Новости за 10.08.2023

سرچینې وايي د طالبانو وسله وال په ننګرهار کې د کلید راډیو دفتر ته ننوتلي او د دې دفتر مشر فقیر محمد فقیرزی او خبریال جان اغا صالح یې نیولي دي. دغو باخبره سرچینو د امنیتي ملحوظاتو له کبله د نوم نه ښوولو په شرط نن ازادي راډیو ته وویل، دغه کسان د طالبانو د استخباراتو له خوا نیول شوي دي. بلخوا بلې سرچینې ویلي، چې په پکتیا کې پرون ماسپښین د اریانا نیوز ټلویزیوني شبکې خبریال حبیب سراب هم د طالبانو د استخباراتو له خوا نیول شوی دی. تر دې مخکې تېره یکشنبه په غزني کې د باختر دولتي اژانس یو خبریال سید وحدت اله ابدالي هم د طالبانو له خوا نیول شوی و.

د عمران خان میرمن وايي، له خپل خاوند سره يې زندان کې کتلي او د هغه د روغتیا په اړه یې ډاډ ورکړی دی. د پاکستان د پخواني صدراعظم عمران خان میرمن بشرا بي بي نن د اګست په لسمه رویټرز خبري اژانس ته ویلي چې له عمران خان سره یې د هغه له نیول کیدو وروسته د لومړی ځل لپاره کتلي دي. بشرا بي بي د عمران خان د روغتیا په اړه ویلي چې هغه ښه دی. عمران خان تېره اونۍ د فساد په تورن په بند محکوم شو او په سیاست کې هم د پنځو کلونو لپاره له ګډونه منع کړای شوی دی. د عمران مدافع وکیل نعیم پنجوتا ویلي، هغه او نور... Читать дальше...

د طالبانو د حکومت د بهرنیو چارو وزارت هغه راپورونه رد کړی دی چې وايي طالبان د نړیوالې ټولنې له بشري مرستو په خپله ګټه کار اخلي. د دې وزارت ویاند حافظ ضیا احمد نن پر خپل ټویټر د طالبانو د بهرنیو چارو سرپرست وزیر امیر خان متقي له قوله ویلي، "د دوې حکومت د نړیوالو مرستو د شفاف او خپلواک وېش لپاره مناسب چاپیریال رامنځته کړی دی، او نه یوازې دا چې له دې مرستو مالیات نه ترلاسه کوي بلکي له حکومتي بودیجې يې بېوزلو افغانانو سره مرسته هم کړی ده". د ضیا احمد په وینا ښاغلي متقي دا خبرې په افغانستان کې د ملګرو... Читать дальше...

دا درېیم ځل دی، چې چین او روسیه په ارام سمندر کې پوځي مانورې کوي. په مانوریو کې یې جنګي بېړیو، الوتکو او هلي کاپټرو ګډون درلود. تر دې مخکې، امریکا خپل درې زره سمندري ځواکونه د سویز کانال له لارې د منځني ختیځ سره سمندر ته ولېږل. نور په راپور کې ووینئ!

د امریکا د استازو جرګې د بهرنیو اړیکو د کمېټې مشر مایکل مککال د افغانستان د بیارغونې لپاره د امریکا د ځانګړي سرمفتش ادارې (سیګار) د راپور په اړه د امریکا او ملګرو ملتونو مرستو ته د طالبانو د لاسرسي په اړه غبرګون ښودلی دی.  که څه هم د امریکا او طالبانو د حکومتي چارواکو تل ویلي چې دا  یوازې بشري مرستې دي او د ملګرو ملتونو دفترونو ته ورکول کېږي.  مایکل مککال د امریکا د کانګرس د استازو جرګې د بهرنیو اړیکو د کمیټې لخوا په یوه خپره شوي اعلامېې کې ویلي:"دا د غندنې وړ ده‌ چې د امریکا د مالیه ورکوونکو... Читать дальше...

