مدني فعال نورايل کليوال، چې شاوخوا درې نيمې میاشتې وړاندې د طالبانو له خوا نيول شوی و، نن د طالبانو له بنده خوشې شوی دی. د کليوال وراره عبدالقدير پاڅون ازادي راډيو ته تاييد کړه چې تره یې نورايل کليوال خوشې شوی او کور ته ورغلی دی. نورايل کليوال د هلمند ولايت اوسېدونکی او په خپله سيمه کې د پي ټي ايم استازی دی. نوموړی داسې مهال خوشې کېږي، چې یو شمېر هغو کورنيو چې عزيزان یې د طالبانو په بند کې دي د اختر په مناسبت د هغوی د خوشې کېدو غوښتنه کړې.
د اسراییل د بهرنیو چارو وزارت نن وویل، چې د اوکراین سفیر یې له هغو څرګندونو وروسته د وضاحت لپاره احضار کړی، چې د اسراییل حکومت یې په ښکاره د روسیې په ملاتړي دریځ تورن کړی دی. د اسراییل د بهرنیو چارو وزارت په یوه بیان کې ویلي، د اسراییل د پالیسۍ پر وړاندې د اوکراین د سفیر یوکین کورنیچوک مکررو څرګندونو ته په پام نوموړی د جولای په درېیمه نېټه د بهرنیو چارو وزارت ته ور غوښتی، چې د خپلو څرګندونو په اړه وضاحت ورکړي. اسراییل د تېر کال د فبرورۍ له میاشتې راهیسې چې روسیې پر اوکراین یرغل کړی، هڅه کړې چې د جګړې د ښکېلو لورو ترمنځ بې پرې ووسي.
د بیلاروس واکمن الکساندر لوکاشینکه وايي، د واګنر اجیرې ډلې مشر یوګیني پریګوژین دا مهال په بېلاروس کې دی. د راپورونو له مخې نوموړی وروسته له هغې له روسیې دې هېواد ته تللی، چې ځواکونو یې د لنډمهاله وسله وال پاڅون په ترڅ کې د روسیې جنوب لوېدیځ ښار روستوف آن ډون ونیو او د مسکو پر لور یې وسله وال مارش پیل کړ چې وروسته یې ناڅاپه ختم اعلان کړ. لوکاشینکه نن په مینسک کې د بېلاروس د پوځي مشرانو یوې ډلې ته وویل، دا خبره درسته ده چې پریګوژين اوس په بېلاروس کې دی او زیاته یې کړه، چې ده له نوموړي سره ژمنه... Читать дальше...
که څه هم په دې ورځو کې په کابل کې د څارویو بازار نسبتاً تود دی، خو پلورونکي وايي، چې د پیسو د نشتوالي له امله خلک د پخوا په پرتله د قربانۍ لپاره لږ څاروي اخلي. له بلې خوا ډاکتران خبرداری ورکوي، چې د لوی اختر پر مهال د دغو څارویو حلالول ښايي د کانګو تبې په نوم د ناروغۍ د لا پراخېدو لامل شي.
سلګونه زره حاجیان د سې شنبې په ورځ د عرفات میدان ته ولاړل او د حج ځینې رکنونه یې ترسره کړل. د سږ کال په حج مراسمو کې نږدې ۳۰ زره افغان حاجیانو ګډون کړی دی.
د لوی اختر په رارسېدو یو شمېر څاروي پلورونکي د بازار له نشتوالي او د بیو له ټیټوالي شکایت کوي. نادر د غواګانو او پسونو پلورونکی دی، چې خپل څاروي یې له دایکندي کابل ته د پلور لپاره راوستي دي. خو نادر د مناسب بازار له نشتوالي شکايت کوي. نوموړي ازادي راډيو ته وویل: "د زورواکو لهخوا هر ځای نیول شوی، موږ څلور بېچارهګان دلته دومره ځای کې پاتې یوو، هیڅوک یې له ډاره خبرې نه شي کولی، پرته له دې چې امارت راشي او دا شیان سم کړي، موږ څه نه شو ویلای. هغه پسونه چې تېر کال څوارلس زره او پنځلس زره وو، سږ... Читать дальше...
