طالبان وايي، د کابل نړیوال هوايي ډګر څخه ترکیې ته د خلکو د لېږد مطلق دروغ او حقیقت نه لري. دوی وايي، یو شمېر کسانو هوايي ډګر ته مراجعه کړې وه چې بېرته رخصت شول. د ناسمو اوازو پر اساس یو شمېر کسان د چهارشنبې په ماښام د کابل نړیوال هوايي ډګر دروازې ته ولاړل څو ترکیې ته ولېږدول شي. نور په ویډیو کې:
رییس خان احمدزی د افغانستان د کرکټ د ملي لوبډلې مرستیال روزونکی او د هېواد د کرکټ د موسسانو له ډلې دی. رییس خان احمدزی له هغه مهاله چې ملي لوبغاړو په جلا وطنۍ کې کرکټ کاوه، له هغوی سره ملګری و، او وروسته یې د هېواد د کرکټ بورډ په جوړولو کې هم رول د هېرېدو نه دی. احمدتکل د افغانستان د کرکټ له دې مخکښې څېرې سره خبرې کړي چې دلته وړاندې کېږي.
د طالبانو د حکومت د بهرنیو چارو وزارت وايي چې په ترکیه کې د دوشنبې ورځې په زلزله کې لږترلږه ۱۰۰ افغان کډوال هم مړه او ټپیان شوي دي. د دې وزارت مرستیال ویاند ضیا احمد تکل نن ازادي راډیو ته وویل، دوی ته رسېدلو راپورونو له مخې لږترلږه ۱۰۰ افغانان مړه او ټپیان شوي او د هغوی کورونه هم وران شوي دي. د تکل په خبره دا شمېرې لومړنۍ دي او کېدای شي زیاتې شي. د رسمي شمېرو پر بنسټ په ترکیه او سوریه کې د دوشنبې ورځې زلزلې له ۱۱۲۰۰ د زیاتو کسانو ژوند اخیستی دی. د روغتیا نړیوال سازمان ویلي، احتمال لري چې... Читать дальше...
یو این ایچ سي آر وايي چې په افغانستان کې بېړنیو حالاتو کې مرستو لپاره ژمن دي او دوی په تېر کال کې شاوخوا ۵،۹ میلیونو خلکو ته مرستې رسولي دي.
لینډسي ګراهام چې د متحده ایالاتو یو مشهور سناتور دی، په خپل ټویټر کې لیکلي چې ولسمشر بایډن افغانستان هېر کړی دی، خو ګراهام ډاډ ورکړی چې نړۍ افغانستان نه دی هېر کړی.
ترکیه کې یو شمېر افغان کډوال وایي چې په زلزله کې یې کورونه وران شوي او عزیزان یې لا هم د خاورو د امبارونو لاندې دي.
د امریکا د متحدو ایالتونو ولسمشر جوبایډن تېره شپه په کانګرس کې وویل چې دا هیواد به تر هغه وخته د اوکراین د خلکو تر څنګ ولاړ وي چې ورته اړتیا وي. تیره شپه ملت ته په وینا کې بایډن وویل چې پر اوکراین د ولادیمیر پوتین وحشیانه حملو د دویمې نړیوالې جګړې د وژنو او ویجاړۍ یادونه تازه کړل.
په افغانستان کې د طالبانو په بیا ځلي واکمنېدو سره د نورو چارو تر څنګ د زرګرۍ کاروبار هم زیانمن شوی دی. د کابل د اوسېدونکي محمد قاسم د کوژدې دو نیم کاله کېږي. هغه وایي، خسرګنیو یې په واده کې ورباندې د سرو زرو غاړکۍ، غوږوالۍ، کړۍ او ګوتې ایښي، خو دی یوازې د دوه چلو د اخستلو توان لري، نو ځکه یې تر اوسه واده نه دی کړی. نوموړي وویل: "ولا د طلا قیمت حد ته رسېدلی، یو خو بېکاري ده، وضعیت خراب دی. زه تقریباً دو نیم کاله کېږي نامزاد یم، هغه وخت مې دنده درلوده، خو اوس وزګاره یم، وظیفه نه شته، طلا جګه... Читать дальше...
ژغورونکې ډلې نن هم د ترکیې په ختیځ او ګاونډي سوریې کې د ویجاړونکې زلزلې د نړېدلو ودانیو لاندې د مړو او احتمالي ژوندي پاتې شویو کسانو لټون ته دوام ورکوي. په دواړو هېوادونو کې د دغې زلزلې له کبله د مړینو شمېر تر ۸ زره او اوه سوه تنو اوښتی. د ژغورونکو هڅې ځکه ورو دي چې په ځپل شویو سیمو کې هوا ډېره سړه ده او له زلزلې وروسته په سلګونونو ټکانونه محسوس شوي چې په ځانګړي توګه په ویجاړو شویو او بې ثباته ودانیو کې یې کار کول خطرناک کړي دي. د سوریې په جیندرس ښارګوټي کې یو نوی زېږلی ماشوم په داسې حال کې... Читать дальше...