د افغانستان د خبریالانو مرکز وايي، په غزني کې سیمه ییز خبریال سید وحدت الله ابدالي د طالبانو له خوا نیول شوی دی. یاد شوي مرکز زياته کړې، چې د طالبانو تر کنټرول لاندې د باختر اژانس خبريال سيد وحدت الله ابدالي، د اسد په ١٥مه، د يکشنبې په ورځ په داسې تور چې د هغه په خبریالۍ پورې اړوند نه دی نیول شوی او تر پلټنو لاندې دى. د افغانستان د خبریالانو د مرکز د اړیکو او عدالت غوښتنې کمېټې مسولې سمیه ولیزاده ازادي راډیو ته وویل: "د تر لاسه شوو معلوماتو له مخې، په داسې جرم تورن دی چې د هغه په خبریالۍ پورې... Читать дальше...

د افغانستان د فوټسال ملي لوبډله د لویو وچو جام په سیالیو کې نیمه پایلوبې ته رسېدلې او په دې پړاو کې به له کوربه تایلینډ سره سیالي وکړي. یاده سیالۍ به سبا د جمعې په ورځ د کابل پر وخت ماسپښین ۳:۳۰ بجې وي. د یادو سیالیو په ګروپي پړاو کې افغان لوبډلې خپلې دواړه سیالۍ له موزمبیق او چک جمهوریت سره مساوي ترسره کړې. باید وویل شي چې تایلینډ د اسیا په کچه د فوټسال سیالیو په درجه بندۍ کې څلورم او افغانستان بیا ۱۲م مقام لري.

د افغانستان کرکټ بورډ د کورني کرکټ څانګې د فرسټ کلاس یا څلور ورځنۍ سیالۍ نن پیل شوې. د کرکټ بورډ د معلوماتو پر بنسټ، د یادو سیالیو پيلیز مراسم په خوست ولایت کې ترسره شول او نن په خوست او ننګرهار کې دوه سیالۍ جریان لري. که څه تر دې وړاندې به د پینځو زونونو په نومونو لوبډلې په یادو سیالیو کې لوبیدې، خو سږکال د لوبډلو تعداد څلورو ته راکم شوی او نومونه یې هم بدل شوي دي. د کورني کرکټ څانګې مشر نظیم جار عبدالرحیمزي ازادي راډيو سره په خبرو کې ویلي، هوډ یې دا دی چې د فرسټ کلاس سیالیو کیفیت لوړ کړي، نو... Читать дальше...

د روسیې دفاع وزارت د پنجشنبې په ورځ ویلي، چې د دوی او چین سمندري ځواکونو په ارام سمندر کې ګډې پوځي مانورې کړي دي.  اسوشیتید پریس خبري اژانس د دغه وزارت په حواله ویلي چې په دغو تمریناتو کې جنګي بیړیو، الوتکو او هلي کاپټرو ګډون درلود.  د مانورو پر مهال د دواړو هېوادونو سمندري ځواکونو د دښمن یوه سمبولیکه حمله هم شنډه کړه.  د روسیې دفاع وزارت ویلي، د دغو مانورو هدف د روسېې او چین ترمنځ د سمندري همکاریو پياوړتیا او په اسیا سیمه کې د سولې او ثبات ټینګول دي.  معلومه نه ده، چې د روسیې او چین څه شمېر... Читать дальше...

په داسې حال کې چې د طالبانو تر کنټرول لاندې د افغانستان بانک تازه اعلان کړی چې د انفرادي حساب درلودونکي کسان  کولای شي په اوونۍ کې ۶۰۰ ډالره یا ۵۰ زره افغانۍ له خپل حساب واخلي؛ خو د خصوصي بانکونو یو شمېر مشتریان وايي بانکونه دغه پرېکړه نه عملي کوي.  عبید الله، چې په کابل کې د یوه خصوصي بانک مشتري دی وايي، ډالري حساب لري،خو کله چې غواړي له بانکه خپلې مشخصې پیسې وباسي، دبانک لخوا نه ورکول کیږي.  عبیدالله ازادي راډيو ته وویل: "زه په بانک کې پیسې لرم، او کله چې مې پکاریږي، په اوونۍ که له ۴۰۰ ډالر... Читать дальше...

د طالبانو حکومت د دوه کلنې واکمنۍ په درشل کې، د بشري حقونو د څار سازمان وايي، د طالبانو مشرتابه باید پوه شي، چې په افغانستان کې د بشري ناورین د زیاتوالي او د بشري حقونو د نقضولو مسوول دي.   دا په داسې حال کې ده، چې د طالبانو حکومت د بهرنیو چارو سرپرست وزیر امیرخان متقي، په دې وروستیو کې ویلي چې اوس مهال په افغانستان کې هیڅوک نشي کولای بشري حقونه تر پښو لاندې کړي او په دغه هیواد کې تر بل هر وخت بشري حقونو ته درناوی کیږي.  د بشري حقونو د څار سازمان، د افغانستان څانګې څېړونکې فرشتې عباسي، د پنجشنبې... Читать дальше...