ملګري ملتونه اټکل کوي، چې په ۲۰۲۴ کال کې به د اړتیا له مخې افغان کډوال په نړۍ کې د بیا مېشتېدنې په دویم ځای کې قرار ولري. دغه سازمان په نړۍ کې د کډوالو د بیا مېشتېدنې د اړتیا په اړه یو راپور خپور کړی او ویلي یې دي، چې د اسیا کډوال د ۲۰۲۴کال لپاره د اټکل شویو اړتیاو د لېست په سر کې دي. د ملګرو ملتونو د ویاند مرستیال فرحان حق د دوشنبې په ورځ په یوه خبري غونډه کې په دې برخه کې د لومړي هېواد د کډوالو د نوم له اخیستو پرته وویل، چې د ملګرو ملتونو د کډوالو د ادارې د اټکل له مخې دغه کډوال له جنوبي سوډان څخه دي. Читать дальше...
نن د نړۍ له بېلا بېلو هېوادونو سلګونه زره حاجیان مکې ته نږدې په عرفات کې راټول شوي او له سهاره تر ماښامه به په دعا او عبادت تېروي. په عرفات کې راټولېدل د حج یو له مهمو ارکانو څخه دي، حاجیان به د لمر لوېدو وروسته دمزدلفې پر لور ځي او سبا چهارشنبه د لوی اختر لومړی ورځ ده. حاجیان به سبا په کاڼو د شیطانانو د ویشتلو لپاره لاړ شي او قرباني به هم وکړي. خان محمد نظامي یو له هغو کسانو دی چې سږ کال له لوګر ولایت څخه حج ته تللی دی. هغه د عرفات له غونډۍ څخه ازادي راډیو سره په خبرو کې وویل: "زه همد اوس... Читать дальше...
د کرکټ نړیوالې شورا له لوري نن سه شنبه د روان کال د پنځوس اوریز نړیوال جام مهالوېش په ډاګه شو، چې له مخې به یې هره لوبډله یو د بل پر وړاندې ۹ سیالۍ ترسره کوي. د خپاره شوي مهالوېش له مخې، سیالۍ د اکټوبر میاشتې په ۵مه نېټه د انګلستان او نیوزیلنډ په لوبې سره په احمداباد ښار کې پیلېږي. دغه مهالوېش ښيي، چې د افغانستان ملي لوبډله به د اکټوبر په ۷مه نېټه خپله لومړۍ سیالۍ د بنګلهدېش پر وړاندې ترسره کوي. دغه راز دویمه سیالي یې د اکټوبر په ۱۱مه له هندوستان، په ۱۴مه له انګلستان، په ۱۸مه له نیوزیلنډ او په ۲۳مه له پاکستان سره ترتیب شوې ده. Читать дальше...
د ایران د کورنیو چارو وزیر وايي، په افغانستان کې د طالبانو حکومت د حقابې مسئلې د څېړلو لپاره د یوې ګډې کمېټې د جوړېدو لپاره چمتوالی ښودلی. د ایران د کورنیو چارو وزیر احمد وحیدي د دوشنبې ورځې ناوخته یوې ایراني رسنۍ ایلنا ته ویلي، په افغانستان کې د طالبانو حکومت منلې، چې یوه ګډه کمېټه دې په کجکي بند کې د اوبو د اوسنۍ کچې د معلومولو لپاره خپلې څېړنې وکړي. وحیدي ویلي، دغه کمېټه به د دواړو هېوادونو له هغه کمیسارانو نه جوړېږي چې د اوبو په هوکړه کې یې یادونه شوې ده. د هغه په خبره، اوس د افغانستان... Читать дальше...