د امریکا د استازو جرګې د بهرنیو اړیکو د کمېټې مشر مايکل مککال ویلي دي، په افغانستان کې د طالبانو تر ظالمانه واکمنۍ لاندې ښځې له سختو کړاونو سره مخ دي. مايکل مککال تېره ورځ ناوخته په یوه اعلامیه کې وویل، دا روښانه ده چې په افغانستان کې د طالبانو د دریځ د نرمولو او اعتدال ته د دوی د رابللو په برخه کې د امریکا د حکومت لومړنۍ ستراتېژي بریالۍ نهوه. ښاغلي مککال په دې اعلامیه کې هیله ښودلې وه چې، د امریکا ولسمشر جو بایډن به د کانګرس غړو ته په خپله کلنۍ وینا کې د افغانستان او طالبانو په اړه رغنده... Читать дальше...
دغه تمرینونه چې په ابوظبي کې د شیخ زاید په لوبغالي کې ترسره کېږي، هدف یې راتلونکۍ اوونۍ له متحده عربي اماراتو سره شل اوره لوبو ته تیاری نیول دي. په پام کې ده چې، د دواړو لوبډلو ترمنځ درې لوبې د روانې میلادي میاشتې په ۱۶،۱۸ او ۱۹مه ترسره شي. د افغانستان او د متحده عربي اماراتو د کرېکټ لوبډلو ترمنځ د درې شل اوره لوبو دغه لړۍ وروسته له هغې تنظیم شوې چې د اسټرالیا کرېکټ بورډ له افغانستان سره د دریو یو ورځنيو لوبو لړۍ چې ټاکل شوې وه، په مارچ میاشت کې ترسره شي، لغوه کړه. اسټرالیا دغه اقدام د طالبانو... Читать дальше...
په افغانستان کې د طالبانو د حکومت د اوسپنې پټلۍ د ادارې یو پلاوی نن ازبکستان ته ولاړ چې د حیرتان- مزارشریف پر پټلۍ د سوداګریزو توکو د انتقال ستونزه هواره کړي. باختر اژانس چې اداره یې د طالبانو په لاس کې ده ویلي چې، په دغه پلاوي کې د طالبانو د ریاست الوزرا، د تدارکاتو د ملي ادارې او د مالیې وزارت استازي شامل دي. د اوسپنې پټلۍ د ادارې ویاند سمیع دراني د تېرې یکشنبې په ورځ ازادي راډیو ته تمه ښودلې وه چې په دغه سفر کې به د ترتیب شوي اکشن پلان مطابق یوه موافقه نهایي شي او د حیرتان مزارشریف د اوسپنې... Читать дальше...
د امریکا د متحدهایالتونو ولسمشر جو بایډن وایي، متحده ایالات په نړۍ کې له ډېرو جدي چلنجونو سره مخ دی خو په تېرو دوو کلونو کې ډیموکراسي پیاوړې شوې او دیکتاتوري ډېره کمزورې شوې ده. بایډن دغه څرګندونې تېره شپه د کانګرس له لارې ملت ته په وینا کې وکړې. هغه په دې وینا کې د بهرني سیاست په برخه کې د ستونزو او بریاو یادونه وکړه او ډېر تمرکز یې د چین پر کمونیست ګوند او د روسیې پر ولسمشر ولادمیر پوتن و، چې لحن یې هم خوشبینانه او هم مخالفتي بڼه درلوده. بایډن ملت ته پخوانۍ وینا ته په اشاره چې د تېرې فبرورۍ... Читать дальше...
د ملګروملتونو د کډوالو عالي کمېشنرۍ وایي، په افغانستان کې یې د تېر کال تر وروستیو پورې نژدې اته سوه زره کسانو ته موسمي مرستې رسولي او دا اداره به له تر ټولو زیانګالو کورنیو سره مرستو ته دوام ورکړي. د افغانستان لپاره د UNHCR څانګې نن چهارشنبې په یوه ټویټ کې ویلي، د افغانستان سخت ژمی چمتووالي ته اړتیا لري او د ازبکستان په همکارۍ په ترمز کې د دې ادارې لوژیستیکي مرکز د بېړنیو مرستو رسولو مسله ډاډمنوي. د ملګروملتونو د کډوالو ادارې په دې وروستیو کې په یوه راپور کې ویلي و چې، په افغانستان کې بېوزلي... Читать дальше...
