په ترکیې او سوریې کې د زلزلې له امله د مړو شمېر تر ۲۳۰۰ تنو واوښت
جرمني ډي پي اې خبري اژانس د ترکي چارواکو په حواله ویلي چې په دې زلزله کې تر ۸۵۰۰ ډېر کسان ژوبل شوي او د دغه خبري اژانس په وینا په سوریه کې تر ۲۳۰۰ ډېر کسان ټپیان شوي دي.
جرمني ډي پي اې خبري اژانس د ترکي چارواکو په حواله ویلي چې په دې زلزله کې تر ۸۵۰۰ ډېر کسان ژوبل شوي او د دغه خبري اژانس په وینا په سوریه کې تر ۲۳۰۰ ډېر کسان ټپیان شوي دي.
د بې پولې خبریالانو سازمان یوه اعلاميه خپره کړې چې په کې راغلي، مرتضی بهبودي د یوه راپور چمتو کولو لپاره افغانستان ته تللی و او کله یې چې غوښتل خپل رسنیز اعتبارلیک ترلاسه کړي، په کابل کې د روان کال د جدي مياشتې په ۱۷مه د طالبانو له خوا ونیول شو.
په ترکیه او سوریه کې د نن سهار وختي زلزلې د مړو شمېر اتلس سوو کسانو ته پورته شو. دا تازه شمېر د فرانسې خبري اژانس شېبه مخکې خپور کړی دی. د ترکیې ولسمشر رجب طیب اردغان ویلي په ترکیه کې د مړینو شمېر ۱۰۱۴ کسانو ته پورته شوی دی. اردوغان له نړۍ د مرستو غوښتنه وکړه. په سوریه کې دولتي روغتیايي ادارو او روغتیاپالانو د لږ تر لږه ۷۸۳ کسانو د وژل کېدو راپور ورکړی دی. وېره یې شته چې د مرګژوبلو شمېر تر دې هم لوړ شي ځکه لا هم د زلزلې له امله تر ویجاړو شویو ودانیو لاندې خلک ایسار دي. ګڼو هېوادونو له... Читать дальше...
په ترکیه او سوریه کې مرګونې زلزلې سلګونه تنه مړه کړي او زرګونه نور یې ټپیان کړي دي. د دغې زلزلې شدت د ریښتر په کچه ۷ اعشاریه اته درجې ښودل شوی دی. نور جزییات یې دلته کتلی شئ:
طالبانو په افغانستان کې د خپلې واکمنۍ په نږدې یو نیم کال کې پر ښځو د محدودیتونو لګولو په برخه کې ډېر شمېر فرمانونه صادر کړي چې په ټولیز باور دې فرمانونو ښځې څنډې ته کړي دي. طالبانو په افغانستان کې د خپل بیاځلي واکمنېدو په تېرو نېږدې اتلسو میاشتو کې داسې فرمانونه صادر کړي چې له امله یې د ښځو ټولنیز فعالیتونه ځنډول شوي یا بیخي په ټپه درېدلي دي. طالبانو تر دې دمه شاوخوا پنځلس داسې سپارښتنې او فرمانونه صادر کړي چې ښځې یې له خپلو بنسټیزو حقونو بې برخې کړې دي. ځینې داسې فرمانونه هم شته چې د ښځو د... Читать дальше...
کابل کې د ښځو لاسي صنایعو نندارتون چې غواړي نږدې راتلونکي کې ولایتونو کې هم نندارتونونه پرانېزي. د دغه نندارتون ګډونوال وايي، کورونو ته د توکو د رسولو چارې یې هم پیل کړي دي. نور جزییات په دې ويډیويي راپور کې:
په ترکیې او سوریې کې د نن سهار وختي زلزلې د مړو شمېر ۱۲سوو کسانو ته پورته شو. د ترکیې ولسمشر رجب طیب اردغان ویلي، د ترکیې او سوریې پولې ته نږدې سیمه کې چې د زلزلې مرکز و، ۹۱۲ تنه د ترکیې او نږدې ۳۰۰ د سوریې لوري ته مړه شوي دي. د ریښتر په کچه ۷ اعشاریه اته درجې زلزلې د دوشنبې په سهار وختي د ترکیې جنوب ختیځه او د سوریې شمال ختیځه سیمه وځپله. په سوریه کې د دولت او مخالفانو تر کنټرول لاندې سیمو نه لا هم د مرګ ژوبلې نوې شمېرې په خپرېدو دي. د مرګ ژوبلې شمېرې لا هم کره نه دي، خو ویل کېږي چې په ترکیه،... Читать дальше...