د افغانستان د پاسپورټ د وېش په بهیر کې له ستونزو سره سره د طالبانو کورنیو چارو وزارت دغه بهیر کې د یوه نوي پرمختګ خبره کړې ده. دغه وزارت ویلي، له دې وروسته د پاسپورټ د اخیستو لپاره د تذکرې تایید د پاسپورټ په ریاست کې دننه کېږي. پخوا د تذکرې تایید د احصایي او معلوماتو ملي اداره کې کېده چې څو ورځې وخت یې نیوه او ګڼو خلکو یې په اړه شکایتونه درلودل. کورنیو چارو وزارت په یوه خبرپاڼه کې ویلي چې د پنجشنبې په ورځ د احصایې او معلوماتو ملي ادارې سره د یوې هوکړې له مخې د دغې ادارې او پاسپورټ ریاست معلوماتي سیستمونه سره ونښلول شول. Читать дальше...

د پولنډ د دفاع وزیر ماریوس بلاشاک وایي، حکومت یې د بېلاروس پولې ته د لس زرو اضافي سرتېرو د لېږلو پر پلان کار کوي. نوموړي نن ویلي چې د دې ګام هدف د پوله ساتو ځواکونو پیاوړتیا ده. بلاشاک ویلي، دوی د بېلاروس پولې ته دغه سرتېري د دې لپاره لېږي څو  یرغلګر وډار کړي چې د برید جرئت ونه کړي. بېلاروس په سیمه کې د روسیې متحد دی او روسیه کې د واګنر جنګیالیو له بغاوت وروسته د دغې ډلې زرګونه جنګیالي بلاروس کې ځای په ځای شول. بېلاروس کې د واګنر جنګیالیو ځای په ځای کېدو د پولنډ په ګډون د ناټو د نورو غړو اندېښنه پارولې ده.

د ناروې د کډوالو شورا مشر یان ایګلنډ وايي، د افغانستان په ۲۵ ولایتونو کې خوارځواکي له اضطراري حالته ډېره شوې او د لا نور ډېرېدو وېره یې هم موجوده ده. د ناروې د کډوالو شورا یا 'این آر سي' مشر یان ایګلنډ وايي، د افغانستان د ۳۴ ولایتونو له ډلې په ۲۵ کې یې خوارځواکي له اضطراري حالته ډېره شوې او تمه ده چې لا نوره به هم ډېره شي. یان ایګلڼډ پرون ناوخته پر خپله ټوېټر پاڼه لیکلي چې د مرستو کمښت او اقلیمي بدلون د هغو خلکو لپاره چې اوس هم مرستو ته اړتیا لري، یوه وېرونکې سناریو رامنځته کړې ده. نوموړي همدا... Читать дальше...

د طالبانو د حکومت د خوړو او درملو ملي ادارې د ازبکستان له همدې ادارې سره افغانستان ته د درملو په وارداتو خبرې کړي دي. د خوړو او درملو ملي ادارې مشر عبدالباري عمر له خپل ازبکستاني سیال اولوغ بک اګوموف سره په انلاین غونډه کې افغانستان ته په نړیوال سټندرډ د درملو د واردولو بحث کړی دی. دا هڅې داسې مهال کېږي چې په افغانستان کې دننه د درملو د ټیټ کیفیت په اړه شکایتونه ډېر دي. د افغانستان د خوړو او درملو ملي ادارې په یوه خبرپاڼه کې ویلي، ټاکل شوې نږدې راتلونکې کې د ازبکستان د خوړو او درملو ادارې یو تخنیکي پلاوی کابل ته سفر وکړي. Читать дальше...