ملګري ملتونه وایي، په افغانستان کې د مدني ټولنې ۹۳سلنه سازمانونو او بنسټونو ویلي چې، که ونهشي کولای چې ښځینه کارکونکې وګماري نو به دې ته اړ شي چې خپل فعالیتونه کم یا یې بشپړ ودروي. ملګروملتونو نن په یوه ټویټ کې ویلي، د بشري مرستو ښځینه کارکونکې د ژوند ژغورنې د مرستو په رسولو کې خورا مهمې دي. دغه وروستی جنسیتي خبرداری د ملګروملتونو د ښځو څانګې ورکړی دی. تر دې مخکې د ملګروملتونو سرمنشي انتونیو ګوتېرش د تېرې دوشنبې په ورځ په نیویارک کې د دې سازمان په عمومي غونډه کې وویل، په افغانستان کې د ښځو... Читать дальше...
د پښتو اتڼ په باب د ليکوالو نظرونه، د ادبياتو فارغ محصلان ولې ليکوالي نهشي کولی؟ کيسه او پر کيسه نقد هم درته همدې خپرونه کې خپريږي. ازادي راډيويي مجله چې هره اوونۍ يې احمد شيبر چمتو کوي د لاندې غږيز فايل په کېکاږلو يې اورېدلی شئ:
د ارزګان ولایت په مرکز ترینکوټ کې یو شمیر هغه کورنۍ چې غړي یې کلونه مخکې د بهرنیو ځواکونو د چاپو او عملیاتو پر مهال وژل شوي اوس د نړیوالې محکمې څخه د عدالت غوښتنه کوي. دوی ادعا کوي کې چې د تېرې شل کلنې جګړې پر مهال يې د کورنۍ لسګونه بېګناه کسان وژل شوي او سلګونه کورنۍ اوس مهال په ناوړ اقتصاد وضعیت کې ژوند کوي. نور تفصيل د لاندې غږيز فايل په کېکاږلو اورېدلی شئ:
د سوریې د شمال لوېدیځو سیمو یوه برخه، چې د دوشنبې د ورځې مرګونې زلزلې ځپلې ده، د دغه هېواد د حکومت د مخالفانو په لاس کې ده او هلته ملیونونه سوري کډوال دېره دي چې د سوریې له نورو سیمو ورغلي دي. ملګروملتو پرون (سې شنبې) اعلان وکړ چې دغو سیمو ته د مرستو رسولو لپاره یې هڅې زیاتې کړي خو په عین حال کې یې خبرداری ورکړ چې د بودجې د کموالي له کبله له زلزلهځپلیو کډوالو سره اوسنۍ بشري مرستې کافي نهدي. پر دې سربېره څه باندې درې نیم میلیونه سوري کډوال په ترکیه کې اوسي چې د هغو نیمايي د ترکیې د جنوب په زلزله ځپلیو سیمو کې مېشت دي.
د جرمني د اقتصاد او دفاع وزارتونو پرون (سې شنبې) په یوه ګډ بیان کې وویل، چې اوکراین ته یې د ۱۷۸ لیوپارډ ۱ ټانکونو ورکړه تصویب کړه. د جرمني حکومت تېره اوونۍ اوکراین ته د ترمیم او نویو شویو ټانکونو له صادرولو سره موافقه کړې وه. لیوپارد ۱ د جګړې د میدان لومړنی اصلي ټانک دی چې، له دوهمې نړیوالې جګړې وروسته د جرمني د پوځ لپاره جوړ شوی و. کتونکي اټکل کوي چې، له ۱۹۶۵ څخه د نولس سوه اتیایمې لسیزې تر منځو پورې دا ډول کابو ۴ زره ۷۰۰ ټانکونه جوړ شوي دي.
اوکراین پرون (سې شنبې) اعلان وکړ چې تېر ۲۴ ساعتونه د روسي ځواکونو لپاره د جګړې له پیله تر اوسه تر ټولو خونړي وو. دا په داسې حال کې ده چې روسیې د اوکراین پر ختیځ بریدونو ته زور ورکړی او لسګونه زره تازه دمه ځواکونه یې د جګړې جبهې ته لېږلي دي. خو د رویټرز خبري اژانس د مالوماتو پر اساس، اوکراین ادعا کوي چې په وروستۍ یوه ورځ کې یې د روسیې تر زرو ډېر سرتېري وژلي دي. اژانس وايي چې، دا ادعاوې په خپلواک ډول تایید یا ردولی نهشي. د جګړې له پیله تر اوسه پورې د روسیې ټولټال ۱۲۳ زره ۱۹۰ پوځیان وژل شوي دي. Читать дальше...