د روسیې د بهرنیو چارو مرستیال وزیر سیرګي ریابکوف د دوشنبې په ورځ ویلي، ګروسي به د اوکراین د زاپوریژیا اټومي بټۍ شاوخوا د یوه خوندي زون د رامنځته کېدو په تړاو خبرې وکړي. ریابکوف ویلي، مسکو په دې تړاو ژورو او مسلکي خبرو باندې باور لري. پر اوکراین د روسیې د یرغل له پيله څو ځله پر زاپوریژیا اټومي بټۍ توغندي ویشتل شوي دي چې د ملګرو ملتونو د اټومي انرژۍ اندېښنې یې پارولي دي.
طالب چارواکي مني چې په افغانستان کې د سعودي عربستان کارکوونکي د یوې اوونۍ لپاره له دې هېواد وتلي دي. د طالبانو د حکومت ویاند ذبیحالله مجاهد نن ازادي راډیو ته وویل: "د هغې اطلاع له مخې چې موږ ته رسېدلې دا ده چې دوی د یوه ټراییننګ لپاره د یوې اوونۍ لپاره تللي دي او بېرته راګرځي." العربیه ټلوېزیون پرون مازدیګر راپور ورکړ چې سعودي عربستان او ورسره ځینو لوېدیځو هېوادونو د امنیتي ستونزو له امله په افغانستان کې خپل سفارتونه تړلي. تر څنګ یې د سما په نوم یو پاکستاني ټلوېزون په افغانستان کې د متحدهعربي... Читать дальше...
د لوګر ولایت اوسېدونکی احمد ظاهر وایي، په پخواني نظام کې هم امنیتي وضعیت ښه نه و، خو اوس د طالبانو په حکومت کې هم امنیتي اندېښنې په بشپړه توګه له منځه نه دي تللي.
د کندهار د مېروېس روغتون مسوولين وایي، په تېره یوه میاشت کې دغه روغتون ته له ۱۳۰۰ څخه زيات ماشومان ور وړل شوي، چې په سینه و بغل ناروغۍ اخته شوي دي. روغتياپالان وايي، دغه ماشومان په سړه هوا کې د کورنيو له لوري د روغتيایي سپارښتنو د نه مراعت له امله ناروغه شوي دي.
د ملګرو ملتونو سازمان د ښځو څانګه وايي، د یوې سروې پر بنسټ په افغانستان کې ۹۳سلنه نا دولتي موسسې یا بندې شوي یا یې په جزوي توګه خپل فعالیت بند کړی دی. يوه مېرمن چې د امنیتي ستونزو له امله نه غواړي نوم یې راپور کې یاد شي، خو وايي، په کندهار کې اوسېږي. د هغو ستونزو په اړه غږېږي، چې د طالبانو لهخوا په نا دولتي موسسو کې د افغان نجونو او ښځو په کار له بندیز وروسته ورسره مخ ده. نوموړې وايي: "ما یوه مؤسسه کې کار کاوه، د کور ټول عواید مې پوره کول، خو د مؤسساتو په کار بندیز سره، له سختو ستونزو سره مخ یم. Читать дальше...
اسرائیلي ځواکونو د لوېدیځې غاړې د کډوالو په یوه کمپ کې پنځه فلسطیني وسلهوال وژلي دي. اسوشیتید پریس خبري اژانس د اسرائیل د امنیتي چارواکو په حواله ویلي چې دغه برید نن دوشنبه (د سلواغې په ۱۷مه) شوی دی. اسرائیلي چارواکو ویلي، برید د هغو مشکوکو کسانو د نیولو پر مهال شوی پر اسرائیلو وروستۍ ناکامه حمله کې په لاس لرلو تورن دي. اسرائیل د وژل شویو دوه تنه د حماس ډلې غړي یاد کړي دي. د فلسطین روغتیایي چارواکو برید کې یوازې د دریو تنو د ټپي کېدو پخلی کړی دی. دا برید داسې مهال کېږي چې په اسرائیل کې... Читать дальше...
د ترکیې په جنوب ختیځ او د سوریې په شمال کې د نن سهار زورورې زلزلې مرګ ژوبله د زیاتېدو په حال کې ده. اسوشیتید پریس خبري اژانس ویلي، دواړو هېوادونو کې تراوسه د لږ تر لږه ۶۴۱ کسانو مړېنه تایید شوې ده. ګمان کیږي چې سلګونه نور کسان ممکن د نړیدلو ودانیو لاندې ګیر پاته وي. په دواړو هېوادونو کې د زرګونو کسانو د ټپي کېدو خبره کیږي او ویل شوي چې سلګونه ودانۍ نړیدلي دي.
