو او بندونو د جوړولو خبره وکړه. دغه پروژې چې د کندز د ارچي کانال، د تخار شهروان کانال، د ننګرهار د همېشه بهار سب سټېشن او ۲۱ ولایتونو کې د اوبو رسولو ۱۲۲ شبکې په‌کې شاملې دي، د اوبو تنظیم، د کرنیزو ځمکو خړوبولو او خلکو ته د کار پيدا کولو په موخه بشپړې او نن د ښاغلي غني له لوري ګټې اخیستنې ته وسپارل شوې. دغه پروژې د افغانستان له ملي بودجې تمویلېږي. Читать дальше...

د ټیک‌ټاک کمپنۍ وایي، د اروپایي ټولنې د اندېښنو لیرې کولو لپاره‌یې ځیني اقدامات کړي دي. ټیک‌ټاک یو اپلېکېشن دی چې ځوانان ورځخه د لنډو وېډیوګانو په جوړولو کې ډېر کار اخلي. د ټیک‌ټاک کمپنۍ غواړي اروپایي څېړونکو او پالېسۍ جوړوونکو ته اجازه ورکړي چې د خپلو وېډیوګانو پر جوړولو او محتوا یې څارنه وکړي. ټیک‌ټاک نن سې شنبه دغه اعلان وکړ او ویې‌ویل چې دغه اقدام د دې لپاره کوي چې د دې شبکې د ځوانو کاروونکو د خصوصي حریم او امنیت په اړه د اروپایي چارواکو اندېښنو ته ځواب ووایي. د روېټرز د راپور له مخې... Читать дальше...

د امریکايي ځواکونو له وتلو وروسته یو شمېر هغه افغانان چې له دوی سره‌یې کلونه کار کړی د خپل خوندیتوب په اړه اندېښمن دي. یو شمېر دوی له ازادي راډيو سره په خبرو کې وايي، امریکا باید د دوی د مهاجرت چارې ژر تر ژره بشپړې کړي. له دې ډلې راضیه له تېرو اتو کلونو راهیسې په کابل کې د امریکا په سفارت کې کار کوي. نوموړې اندېښنه لري چې د امریکايي ځواکونو له وتلو وورسته‌یې خپل او د کورنۍ ژوند خوندي نه‌دی. راضیه وايي: "شااوخوا ۱۰ کاله کېږي چې زه دلته کار کوم، زه چې هر ورځ له کور راوځم او دفتر ته راځم ځان خوندي... Читать дальше...

د لغمان ولسونه په دې وروستیو کې د دغه ولایت د والي رحمت الله یارمل پر سر د یو بل پر وړاندې په اختلافي غونډو او مجالسو بوخت دي، ځيني یې والي په فساد، ناغېړۍ او د ولایت په رهبرۍ کې پاتې راغلی بولي، خو ځيني نور یې بیا ملاتړ کوي او د ولایت لپاره یې وړ بولي. هغه چې د والي رحمت الله یارمل په مخالف لوري کې دي وایي، له هغې ورځې چې نوموړی د لغمان د ولایت پر څوکۍ ناست دی، د لغمان وضعیت تر پخوا بې ثباته شوی دی. د لغمان ولایت اوسېدونکی بارکزی ابراهیم خېل وایي، مرکزي حکومت دې ورته د رحمت الله یارمل پرځای... Читать дальше...

د امریکا د متحد ایالاتونو سمندري ځواکونه وایي، د ایران سپاه پاسداران انقلاب اسلامي ځواکونو په فارس خلیج کې د دې میاشتې په لومړیو کې د دوو امریکایي بیړیو ساحه تنګه کړې وه او ځورولي یې وه چې د دې کال دا ډول لومړۍ پېښه ده.  د امریکا سمندري ځواکونو نن سې شنبه (د غويي ۷مه) وویل چې دا پېښه د اپریل په دوهمه شوې ده، نه په کې څوک ټپیان شوي او نه هم څه زیان اوښتی دی.  تهران تر اوسه په دې اړه څه نه دي ویلي.