د پاکستان پولیسو تایید کړه چې په بنو کې وسله‌والو د پولیو په واکسیناتورانو په برید سره د هغوی یو پولیس ساتونکی وژلی دی. د بنو پولیسو یو چارواکي محمد زمان خان د ازادې اروپا مشال راډیو ته وویل چې دا برید پرون د بنو پر میریان سړک شوی دی. د هغه په خبره په برید کې د کامران په نوم یو پولیس ساتونکی لومړی ټپي او بیا وروسته ساه ورکړې ده. برید کونکي له سیمې تښتېدلي. د خیبر پښتونخوا په مختلفو سیمو کې د پولیو ناروغۍ پر ضد ماشومانو ته د ساسکو ورکولو مهم کمپاین دوام لري. پاکستان کې په ځانګړي ډول خیبر... Читать дальше...

په کندز کې د ترافيکي پېښې له امله يو کس مړ شوى او ۴٥ نور ټپيان دي. د طالبانو د کندز ولایت د عامې روغتیا ریاست په یوه خبرپاڼه کې ویلي چې دا پېښه چهارشنبه له غرمې وروسته د امام صاحب ولسوالۍ د کهنه قلعه په سیمه کې رامنځته شوې ده. په خبرپاڼه کې ویل شوي، یو موټر چې واده ته په لار ښځې او ماشومان په‌کې سپاره وو له سړک اوښتی او په چپه کېدو سره یې خلکو ته مرګژوبله رسېدلې. يو اته کلن ماشوم مړ او د ښځو او ماشومانو په ګډون ۴٥ تنه نور ټپيان شوي. د دې پېښې اصلي لامل د موټر چلوونکي بې احتیاطي او ډېر سرعت ښودل شوی دی. Читать дальше...

د خوړو نړیوال پروګرام یا 'ډبلیو ایف پي' وایي، راتلونکو شپږو میاشتو کې افغانستان کې د اړو کسانو د لاسنیوي لپاره یو میلیارد ډالرو ته اړتیا لري. د دغې ادارې ویاند وحیدالله اماني تېر ماښام ازادي راډیو ته وویل، که دغه مرسته ور ونه رسېږي، اړ کېږي چې میلیونونه نورو افغانانو سره هم د خیر ښېګڼې چارې و دروي. هغه زیاته کړه: "مونږ د حیاتي او ژوند ژغورونکو مرستو د دوام لپاره په راتلونکو شپږو میاشتو کې یو میلیارد ډالرو ته اړتیا لرو. دغو مرستو کې د ژمي پر مهال د اړمنو کسانو لاسنیوی هم شامل دی." د ملګرو ملتونو... Читать дальше...

سپینه ماڼۍ وایي، د امریکا متحده ایالتونه د پاکستان تحولات له اندېښنو سره څاري. د سپینې ماڼۍ د ملي امنیت شورا ویاند جان کربي وایي، دوی په پاکستان کې هر ډول کړنو په ځانګړې توګه تاوتریخجنو فعالیتونو ته اندېښنه لري. کربي پرون چهارشنبه خبریالانو ته وویل، تاوتریخجن فعالیتونه د پاکستان ثبات او د یو شمېر نورو هغو هېوادونو ارامي اغېزمنوي چې دوی ورسره ګډې ګټې لري. د رویټرز خبري اژانس د راپور له مخې کربي ویلي، دوی د پاکستان تحولات له اندېښنې سره څاري. امریکایي چارواکي دغه اندېښنه داسې مهال ښيي چې پاکستان... Читать дальше...

انټرسپټ: امریکايي انټرسپټ خپرونې د طالبانو تر واکمنۍ لاندې پخوانیو افغان څارنوالانو او وکیلانو ته د ورپېښ ګواښ په اړه یوه مقاله خپره کړې ده. په دې مقاله کې ادعا شوې چې د طالبانو له بیا واکمنېدو راهیسې لږ تر لږه ۲۹ افغان څارنوالان وژل شوي دي. انټرسپټ وايي، طالبانو کلونه کلونه څارنوالان تعقیبول او د هغوی د نیولو هڅې یې کولې. انټرسپټ خپرونې داسې وخت د طالبانو له خوا پخوانیو افغان څارنوالانو او یا هم مدافع وکیلانو ته د ورپېښ جدي ګواښ یادونه کړې چې د طالبانو رهبر هبت‌الله اخندزاده د بخښنې عمومي فرمان هم ورکړی دی. Читать дальше...