فارسي ټایمز هغه میاشتنۍ چې تازه په امریکا کې چاپ او د خپرونکو په خبره یې، په امریکا او کاناډ کې په وړیا ډول په لوستونکو ویشل شوې ده. په فارسي، پښتو او انګریزي ژبو د دغه میاشتنۍ مسوول مدیر نقیب اروین ازادی راډیو ته وویل: "په اساسي ډول موخه دا وه، دا زموږ هېوادوال کوم چې امریکا او کاناډا ته راغلي دي، له څلوېښت، پنځوسو کلونو را پهدېخوا په ځانګړي ډول په دې ورستیو کې، داسې یوه خپرونه چې دوی ورسره اړیکه جوړه کړي نه یې درلوده، او ټولنه یې په دې نه ده توانېدلې چې د دوی فعالیتونه او کارونه په امریکا کې... Читать дальше...
د دغه ولایت د طبعي پېښو پر وړاندي د مبارزې ریاست مسوولین وايي، دوی د یاد ولایت په غرونو او دښتو کې د صحرايي مارغانو د نسل ژغورنې او تغذيې په موخه د غنمو شنیدولو لړۍ پیل کړې. د ميدان وردګ ولایت اوسېدونکي د طالبانو د دغه اقدام څخه هر کلي کوي. طالبانو داسي مهال د وحشي مارغانو د نسل ژغورنې هڅې پیل کړي چې همدا اوس د دغه ولایت په ګډون د افغانستان په نور سیمو کې په ښکاره توګه د مارغانو ښکار کېږي. نور تفصيل د لاندې غږيز فايل په کېکاږلو اورېدلی شئ:
په ترکیه او سوریه کې د نن سهار وختي زلزلې مرګژوبله د زیاتېدو په حال کې ده. اسوشیتید پریس خبري اژانس ویلي، دواړو هېوادونو کې تر اوسه د لږ تر لږه ۶۴۱ کسانو مړينه تایید شوې ده. ګمان کېږي چې سلګونه نور کسان ممکن د نړېدلو ودانیو لاندې ګیر پاتې وي. په دواړو هېوادونو کې د زرګونو کسانو د ټپي کېدو خبره کېږي او ویل شوي چې سلګونه ودانۍ نړېدلي دي. د ترکیې مرستیال ولسمشر فوات اوکتې په یوه خبري کانفرانس کې وویل، د ژغورنې او پلټنې نژدې ۲۸۰۰ ډلو د زلزله ځپونکو مرستو ته ور دانګلي دي. خبري اژانسونو ویلي... Читать дальше...
بزکشي یا وزلوبه د افغانستان ملي لوبه ده، چې د خلکو ترمنځ ډېر مينهوال لري. په کندز ولایت کې هر جمعه د مرکز او ولسوالیو ترمنځ د بزکشۍ سیالۍ ترسره کېږي او نندارۍ ته يې پر کندز سربېره له شاوخوا ولایتونو هم زیات شمېر خلک راځي. ددې لوبې یو مينهوال ۶۰ کلن عبدالرحیم ازادي راډيو ته وویل: "بزکشي یو عنعنوي ورزش دی او دې لوبې په سمت شمال ولایتونو کې ډېره وده کړي ده او موږ د اسلامي امارت له چارواکو غوښتنه کوو، چې د دې دودیزې لوبې د ودې په خاطر لا زیات کار وکړي." د وزلوبې یو شمېر مينهوال وايي، دا لوبه... Читать дальше...
د افغان ليکوالو کتابونو پلورلو ته د انلاين اپليکېشن جوړول. په داسې حال کې چې په دې ورستیو کې په افغانستان کې خپرندويه ټولنې او لیکوال له دې امله شکایت لري، چې چاپ شوي کتابونه یې نه پلورل کېږي او پيډياف بڼه یې هم له اجازې پرته په یو شمېر ویب پاڼو کې خپرېږي، يو ځوان په افغانستان کې د کتاب پلورلو داسې یو انلاین اپليکېشن جوړ کړی، چې له لارې یې لیکوال، ژباړونکي او خپرندویې ټولنې کولای شي، خپل کتابونه په انلاین ډول وپلوري او ګټه یې ترلاسه کړي. د سیکارام "Sikaraam" په نوم د کتاب پلور د دې انلاین... Читать дальше...