په خوست کې د ښوونکو د کمښت له کبله په تېره یوه اوونۍ کې  ۱۵ ښوونځي د اعتراض په بڼه  تړل شوي دي. د پوهنې د چارواکو په وینا د ښوونکو کمښت د دې لامل شوی چې د دې ولایت لسګونه زره زده کوونکي له زده کړو بې برخې پاتې شي. د پوهنې چارواکي، د والدینو د شوراګانو غړي، مدني فعالان، ښوونکي او زده کوونکي د پوهنې وزارت او د افغان حکومت له مشرتابه غواړي چې د یو شمېر نورو ولایتونو په شان په خوست کې هم د ښوونکو د کمښت ستونزه هواره کړي. د سې شنبې (د غويي ۷مه) په ورځ د ازادۍ مېنې د مرکزي لېسې دروازه هم د ښوونځي... Читать дальше...

د پکتیا په مرکز ګردېز کې د اطفایې د امریت لپاره ودانۍ جوړیږي.   د پکتیا امنیه قوماندان نجیب الله سرتېر د دې ودانۍ د بنسټ د ډبرې د ایښودو د مراسمو پر مهال وویل چې ۳۳ میلیونه افغانۍ لګښت پرې راځي. ښاغلي سرتیري زیاته کړه: "په دوه منزله کې، دیارلس کوټې لري، دوه ژورې څاګانې لري. د یوه کال په موده کې به د درې دیرش میلیونه افغانیو په لګښټ جوړه شي."  د افغانستان په ښارونو کې ډېر کله د اطفایې د کمزورو خدماتو له امله لګېدلو اورونو خلکو ته زیات مالي تاوانونه اړولي دي.

د کابل په پغمان ولسوالۍ کې د ترافیکي پېښې له امله لږ تر لږه اووه تنه مړه شوي او تر اویا ډېر ټپیان شوي دي.  د کورنیو چارو د وزارت ویاند طارق ارین نن سې شنبه (د غويي ۷مه) وویل چې د مسافرو دوو موټرو تیره شپه ټکر کړی دی.  په دې اړه تر اوسه نور جزئیات له رسنیو سره نه دي شریک شوي. دا په داسې حال کې چې د (غوايي په درېیمه نېټه ) د کابل-کندهار پر لویه لار د زابل په مربوطاتو کې ترافیکې پېښې ۱۶ تنه وژلي وو.

په افغانستان کې نن سې شنبه (د غويي ۷مه) د اوبو رسولو ۱۲۲ پروژې پرانېستل شوې.   ولسمشر اشرف غني په ارګ کې په دې مناسبت په جوړې شوې غونډه کې چې یو شمېر والیانو په انلاین ډول برخه په کې اخېستې وه، وویل: "د تخار، کندز، ننګرهار او پروان والي صاحبانو ته هدایت ورکوم چې دا پروژې د خدای پاک په نامه او د افغانستان د ملت د ادارې پر اساس پرانیزي."  د نن ورځ ټولې پرانېستل شوې پروژې په ۲۱ ولایتونو کې دي چې د ولسمشر په وینا په دې پروژو کې تر ټولو مهمې په کندز کې د ارچي د کانال او په تخار کې د شهروان د کانال دي چې هغه ځمکې به خړوبې کړي چې پخوا للمي وې. Читать дальше...

د امریکا دفاع وزارت له دې وروسته د افغان ځواکونو مالي ملاتړ خپل لومړیتوب ګڼي، پنټاګون که څه هم له دې وروسته، له افغان ځواکونو د هوايي ملاتړ د نه کولو خبره کوي، خو زیاتوي، په داسې یوه طرحه کار کوي چې له لېرې څه ډول د افغان ځواکونو ملاتړ وکړي؟ د دې وزارت ویاند جان کربي پرون دوشنبه (د غويي ۶مه) رسنیو ته وویل، په نوې تګ‌لاره کې له افغان هوايي ځواکونو د داسې ملاتړ بحث هم شامل دی چې څه ډول وشي کولای په ښه توګه هوايي عملیات وکړي. ښاغلي کربي له افغان ځواکونو د هوایي ملاتړ په اړه د یوې پوښتنې په ځواب کې وویل... Читать дальше...