په ترکیه او سوریه کې د وروستۍ ویجاړوونکې زلزلې له کبله د مړینو شمېر تر ۸زره او سل تنو واوښت. د (ډي پي اې) خبري اژانس د راپور لهمخې، د ترکیې مرستیال ولسمشر فواد اونکې نن (چهارشنبه) وویل چې، په دغه هېواد کې ۵ زره ۸۹۴ تنه مړه شوي دي. د ده په وینا په ترکیه کې ۳۴ زره تنه نور ټپیان شوي دي. پر دې سربېره ۵ زره ۷۷۵ ودانۍ نړېدلي دي. د ترکیې په ګاونډي هېواد سوریې کې بیا ۲ زره ۲۷۰ تنه مړه شوي دي. په همدې منځ کې د روغتیا نړیوال سازمان اټکل کوي چې ممکن د ترکیې او سوریې د مرګونې زلزلې د مړینو شمېر تر ۲۰ زرو ورسیږي.
د پاریس ښارواله وايي، دوی نهغواړي چې د ۲۰۲۴م کال د دوبي په المپیک لوبو کې د روسي هیئت د ګډون شاهدان وي. ان هیدالګو پرون د المپیک نړیوالې کمېټې وروستۍ اعلامیې ته په عکس العمل کې ویلي: "البته هیله مې دا ده چې روسي هیئت حضور ونهلري. تاسې ښه پوهېږئ، تر هغو چې په اوکراین کې د روسیې جګړه او یرغل روان وي، تصور نهشو کولی چې روسي ورزشکاران دې په پرېډ کې برخه واخلي، چې ګواکې هېڅ نه دي پېښ شوي، له یوې خوا دې پر اوکراین بمونه اوري او روسي هیئت دې په پاریس کې پرېډ کې برخه واخلي." د المپیک نړیوالې کمېټې... Читать дальше...
په زرګونو کسانو یو وار بیا د فرانسې په بېلابېلو ښارونو کې د تقاعد په پروګرامونو کې د اصلاحاتو په اړه اعتراض وکړ. د ولسمشر ایمانویل مکرون منځلاری حکومت په پام کې لري، چې په تدریجي ډول د تقاعد عمر له ۶۲ څخه ۶۴ ته لوړ کړي. پرون سېشنبه په زرګونو کسانو په بوردو، رن، مونپلیه او تولوز کې ډله ییز لاریون وکړ. ویل شوي، چې اعتراض کوونکو د فرانسې عامه ټرانسپورټ، د ښوونځیو درسي بهیر او نور کارونه ټکني کړي وو. د فرانسې د کارګرانو ټولنې (CGT) ویلي، یوازې په پلازمېنه پاریس کې پنځه لکه کسانو په دغو اعتراضونو کې ګډون کړی و. Читать дальше...
ملګري ملتونه وايي، د سومالیا د امنیتي ځواکونو او د سومالیلنډ د خپلسري جمهوریت د قبیلوي وسلهوالو ترمنځ شخړو کې لږ تر لږه ۲۰ کسان وژل شوي دي. ملګرو ملتونو پرون سېشنبه دا شمېرې اعلان کړې او د دغو شخړو په اړه یې د بې پرې څېړنو غوښتنه وکړه. د ملګرو ملتونو د بشري حقونو د برخې مشر ولکر تُرک په یوه اعلامیه کې ویلي: د ۲۰ کسانو د وژل کېدو تر څنګ په دغو شخړو کې د ماشومانو په ګډون ۱۱۹ کسان ټپیان شوي هم دي. سوماليلنډ په ۱۹۹۱م کال کې له سومالیا جلا شو، خو تر اوسه پورې په نړیواله سطحه په رسمیت نهدی پېژندل شوی.
د پاکستان په کراچۍ کې د افغان بندیانو د حقونو مدافع منیزه کاکړ وايي، دغه بندیان دې د هغو کسانو په خبرو نه خطا وځي، چې پر محکمو ګرځي او ځانونه د افغانانو قومي مشران معرفي کوي. منیزې کاکړ ازادۍ راډیو ته وویل، د دغو بندیانو د کورنیو ځینې غړي د ټلیفون له لارې تېر ایستل شوي او په یوه یا بل نامه پیسې ورڅخه اخیستل شوي دي. نوموړې وويل: "دوی ته خبر ورکوو، چې وکالت یې په وړیا ډول ترسره کېږي. دغو افغان بندیانو ته اړتیا نهشته چې چا ته د فیس یا بل نامه پیسې ورکړي." باختر اژانس چې د طالبانو لهخوا اداره... Читать дальше...