په ترکیه او سوریه کې د نن سهار په زلزله کې د مړو شمېر په زیاتېدو دی. د رویترز اژانس په وینا، د ترکیې د طبیعي افتونو په وړاندې د مبارزې ادارې تر اوسه د څه باندې ۷۶ کسانو مړینه او د ۴۴۰ نورو ټپي کېدل تایید کړي دي. اسوشېټېډ پریس اژانس بیا راپور ورکړی، چې څه باندې ۹۹ کسان په سوریه کې مړه شوي او ۳۳۴ تنه نور ټپیان شوي دي. اټکل کېږي، چې د مړو شمېر به تر دې خورا زیات وي، ځکه په ترکیه او سوریه کې لا هم ګڼ کسان تر نړېدلو ودانیو لاندې راګیر پاتې دي. د امریکا د جیولوژیکي سروې اداره وايي، دا زلزله د ریښتر په مقیاس اووه اعشاریه اته درجې وه. Читать дальше...
د یونان ساحلي ساتونکي وايي، چې د درېیو ماشومانو په ګډون څلور پناه غوښتونکي وروسته له هغې مړه شول چې کښتۍ یې پرون د اژه سمندرګي په جنوب شرق کې له لیروس ټاپو دباندې ډوبه شوه. چارواکو ویلي، چې ماشومانو په روغتون کې تر بستر کېدو وروسته ساه ورکړه. د یونان یوه چارواکي ویلي، چې دغه کښتۍ له ترکیې روانه شوې وه. د دغو پناه غوښتونکو هویت نهدی مشخص شوی. د هسپانیا او ایټالیا تر څنګ یونان له منځني ختیځ، افریقا او اسیا څخه اروپا ته د داخلېدو لپاره د پناه غوښتونکو عمده لار ده.
د روسیې د بهرنیو چارو وزیر سرګی لاوروف پرون ناوخته پر انرژۍ او د خوړو پر خوندیتوب د خبرو لپاره عراق ته ورسېد. دا خبره د عراق د بهرنیو چارو وزارت ویاند احمد الصحاف کړې ده. لاوروف د یوه لوی هیئت مشري کوي. الصحاف د فرانسې خبري اژانس ته ویلي، په دې هیئت کې د تېلو او ګازو د کمپنیو استازي دغه راز پانګهوال شامل دي. د روسیې د بهرنیو چارو وزیر به نن دوشنبه له خپل عراقي سیال فواد حسین سره وګوري.
د دایکنډي، غور او بامیان ولایتونو لپاره د طالبانو چارواکو پرون ویلي، سخت اورښتونه او توفانونه له کابل سره د دغو ولایتونو د لارو د تړل کېدو سبب شوي دي. د غور لپاره د طالبانو د والي ویاند عبدالواحد حماس پرون د غور-کابل د لویې لارې د تړل کېدو موضوع تایید کړه او وايي د مرکز او شپږو ولسوالیو ترمنځ لارې هم بندې دي. د بامیان لپاره د طالبانو چارواکو هم د دایکنډي، غور او بامیان ولایتونو له اوسېدونکو غوښتنه کړې، چې د هوا د وضعیت تر ښه کېدو پورې د دغو ولایتونو پر لویو لارو له سفر کولو ډډه وکړي.
روسیه او ایران غواړي هغه پلانونه مخته یوسي چې لهمخې به یې په روسیه کې د ایران ساخت د شاوخوا شپږ زره هغو بېپیلوټه الوتکو تولید پیلیږي چې مسکو په اوس وخت کې ورڅخه د اوکراین په جګړه کې کار اخلي. دا خبر پرون یکشنبې امریکایي والسټریټ ژورنال ورځپاڼې د امریکا د متحدو ایالتونو د یوه متحد چې نوم یې نهدی اخیستل شوی، د چارواکو له قوله ورکړی دی. دغو چارواکو ویلي چې مسکو او تهران هڅه کوي چې یوه چټکه بېپیلوټه الوتکه تولید کړي چې په ښه توګه د اوکراین د هوايي مدافعې ځواک چلنج کړي. واشنګټن تېره میاشت خبرداری... Читать дальше...
د روغتیا نړیوال سازمان یا WHO وایي، له پولیو څخه د یوه خلاص افغانستان لپاره اړینه ده چې کوچني ماشومان د پولیو ضد واکسین په هر کمپاین کې واکسین شي. WHO پرون په یوه ټویټ کې ویلي، پولیو یوه ناعلاجه ناروغي ده خو یوازې هغه مهال یې مخه نیول کېدای شي چې ټول له پنځو کلونو کمعمره ماشومان په هر کمپاین کې د پولیو پر ضد واکسن شي. د روغتیا د نړیوال سازمان په وینا په دې کار سره یوازې خپل ماشومان نه ساتئ بلکې د ټولو لپاره یوه سالمه او خوندي ټولنه هم رامنځته کوئ. د پولیو ضد د واکسین په هغه کمپاین کې چې په... Читать дальше...