د کرکټ نړیوالې شورا یا 'آی سي سي' سږ کال د هغو هېوادونو له نوملړه د افغانستان نوم ایستلی، چې د ۲۰۲۳ کال د ۵۰ اوریزو لوبو د نړیوال جام ټرافي د نندارې لپاره وروړل کېږي. د کرکټ نړيوالې شورا نن پر خپله وېبپاڼه لیکلي، چې د ۲۰۲۳ کال د کرکټ نړيوال جام د ټرافي د نندارې سفر پیل شو، چې په لومړي ګام کې دا ټرافي له ځمکې ۱۲۰ زره فوټه پورته فضا ته واستول شوه، چې د هند په احمداباد لوبغالي کې له راښکته کېدو وروسته به په ۱۸ هېوادونو کې نندارې ته وړاندې شي. په دې ۱۸ هېوادونو کې په راتلونکي نړيوال جام کې د ګډون... Читать дальше...
د طالبانو حکومت بهرنیو چارو وزارت د ملګرو ملتونو له نشهیي موادو سره د مبارزې دفتر وروستی راپور ردوي. د ملګرو ملتونو دفتر په وروستي راپور کې راغلي، چې په ۲۰۲۲ کال کې د نړۍ ۸۰ سلنه تریاک په افغانستان کې تولید شوي وو. د طالبانو حکومت بهرنیو چارو وزارت د ملګرو ملتونو له نشه یې موادو سره د مبارزې دفتر د وروستيٍ راپور په وړاندې غبرګون ښودلی او د دې راپور ځینې برخې یې له حقیقته لرې بللي. د یاد وزارت ویاند عبدالقهار بلخي د سه شنبې په ورځ په یو لړ ټویټونو کې په افغانستان کې د ښیښې د تولید او قاچاق... Читать дальше...
فراه کې د هوا په ګرمېدو سره ګڼ شمېر خلک هڅه کوي هغه کولرونه واخلي، چې په دغه ولایت کې تولیدېږي. د فراه اوسېدونکي وطني کولرونه ځکه اخلي، چې د لمر په برښنا او بېټرۍ کار کوي او د بهرنیو کولرونو پرتله یې بیه هم کمه ده. فراه کې د هوا تودوخه تر ۵۰ سانټي ګراد رسېږي.
د ماشومانو د حقونو یو ملاتړي بنسټ افغانستان د ماشومانو لپاره له جنوبي سوډان او چاد وروسته تر ټولو بد هېواد بللی دی. د ماشومانو د حقونو یو ملاتړي سازمان په خپلې تازه درجه بندۍ کې افغانستان د هغو درېیو هېوادونو په نوملړ کې ځای کړی چې د ماشومانو لپاره تر ټولو ناوړه ځایونه دي. د دې سازمان درجه بندي چې پرون خپره شوې، افغانستان له جنوبي سوډان او چاد وروسته د ۱۹۳ هېوادونو په نوملړ کې په ۱۹۱یم نمبر راوستی. د ماشومانو د حقونو ملاتړي سازمان یا KidsRights سازمان، خپله درجه بندي په هر هېواد کې د ماشومانو... Читать дальше...
په افغانستان کې د ملګرو ملتونو سازمان مرستندویه ماموریت وايي، تېرو نږدې دوو کلونو کې په افغانستان کې ۱۰۹۵ ملکیان وژل شوي او ۲۶۷۹ نور ټپیان شوي دي. په افغانستان کې د ملګرو ملتونو سازمان مرستندویه ماموریت په تېرو دوو کلونو د ملکي وګړو د مرګژوبلې شمېرې خپرې کړې. په دې راپور کې چې نن 'په افغانستان کې پر ملکي وګړو د ځای پر ځای شویو چاودېدونکو توکو اغېز' تر عنوان لاندې خپور شوی لیکل شوي، د ۲۰۲۱ کال د اګسټ له ۱۵مې تر ۲۰۲۳ کال د مې ۳۰مې نېټې په افغانستان کې ۱۰۹۵ ملکیان وژل شوي او ۲۶۷۹ نور ټپیان شوي دي. Читать дальше...