په افغانستان کې د ایران سفیر حسن کاظمي قمي وایي، د طالبانو له بیا واکمنۍ راهیسې ایران ته د افغان کډوالو په تګ کې د پام وړ زیاتوالی راغلی دی. د ایراني رسنیو د راپور له مخې قمي دولتي اژانس ایرنا ته په خپله تازه مرکه کې ویلي، په افغانستان کې هر ډول بې ثباتي په لومړي ګام کې پر دوی او بیا پاکستان ناوړه اغېز کوي. که څه هم د افغانستان لپاره د ایران سفیر هغه هېواد ته د تللو افغان کډوالو کره شمېر نه دی یاد کړی، خو د طالبانو د حکومت د کډوالو او راستنېدونکو چارو وزارت وایي، دا مهال ۷ میلیونه افغانان کډوال دي چې ډېره برخه یې ایران او پاکستان کې دي. Читать дальше...

د کابل په هوایي ډګر کې له نږدې دوه کلن ځنډ وروسته د کډوالو د نړیوال سازمان یا 'آی او ایم' دفتر بیا کار پيل کړ. باختر اژانس چې د طالبانو په واک کې دی، د کډوالو چارو وزارت د یوې خبرپاڼې پر اساس ویلي چې دا دفتر پرون چهارشنبه پرانیستل شو. په خبر کې راغلي چې د 'آی او ایم' دغه دفتر د طالبانو د حکومت د کډوالو او راستنېدونکو چارو وزارت سره په ګډه په هوایي ډګر کې د ستنېدونکو کسانو د ثبت او راجستر چارې مخته بیایي. معلومه نه ده چې دغه دفتر ستنېدونکو افغانانو سره مالي مرسته هم کوي او که نه. د کډوالو... Читать дальше...

د امریکا د سنا جرګې د بهرنیو اړیکو د کمېټې مشر باب مېنینډیز د قرغزستان له ولسمشره غوښتي چې له روسیې سره په معاملو کې نړیوال بندیزونه په پام کې ونیسي. د ازادي راډیو د خبر مرکزي څانګې لیکلي چې مېنینډیز پرون چهارشنبه په یوه رسمي لیک کې د قرغزستان له ولسمشر سدیر جپاروف نه دا غوښتنه کړې ده. دغه امریکایي سناتور ویلي، پر اوکراین د یرغل له کبله پر روسیې نړیوال بندیزونه لګول شوي، خو په خبره یې دې موده کې قرغزستان له روسیې سره صادرات او واردات په ډراماتیکه بڼه زیات کړي دي. د مېنینډیز په خبره قرغزستان... Читать дальше...

د روسیې د بېړنیو خدمتونو اداره وایي، مسکو ته نږدې په یوه فابریکه کې د درنې چاودنې لامل د بې‌پيلوټه الوتکې برید نه دی. په دغې فابریکه کې چې د مسکو په ۷۰ کیلومترۍ کې پرته ده پرون چهارشنبه د چاودنې او اورلګېدنې له کبله لږ تر لږه ۴۳ کسان ټپيان شول. د ازادي راډیو د خبر مرکزي څانګې لیکلي چې د شپږو ټپيانو وضعیت نازک دی او د روغتون د بېړنیو مراقبتونو څانګې که بستر شوي دي. په سرګیف پوساد ښار کې دغه فابریکه د روسي پوځیانو لپاره نوري او د شپې د لید وسایل تولیدوي. پر دغې فابریکې له برید وروسته پرون ټولنیزو... Читать дальше...

د خوړو نړیوال پروګرام خبرداری ورکوي که بېړنۍ مرسته ور ونه رسېږي، اړ کېږي چې میلیونونه نورو افغانانو ته هم د خیر ښېګڼې مرستې ودروي. د خوړو نړیوال پروګرام یا 'ډبلیو ایف پي' یو ځل بیا اړو افغانانو ته د مرستو د کمولو خبره کړې او خبرداری یې ورکړ، که پیسې ور ونه رسېږي، د ښځو او ماشومانو په ګډون به میلیونونه افغانان وږي پاتې شي. په افغانستان کې د دغه پروګرام ویاند وحیدالله اماني تېر ماښام د اګست ۹مه ازادي راډیو ته وویل چې دا مهال اته میلیونه اړو افغانانو ته د دوی له‌خوا د مرستو رسولو چارې درول شوي دي. Читать дальше...