د کونړ په غازي اباد ولسوالۍ کې وسله والو طالبانو او افغان ځواکونو ته مرګ ژوبله اوښتې ده او د جګړې له امله د نښترو د وهل شوېو لرګیو په اډه کې اور لګېدلی او د خلکو  په وينا د لرګيو خاوندانو ته په میليونونو افغانۍ زيان اوښتى.  په کونړ کې د دوه سوه یو سیلاب قول اردو د دوهمې لوا ویاند شاهد الله ساپي ازادي راډیو ته  وویل چې طالبانو تېره شپه د نهو بجو خوا ته په غازي اباد ولسوالۍ کې د ملي اردو پر پوستو ډله ییز بریدونه پيل کړل. ښاغلي ساپي زیاته کړه: "د ۲۰۱ سیلاب قول اردو د لومړي او درېیم کنډک منسوبینو... Читать дальше...

د جاسوسۍ لپاره د امریکا یوه سپوږمکۍ د کالفورنیا له هوایي اډې د فضا په لور وتوغول شوه.  د 'اېن.ار او اېل-دوه اتیا' سپوږمکۍ د استولو بهیر پرون دوشنبه (د غويي۶مه) د انټرنټ له لارې خپور شو چې څو دقیقې یې دوام وکړ.  دا سپوږمکۍ د امریکا د متحد ایالاتونو د ملي اکتشافي دفتر اړوند ده. دا اداره د امریکا د استخباراتي سپوږمکیو د پراختیا، جوړیدو، ازموینو او ساتنې مسؤله ده.  دې ادارې پخوا هم ورته سپوږمکۍ ازمویلي دي چې د پراخو اطلاعاتو د راغونډېدو توان یې لاره.

د روغتیا د نړیوال سازمان مشر په هند کې د کرونا د مثبتو مواردو پر زیاتېدو سخته اندېښنه ښودلې او دا حالت یې بوږنوونکی بللی دی.   ټېډروس ادهانوم ګیبرېیسوس پرون دوشنبه (د غويي ۶مه) وویل چې 'WHO ' هند ته د کرونا پر ضد د مبارزې لپاره تجهیزات استولي،  څو د دې وبا د چټک سرایت مخه ونیسي.   ګېبرېیسوس وویل چې دې ادارې په هند کې د کرونا ویروس پر ضد د مبارزې لپاره له دوو زرو زیات کسان په دندو ګومارلي دي او همدا راز سیار ساحوي روغتونونه او د لابراتوارونو تجهیزات یې دې هېواد ته استولي دي.   هند ته د کرونا... Читать дальше...

د کرنې، اوبو لګولو او مالدارۍ وزارت وايي چې په ۱۴ ولایتونو کې د اوبو لګولو د ۱۲۷ شبکو رغنیزې چارې پیل شوي دي. د دغه وزارت ویاند اکبر رستمي نن سې شنبه (د غويي ۷مه) ازادي راډیو ته وویل، د دغو شبکو د جوړولو په پار یو میلیارډ او ۳۸۲ میلیونه او ۸۵۵ زره او ۹۸۳ افغانۍ په پام کې نیول شوي چې د نړیوال او اسیا پراختیايي بانک له خوا ورکول کېږي. ښاغلي رستمي زیاته کړه: "دا شبکې په  ننګرهار، کونړ، لغمان، بلخ، کاپیسا، هرات، پکتیا، تخار، سمنګان، بغلان، لوګر، پروان، کابل او کندز کې جوړېږي چې په جوړېدو سره یې ۵۳... Читать дальше...

د افغانستان د اوبو د چارو د تنظیم ملي اداره وايي، ټاکل شوې نن سې شنبه (د غويي ۷مه) په ۲۱ ولايتونو کې د ۴۲ لويو بندونو د جوړولو تړونونه لاسليک او چارې یې عملاً پيل شي. د دغې ادارې د معلوماتو له مخې، د دغه بندونو په جوړولو ۵۷۲ ميليونه ډالر لګښت راځي چې په بشپړېدو سره به يې  ۶۵ مېګا واټه برېښنا تولید کړي. د افغانستان په جمهوري ریاست کې نن په دې اړه ځانګړي مراسم نیول شوي دي. په ورته وخت کې د اوبو د چارو د تنظیم ملي ادارې ویاند نظام الدين خپلواک ازادي راډيو ته وویل چې نن سې شنبه د اوبو او برېښنا... Читать дальше...