په افغانستان کې د ملګرو ملتونو د مرستندوی ماموریت یوناما موندنې ښيي، چې په لاس جوړ شوي بمونه د یوې جدې اندېښنې په توګه پاتې دي، خو ویل شوي چې د طالبانو له بیا واکمنۍ وروسته ملکي مرګژوبله کمه شوې ده. د یوناما په راپور کې چې نن سه شنبه خپور شو راغلي، د ۲۰۲۱ کال د اګست له ۱۵مې د ۲۰۲۳ کال د مې تر ۳۰مې پورې ۳۷۷۴ کسانو ته تلفات اوښتي چې په هرو څلور کې د یوه لامل همدا بمونه دي. د راپور له مخې ملکیانو ته دغه تلفات په ګڼ مېشتو سیمو له هغې ډلې عبادت ځایونو، مدرسو او بازارونو کې اوښتي دي. په راپور کې... Читать дальше...
ساين نړيوالې ټولنې یوه افغان ډاکتر اسماعیل وردګ ته د اورتوپیدي د غوره ډاکتر جايزه ورکړه. د ساين نړيواله ټولنه، چې ۵۰۰۰ جراحان لري، د روان ميلادي کال په اکټوبر کې په لومړي ځل يوه افغان ډاکتر ته د اورتوپیدي برخې د غوره ډاکتر جايزه ورکړه. نور جزیيات په دې راپور کې د لاندې لېنک په کېکاږلو اورېدلی شئ:
د پاکستان پوځ درې لوړپوړي افسران د تېرې میاشتې د بلواو او تاوتریخوالي په مخنیوي کې د پاتې راتلو له کبله له دندې لرې کړل. د پاکستان د پوځ ویاند احمد شریف چودري د جون په ۲۶مه دا خبره خبریالانو ته وکړه، خو د لرې شویو افسرانو نومونه یې وانهخیستل. د تېرې می میاشتې په لومړیو کې د عمران خان پارېدلو پلویانو د هغه له نیولو وروسته مظاهرې وکړې او پر دولتي ودانیو یې هجوم یووړ. شریف چودري وایي، لږ تر لږه ۱۰۲ تنه د پاکستان په پوځي محاکمو کې د تېرې میاشتې د تاوتریخوالي له کبله محاکمه کېږي. دا چې تورنو... Читать дальше...
د پاکستان د بهرنیو چارو وزارت په اسلام اباد کې د امریکا د سفارت مرستیال سفیر احضار کړی دی. د رویټرز خبري اژانس د راپور له مخې پاکستاني چارواکو اندریو شوفر ته د ولسمشر جوبایډن او د هند د صدر اعظم نریندرا مودي د ګډې اعلامیې په تړاو اعتراض اورولی دی. په دغې اعلامیه کې له پاکستانه غوښتل شوي و، چې ترهګرې ډلې یې باید له خاورې د حملو لپاره استفاده ونه کړي. د پاکستان د بهرنیو چارو وزارت ویلي، متحده ایالتونه باید د داسې اعلامیو له ورکړې ډډه وکړي، چې د پاکستان په ضد د هند بې اساسه روایتونه ممکن ورسره وهڅول شي. Читать дальше...
د روسیې ولسمشر ولادمیر پوتین ولس ته په خپله تازه وینا کې د واګنر اجیرې ډلې هغو جنګیالیو ته چې وروستۍ وسله واله بلوا کې دخيل وو، د بخښنې وړاندیز تکرار کړ، خو د هغوی قومندان یفګیني پریګوژین ته نه. د ازادي راډیو د خبر مرکزي څانګې لیکلي، د پوتین دا اقدام په ګوته کوي، چې هغه له خپل پخواني متحد یعنې پریګوژین سره بشپړه اړیکه پرې کړې ده. پوتین د جون په ۲۶مه په یوې لنډې وینا کې وویل، د واګنر ډلې جنګیالي کولای شي د روسیې له پوځ سره یوځای شي او یا دې هم خپل هېواد یا بېلاروس ته ستانه شي. هغه د واګنر ډلې... Читать дальше...
ايشيا ريويو: په افغانستان کې د هند ستونزمن وضعیت، ایا نوی ډیلی له طالبانو سره تماس نیسي او که نه؟ دا د ایرو ایشیا ریویو خپرونې د یوې لیکنې سرلیک دی. د مطلب لیکواله عافیه عتیق ملک ده. هغې لیکلي، دا چې هند په نوي ډیلي کې د افغانستان په سفارت کې د طالبانو ډيپلوماتان ونه منل، دا په دې معنا ده چې هند د طالبانو رسمیت پېژندنې ته لېوالتیا نه لري. خو ځینو نورو هېوادونو لکه روسیې او چین مخکې له مخکې کابل ته خپل سفیران لېږلي او د سیمې یو شمېر هېوادونو د طالبانو ډيپلوماتانو ته د افغانستان د سفارتونو چارې سپارلي دي. Читать дальше...
یو شمېر کورنۍ چې عزیزان یې د طالبانو په بند کې دي، غوښتنه کوي، چې د کورنۍ غړي دې یې له اختر مخکې له زندانه خوشې شي. د افغانيالاصله فرانسوي خبریال مرتضی بهبودي مېرمن الکساندرا موستوفایا په ټینګار وايي، خبریالي جرم نه دی او له طالبانو غواړي چې د اختر په مناسبت دې د هغې مېړه خوشې کړي. هغه وايي: "اختر دی او د دې وخت را رسېدلی چې له خپلو کورنیو سره و اوسو. زه دعا کوم چې دا ورځې له خپل مېړه مرتضی بهبودي سره ونمانځم. هغه د اختر په ورځو کې بندي دی. اختر تنها او له خپلې کورنۍ او ملګرو څخه لېرې تېروي. Читать дальше...
د کرکټ نړیوالې شورا ویلي، چې د پنځوس اوریز نړیوال جام د ټراپۍ سفر یې پیل کړی او له ځمکې څخه ۱۲۰ زره فوټه پورته فضا ته وړل شوی دی. په همدې تړاو د جون په ۲۶مه نېټه د کرکټ نړیوالې شورا یا ایسيسي په یوې خبرپاڼه کې ویل شوي، چې دغه ټراپي یې 'سټراټوسفير' طبقې ته خېژولې او له هغې ځایه به یې په یوې ځانګړې وسیلې کې د هندوستان نریندرا مودي لوبغالي ته ښکته کړي. خبرپاڼه زیاتوي، د جون په ۲۷مه نېټه به بېلابېلو هېوادونو ته د دې ټراپۍ سفر پيل شي او دا ځل به ۱۸ هېوادونو ته ولېږدول شي. په دې هېوادونو کې کویټ،... Читать дальше...
د طالبانو د حکومت د چاپېریال ساتنې ادارې له خلکو غوښتي، چې د چاپېریال د ککړتیا د مخنیوي لپاره د خپلو قربانیو څارویو پاتې شوني راټول کړي. د دې ادارې د ککړتیا د کنټرول د څانګې مشر انجنیر طوفان جبران د دوشنبې په ورځ د کوچني اختر په مناسبت یو ویډیويي پیغام خپور کړ. په پيغام کې ويل شوي: "هیله لرم چې د لوی اختر په ورځو کې د څارویو ذبحه د عامې روغتیا وزارت له طرزالعمل سره سم ترسره شي، څو د چاپيریال ککړتیا لامل نهشي او همدارنګه هغه کسان چې حویلۍ او باغونه لري، همالته دې د څارویو پاتې شونې خښ کړي." ... Читать дальше...
د بیت الله شریف سلګونه زره حاجیان مکې مکرمې ته نږدې د عرفات میدان ته د لمانځه او دعا لپاره راځي. عرفات د حج له مهمو رکنونو څخه دی. د لمر په لوېدو سره حاجیان مزدلفې ته روان شول او سبا چهارشنبه د لوی اختر لومړۍ ورځ ده. په سعودي عربستان کې د سږ کال د حج په مراسمو کې د افغانستان د ۳۰ زره کسانو په ګډون څه باندې دوه میلیونه کسان ګډون کوي. د سعودي عربستان حکومت د حاجیانو د روغتیا او خوندیتوب لپاره ځانګړي امنیتي او روغتیايي تدابیر نیولي دي.
